Çin elindeki gücü kaybetti: Türkiye için büyük fýrsat

Türkiye ile Hollanda arasýndaki iliþkilerin kökleri yüzlerce yýl öncesine dayanýrken, iki ülke arasýndaki ticaret hacmi de her geçen yýl artýþ gösteriyor. Türkiye Ýstatistik Kurumu (TÜÝK) verilerine göre, Türkiye, bu yýlýn ilk 4 ayýnda Hollanda'ya 1,7 milyar dolarlýk ihracat gerçekleþtirirken, bu ülkeden de 1,2 milyar dolarlýk ithalat yaptý.

Geçen yýl yaklaþýk 5,8 milyar dolarla Hollanda'ya tarihinin en yüksek ihracatýný yapan Türkiye, bu ülkeden de 3,2 milyar dolarlýk ithalat gerçekleþtirdi. Hollanda'ya 2015-2019 yýllarýný kapsayan 5 yýlda yapýlan ihracat 22,2 milyar dolar, bu ülkeden yapýlan ithalat da 16,6 milyar dolar oldu.

Türkiye'ye doðrudan yatýrým konusunda da Hollanda, önde olan ülkeler arasýnda bulunuyor. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasý (TCMB) verilerine göre, 2002-2019 yýllarý arasýnda Hollanda, Türkiye'ye 25,5 milyar dolarlýk doðrudan yatýrým gerçekleþtirdi. 18 yýlda Türkiye'ye yapýlan 160,6 milyar dolarlýk doðrudan yatýrýmýn yüzde 16'sýna Hollanda imza attý.

Hollanda 2004, 2006, 2007, 2014, 2016, 2017, 2018 ve 2019'da Türkiye'ye en fazla doðrudan yatýrým yapan ülke oldu. Bu yýlýn ilk 4 ayýnda da Türkiye'ye yapýlan 2 milyar 196 milyon dolarlýk doðrudan yatýrýmýn 152 milyon dolarý Hollanda'dan geldi.

Ayný zamanda Türkiye'nin yurt dýþýna en çok yatýrým yaptýðý ülkelerin baþýnda Hollanda geliyor. 18 yýlda Türkiye'nin, yurt dýþýna doðrudan yatýrýmlarýnýn toplamý 47,3 milyar dolar olarak gerçekleþti. Bu yatýrým miktarýnýn 13,8 milyar dolarý Hollanda'ya yapýldý. Türkiye'nin toplam doðrudan yatýrýmlarýnýn yaklaþýk yüzde 30'u bu ülkeye yapýlmýþ oldu.

Türkiye, 2002, 2006, 2010, 2011, 2012, 2013, 2015, 2018 ve 2019 yýllarýnda en fazla doðrudan yatýrýmý Hollanda'ya yaptý. Bu yýlýn ilk 4 ayýnda da Türkiye, 586 milyon dolarlýk doðrudan yatýrýmýn 216 milyon dolarýný Hollanda'ya gerçekleþtirdi.

- "UMUYORUZ KÝ TÜRKÝYE, BU SÜREÇTEN GÜÇLENEREK ÇIKAN ÜLKELER ARASINDA YER ALACAK"

DEÝK Türkiye-Hollanda Ýþ Konseyi Baþkaný ve FÝBA Grubu Yönetim Kurulu Baþkaný Murat Özyeðin, AA muhabirine, Türkiye ile Hollanda arasýndaki ticari iliþkilerin geleceði, yatýrýmlar ve salgýnýn dünya ticaretine etkisine iliþkin sorularýný yanýtladý.

Salgýnla mücadelede alýnan önlemler nedeniyle kesintiye uðrayan ticari faaliyetlerin, dünya ekonomisinin hýzlý þekilde daralmasýna sebep olduðunu belirten Özyeðin, pek çok geliþmiþ ülkenin, ekonomik sistemlerini ayakta tutabilmek için kamu yardýmlarýna baþvurduðunu hatýrlattý.

Özyeðin, devletlerin, þimdilik bu maliyetleri üstlendiðini ancak bu durumun kamu borçlarýný da önemli ölçüde artýrdýðýný söyledi.

