17 Nisan'da uygulamaya geçiliyor! Dünyada ABD'den sonra Türkiye de yapacak

Uraloðlu, Ýstanbul'da düzenlenen Türkiye Yüzyýlýnda Sürdürülebilir Ulaþým Zirvesi'nin açýlýþ oturumunda sorularý yanýtladý.

Azerbaycan'ýn baþkenti Bakü'de düzenlenen Birleþmiþ Milletler (BM) Ýklim Deðiþikliði 29. Taraflar Konferansý (COP29) kapsamýndaki "Sürdürülebilir ve Dijital Orta Koridor ve Ötesi" baþlýklý Bakanlar Yuvarlak Masa Toplantýsý'na katýlýmý hatýrlatýlan Uraloðlu, burada hem deneyimlerini paylaþtýklarýný hem de diðer ülkelerin tecrübelerinden faydalanmaya çalýþtýklarýný söyledi.

Sürdürülebilir ulaþým baþlýðýnda karbon emisyonunu nasýl azaltabileceklerini, iklim deðiþikliðinin önüne nasýl geçebileceklerini ya da bunun olumsuz etkilerini nasýl azaltabileceklerini konuþtuklarýný dile getiren Uraloðlu, iklim deðiþikliðinin sonuçlarýna karþýlýk dirençli yapýlar ve dirençli ulaþým altyapýsý yapýlmasý gerektiðini anlattý.

Uraloðlu, zirvede, ayný zamanda atýkla mücadelenin ele alýndýðýný, sýfýr atýk noktasýnda nelerin yapýlabileceðine dair görüþmeler yaptýklarýný bildirdi.

- "KALKINMA YOLU PROJESÝ'NÝN YAPIMINA ÖNÜMÜZDEKÝ YIL BAÞLAMA GAYRETÝNDEYÝZ"

Bakan Uraloðlu, Kalkýnma Yolu Projesi'nde ve Zengezur Koridoru'ndaki son duruma iliþkin soru üzerine, þu açýklamalarda bulundu:

"Kalkýnma Yolu, Basra Körfezi'nde Fav Limaný'ndan 1200 kilometrelik demir yolu ve otoyolla Ovaköy Sýnýr Kapýsý'na gelecek. Oradan da yaklaþýk 2 bin 92 kilometrelik hatla Kapýkule Sýnýr Kapýsý'na kadar gidebilecek. Tabii üç tane denize açýlmasý söz konusu. Hatta bu koridordan Rusya'ya ya da Kafkasya bölgesine açýlma söz konusu. Dolayýsýyla bu proje kýymetli. Neredeyiz? Projede Katar, Birleþik Arap Emirlikleri, Irak ve biz varýz. Burada proje bitme noktasýna geldi. Finansmanýný ve iþletilmesi dahil bunlarý konuþuyoruz. Önümüzdeki senenin içerisinde yapýma baþlayabilir miyiz diye bir gayret içerisindeyiz. Ama elbette Irak'ta mesafe almanýn zorluklarýný da biliyoruz. Ama istediðimiz hýzda olmasa da o projede ilerliyoruz. O proje gerçekten Türkiye'ye, coðrafyaya ciddi katký saðlayacak."

Uraloðlu, Türkiye'nin Zengezur Koridoru ile Azerbaycan'a ve Türk dünyasýna doðrudan baðlanabilme imkaný olacaðýný kaydederek, bu koridordaki çalýþmalardan bahsetti.

