Merkez Bankasý Baþkaný Karahan: Dezenflasyonun eþiðindeyiz

Cumhurbaþkanlýðý Yatýrým Ofisi, Ýstanbul Finans Merkezi, Türkiye Varlýk Fonu, Albaraka Türk Katýlým Bankasý, Ýbn Haldun Üniversitesi ve Ýslam Ýþbirliði Gençlik Forumu iþbirliðinde, Cumhurbaþkaný Recep Tayyip Erdoðan'ýn katýlýmýyla düzenlenen Albaraka Ýslami Finans Zirvesi'nin resmi açýlýþ töreni gerçekleþtirildi.

Etkinlikteki konuþmasýnda Türkiye'deki mevcut makroekonomik durum, enflasyon ve dezenflasyon sürecinin ekonomide oluþturacaðý pozitif etkiler hakkýnda deðerlendirmelerde bulunan Karahan, katýlým finansa iliþkin yürüttükleri çalýþmalar ile bu alandaki vizyonlarýný paylaþtý.

Karahan, içinde bulunulan dönemde ekonomide en öncelikli odaðýn enflasyon olduðuna vurgu yaparak, sözlerini þöyle sürdürdü:

"TCMB olarak enflasyonun düþürülmesi ve fiyat istikrarýnýn saðlanmasý, þüphesiz temel görevimizdir. Bu bilinçle, bilindiði üzere, geçtiðimiz haziran ayý itibarýyla bir parasal sýkýlaþma döngüsüne baþladýk. Enflasyonun pandemi sonrasý dönemde ilk yükseliþinde, oluþan arz zinciri sorunlarý ve Ukrayna'daki savaþ nedeniyle artan enerji fiyatlarý önemli rol oynamýþken, ilerleyen dönemlerde yüksek talebin sürükleyici olduðu bir tablo ortaya çýkmýþtýr. Yüksek talep koþullarý, büyüme kompozisyonunda iç talebin payýný ciddi ölçüde artýrmýþ ve tüketim ile altýn ithalatýnýn týrmanmasýyla cari iþlemler dengesinde belirgin bir bozulma görülmüþtür. Haziran ayýnda baþlattýðýmýz kademeli ve güçlü parasal sýkýlaþtýrma süreci ise finansal koþullara beklendiði þekilde yansýmýþ, bu ortamda Türk lirasý varlýklarýn getirisi yükselirken tasarrufa yönelim artmaya baþlamýþtýr. Bu çerçevede tüketimin büyümeye katkýsý azalýrken net ihracatýn büyümeye olumsuz etkisi de zayýflamýþ ve cari açýk yaklaþýk 60 milyar dolar seviyesinden 30 milyar dolar düzeyine gerilemiþtir."

Karahan, bu süreçte, TCMB'nin rezervlerinin 40 milyar dolarýn üzerinde artarak tekrar 140 milyar dolarý aþtýðýný kaydederek, "Bu geliþmeyle paralel þekilde, Merkez Bankasýnýn yabancý para cinsi yükümlülükleri önemli miktarda gerilemiþ ve döviz likiditesinde önemli bir iyileþme gerçekleþmiþtir." diye konuþtu.

- "AYLIK ENFLASYONUN ANA EÐÝLÝMÝNDE ZAYIFLAMA GÖRMEKTEN MEMNUNUZ"

Fatih Karahan, enflasyonun 2024'ün ilk yarýsýnda yýllýk bazda artmasýna dair beklentilerini tüm politika metinlerinde ve sunumlarýnda kamuoyu ile paylaþtýklarýný anýmsatarak, bu kapsamda manþet enflasyonun mayýs ayýnda baz etkisiyle tepe noktasýna ulaþacaðýný, sonrasýnda ise belirgin bir düþüþe geçeceðini de belirttiklerini hatýrlattý.

