Bölgede stratejik fýrsat... ''Afrika'da Türkiye modeli''

Afrika uzmanlarý, küresel güçlerin rekabet alaný haline dönüþen Nijer'in, Türkiye ile savunma, güvenlik, istihbarat, ekonomik ve ticari iþbirliklerini derinleþtirmesinin geliþmesine büyük katký saðlayacaðýný belirtti.

Türkiye- Nijer iliþkilerini, AA muhabirine deðerlendiren Ortadoðu Araþtýrmalarý Merkezi (ORSAM) Kuzey Afrika Koordinatörü Dr. Kaan Devecioðlu, Afrika ile iliþkilerin Türk dýþ politikasýnýn önemli bir ayaðýný oluþturduðunu söyledi.

Devecioðlu, 17 Temmuz'da Dýþiþleri Bakaný Hakan Fidan, Milli Ýstihbarat Teþkilatý (MÝT) Baþkaný Ýbrahim Kalýn, Milli Savunma Bakaný Yaþar Güler, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakaný Alparslan Bayraktar, Savunma Sanayii Baþkaný Haluk Görgün ve Ticaret Bakan Yardýmcýsý Özgür Volkan Aðar'ýn Nijer'e gerçekleþtirdiði ziyaretin mevcut ikili iliþkilerin geliþmesine büyük katký saðladýðýný kaydetti.

Devecioðlu, "Son ziyarette özellikle enerji iþbirliði meselesi ele alýndý. Türkiye, bu alanda Nijer'le anlaþmalar yaptý. Enerji arz güvenliði baðlamýnda bu anlaþmalar her iki ülkeye de büyük bir fýrsat sunuyor. Ayrýca geçtiðimiz ay Enerji Bakanlýðý, önümüzdeki yýl Nijer'deki altýn bölgelerinden altýn üretimine baþlayacaðýný belirtmiþti, bu da önemli bir geliþme." dedi.

Türk þirketlerinin, Nijer'in enerji altyapýsýný geliþtirmeye yönelik taahhütlerinin sadece ekonomik çýkar olarak deðerlendirilmemesi gerektiðinin altýný çizen Devecioðlu, "Bu ayný zamanda Türkiye'nin enerji baðýmlýlýðýný azaltmasý ve bölgedeki stratejik pozisyonunu güçlendirmesi açýsýndan önemli." ifadesini kullandý.

Dr. Devecioðlu, Sahel bölgesinde El-Kaide ve DEAÞ baðlantýlý terör örgütlerinin aktif olduðunu, dolayýsýyla Türkiye ile Nijer arasýnda güvenlik ve savunma alanlarýnda yapýlan iþbirliðinin bu ülkeye ciddi katký saðlayacaðýný vurguladý.

Devecioðlu, ayrýca Türkiye'nin Nijer ile savunma ve istihbarat alanlarýnda iþbirliðinin artýrmasýnýn iki ülkenin terörle mücadelede kapasitelerini güçlendireceðini belirtti.

Türkiye'nin terörle mücadelede sahip olduðu tecrübenin Nijer için fýrsatlar sunduðunu söyleyen Devecioðlu, "Türkiye'nin Nijer'e askeri teçhizat ve eðitim desteði saðlamasý bölgede güvenlik mimarisi oluþturma çabalarýna destek verecektir." diye konuþtu.

- TÜRKÝYE, BATILI AKTÖRLERÝN AFRÝKA'DA GERÝLEYEN ETKÝSÝNÝ DENGELEME POTANSÝYELÝNE DE SAHÝP"

Devecioðlu, zengin uranyum yataklarý, petrol ve doðal gaz rezervlerine sahip olan Nijer'e bölgenin yaný sýra küresel aktörlerin de büyük ilgi gösterdiðini ifade etti.

Nijer ve Sahel bölgesinin zengin doðal kaynaklar ve jeostratejik konumu nedeniyle Avrupa Birliði (AB), ABD, Rusya ve Çin gibi küresel güçlerin rekabet alaný haline geldiðini belirten Devecioðlu, bu rekabet alanýnýn Türkiye-Nijer iliþkilerinin geliþmesinde önemli etkisi olacaðýný söyledi.

