Dünya deviyle doðal gaz anlaþmasý sonrasý pazarlýk gücü Türkiye'ye geçti
BOTAÞ ve dünyanýn en büyük petrol ve doðal gaz þirketlerinden Shell arasýnda imzalanan uzun vadeli LNG anlaþmasý kapsamýnda 2027'den itibaren 10 yýl boyunca yýllýk yaklaþýk 4 milyar metreküplük 40 LNG kargosu Türkiye'ye gönderilecek. Bu durumun Türkiye'nin tedarik portföyüne esneklik getirmesi bekleniyor. BOTAÞ'ýn sona eren bazý anlaþmalarý yenilemesinin önemli olduðunu kaydeden ICIS'in Küresel Gaz Analizleri sorumlusu Marzec-Manser, 'LNG sözleþmeleri, satýn alan taraf olarak bakýldýðýnda Türkiye için hem esneklik hem de fiyat kaldýracý imkaný oluþturacak.' dedi.
Boru Hatlarý ile Petrol Taþýma AÞ'nin (BOTAÞ) Shell ile yýllýk 4 milyar metreküp kapasiteli sývýlaþtýrýlmýþ doðal gaz (LNG) tedariki anlaþmasýnýn, Türkiye'ye gaz temini konusunda esneklik ve fiyat avantajý getirmesi bekleniyor.
Enerjinin doðal gaz ayaðýnda çok boyutlu strateji izleyen Türkiye, son 10 yýlda LNG tesisleri ve yüzer LNG Depolama ve Gazlaþtýrma Üniteleri (FSRU), uluslararasý doðal gaz boru hatlarý gibi altyapý konusunda önemli yatýrýmlarý hayata geçirdi.
Yerli kaynaklarýn ekonomiye kazandýrýlmasý konusunda 2020'de Karadeniz'de Sakarya Gaz Sahasý'nda Cumhuriyet tarihinin en büyük doðal gaz keþfini gerçekleþtiren Türkiye, yerli gazda günlük üretimi 7 milyon metreküpün üzerine çýkardý. Türkiye, gazýn tedarikinde kaynak çeþitliliðini önceleyen politikalarla da doðal gaz merkezi olma yolunda ihracat odaklý hamlelere hýz verdi.
LNG tedariki konusunda Kasým 2023'te Cezayir ile 2024'te bitmesi beklenen LNG anlaþmasýný 2027'ye uzatan Türkiye, nisanda Umman'dan yýllýk bir milyon ton LNG tedarik için 10 yýllýk anlaþma imzaladý. Tedarik 2025'te baþlayacak.
BOTAÞ, mayýsta ise ABD'li ExxonMobil firmasýyla yýllýk 2,5 milyon ton (yaklaþýk 3,2 milyar metreküp) kapasiteli 10 yýllýk anlaþma imzaladý.
LNG tedarikine yönelik son anlaþma ise 2 Eylül'de Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlýðýnda BOTAÞ ve Shell tarafýndan imzalandý. Anlaþmaya göre Shell, Türkiye'ye yýllýk 4 milyar metreküp LNG'yi 10 yýl süreyle tedarik edecek. 40 kargoyu kapsayan tedarik 2027'de baþlayacak.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakaný Alparslan Bayraktar, 2 Eylül'deki konuþmasýnda anlaþmanýn, alým-satým iþleminin ötesinde, dolum limanýndan teslim alma ve Avrupa terminallerine boþaltým yapma gibi opsiyonlarýyla bölgesel ve küresel ilave ticaret imkanlarý sunmasý bakýmýndan ayrýca bir farklýlýða ve deðere sahip olduðuna dikkati çekmiþti.
- LNG ANLAÞMALARI TÜRKÝYE ÝÇÝN ESNEKLÝK OLUÞTURACAK
Emtia piyasalarýna hizmet sunan ICIS'in Küresel Gaz Analizleri sorumlusu Tom Marzec-Manser, BOTAÞ-Shell anlaþmasýna iliþkin AA muhabirine yaptýðý deðerlendirmede, BOTAÞ'ýn ilerleyen yýllarda uzun vadeli çok sayýda boru gazý ve LNG tedarik anlaþmasýnýn sona ereceðini belirterek, "Bu yüzden bu yeni Shell anlaþmasý, ExxonMobil'le yapýlan son anlaþmaya benzer þekilde Türkiye'nin gaz tedarik güvenliðini kolaylaþtýracak." ifadesini kullandý.
BOTAÞ'ýn sona eren bazý anlaþmalarý yenilemesinin önemli olduðunu kaydeden Marzec-Manser, "Ancak LNG sözleþmeleri, satýn alan taraf olarak bakýldýðýnda Türkiye için hem esneklik hem de fiyat kaldýracý imkaný yaratacak. Anlaþma þartlarýnýn BOTAÞ'ýn Shell'in tedarik edeceði LNG'yi Avrupa LNG terminallerinden teslim alabilmesine izin vermesi esneklik ihtiyacýnýn baþka bir göstergesidir." deðerlendirmesinde bulundu.
Marzec-Manser, imzalanan bu esnek anlaþma çerçevesinde Türkiye'nin iç piyasada gaza ihtiyaç duymamasý durumunda Shell'den Avrupa piyasasýnda LNG'yi satýlmak üzere baþka bir yere götürmesini isteyebileceðine dikkati çekti.
- ANLAÞMA TÜRKÝYE'NÝN DOÐAL GAZ MERKEZÝ OLMA HEDEFÝNÝ GÜÇLENDÝRÝYOR
Türkiye Enerji Stratejileri ve Politikalarý Araþtýrma Merkezi (TESPAM) Baþkaný Oðuzhan Akyener de anlaþmayý Avrupa'da LNG terminallerine boþaltým ve dolumu içermesi yönünden "çok komplike ve mantýklý" diye niteleyerek, "Türkiye'nin doðal gaz ticaret merkezi olma hedefini de güçlendiren bir anlaþma." sözlerini sarf etti.
Anlaþmayla BOTAÞ'ýn, LNG sevkiyat ve lojistik alanýnda kabiliyetlerinin güçlendiðini dile getiren Akyener, LNG'yi, Türkiye'nin ihtiyacý olmadýðý bir dönemde Avrupa'ya Shell'den aldýðý fiyattan daha karlý bir fiyata satabileceðini söyledi.
Akyener, Türkiye'nin anlaþmayla gaz ihracat stratejisini boru hatlarýyla sýnýrlý tutmadýðýný gösterdiðini belirterek, "Bu, stratejiyi daha ileriye taþýyarak Avrupa piyasalarýna yönelik özellikle daha agresif, daha etkin bir strateji kurgulamaktýr. BOTAÞ, kendisini Avrupa piyasalarýnda daha etkin olacak bir konuma doðru taþýmaya çalýþýyor." dedi.
Oðuzhan Akyener, anlaþmanýn, Türkiye'nin ticaret merkezi olmada önemli bir yer tutan gaz tedarikinde kaynak çeþitliliði üzerinde çalýþtýðýný gösteren önemli bir adým olduðuna iþaret etti.
Dünya deviyle imzalar atýldý! Yýllýk 4 milyar metreküp Türkiye'ye gönderilecek
Bu rezerv büyük bir bonus... Binlerce varil petrol ve 23 milyon kübik fit doðal gaz keþfettiler
