Ekim ayı enflasyonu belli oldu! Düşüş trendi sürüyor

Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), ekimde aylık bazda yüzde 2,88, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) yüzde 1,29 artış gösterdi. Yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 48,58'e, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 32,24'e geriledi.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, ekimde 12 aylık ortalamalar dikkate alındığında, tüketici fiyatları yüzde 62,02, yurt içi üretici fiyatları yüzde 43,93 arttı.

Aylık bazda TÜFE yüzde 2,88, Yİ-ÜFE yüzde 1,29 artış gösterdi.

TÜFE, ekimde geçen yılın aralık ayına göre yüzde 39,77, geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 48,58 oldu. Yİ-ÜFE ise Aralık 2023'e göre yüzde 27,17, geçen yılın ekim ayına kıyasla yüzde 32,24 olarak gerçekleşti.

Böylece TÜFE, yıllık bazda Temmuz 2023'ten, Yİ-ÜFE de Mart 2021'den bu yana en düşük oran olarak kayıtlara geçti. TÜFE, Temmuz 2023'te yüzde 47,83, Yİ-ÜFE de Mart 2021'de yüzde 31,2 olarak hesaplanmıştı.

Öte yandan, Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlenen yeniden değerleme oranına esas teşkil eden Yİ-ÜFE, ekim ayı sonunda 12 aylık ortalamalara göre yüzde 43,93 artış gösterdi. Çeşitli vergi ve harçlarla ilgili kanunlarda, vergi, harç ve ceza tutarlarının her yıl yeniden değerleme oranı kadar artması öngörülüyor.

- BEKLENTİLER

AA Finans Enflasyon Beklenti Anketi'ne katılan ekonomistler, ekim ayında TÜFE'nin yüzde 2,46 artacağını öngörmüştü. Ekonomistler, yıllık enflasyonun yüzde 47,98'e ineceği tahmininde bulunmuştu.

Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE), ekimde, yıllık bazda madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 40,11, imalatta yüzde 32,85, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 20,47 ve su temininde yüzde 43,19 arttı.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Yİ-ÜFE, ekimde bir önceki aya kıyasla yüzde 1,29, geçen yılın aralık ayına göre yüzde 27,17, geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 32,24 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 43,93 artış gösterdi.

Sanayinin 4 sektörünün yıllık değişimleri, madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 40,11, imalatta yüzde 32,85, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 20,47 ve su temininde yüzde 43,19 artış yönünde oldu.

Ana sanayi gruplarının yıllık değişimleri incelendiğinde, ara mallarında yüzde 31,79, dayanıklı tüketim mallarında yüzde 39,17, dayanıksız tüketim mallarında yüzde 41,48, enerjide yüzde 14,54 ve sermaye mallarında yüzde 33,84 yükseliş görüldü.

Sanayinin 4 sektörünün aylık değişimlerine bakıldığında, madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 0,85, imalatta yüzde 1,61, su temininde yüzde 1,55 artış olurken, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 1,56 azalış gerçekleşti.

Ana sanayi gruplarının aylık değişimleri incelendiğinde ise ara malında yüzde 1,52, dayanıklı tüketim mallarında yüzde 2,82, dayanıksız tüketim mallarında yüzde 1,9, sermaye mallarında yüzde 0,67 artış, enerjide yüzde 0,56 düşüş görüldü.

Sektörler/Alt Gruplar	Aylık (Yüzde)	Yıllık (Yüzde)
Madencilik ve taş ocakçılığı	0,85	40,11
İmalat	1,61	32,85
Elektrik, gaz üretimi ve dağıtımı	-1,56	20,47
Su temini	1,55	43,19

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, TÜFE'de ekimde bir önceki aya oranla yüzde 2,88, geçen yılın aralık ayına göre yüzde 39,77, geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 48,58 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 62,02 artış gerçekleşti.

Ana harcama grupları itibarıyla ekimde bir önceki aya göre ulaştırmada yüzde 0,54, alkollü içecekler ve tütünde yüzde 0,04 azalış görüldü. Ekimde aylık bazda artışın en yüksek olduğu ana grup ise yüzde 14,32 ile giyim ve ayakkabı olarak hesaplandı.