Dr. Devecioðlu, þu deðerlendirmelerde bulundu:

"Nijer ile iliþkilerini derinleþtirmesi küresel güç mücadelesi baðlamýnda Türkiye'ye stratejik bir fýrsat sunuyor. Türkiye'nin, batý ve doðu bloklarýnýn karþý karþýya geldiði bir bölgede tarafsýz ve yapýcý bir aktör olarak konumlanmasý da Nijer ile iliþkilerinin geliþmesine olumlu katký oluþturabilir. Ayrýca Türkiye'nin Nijer'e verdiði altyapý desteði, insani yardým ve eðitim projeleri de iki ülke arasýnda uzun vadeli bir ortaklýðýn kurulmasýný destekliyor."

"Afrika'da Türkiye modeli" olarak tanýmlanan Türkiye'nin Afrika politikasýnýn, aslýnda Nijer gibi ülkelerde alternatif ve ortaklýk modeli de sunduðunu dile getiren Devecioðlu, "Dolayýsýyla Türkiye, bu modelle Batýlý aktörlerin bölgede gerileyen etkisini dengeleme potansiyeline de sahip oluyor. Bu model aslýnda bir anlamda Türkiye'nin kalkýnma ve iþbirliði odaklý politikasýný ifade ediyor." dedi.

Afrika kýtasýnýn en az geliþmiþ ülkelerinden biri olan Nijer'in altyapý, tarým ve saðlýk alanlarýnda ciddi zorluklarla karþý karþýya olduðuna iþaret eden Devecioðlu, kalkýnma alanýnda Türk Ýþbirliði ve Koordinasyon Ajansý Baþkanlýðý (TÝKA), eðitim alanlarýnda Maarif Vakfýnýn saðladýðý olanaklarla Nijer'in kalkýnma hedeflerine ulaþmasýný kolaylaþtýracaðýný kaydetti.

- "TÜRK DIÞ POLÝTÝKASI ÝÇÝN AFRÝKA UZAK BÝR HEDEF DEÐÝL"

Milli Ýstihbarat Akademisi Baþkan Yardýmcýsý Dr. Hakký Uygur, Milli Ýstihbarat Akademisi olarak hazýrladýklarý "Türkiye-Nijer iliþkileri" baþlýklý raporla, Türkiye'nin Afrika'daki faaliyetlerine yönelik yapýlan algý operasyonlarýna yanýt vermeye çalýþtýklarýný anlattý.

Türkiye-Afrika iliþkilerinin, iddialarýn aksine yeni kurulmadýðýný ifade eden Uygur, Türkiye'nin Afrika ile askeri, siyasi, ekonomik hatta kültürel iliþkilerinin oldukça uzun bir geçmiþe sahip olduðunu söyledi.

Türkiye'nin Afrika'daki faaliyetlerine dair sürekli olarak bir dezenformasyon kampanyasý yapýldýðýný belirten Uygur, "Türkiye'nin niyetleri sorgulanýyor. Türkiye'nin Afrika'da maceracý dýþ politikasý olarak adlandýrýlan birtakým yaklaþýmlardan bahsediliyor. Biz bunun böyle olmadýðýný raporlarýmýzla ortaya koymaya çalýþtýk." dedi.

Türkiye ile Nijer arasýnda yaklaþýk 200 milyon dolarý geçen ikili ticaret hacmi olduðunu vurgulayan Uygur, temmuzda imzalanan madencilik anlaþmasýnýn yakýn zamanda hayata geçeceðini söyledi.

Dr. Uygur, iki ülke arasýnda güvenlik, enerji ve ticaret alanlarýnda imzalanan anlaþmalarýn tek tek hayata geçirileceðini aktardý.

Türk dýþ politikasý için Afrika'nýn uzak bir hedef olmadýðýný ifade eden Uygur, Türk halkýnýn, aydýnlarýn, iþ ve kültür insanlarýnýn da bu farkýndalýða varmasý ve buna göre politika geliþtirmesi gerektiðinin altýný çizdi.

Uygur, Nijer özelinde Afrika ile gelecekte kurulacak iliþkilerin derinleþmesi için bütüncül bir bakýþ açýsýnýn zorunlu olduðunu vurgulayarak þöyle konuþtu:

"Son dönemlerde Kuzey Afrika'dan Somali'ye, Afrika Boynuzu'nda Sahel bölgesine kadar faaliyetlerimiz devam ediyor. Nijer özelinde de bu iliþkilerimiz artýyor. Ýliþkilerin geliþeceðinden hiç þüphemiz yok. Ýliþkilerimiz karþýlýklý kazan-kazan formülü çerçevesinde geliþiyor."