Ulaþtýrma ve Altyapý Bakaný Abdulkadir Uraloðlu, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda, Bakanlýðýnýn 2025 yýlý bütçesi üzerindeki görüþmelerde milletvekillerinin soru ve eleþtirilerini yanýtladý.
Ýnternet hýzýna iliþkin yapýlan eleþtirilere iþaret eden Uraloðlu, fiber altyapýnýn bazý caddelere, sokaklara ve evlere gidebildiðini, internet kullanýcýlarýnýn belli paket hýzlarýnda talepleri olduðunu söyledi.
Uraloðlu, bu alanda uluslararasý kriterlere göre istenilen yerde olunmadýðýna dair iddialarýn bulunduðunu dile getirerek, "Burada bizim yapmamýz gerekenler var ve Telekom'un imtiyaz hakký sürecinde daha çok para yerine daha çok yatýrýmý þart koyarak bunlarý telafi edeceðiz. Ama unutmayalým, mevcut altyapý, daha yüksek kapasitede olduðu halde yeterince talep olmadýðý için tam anlamýyla da kullanýlamayabiliyor." diye konuþtu.
Avrupa Birliði'nin Facebook, YouTube, Twitter, TikTok ve Instagram gibi büyük sosyal medya platformlarýnýn kullanýcýlarýnýn güvenliði için yasa dýþý içeriklerin yayýlmasýný önlemek anlamýnda ciddi kurallar getirdiðini anýmsatan Uraloðlu, þöyle devam etti:
"Ben 58 yaþýndayým. Benim 3 kýzým, iki kýz torunum var. Hepimizin etrafýnda da bir dünya insan var. Þu sosyal medyada biz, gerçekten yasakçý zihniyette deðiliz. Ama herkesin de haddini bilmesi lazým. Yani oraya koyulan her þeye biz, susacak mýyýz? Seslenmeyelim mi? Bütün milli ve manevi deðerlerimize hakaret edilen ve hiçbir disiplini olmayan bir mecraya, hiç müdahale etmeyelim mi? Ama ben size þunu söyleyeyim, sosyal medya platformlarý saðlayýcýlarýndan kesinlikle çok daha özgürlükçü bir yaklaþýmýmýz var, bunu özellikle söylemek isterim."
Uraloðlu, Yap Ýþlet Devlet (YÝD) ve Kamu Özel Ýþbirliði (KÖÝ) projelerine yapýlan eleþtirileri anýmsatarak, kendisinin inþaat mühendisi olduðunu ve hesap yapmayý bildiðini söyledi.
Yatýrýmlarý üç yöntemle yaptýklarýný belirten Uraloðlu, þunlarý kaydetti:
"Bir, kamu kaynaðýndan, tamamen milli bütçeden yaparýz. Ýki, dýþ kredi temin ederek yaparýz. Üç, Kamu Özel Ýþbirliði ya da Yap Ýþlet Devlet projeleriyle yaparýz. Ama bizim bütçemizde ne var, bakarýz. Ondan sonra yine bizim bütçemiz, ülkemizin kredibilitesi nedir, kredi alabilme þartlarýmýza ve sonrasýnda da bu iþin Yap Ýþlet Devlet modeliyle yapýlabilirliðine bakarýz. Yap Ýþlet Devlet modeli ayný zamanda bir finansman ve yapým modelidir. Ýkisinin beraber olduðu modeldir. Burada bunu kaçýrmamamýz gerekir. Biz, burada eðer birinci, ikinci alternatiflerde imkan bulamamýþsak üçüncü alternatife giderek Yap Ýþlet Devlet modelini yaparýz. Burada yapým, iþletme ve bakýmýndan ayrý bir þekilde teslim edilmesi bu projenin, sözleþmenin olmazsa olmazlarýndan bir tanesidir."
- "DOÐRU ÝÞLER YAPMAYA DEVAM EDECEÐÝZ"
Uraloðlu, 22 yýllýk AK Parti hükümetlerinde cari fiyatlarla 51 milyar 585 milyon dolarlýk Yap Ýþlet Devlet projesi yapýldýðýný dile getirerek 4 sektörde irili ufaklý 74 projenin hayata geçirildiðini bildirdi.
Söz konusu projelerin, bugünün þartlarýnda bedelinin 83 milyar 508 milyon dolar olacaðýný anlatan Uraloðlu, "Parayý her zaman bulabiliriz ama her iþi her zaman yapamayýz. Keþke muhalefetimiz destekleseydi de bu projeleri, biz daha fazla yapabilseydik." ifadelerini kullandý.
Uraloðlu, Osmangazi Köprüsü'nde, günlük 40 bin araç geçiþ garantisi verildiðini belirterek þu anda buradan geçiþ sayýsýnýn 68 binlere ulaþtýðýný kaydetti.