- YILLIK DEĞİŞİMLER

Ekimde geçen yılın aynı ayına göre en az artış gösteren ana grup, yüzde 26,14 ile ulaştırma oldu. Buna karşılık, geçen yılın aynı ayına göre artışın en yüksek olduğu ana grup ise yüzde 93,66 ile eğitim olarak belirlendi.

Endekste kapsanan 143 temel başlıktan 26'sında düşüş gerçekleşirken, 7'sinde değişim olmadı, 110'ununda ise artış görüldü.

Sektörlere ve alt gruplara göre aylık ve yıllık değişimler (yüzde) şöyle:

Kapsam	Aylık	Yıllık
TÜFE	2,88	48,58
Gıda ve alkolsüz içecekler	4,33	45,28
Alkollü içecekler ve tütün	-0,04	52,15
Giyim ve ayakkabı	14,32	31,37
Konut	2,93	89,39
Ev eşyası	1,82	39,22
Sağlık	2,88	51,05
Ulaştırma	-0,54	26,14
Haberleşme	3,52	37,77
Eğlence ve kültür	0,62	41,64
Eğitim	0,33	93,66
Lokanta ve oteller	1,44	62,09
Çeşitli mal ve hizmetler	2,02	45,18

- ÖZEL KAPSAMLI TÜFE GÖSTERGELERİ

İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFE'deki değişim, ekimde bir önceki aya göre yüzde 2,69, geçen yılın aralık ayına göre yüzde 40,12, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 47,1 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 62,65 olarak gerçekleşti.

Özel kapsamlı tüketici fiyatları endeksi göstergelerine bakıldığında ekimde aylık bazda en az yükseliş yüzde 1,39 ile "mevsimlik ürünler hariç TÜFE" göstergesinde oldu.

Yıllık bazda en yüksek artış ise yüzde 49,32 ile yine "mevsimlik ürünler hariç TÜFE" göstergesinde kaydedildi.

Özel kapsamlı TÜFE göstergeleri (yüzde) şöyle:

Kapsam	Aylık	Yıllık
Mevsimlik ürünler hariç TÜFE	1,39	49,32
İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFE	2,69	47,1
Enerji, gıda ve alkolsüz içecekler, alkollü içkiler ile tütün ürünleri ve altın hariç TÜFE	2,79	47,75
İşlenmemiş gıda, alkollü içecekler ve tütün ürünleri hariç TÜFE	2,51	48,62
Alkollü içecekler ve tütün hariç TÜFE	3	48,45
Yönetilen-yönlendirilen fiyatlar hariç TÜFE	3,16	45,82

HAZİNE VE MALİYE BAKANI ŞİMŞEK, EKİM AYI ENFLASYON VERİLERİNİ DEĞERLENDİRDİ

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, ekimde 12 aylık enflasyon beklentilerinin tüm kesimlerde son 2,5 yılın en düşük seviyesine gerilemesinin, hizmet enflasyonundaki ataletin kırılması için önemli olduğunu belirtti.

Şimşek, ekim ayı enflasyon verilerini, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımla değerlendirdi.

Geçen ay yıllık enflasyonun mayısa göre 26,9 puan gerileyerek yüzde 48,6 olduğuna işaret eden Şimşek, temel mallarda yıllık fiyat artışının yüzde 28,5, ataletin yüksek olduğu hizmetlerde ise yüzde 69,8 olarak gerçekleştiğini bildirdi.

Hazine ve Maliye Bakanı Şimşek, şunları kaydetti:

"Özellikle geriye dönük fiyatlama davranışının yüksek olduğu kira ve eğitim grubunda yıllık artışlar enflasyondaki düşüşü sınırlandırıyor. Katılıkların giderilmesi zaman alıyor ancak bu konudaki gelişmeler olumlu. Ekimde 12 aylık enflasyon beklentilerinin tüm kesimlerde son 2,5 yılın en düşük seviyesine gerilemesi, hizmet enflasyonundaki ataletin kırılması için önemli."