Türkiye'de yýlýn ilk 6 ayýnda yüzde 10'luk pazar payýna ulaþan Çin otomobil markalarý, Türkiye'de yatýrým konusunda eylem ve strateji planlarýný duyurmaya baþladý.
Ticaret Bakanlýðý'nýn yerli üretimin iç pazardaki payýnýn yükseltilmesi ve korunmasý ile yurt içine yatýrýmlarýn özendirilmesi amacýyla Çin menþeli benzinli ve hibrit binek otomobillere ilave gümrük vergisi uygulanmasý kararý, sonuçlarýný vermeye baþladý.
Kararýn ardýndan, sýklýkla "Türkiye'yi Avrupa'ya açýlan bir kapý" olarak gördüklerini dile getiren Çin markalarý, eylem ve yatýrým planlarýný açýklamaya baþladý.
BYD'nin Türkiye'ye yönelik yaklaþýk 1 milyar dolarlýk yatýrým kararýnýn, bir "kelebek etkisi" yaparak Türkiye'de yatýrým yapmayý planlayan DFSK, Skywell, Chery, MG ve SWM gibi diðer Çin markalarýna da olumlu yansýyacaðý öngörülüyor.
Çinli markalar arasýnda yatýrým konusunda ilk somut adým dünyanýn en büyük elektrikli otomobil üreticilerinden BYD'den geldi.
Cumhurbaþkaný Recep Tayyip Erdoðan'ýn himayesinde Sanayi ve Teknoloji Bakaný Mehmet Fatih Kacýr ile BYD Yönetim Kurulu Baþkaný Wang arasýnda imzalanan anlaþma kapsamýnda firmanýn, Türkiye'ye yaklaþýk 1 milyar dolarlýk yatýrým yapacaðý duyuruldu.
Yýllýk 150 bin araç kapasiteli elektrikli ve þarj edilebilir hibrit otomobil üretim tesisi ile sürdürülebilir mobilite teknolojilerine yönelik AR-GE merkezi kurulmasýný içeren anlaþma kapsamýnda, tesisin 2026 sonunda üretime baþlamasý ve 5 bin kiþiye doðrudan istihdam saðlamasý bekleniyor.
Uzmanlar, Çin'in Türkiye'nin dýþ ticaret açýðýnda önemli bir role sahip olduðunu ve otomotiv sektörünün de bu açýktaki en önemli sektörlerden biri konumunda bulunduðunu belirtiyor. Bu geliþmenin bir "kelebek etkisi" yaparak diðer Çin markalarýna da olumlu yansýyacaðý öngörülüyor.
BYD'nin yatýrýmý kadar henüz somut bir adým atýlmasa da birçok Çin markasý da yatýrým konusunda istekli görünüyor.
AA muhabirinin yaptýðý derlemeye göre, Türkiye'de daha önce yatýrým için yer baktýklarýný açýklayan Ulu Motor ile Çin'in teknoloji firmalarýndan Skywell'in üreticisi Skyworth yetkilileri, mevcut stratejik ve teknolojik ortaklýklarýný global platformlarda büyütmek üzere Ankara'da bir araya geldi.
Türkiye'de bir araç üretim hattý kurmak, yedek parça tedarik sistemini Türkiye'ye getirme ve bazý parçalarýn üretimini burada yapmayý da planlarý arasýna koyma konusunda çalýþmalarý devam eden Skywell yetkilileri, Türkiye'nin yeni enerji araç endüstrisi teknolojisini ve kapasitesini geliþtirmeyi hedeflediklerini belirtti.
Türkiye'de SHS Otomotiv distribütörlüðünde binek ve ticari araçlarýyla faaliyet gösteren, Çin'in en büyük dört otomobil üreticisinden biri olan DFSK yetkilileri de yatýrým ve ortaklýklar konusunda niyet beyan etti.
Seres Group Denizaþýrý Baþkaný Zhang Xingyan markanýn Ýstanbul'daki E5 modelinin tanýtýmýnda yaptýðý konuþmada, þu ifadeleri kullanmýþtý:
"Türkiye pazarý DFSK için stratejik öneme sahip ve Türkiye'yi Avrupa'ya açýlan bir kapý olarak konumlandýrmayý hedefliyoruz. Avrupa'da üretim tesisleri kurma planlarýmýzdan biri olan Türkiye, en önemli aday ülke konumunda. Türkiye pazarýna daha iyi hizmet verebilmek amacýyla temmuz ayýndan itibaren kapsamlý satýþ sonrasý eðitimleri baþlatmayý planlýyoruz. Her tüketiciye uygun ve profesyonel hizmet sunabilmek için güçlü bir satýþ ve hizmet aðý kurmayý hedefliyoruz. Ayrýca, yerel hükümetler ve iþ ortaklarýyla aktif iþbirliði yaparak yeni enerji araçlarý endüstrisinin geliþimine katkýda bulunuyoruz."
Türkiye otomobil pazarýnda en fazla pazar payýna sahip Çin markasý olan Chery'den de ilave vergi uygulamasý sonrasýnda deðerlendirme geldi.