Yavuz Sultan Selim Köprüsü'nden çift yönlü geçiþ ücretinin 3 dolar olduðunu, tek yönlü geçiþ ücretinin 1,5 dolar, güncel fiyatýn 2,14 dolar olduðunu kaydeden Uraloðlu, buna karþýlýk olmasý gereken ücretin 74,98 lira, uygulanan ücretin de 70 lira olduðunu bildirdi.
Marmaray'dan günde 300 seferle 650 bin insanýn taþýndýðýna iþaret eden Uraloðlu, "Bir an gözümüzü kapatalým ve þu son yaptýklarýmýzýn olmadýðýný düþünelim. Ýki köprüyle mi biz, Ýstanbul trafiðini rahatlatacaktýk? Býrakýn Ýstanbul'u, Türkiye ve Balkanlar gerçekten felç olurdu. Onun için bu anlamda biz, doðru iþler yaptýðýmýzý düþünüyoruz ve bunlarý da inþallah yapmaya devam edeceðiz. Burada bazý tarihlerde biraz öteye geçtiðimizi, biraz geç kaldýðýmýzý söylediniz. Doðrudur, bir kýsmýnda böyle. Ama þunu unutmamak lazým, bir salgýn dönemi ve çok büyük bir deprem yaþadýk. Bunlar elbette çalýþmalarýmýzý etkilemiþtir. Etkilememesi asla mümkün deðil ama biz buna sýðýnmýyoruz. Bir söz vermiþsek, belki biraz geç kalmýþ olabiliriz ama kesinlikle sözümüzün arkasýndayýz. Sözümüzü de Allah'ýn izniyle tutacaðýz." ifadelerini kullandý.
- "HAYDARPAÞA VE SÝRKECÝ'DE ÝSTANBUL'A YAKIÞACAK PROJELER HAYATA GEÇÝRÝLECEK"
Tersun Daðý Projesi ile ilgili çalýþmalarýn tamamlandýðýnýn altýný çizen Uraloðlu, imkan bulunduðunda yapýma baþlayacaklarýný söyledi.
Uraloðlu, Haydarpaþa ve Sirkeci'de Ýstanbul'a yakýþacak projelerin hayata geçirileceðini belirterek, "Burada bir rant varsa bu ülkemizin rantý olacaktýr. Kimseye peþkeþ çekilmiþ deðildir." dedi.
AJet ile ilgili eleþtirilere de cevap veren Uraloðlu, "Elbette haklý eleþtirilerin gereðini yapmak durumundayýz. Bakýn, Rusya-Ukrayna savaþý nedeniyle kuzeyimizdeki hava koridoru kapalý. Filistin'deki zulümden dolayý güneyimizdeki hava koridorunun önemli bir bölümü kapalý ve rötarlarýn olduðu temmuz ayýnda da Avrupa Kupasý futbol turnuvasý var ve buranýn da þiþmesinden dolayý kaynaklanan problemler var. Elbette yapýlandýrmadan kaynaklanan problemler de vardýr ama bunlarý çözdük ve þu anda güncel bir rötar problemi yoktur. Önümüzdeki süreçte de olmayacak." deðerlendirmesinde bulundu.
Siber güvenlik noktasýnda Türkiye'nin Avrupa ve dünyada çok iyi durumda olduðunu ifade eden Uraloðlu, "Verilerin depolanmasý için yeterince kapasitemiz var, bunu da en etkin bir þekilde kullanmaya devam edeceðiz." dedi.
Uraloðlu, motokuryelerle ilgili bir düzenleme yapmak üzere çalýþmalarýn sürdüðüne dikkati çekti.
Ýsrail ile ticaret konusundaki iddialara iliþkin Uraloðlu, þunlarý kaydetti:
"Esasýnda Ticaret Bakanýmýz gerekli açýklamalarda bulundu Ýsrail'le ticaret noktasýnda ama Filistin Ekonomi Bakanýnýn özellikle paylaþtýðý bilgiyi tavsiye ederim. 624 kodu Ýsrail'e ihracat, 625 kodu da Filistin'e ihracat. 624 kodlu hiçbir ürüne izin vermediðimizi söylemek isterim."
5G geçiþinde yerliliðin dikkate alýnmasý gerektiði konusundaki deðerlendirmelerle ilgili Uraloðlu, "Bir taraftan evet yerliliði de zorlayalým ama bir taraftan da trendi kaçýralým istemiyoruz. Onun için onu optimize etmeye çalýþma noktasýndayýz." ifadelerini kullandý.
Uraloðlu, Türksat uydu ücretlerinin Anadolu'da yayýn yapan televizyon kanallarýna pahalý geldiði eleþtirilerini dikkate alacaklarýný ve deðerlendireceklerini söyledi.
Malatya Çevre Yolu'nda 12 kilometrelik kesimi yakýn zamanda açacaklarýný belirten Uraloðlu, geri kalan 15 kilometrelik kýsým için de çalýþmalara devam edildiðini bildirdi.
