Ukrayna'da süren çatýþmalar, ABD gibi ülkelerin artan borçluluðu gibi jeopolitik ve makroekonomik risklerin devam etmesi ve dünya genelinde merkez bankalarýnýn güvercin adýmlarý da altýnýn ons fiyatýnýn yükselmesine sebep oldu.
Altýnýn onsu bu yýl yaklaþýk yüzde 33 deðer kazanýrken, bu da son 45 yýlýn en güçlü yýllýk artýþý olarak kayýtlara geçti.
Yýlýn baþýnda 2 bin dolarýn hemen üzerinde olan altýnýn ons fiyatýnýn (2 bin 62 dolar) 3 bin dolara doðru ilerlemesi dikkati çekerken, bazý analistler faiz indirimlerinin ve küresel belirsizliklerin devam etmesi halinde bu yýlýn sonuna kadar bu fiyata ulaþacaðýný öngörüyor.
Altýnýn onsu, uluslararasý piyasalarda 23 Ekim'de bu yýl 35. kez rekor yenileyerek 2 bin 758,42 seviyesine yükseldikten sonra, 25 Ekim'de 2 bin 740 dolar seviyesinden iþlem gördü.
Analistler, altýn talebinin sene baþýndan bu yana devam eden merkez bankasý alýmlarý, ABD Merkez Bankasýnýn (Fed) faiz indirme politikasýna devam edeceðine yönelik beklentiler ve Orta Doðu'daki çatýþmalar sebebiyle güçlü kaldýðý görüþünde.
Petrol fiyatlarýndaki son düþüþ enflasyonun yeniden yükselebileceði endiþelerini azaltýrken, analistlere göre bu durum merkez bankalarýna faiz oranlarýný düþürmek için daha fazla alan saðlýyor.
Düþük faiz oranlarý genellikle altýna talebi artýrýrken, bu durum sabit vadeli mevduat gibi yatýrýmlarý daha az cazip hale geliyor.
Analistler, ABD'de faiz oranlarý düþerse, bu durumun dolar üzerinde baský oluþturacaðýný, bu durumun dolar para birimiyle iþlem gören altýný diðer para birimlerinden alýcýlar için daha cazip hale getirebileceðini de belirtiyor.
Orta Doðu'da Ýsrail'in saldýrýlarý piyasalarý tedirgin etmeye devam ederken söz konusu durum güvenli liman arayýþýyla altýnýn ons fiyatýný yukarý yönlü destekliyor.
Kriz dönemlerinde yatýrýmcýlar portföylerinin bir kýsmýný altýna kaydýrmayý tercih ederken, altýn jeopolitik açýdan belirsiz zamanlarda güvenli bir liman olarak görülüyor.
Dünya Altýn Konsey'nin (WGC) hesaplamasýna göre jeopolitik belirsizlikler eylül ayýnda altýn fiyatýndaki artýþýn yaklaþýk beþte birine katkýda bulundu. Özellikle ABD seçimleri yaklaþýrken bazý analistlerce bu baðlantýnýn bu ay da devam etmesinin muhtemel olacaðý belirtiliyor.
ABD'de 5 Kasým'da yapýlacak baþkanlýk seçimlerine yönelik hangi adayýn kazanacaðýna dair belirsizlik devam ederken piyasalarda hangi adayýn kazanmasýnýn altýn fiyatý için daha olumlu olacaðý konusunda hala kararsýzlýk var.
ABD'de yapýlan anketlerde, 5 Kasým'daki baþkanlýk seçiminde Demokrat Parti Adayý Kamala Harris ve Cumhuriyetçi Aday Donald Trump'ýn neredeyse baþ baþa durumda. Bu belirsizlik yatýrýmcýlarý altýna yönlendiriyor.
Analistler, Cumhuriyetçi Donald Trump'ýn kasým ayý baþýndaki ABD baþkanlýk seçimlerini kazanmasýnýn altýn fiyatlarýný yukarý yönlü destekleyebileceðini belirterek, Trump'ýn planladýðý vergi indirimlerinin ABD bütçe açýðýný artýrmasýnýn muhtemel olduðunu, bunun da dolarýn durumunu zayýflatabileceðini ifade etti.