Bu borçlarýn ödenebilmesi için ekonomik faaliyetlerin yeniden hýz kazanmasý ve dünya ekonomisinin yeniden büyüme yoluna girmesi gerektiðini vurgulayan Özyeðin, "Diðer yandan, bu süreci tüm sektörlerin ayný aðýrlýkta yaþadýðýný söyleyemeyiz. Tamamen duran faaliyet alanlarý olduðu gibi e-ticaret, kargo ve bazý teknolojik çözüm þirketleri gibi bu dönemde gelirleri artan sektörler de oldu. Ýyileþmenin hýzý ve derinliði, her ülkede ve her sektörde farklý þekilde olacaktýr. Umuyoruz ki Türkiye de bu süreçten güçlenerek çýkan ülkeler arasýnda yer alacaktýr." diye konuþtu.

- "HOLLANDA ÝLE TÝCARÝ ÝLÝÞKÝLERÝ DERÝNLEÞTÝRMEYE ÇALIÞIYORUZ"

Murat Özyeðin, dünyanýn en büyük 20 ekonomisi sýralamasýnda GSYH bazýnda Hollanda'nýn 17'nci, Türkiye'nin ise hemen ardýndan 18'inci sýrada yer aldýðýný bildirdi.

Diplomatik iliþkilerinin 400 yýldan fazla tarihi olan bu iki ülke arasýnda iþ birliklerini artýrmanýn iki ülke için de yeni fýrsatlar anlamýna geldiðini ifade eden Özyeðin, DEÝK Türkiye-Hollanda Ýþ Konseyi Baþkanlýðý'ný yürütürken mevcut ticari iliþkileri derinleþtirmeye ve yeni iþ fýrsatlarý yaratarak ticari iliþkileri büyütmeye ve geliþtirmeye çalýþtýklarýný anlattý.

Özyeðin, devamla þu deðerlendirmelerde bulundu:

"FÝBA Grubu Yönetim Kurulu Baþkaný olarak, Hollanda yakýndan tanýdýðým bir ülke. Hollanda'daki yatýrýmýmýz Credit Europe Bank'ýn faaliyetleri dolayýsýyla Hollanda iþ dünyasý ile yakýn bir iliþki sürdürüyoruz. Buradaki gözlemlerim, iki ülke, millet arasýndaki iliþkinin sadece ticaretle sýnýrlý kalmadýðýný, sosyal ve kültürel paylaþýmýn, etkileþimin de yüksek olduðunu gösteriyor. Özellikle Hollanda'da yerleþik Türk þirketlerinin ve faal giriþimcilerimizin varlýðý bu iliþkiyi dinamik tutan bir etken. Bilhassa kiþiler ve kurumlar arasý özel iliþkilerin fark yaratabileceðini görüyoruz. Yeni tip koronavirüs salgýný, geliþmiþ ekonomilere küresel tedarik zinciri içinde tek ülkeye, yani Çin'e baðýmlýlýðýn aðýr risklerini göstermiþtir. Dünyanýn pek çok noktasýnda olduðu gibi bu sürecin bir etkisi olarak Hollanda'da da tedarikçi ülkeleri çeþitlendirme eðilimi güçlenecektir. Bu süreçte Türkiye gibi Avrupa'ya yakýn mesafedeki alternatif ve güvenilir tedarikçilerin daha fazla aranacaðýný, özellikle Türk ürünlerine olan talebin giderek artacaðýný düþünüyorum."

- "HOLLANDA, TÜRKÝYE ÝLE ÝÞ BÝRLÝÐÝ FIRSATLARINI DEÐERLENDÝRMEK ÝSTEYECEKTÝR"

DEÝK Türkiye-Hollanda Ýþ Konseyi Baþkaný Özyeðin, "Hollanda, son yýllarda Türkiye'ye en büyük doðrudan yatýrýmý yapan ülkelerin baþýnda geliyor. Piyasalarýn normalleþmesiyle birlikte doðrudan yatýrýmlarda canlanma görür müyüz?" sorusu üzerine, þunlarý söyledi:

"Hollanda ile birbirine rakip deðil, kaynaklarý itibarýyla birbirlerini tamamlayýcý ülkeler olmamýz büyük bir avantaj. Dünyanýn önde gelen tarým ürünleri ihracatçýsý olarak Hollanda da normalleþme süreciyle beraber Türkiye ile iþ birliði fýrsatlarýný mutlaka deðerlendirmek isteyecektir. Hollanda'nýn özellikle hayvancýlýk, inovatif tarým ve yenilenebilir enerji konusundaki bilgi ve deneyimden yararlanabiliriz. Avrupa'nýn doðal kaynaklarýnýn sýnýrlý olduðu bu alanda Türkiye'nin büyük bir zenginliði var. Ülkemizin geniþ tarým arazileri, uygun iklimi, zengin su kaynaklarý ve yenilenebilir enerji yatýrýmlarýna elveriþli geniþ bir coðrafyasý olduðu düþünülürse özellikle bu alanlarda büyük yatýrýmlar çekebiliriz. Hollanda, imalat sanayisi de dahil olmak üzere hemen her alanda, kaynaklarýn yeniden kullanýmý ve sürdürülebilirlik baþlýklarýna çok önem veren bir ülke. Hollanda ile ekonomik iliþkilerimizin yoðunlaþmasýnýn, ülkemizdeki sürdürülebilir ekonomi bilincinin yükselmesine de büyük katký saðlayacaðýna inanýyoruz."