- "ERMENÝSTAN, ZENGEZUR KORÝDORU'NUN KENDÝ ÜLKESÝNDEN GEÇMESÝ ÝÇÝN ÝSTEKLÝ"

Ulaþtýrma ve Altyapý Bakaný Uraloðlu, 224 kilometrelik Kars-Iðdýr-Aralýk-Dilucu Yüksek Standartlý Demir Yolu Projesi'nin ihalesini yaptýklarýný kaydederek, þu deðerlendirmelerde bulundu:

"Muhtemelen önümüzdeki yýlýn ilk aylarýnda ona baþlamýþ olacaðýz. Buradaki soru bu güzergahýn Ermenistan'dan mý Ýran'dan mý geçeceði? Burada tamamen Azerbaycan'ýn ne dediðine bakýyoruz. Mesela Uluslararasý Yol Federasyonu'nun Dünya Kongresi'ni Ýstanbul'da düzenlemiþtik. Ermenistan Ulaþtýrma Bakaný geldi, onunla da konuþmuþtuk. Onlarýn bu güzergahýn kendi ülkelerinden geçmesi noktasýnda bir isteklerinin ve iradelilerinin olduðunu söylemek isterim. Oradaki Azerbaycan'ýn ne dediði bizim için kýymetli. Biz de ona göre vaziyet alýrýz. Diðer taraftan projenin hýzlýca ilerlediðini söyleyebiliriz."

Uraloðlu, akýllý ulaþým ve bölünmüþ yollara iliþkin soruya karþýlýk, bölünmüþ yollarýn kentlere saðladýðý katkýdan bahsederek, 2002'de 6 bin 101 kilometre olan bölünmüþ yol uzunluðunu 29 bin 500 kilometrelere getirdiklerini anlattý.

Burada Cumhurbaþkaný Recep Tayyip Erdoðan'ýn büyük bir irade ve imkan ortaya koyduðunu ifade eden Uraloðlu, "Sadece 6 il birbirine baðlanabiliyordu. Þu anda 77 il birbirine bölünmüþ yollarla baðlanabiliyor. 2002'de sadece 8,5 milyon olan araç trafiði bugün 30,5 milyona çýktý. O gün þehirler arasýndaki ortalama seyahat hýzý 40 kilometre saatti. Bugün 90 kilometre saate çýktý. 30,5 milyon olmasýna raðmen." þeklinde konuþtu.

- "(AKILLI YOL) MUHTEMELEN 2026'DA DA ÝLK DENEMELERE BAÞLARIZ"

Ulaþtýrma ve Altyapý Bakaný Abdulkadir Uraloðlu, akýllý ulaþým projelerine iliþkin bir yorum üzerine, akýllý ulaþým altyapýlarýnýn çok pahalý olduðu için tam kapasite kullanýlmasý gerektiðini söyledi.

Yola yerleþtirilecek her türlü sensör, kamera ve akýllý levhalarla birlikte önce aracýn yolla, sonra aracýn araçla haberleþmesini saðlayacaklarýný vurgulayan Uraloðlu, þu açýklamalarda bulundu:

"Bu noktada akýllý ulaþým sistemlerini test edeceðiz. Güney Kore'de yoðun bir þekilde kullanýlýyor. Amerika'da belli modeller var. Ama biz kendi modelimizi üretiyoruz. Bu konuda Türksat ve Karayollarý Genel Müdürlüðümüz yoðun bir þekilde çalýþýyor. ASELSAN elbette sürecin içerisinde. Hasdal ile Ýstanbul Havalimaný arasýnda 30 kilometrelik kesimde inþallah deneme sürecini baþlatýyoruz. Bunu yapabilmek için de altyapý dediðimiz fiber optiklere de ihtiyacýmýz var. 15 kilometre Türkiye'de bir fiber optik aðý döþeyeceðiz. Ayný zamanda haberleþmede ve bu akýllý yollarda da onu kullanmýþ olacaðýz. Önümüzdeki birkaç yýl içerisinde pilot uygulamalarý görmüþ olacaðýz. (Hasdal ile havalimaný arasýnda) Önümüzdeki sene imalatlara baþlarýz. Muhtemelen 2026'da da ilk denemelere baþlarýz."