"Dolayýsýyla geldiðimiz noktada dezenflasyonun eþiðindeyiz." diyen Karahan, þu açýklamalarda bulundu:

"Para politikasý duruþumuzun temel belirleyicisi, dezenflasyon sürecinin patikamýzla uyumlu þekilde gerçekleþmesi olmayý sürdürecektir. Bu çerçevede yakýndan izlediðimiz aylýk enflasyonun ana eðiliminde, seviyesi yüksek olmakla birlikte, bir zayýflama görmekten memnunuz. Tahmin patikamýzda, yaz aylarýndan itibaren yýllýk enflasyonun hýzlý bir þekilde gerileyeceðini ve bu gerilemenin aylýk enflasyonun temel eðilimindeki iyileþmeyle birlikte süreklilik kazanacaðýný da öngörmekteyiz. Bu doðrultuda 2024 yýlý enflasyonunun yüzde 38'e, 2025 sonunda yüzde 14'e ve 2026 yýlýnda tek haneli seviyelere gerilemesini öngörüyoruz. Dezenflasyon sürecinde aylýk enflasyonun ana eðiliminde belirgin ve kalýcý bir düþüþ saðlanana ve enflasyon beklentileri öngörülen tahmin aralýðýna yakýnsayana kadar sýký para politikasý duruþumuzu kararlýkla sürdüreceðiz."

Karahan, uygulanan dezenflasyon politikasýna iþaret ederek, "Öngördüðümüz dezenflasyon patikasýnýn temel sürükleyicileri ise, iç talepteki dengelenme, enflasyon beklentilerindeki düzelme ve Türk lirasý cinsi finansal varlýklara artan taleple birlikte Türk lirasýnda görülecek istikrarlý seyir olacaktýr. Bu süreçte maliye politikalarýnýn dezenflasyon sürecini destekleyeceðini deðerlendiriyoruz." þeklinde konuþtu.

- "TOPLUMSAL REFAHA EN BÜYÜK KATKIMIZIN FÝYAT ÝSTÝKRARININ TESÝSÝ OLDUÐUNUN BÝLÝNCÝNDEYÝZ"

TCMB Baþkaný Karahan, dezenflasyon patikasýnýn gerçekleþmesi için gerekli kararlýlýðý sürdürmeye devam edeceklerinin altýný çizdi.

Merkez Bankasý olarak toplumsal refaha en büyük katkýlarýnýn "fiyat istikrarýnýn tesisi olduðunun bilincinde" olduklarýna dikkati çekeren Karahan, konuþmasýna þöyle devam etti:

"Ýstikrarlý ve kaynaklarý itibarýyla sürdürülebilir bir büyüme ancak fiyat istikrarýnýn saðlanmasýyla mümkündür. Uygulamakta olduðumuz bütüncül politika seti, enflasyon beklentilerinin çýpalanmasýna ve yurt içi talepte dengelenmeye özel bir önem atfetmektedir. Bu sayede ulaþýlacak fiyat istikrarý ve dengeli büyüme kompozisyonu, tasarruflarýn arttýðý, aþýrý tüketimi sýnýrlandýðý ve cari açýðýn azaldýðý bir makroekonomik görünüme katký saðlayacaktýr. Öngörülebilirliðin arttýðý bu ortamda, ayný zamanda düþen ülke risk primimiz sayesinde ekonomimizin verimlilik artýþýna dayalý büyümesi için gereken finansal kaynaklar da güçlenecektir."

- "KATILIM FÝNANSIN GÜÇLÜ BÝR MEVZUAT ALTYAPISINA KAVUÞTURULMASI AZAMÝ ÖNEMDE"

Fatih Karahan, "Merkez Bankasý olarak önceliðimiz enflasyon olmakla birlikte finansal istikrar hedefimiz çerçevesinde finans sektörünün geliþimini çok yakýndan takip ediyoruz." açýklamasýnda bulundu.