- "ÞÝRKETLER KARÞILIKLI SATIN ALIMLARA BAÞLAYABÝLÝR"

Murat Özyeðin, iki ülke iþ insanlarýnýn hükümetlerden beklentileri, yeni dönemde þirket birleþme ve satýn alma hamlelerine iliþkin de deðerlendirmelerde bulundu.

Öncelikle, Avrupa ile en önemli ekonomik baþlýk olan Türkiye ile AB arasýndaki Gümrük Birliði'nin modernizasyonunun, Hollanda ile ikili ticarette de önemli bir gündem maddesi olduðunu belirten Özyeðin, "Gümrük Birliði’nin bugün artýk güncelliðini yitirmiþ olan versiyonu, günümüzün dijitalleþmiþ ekonomilerinin ihtiyaçlarýna maalesef yanýt veremiyor ve iki dost ülke olarak daha güçlü ekonomik iliþkiler kurmamýzý yavaþlatýyor. Hollanda ile ekonomik iliþkilerimizin seviyesini artýrmak üzere Gümrük Birliði’nin modernizasyonu, en önemli konu baþlýðý olarak bizleri bekliyor." dedi.

Özyeðin, küresel tedarik zincirindeki kýrýlmanýn, farklý yatýrým stratejilerini de gündeme getireceðini vurguladý.

Þirketlerin, Asyalý tedarikçilere baðýmlý üretim modelini deðiþtirmek ve tedarikçilerini çeþitlendirmek üzere karþýlýklý satýn alýmlara baþlayabileceðini aktaran Özyeðin, "Ayrýca, ekonomide korumacýlýðýn artmasý da dýþ pazara açýlan þirketleri yerinde üretime zorlayabilir. Bu süreçte Hollandalý firmalar Türkiye'den þirket satýn almalarý yapabileceði gibi uluslararasý yatýrýmlarýný artýrmak isteyen Türk giriþimcilerin özellikle marka ve know-how deðeri olan þirketleri satýn alarak kendi potansiyellerinde sýçrama yaratabilecekleri yeni fýrsatlar oluþabilir." diye konuþtu.

- "(SAÐLIK SÝSTEMÝMÝZ) YABANCI YATIRIMCILAR VE YABANCI KAMUOYU ÝÇÝN BÝR GÜVEN UNSURU"

DEÝK Türkiye-Hollanda Ýþ Konseyi Baþkaný Özyeðin, "Türkiye, salgýn sürecinde saðlýk alanýnda baþarýlý sýnav verdi ve vermeye devam ediyor. Yabancý yatýrýmcý açýsýndan bu baþarý, yeni hikayelerin yazýlmasýna ne gibi katkýlar sunar?" þeklindeki soru üzerine, Türkiye'nin çok güçlü ve modern bir saðlýk altyapýsý olduðunu bu süreçte bir kez daha gördüklerini söyledi.

Yakýn zamanda saðlýk alanýnda büyük yatýrýmlar yapýlmasý, yatak ve yoðun bakým ünite sayýsýnýn fazla olmasý ve tedavi protokollerinin etkin þekilde uygulanmasýnýn iyileþme oranlarýnýn çok yüksek olmasýný saðladýðýný belirten Özyeðin, özel sektörün de saðlýk sistemine destek olmak için seferber olarak örnek bir tutum sergilediðini ifade etti.

Özyeðin, þunlarý kaydetti:

"Teknoloji, altyapý, organizasyon ve insan kaynaðý konularýndaki bu etkinliðimiz, elbette yabancý yatýrýmcýlar ve yabancý kamuoyu için de bir güven unsurudur. Baþta saðlýk turizmi ve yaþlý bakým hizmetleri olmak üzere turizm yelpazemizin yeni alanlarla geniþlemesi ve turistlerin Türkiye’de kendilerini güvende hissetmeleri turizm gelirlerimiz açýsýndan önemli bir konu olacaktýr."