Merkezi Ýstanbul'da bulunan KEÝ'nin 31. kuruluþ yýl dönümü dolayýsýyla, AA muhabirine açýklama yapan Karadeniz Ekonomik Ýþbirliði Örgütü (KEÝ) Genel Sekreteri Büyükelçi Lazar Comanescu, örgütün Türkiye öncülüðünde 25 Haziran 1992'de üye devletler arasýnda ekonomik diyalog ve iþbirliðini teþvik ederek bölgede istikrar, öngörülebilirlik ve güvenliðin artýrýlmasýna katkýda bulunmak amacýyla kurulduðunu söyledi.
Comanescu, örgütün geçmiþine bakýldýðýnda önemli iþler baþarýldýðýnýn görüleceðini belirterek, geniþ çaplý Karadeniz Çevre Kara Yolu ve Deniz Otoyollarý projelerinin yaný sýra çevre koruma alanýnda geliþtirilen iþbirliði ve projelerden örnekler verdi.
"Karadeniz ailesi, KEÝ'nin yaný sýra ilgili diðer organlarý da içermektedir." diyen Comanescu, þunlarý kaydetti:
"Burada Karadeniz Ekonomik Ýþbirliði Parlamenter Asamblesi, Karadeniz Ticaret ve Kalkýnma Bankasý, Uluslararasý Karadeniz Araþtýrmalarý Merkezi ve KEÝ Ýþ Konseyinden bahsediyorum. Karadeniz ailesi, her biri özerk ancak yakýn iþbirliði içinde olan bir organizasyonlar ailesidir. Karadeniz bölgesinde çabalarý birleþtirmenin refah, ekonomik kalkýnma, iþbirliði, barýþ, güvenlik ve istikrarýn saðlanmasý için çok ama çok güçlü bir dayanak teþkil ettiði konusunda benimle hem fikir olunacaðýný düþünüyorum."
Comanescu, 13 üyeli örgütün, ticaret ve kalkýnma, çevre, tarým, enerji, ulaþtýrma, altyapý ve benzeri 20'den fazla çalýþma grubu vasýtasýyla üye devletlerin temsilcilerini ayný masa etrafýnda bir araya getirdiðinin altýný çizerek, "Bu da üye devletlerin her birindeki geliþmeler hakkýnda bilgi ve fikir alýþveriþi yapýlmasýný saðlamaktadýr. Bu sayede ikili ya da çok taraflý iþbirliði oluþmakta ve projelerin baþlatýlmasý için fýrsatlar geliþmektedir." ifadelerini kullandý.
- "TÜRKÝYE, KARARLARIN ALINMASINDA EN AKTÝF KATILIMCILARDAN BÝRÝ"
Türkiye'nin KEÝ'ye verdiði deðere iþaret eden Comanescu, Türkiye Cumhuriyetinin KEÝ'nin ev sahibi ülkesi olduðunu söyledi.
Genel sekreter olarak Türk makamlarýnýn örgütün faaliyetlerini mümkün olan en iyi þekilde yürütmesi için verdiði desteðin takdiri hak ettiðini düþündüðünü ifade eden Comanescu, "Türkiye, bu örgütte kararlarýn alýnmasýnda en aktif katýlýmcýlardan biri olmuþtur, giriþimlerin gündeme getirilmesi, baþlatýlmasý ve teþvik edilmesi bakýmýndan KEÝ üyeleri arasýnda en aktif olanlardan biridir." dedi.
Comanescu, Türkiye'nin 1 Temmuz'dan itibaren gelecek 6 ay boyunca örgütün dönem baþkanlýðýný yapacaðýný dile getirerek, Rusya-Ukrayna Savaþý nedeniyle ertelenen ve iptal edilen faaliyetlerin yeniden baþladýðýný ve Türkiye'nin baþkanlýðý döneminde son iki dönemde yapýlanlarýn geliþtirileceðini söyledi.
Türk yetkililerle istiþareleri çerçevesinde önemli projelerde ilerleme kaydedileceðinden emin olduðunu belirten Comanescu, "Bunlardan ilki, örgütün tüm faaliyetlerinin stratejik çerçevesini oluþturan KEÝ ekonomik gündeminin güncellenmesidir. Türkiye'nin dönem baþkanlýðýnda bunu tamamlayýp kabul edebileceðimizden eminim. Daha birçoklarý var ama Türkiye, örgütün kilit aktörlerinden biri." görüþünü paylaþtý.