Uraloðlu, Ýzmir-Ankara Hýzlý Tren Hattý'nýn bitirilme tarihiyle ilgili çeliþkili açýklamalar olduðu eleþtirileriyle ilgili, "Sunumumuzdaki tarih sözleþmeye göre olandýr. Biz Afyonkarahisar'a kadar olan kýsmýný 2026'da, tamamýný da 2027'de bitirmeyi hedefliyoruz." açýklamasýný yaptý.
Samsun-Sarp Demiryolu Projesi'nde hazýrlýklarýn sürdüðünü anlatan Uraloðlu, projeyi yatýrým programýna alarak çalýþmalara baþlayacaklarýný kaydetti.
Rize Lojistik Merkezi'ni 2026'nýn baþýnda bitireceklerini dile getiren Uraloðlu, Antalya merkezdeki kavþaklarýn ihalesini yaptýklarý bilgisini vererek, "Sözde kalmayacak. Çalýþma sezonu dolayýsýyla iki yýlda bitireceðiz. Antalya-Alanya Otoyolu'nu mevcut çevre yoluyla baðlantý yapacak þekilde tamamlamak þartýyla yine Alanya Çevre Yolu'yla baðlantý yapabilecek þekilde projenin boyunu kýsaltarak fizibil hale getirdik. Ama baðlantýlarý da bu iki çevre yoluyla yapmýþ olacaðýz." diye konuþtu.
- "ANTALYA-ALANYA YOLU HER TÜRLÜ SAYIÞTAY DENETÝMÝNE AÇIK"
Ödemiþ-Kiraz ve Belevi-Tire yolunu 2025'te bitireceklerini anlatan Uraloðlu, Bergama çevre yolunu da bitirdiklerini kaydetti.
Uraloðlu, Google algoritmalarýnýn deðiþtirilmesiyle ilgili Google Türkiye ile konuyu takip ettiklerini, gerekirse Rekabet Kurumu ile bu konunun üzerine gideceklerini dile getirdi.
Elektrikli taþýtlar için 24 bin þarj soketini Türkiye'nin her yerinde devreye aldýklarý bilgisini veren Uraloðlu, otobüs kazalarýnýn önlenmesine iliþkin alýnacak tedbirlere iliþkin bir soru üzerine þehirlerarasý otobüslere kamera konulmasý noktasýnda bir düzenleme yapýlacaðýný ifade etti.
Kahta-Siverek yolunun 10 kilometrelik varyant kesimini cumartesi günü açacaklarýný ifade eden Uraloðlu, Antalya-Alanya yolunun her türlü Sayýþtay denetimine açýk olduðunu bildirdi.
Uraloðlu, metro yapýmlarýyla ilgili þöyle konuþtu:
"Þehir içi metrolardaki bütün yetkiler büyükþehir ya da ilgili il belediyesinin sorumluluðundadýr. Proje onaylama yetkisi Bakanlýðýmýzdadýr, o yetkiyi kullanýrýz. Eðer ilgili belediye bunun Bakanlýk tarafýndan yapýlmasýný isterse, Cumhurbaþkanýmýz uygun görürse biz bunu yaparýz. Ocak 2019'da Ankara Büyükþehir Belediyesi ve Ýstanbul Büyükþehir Belediyesi bizde ve bu yönetmeliði biz o zaman çýkardýk. 'Oralar CHP'ye geçecekse biz þimdiden ön alalým' mý dedik."
Ankara-Ýzmir Hýzlý Treni'nde mesafenin 624 kilometre olduðunu belirten Uraloðlu, sürenin 3,5 saat olacaðýný, bunda bir deðiþiklik ve kýsaltma bulunmadýðýný söyledi.
Uraloðlu, þöyle devam etti:
"Ankara-Samsun hýzlý tren hattýnýn Çorum'a kadarki kýsmýnýn ihalesini bu senenin sonuna kadar, önümüzdeki sene de Samsun'a kadarki bölümün ihalesini yapmýþ olacaðýz. Geminbeli Tüneli 2025'te bitiyor. Çakýrgöl Kayak Merkezi ile ilgili çalýþmalar kapsamýnda Kültür ve Turizm Bakanlýðýmýzýn takibinde biz yolunu yaptýk. Uþak Havaalaný, uçuþlara açýktýr. Talep olmasý durumunda uçuþlar yapýlabilecek. Balýkesir merkez havaalanýnda uçuþlar açýk. Oradaki hava operatörleri eðer talep ederseler biz hemen seferlerini baþlatabiliriz."
Görüþmelerin ardýndan Ulaþtýrma ve Altyapý Bakanlýðýnýn yaný sýra Bilgi Teknolojileri ve Ýletiþim Kurumu, Karayollarý Genel Müdürlüðü ile Sivil Havacýlýk Genel Müdürlüðünün 2025 yýlý bütçeleri kabul edildi.