- "DÜNYA BANKASI ÝLE ÜÇÜNCÜ KÖPRÜDEN GEÇECEK DEMÝR YOLU PROJESÝNÝN GÖRÜÞMELERÝ SÜRÜYOR"

Ulaþtýrma ve Altyapý Bakaný Uraloðlu, demir yollarýnda son 22 yýlda yapýlan yatýrýmlardan bahsederek, 2 bin 251 kilometresi yüksek hýzlý ve hýzlý tren yolu olmak üzere 3 bin kilometre yeni demir yolu inþa ettiklerini ve bu alandaki uzunluðu yaklaþýk 14 bin kilometreye çýkarttýklarýný söyledi.

Demir yolu uzunluðunda 2028 hedefinin 17 bin 500-18 bin kilometre olduðunu, 2053'te bunu yaklaþýk 29 bin kilometreye çýkartacaklarýný dile getiren Uraloðlu, demir yolu taþýmacýlýðýnýn çevre kirliliðini önleme ve ihracatý artýrma gibi katkýlarýndan bahsetti.

Uraloðlu, ülke genelinde açýlacak yeni demir yolu hatlarýna iliþkin bilgiler vererek, Yavuz Sultan Selim Köprüsü'nün üzerinden geçecek demir yolu hattýna iliþkin Dünya Bankasý ile görüþmelerin sürdüðünü, ihaleyi gelecek yýl yapmayý hedeflediklerini bildirdi.

- "ÝSTANBUL'UN 1000 KÝLOMETRELÝK METRO HATTINA ÝHTÝYACI VAR"

Bakan Uraloðlu, kent içi raylý sistemlerine iliþkin soruya yönelik, artan nüfusa karþýlýk artýk toplu ulaþýmýn yerin altýna indirilmesi gerektiðini söyledi.

Ýstanbul'a þu anda 1000 kilometrelik metro hattý gerektiðini ancak mevcut uzunluðun yaklaþýk 400 kilometre olduðunu, bunun da 170 kilometresini Bakanlýðýn yaptýðýný dile getiren Uraloðlu, þu anda devam eden 22 kilometrelik raylý sistem projelerinin bulunduðunu anlattý.

"Bunlarý tamamladýktan sonra bizim Ýstanbul'da Bakanlýk olarak yapacaðýmýz bir þey yok." ifadesini kullanan Uraloðlu, þöyle devam etti:

"Ana arterler, mesela havalimaný baðlantýlarý tamam bizim görevimiz ama onun haricindekiler belediyenin görevidir. Belediye ancak talep ederse, Cumhurbaþkaný'mýz da uygun görürse Bakanlýða geçer bu sorumluluk. Yoksa tamamen sorumluluk belediyelerin kendilerinde. Bu noktada yapýlmasý gereken birçok iþ var. Mesela, 'Yollarý yaparak biz trafiði çözemeyiz' diyen belediye baþkanlarýmýz var. Tamam hani geçmiþte yapýlan bir yolu belki kapatmanýz da gerekecektir. Yayalaþtýrmanýz da gerekecektir ama mutlaka onun alternatifini koyarak. Yoksa alternatifini koymadan söylem olarak belki kulaða hoþ geliyor olabilir ama doðru olmadýðýný söyleyebilirim. Aþaðý yukarý 14 ilde yaptýðýmýz, planladýðýmýz iþler var. Bakanlýk olarak bunlarý takip ediyoruz."

- "HAVALÝMANI SAYISI 60'A ÇIKACAK"

Ulaþtýrma ve Altyapý Bakaný Uraloðlu, havacýlýkta yaptýklarý projelerden bahsederek, 2002'de 34 milyon olan hava yolu yolcu sayýsýnýn bu yýl 230 milyona çýkmasýný beklediklerini söyledi.

Havalimaný sayýsýný 26'dan 58'e çýkarttýklarýný, bu sayýsýnýn devam eden 2 projeyle muhtemelen 2026'da 60'a çýkacaðýný dile getiren Uraloðlu, "Þu anda 130 ülkede 347 noktaya uçuyoruz. Böyle baþka bir ülke yok. Sene sonuna kadar da 349 olacak. Bunlar ileriyi planlayarak ve gereklerini yaparak oluyor." diye konuþtu.