- "GAZ KEÞÝFLERÝ, DAHA GÜÇLÜ ÝÞBÝRLÝÐÝ ÝÇÝN ZEMÝN OLUÞTURACAK"
Karadeniz'deki doðal gaz keþifleriyle ilgili deðerlendirmede bulunan Comanescu, KEÝ'nin öncelikli faaliyet ve iþbirliði alanlarýndan birinin de enerji olduðunu vurguladý.
Comanescu, enerji kaynaklarýnýn en önemlilerinden birinin doðal gaz olduðuna dikkati çekerek, "Karadeniz bölgesindeki gaz kaynaklarýnýn keþfedilmesi ve sonra doðrudan iþletilmesine geçilmesi, tüm bölgenin yararýna olacaktýr. Biliyorsunuz, Türkiye ile birlikte Romanya'da ve Bulgaristan'da gaz rezervleri keþfedildi. Bu, gaz gibi enerji kaynaklarýnýn kullanýmýnda daha da güçlü bir iþbirliði için zemin oluþacaðý anlamýna geliyor." deðerlendirmesinde bulundu.
- TÜRKÝYE'NÝN "TAHIL KORÝDORU" DÝPLOMASÝSÝ
Comanescu, Türkiye'nin baþta bölge ülkeleri olmak üzere tüm dünyayý ilgilendiren Tahýl Koridoru Anlaþmasý çerçevesinde ortaya koyduðu çabanýn takdiri hak ettiðini söyledi.
Bu fýrsatlar ya da diyalog olanaklarý bulunmasaydý tahýl konusunda anlaþmaya varmanýn mümkün olamayacaðýna dikkati çeken Comanescu, þu ifadeleri kullandý:
"Burada Türkiye Cumhuriyetinin Birleþmiþ Milletler Genel Sekreteri'yle birlikte, çatýþma halindeki iki ülke arasýnda bu diyaloðu baþlatmak için gösterdiði çabalarýn, sadece ilgili ülkeler için deðil ayný zamanda karþýlýklý baðýmlýlýklarýn giderek güçlendiði bir dünyada herkes için son derece önemli bu anlaþmaya varýlmasýný saðladýðýný söylemeliyim. Ukrayna'da ya da Rusya'da üretilen tahýlýn tedarikinin dünyanýn diðer bölgelerindeki gýda güvenliði için son derece önemli olduðunu görüyoruz.
Türkiye Cumhuriyeti gibi aktörlerin çabalarý sayesinde kapýlarýn açýk tutulmasý bu anlaþmanýn yapýlmasýný saðlamýþtýr."
- "DOÐRUDAN ÇATIÞMA HALÝNDE ÝKÝ ÜYE DEVLETÝNÝZ OLDUÐUNDA HÝÇBÝR ÞEY KOLAY DEÐÝLDÝR"
Comanescu, KEÝ üyeleri Rusya ile Ukrayna arasýndaki savaþa iliþkin 24 Þubat 2022'den sonra örgütün iþleyiþinde çok ciddi zorluklarla karþýlaþtýklarýna iþaret etti.
"Doðrudan çatýþma halinde iki üye devletiniz olduðunda hiçbir þey kolay deðildir." diyen Comanescu, Rusya-Ukrayna Savaþý nedeniyle örgütün birçok toplantý ve faaliyetinin ertelendiðini dile getirdi.
KEÝ Genel Sekreteri Comanescu, sözlerini þöyle sürdürdü:
"Ancak bence bu durum, bu örgütün bölge için baþlý baþýna bir deðer olduðunu gösteriyor. Böyle bir durumda 13 üye ülke olarak ayný masaya geri dönebilmiþ olmamýz, bu örgütün ne kadar faydalý olduðunu gösteriyor. Bu, örgütün yeni ve devam eden projeler çerçevesinde iþbirliði atmosferini bölgeye geri getirmeye mütevazý bir þekilde de olsa katkýda bulunduðunu, bu konuda kabiliyete sahip olduðunu gösteriyor."
Comanescu, bölge ülkelerinin iradesiyle oluþan KEÝ'nin "açýk kapý" prensibiyle hareket ettiðini belirterek, Karadeniz'e kýyýsý bulunan ülkelerin yaný sýra kýyýsý bulunmayan ülkelerin de halihazýrda örgütün üyesi olduðunu ve tüzüðünde yer alan kurucu belgelerdeki hükümlere baðlý kalmak isteyen tüm ülkelere KEÝ'nin kapýsýnýn açýk olduðunu sözlerine ekledi.