Trump, seçimi kazanmasý halinde gümrük vergilerini önemli ölçüde artýracaðýný açýklarken, bazý analistler bu durumun ABD ekonomisini zorlayabileceði ve enflasyonu artýrabileceðini, bunun da krizde altýný yatýrýmcýlar için cazip hale getirebileceðini öngörüyor.
- FAÝZ ÝNDÝRÝMLERÝ ALTIN FÝYATINI OLUMLU ETKÝLÝYOR
Dünya genelinde enflasyon endiþesi zayýflamaya devam ederken baþta Fed olmak üzere merkez bankalarý para politikalarýný gevþetiyor.
Küresel ekonomilerin yaklaþýk 3 yýldýr süren enflasyonla mücadelesinde yavaþ yavaþ sona yaklaþýldýðý görüþü aðýrlýk kazanýrken, merkez bankalarýnýn büyük çoðunluðu ülkelerindeki ekonomik gidiþata göre politika ayarlamalarýný sürdürüyor.
Dünyanýn en büyük merkez bankasý konumundaki Fed'in faiz indirme politikasýna devam edeceðine yönelik beklentiler yine altýn fiyatýný yukarý yönlü destekleyen unsur olarak öne çýkýyor.
Fed, 18 Eylül'de politika faizini 4 yýl aradan sonra ilk kez indirdi ve 50 baz puan düþürerek yüzde 4,75-5,00 aralýðýna çekti. Bu indirimin ardýndan iki hafta içinde altýnýn ons fiyatý 7 kez rekor yeniledi.
Analistlerin çoðu Fed'in kasým ayýndaki bir sonraki toplantýsýnda faiz oranlarýný 50 baz puan yerine 25 baz puan indirmesini beklerken, bu beklentinin azalmasý altýn fiyatlarýný olumsuz etkilememesi de dikkati çekti.
Dünya Altýn Konseyine göre, tarihsel olarak, faiz indirim döngüsünün baþlamasýný takip eden altý ayda altýnýn ons fiyatý ortalama yüzde 6 yükseldi.
Faizsiz bir yatýrým aracý olan altýn, düzenli gelir getirmediðinden, faiz oranlarýnýn düþtüðü bir ortam altýn talebini destekliyor.
- MERKEZ BANKALARININ ALTIN ALIMLARI
Bazý yatýrýmcýlar sadece fiyatý yükseldiði için altýna yatýrým yaparken, vadeli iþlemler piyasasýndaki varlýk yöneticileri ile brokerlerin altýn fiyatlarýnýn yükseleceðine iliþkin deðerlendirmeleriyle uzun pozisyonlarýn hacmi de artýyor.
Vadeli iþlemler piyasasýndaki birçok yatýrýmcý kýsa vadeli trendlere baktýðýndan, pozisyonlarýný deðiþtirmelerinin altýn fiyatýnda bir düzeltmeye neden olabileceði de belirtiliyor.
Asya'dan külçe ve sikke satýn alan yatýrýmcýlar yýlýn baþýnda altýn fiyatlarý için itici bir faktör olarak görülürken, altýna fiziksel talep olarak þu anda piyasadan gelen sinyallerin biraz karýþýk kalmasý da dikkati çekiyor.
Mart ve nisan aylarýnda altýn alýmlarýyla rekor kýrýlmasýna önemli katkýda bulunan Çin Merkez Bankasý da eylül ayýnda üst üste beþinci kez altýn alýmýnda bulunmadý.
Fakat analistlere göre merkez bankalarýnýn alýmlarý bu yýl da altýn talebini desteklemeye devam edecek.
Analistler, altýnýn birbiri ardýna rekorlar kýrmasýnýn yaklaþan ABD seçimleri veya vadeli iþlemler piyasasýndaki yüksek iþlem hacimleri gibi kýsa vadeli faktörlerden de kaynakladýðýný belirtti.
Analistler, merkez bankalarýnýn altýn almaya devam etmesi, Fed'in daha fazla faiz indirimi yapma ihtimali ve Orta Doðu'daki geliþmelerle birlikte zayýflayan ekonomi ve ABD gibi ülkelerin artan borçluluðuna dikkati çekerken jeopolitik ve makroekonomik risklerin devam etmesinin orta vadede altýn fiyatlarý için olumlu bir iklim oluþturduðuna vurgu yaptý.