Chery Türkiye Baþkaný Si Fenghuo, yazýlý açýklamasýnda, "Türkiye, bizim en stratejik pazarlarýmýzdan bir tanesi ve ayrýca Chery'nin Avrupa stratejisinin de önemli bir parçasý. Bu nedenle Chery markasý olarak müþterilerimize daha iyi hizmet verebilmek adýna Eylül 2022'de tamamen kendi öz sermayemiz ile iþtirak þirketimiz olan Chery Türkiye'yi kurduk. Hükümetin vergi düzenlemesi kararýna saygý duyuyoruz. Mevcut durumu göz önüne aldýðýmýzda, bir taraftan yapýlan deðiþikliklere uyum saðlamak için çalýþýrken, diðer taraftan da ilgili Bakanlýklarla beraber Türkiye'de fabrika inþasýnýn ve Türkiye'de üretimin fizibilite analizine yoðun bir þekilde çalýþýyoruz. En kýsa sürede Türkiye'de üretim gerçekleþtirebilmek için çaba içerisindeyiz." deðerlendirmesinde bulunmuþtu.
Doðan Trend Otomotiv Üst Yöneticisi (CEO) Kaðan Daðtekin de þu deðerlendirmeyi yapmýþtý:
"MG yönetimi, Avrupa'daki geliþimini devam ettirmek üzere Avrupa'da üretim tesisleri kuracaklarýný resmen paylaþmýþlardý. Biz Doðan Trend olarak, Avrupa'da planlanan tesislerin ilki Türkiye'de olsun diye çalýþýyoruz. MG ile geçen hafta niyet mektubu imzalama aþamasýna geldik. Ancak net bir þekilde bilinmelidir ki yatýrým karar alýnmasý uzun bir süreçtir ve temennilerin ötesinde kati konuþmak doðru deðildir. Sanayi Bakanlýðýmýz da bu yatýrým konuda iþin içinde ve kendilerinden çok iyi destek alýyoruz."
Son olarak da Çin'in önde gelen otomotiv üreticilerinden Shineray Group bünyesinde faaliyet gösteren SWM Motor'un, Türkiye'de üretim yapmak için baþvurularýný tamamladýðý bildirildi.
Þirketin Türkiye temsilcisi ATMO Group CEO'su Anton Chernov, "Yýllýk 50 binden fazla araç üretim kapasitesine sahip bir üretim tesisi üzerinde çalýþýyoruz. Üretim tesisi, Türkiye pazarýnýn ihtiyaçlarýný karþýlayacak ve ayný zamanda Balkan ülkeleri ve AB bölgesindeki diðer pazarlara da ihracata odaklanacak." ifadelerini kullandý.
AA muhabirinin Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneði (ODMD) verilerinden derlediði bilgilere göre, ODMD listesine yeni Çin firmalarýnýn da dahil olmasýyla pazardaki toplam marka sayýsý 54'e ulaþtý.
Son dönemde Çin markalarýnýn Türkiye'ye ilgisinde belirgin bir artýþ gözlenirken, bu durum pazara giren firma sayýsýna da yansýdý.
Türkiye otomotiv pazarýnda Skywell, MG, Chery, Leapmotor, Seres, Maxus, Hongqi, DFSK, BYD, NETA ve SWM olmak üzere 11 Çin menþeli marka bulunuyor. Bu listeye yakýn zamanda Jaecoo markasýnýn da eklenmesiyle Çin menþeli marka sayýsýnýn 12'ye yükselmesi bekleniyor.
DFSK ve Chery içten yanmalý motora sahip otomobilleri Türkiye pazarýnda satýþa sunarken, MG hem elektrikli hem içten yanmalý, diðer markalar da elektrikli modelleriyle boy gösteriyor. Lüks segment otomobil satan Voyah ise ODMD'de listelenmiyor. Ayrýca DFSK ve Maxus markalarý hafif ticari araç satýþý da yapýyor.
Çin otomotiv firmalarýnýn Türkiye'deki toplam satýþlarý (otomobil ve hafif ticari) yýlýn ilk 6 ayýnda 48 bin 17'ye, otomotiv pazarýndan aldýklarý pay da yüzde 8,3'e ulaþtý.
Çin markalarý arasýnda DFSK ve Maxus'un ticari araç satýþý da bulunuyor. Bu iki markanýn hafif ticari satýþlarý hariç tutularak sadece otomobil özelinde bakýldýðýnda Çin markalarýnýn satýþ sayýsý 47 bin 568'e, pazar payý ise yüzde 10,27'ye yükseldi.
Çin otomotiv firmalarýnýn Türkiye'de ocak-haziran dönemindeki satýþ sayýlarýna bakýldýðýnda, Chery 34 bin 501 satýþla ilk sýrada yer aldý. 11 bin 74 adet satýþ sayýsýna ulaþan MG ikinci, 1426 satýþ yapan BYD de üçüncü oldu.
DFSK, otomobil ve hafif ticari olmak üzere 438 satýþla dördüncü, Maxus 195 satýþla beþinci sýrada konumlandý.
Chery ve bazý Çin markalarýnýn satýþa henüz baþlamadýðý geçen yýlýn þubat ayýna bakýldýðýnda, Çin markalarýnýn toplam satýþlarý 1000 adedin altýnda kalmýþtý. 2023'ün tamamýnda ise Çin markalarý, toplam 967 bin 341 adetlik Türkiye otomobil pazarýnda, 59 bin 97 satýþla yüzde 6,10 paya ulaþmýþtý.
Böylece, Çin markalarýnýn hem satýþ sayýsý hem de pazar payý açýsýndan Türkiye pazarýndaki konumlarýný güçlendirdiði görüldü.
Diðer yandan, ocak-haziran döneminde 577 bin 981 adetlik toplam pazarda yerli araç satýþlarý 177 bin 591, ithal araç satýþlarý ise 400 bin 390 adet oldu. Böylece toplam pazarýn yüzde 69,27'si ithal araçlardan oluþtu.
Ýthal araçlar arasýnda ise Çin markalarýnýn payý yüzde 12 seviyesinde kayýtlara geçti.