Uraloðlu, Ýstanbul Havalimaný'ný bu yýl 80 milyon yolcunun kullanmasýný beklediklerini kaydederek, "Dünyada paralel 3 piste ayný anda operasyon sadece Amerika'da yapýlabiliyor. Biz inþallah 17 Nisan'da Ýstanbul Havalimaný'nda uygulamaya geçeceðiz. Gerekli eðitimleri aldýk. Kapasitemizi bir anlamda da katlamýþ olacaðýz. Ýstanbul Havalimaný'ndaki hedefimizin de yýllýk 200 milyon yolcu olduðunu söylemek isterim." ifadelerini kullandý.

Denizcilik alanýnda hayata geçirdikleri proje ve yatýrýmlara iþaret eden Uraloðlu, liman sayýsýný 152'den 217'ye yükselttiklerini, orta vadede yeni liman ihtiyaçlarýnýn olmadýðýný ancak bölgesel ihtiyacýn bulunduðunu bildirdi.

Uraloðlu, "Mesela Akdeniz'de böyle bir ihtiyacýmýz var. Mersin ve Adana'da bir proje çalýþmamýz devam ediyor. Bazý yerlerde kapasite geliþtirmeyle ilgili çalýþmalarýmýz var. Mesela Rize Ýkizdere Lojistik Merkezi'ne devam ediyoruz. Ýnþallah 2026'da orayý faaliyete açmýþ olacaðýz. Denizcilikle ilgili yatýrýmlarýn birçoðunu yaptýk. Ancak yat baðlama kapasitesini biraz daha geliþtirmemiz gerekiyor. 8 bin olan yat baðlama kapasitesini yanlýþ hatýrlamýyorsam 25 binin üzerine çýkardýk ama yetmiyor. Bu noktada yapmamýz gerekenler var. Devam edenler ve planladýklarýmýz var. " þeklinde konuþtu.

- "2025'ÝN ÝLK ÇEYREÐÝNDE 5G ÝHALESÝNÝ YAPMAK ÝSTÝYORUZ"

Bakan Uraloðlu, 5G'ye geçiþle ilgili net takvimin açýklanacaðýný belirterek, "Önümüzdeki senenin ilk çeyreðinde ihalesini yapmak istiyoruz. 2026'nýn hemen baþýnda da ilk sinyali verelim diye bir gayretimiz var. Ama þu anda Türkiye'de 30 tane tesiste bunun deneyimlendiðini, 5G lisansýnýn verildiðini söylemek isterim." açýklamasýnda bulundu.

Türkiye'de farklý platformlarda 75 milyona yakýn sosyal medya kullanýcýsý bulunduðunu dile getiren Uraloðlu, "Gerçekten dinamik, çok hýzlý geliþen ve deðiþen bir süreç. Buna yönelik biz bir dünya kanuni ve hukuki düzenlemeler yaptýk. Ama dediðim gibi deðiþen duruma göre bunlarý mutlaka revize etmemiz elbette gerekiyor." diye konuþtu.

Uraloðlu, Instagram'ýn kapatýlma ve yeniden eriþime açýlma süreciyle o dönemde þirketle aralarýnda yaþananlarý anlatarak, sözlerini þöyle tamamladý:

"Artýk sosyal medya platformlarýnýn tamamýnýn temsilcisi var. Bizim söylediklerimizi dikkate almak durumundalar. Ýki hafta önce 119 FETÖ'cü hesabý kapattýrdýk. Biz yasakçý zihniyette olmak istemiyoruz. Esasýnda yasakçý zihniyette olan tam da bu platformlarýn bir kýsmý. Sizin paylaþýmýnýzý engelliyor, yasaklýyor ve buna müsaade etmiyor. Onlar size müsaade etmezken, ülke olarak hassasiyetlerinizi dikkate almayana gereðini yapmak durumundasýnýz. Biz kapatmaktan, yasaklamaktan yana deðiliz."