Bu çerçevede Türkiye'de katýlým finansýn, finansal sektörün daha rekabetçi ve çeþitlenmiþ bir yapýya kavuþarak ülke ekonomisinin geliþimine katkýsýnýn artýrýlmasý açýsýndan özel bir öneme sahip olduðunu vurgulayan Karahan, þu deðerlendirmelerde bulundu:

"Veriler, katýlým finansýn öneminin uluslararasý düzeyde de artmayý sürdüreceðine iþaret ediyor. Nitekim üyesi olduðumuz Ýslami Finansal Hizmetler Kurulu'nun Ýstikrar Raporu'na göre, küresel Ýslami finans varlýklarýnýn 2024 sonunda 3,70 trilyon dolara ulaþmasý beklenmektedir. Türkiye'nin bu büyüyen piyasadan alabileceði payýn, gerekli hukuki ve finansal altyapýnýn oluþmasýna baðlý olduðuna inanýyoruz. Bu çerçevede, katýlým finans sektörünün güçlü bir mevzuat altyapýsýna kavuþturulmasýyla ürün ve hizmet çeþitliliðinin güçlendirilmesi azami önem taþýmaktadýr. Biz de Merkez Bankasý olarak, finansal mimari içindeki tüm paydaþlarla þüphesiz uyum içinde hareket etmekteyiz."

Karahan, bu doðrultuda, sektöre yönelik çalýþmalarýn etkinliðini artýrmak üzere geçen yýllarda TCMB bünyesinde Katýlým Finans Müdürlüðü'nü kurduklarýný anýmsatarak, þu bilgileri verdi:

"Böylece, katýlým finansa özgü risklerin takip ve analizine yönelik çalýþmalarý bir çatý altýnda topladýk. Bu kapsamda, katýlým finans kuruluþlarýnýn ihtiyaçlarýna dönük katýlým finans esaslarýna uygun düzenlemeler yaparak, bu sektördeki oyun alanýný konvansiyonel bankalarla eþitlemeye çalýþýyoruz. Örnek vermek gerekirse; son dönemde konvansiyonel bankalara zorunlu karþýlýk faizi ödenirken katýlým finans kuruluþlarýna ilgili esaslara uygun þekilde alternatif getiri saðlayacak bir mekanizma geliþtirdik."

- "KATILIM FÝNANSI GELÝÞTÝRME NOKTASINDA ÜZERÝMÝZE DÜÞEN GÖREVLERÝ YERÝNE GETÝRMEYÝ SÜRDÜRECEÐÝZ"

TCMB Baþkaný Karahan, kurumlar arasýnda eþgüdüm olmasý baðlamýnda, Cumhurbaþkanlýðý Finans Ofisi ve Hazine ve Maliye Bakanlýðý ile koordineli þekilde, Türkiye'de katýlým finansý geliþtirmeye yönelik yasal düzenlemelere teknik katký verdiklerini ve vermeye devam edeceklerini söyledi.

Bunun yaný sýra katýlým finansýn yapý taþlarý olarak görülen çeþitli uluslararasý kuruluþlardaki üyeliklerini aktif bir þekilde yürüttüklerini dile getiren Karahan, sözlerini þöyle tamamladý:

"Bu noktada belirtmek gerekir ki; son yýllarda sosyal adalet, finansal kaynaklara eþit eriþim, finansal tabana yayýlma, sürdürülebilir finans, yeþil finans gibi amaçlarýn, bankacýlýkta yeni alanlar oluþturduðunu izlemekteyiz. Katýlým finans sektörünün de bu amaçlara hizmet etme açýsýndan finansal mimaride yükselen bir öneme sahip olduðunun farkýndayýz. Dolayýsýyla, Merkez Bankasý olarak bu geliþmelerle uyumlu yasal ve finansal altyapýyý oluþturma hususunda üzerimize düþen görevleri yerine getirmeye kararlýlýkla devam edeceðimizi samimiyetle paylaþmak isterim."