Elimiz çok güçleniyor! Artýk Avrupa'dan önce Türkiye'nin kapýsýný çalýyorlar

Türkiye'nin Pretorya Büyükelçisi Ayþegül Kandaþ, Türkiye ile Güney Afrika Cumhuriyeti arasýndaki ikili iliþkilerin son yýllarda her alanda ivme kazanmaya devam ettiðini söyledi.

Türkiye'nin Sahra Altý Afrika'daki en büyük ticaret ortaðý Güney Afrika, kýtanýn güneyine açýlan kapý olma özelliði taþýyor.

Baþta Filistin meselesi olmak üzere, benzer dýþ politika yaklaþýmlarýyla öne çýkan bu ülke, Türkiye'nin Afrika politikalarý açýsýndan oldukça stratejik öneme sahip.

Türkiye'nin Pretorya Büyükelçisi Kandaþ, iki ülke arasýndaki iliþkilerin son durumunu AA muhabirine deðerlendirdi.

Kandaþ, son yýllarda giderek geniþleyen ikili iliþkilerin, iki ülke arasýnda resmi ziyaret ve temaslarýn sýklaþmasýyla daha büyük ivme kazandýðýný belirterek "Dönemin Uluslararasý Ýliþkiler ve Ýþbirliði Bakaný Naledi Pandor geçtiðimiz 3 sene içerisinde Türkiye'ye 3 kez ziyarette bulundu. Dönemin Dýþiþleri Bakaný Mevlüt Çavuþoðlu da geçen yýlýn ocak ayýnda Güney Afrika'ya resmi ziyaret gerçekleþtirdi." dedi.

Cumhurbaþkaný Recep Tayyip Erdoðan ile Güney Afrikalý mevkidaþý Cyril Ramaphosa arasýnda telefon görüþmeleri gerçekleþtirdiðine dikkati çeken Kandaþ, ikili iliþkilerde siyasi açýdan yakýnlaþma yaþandýðýný söyledi.

Kandaþ, iki ülkenin benzer dýþ politikalara sahip olduklarýný ifade ederek "Ýki ülke arasýnda, özellikle Filistin ve Ukrayna gibi önemli dýþ politika konularýnda uyum, dikkati çekici. Bu konuda yakýn çalýþmalar mevcut." diye konuþtu.

- "GÜNEY AFRÝKA, GÝRMESÝ OLDUKÇA ZORLU BÝR PAZAR"

Ýki ülke arasýndaki ticari iliþkilerde Türkiye'nin geleneksel olarak ticaret açýðý verdiðini aktaran Kandaþ, "Ýkili ticaret hacmi 2022 yýlýnda 3 milyar dolarla rekor kýrdý ki bu arada Türkiye'nin ticaret açýðý ilk kez ticaret fazlasýna dönüþtü." ifadesini kullandý.

Ayþegül Kandaþ, Büyükelçiliðin bilgisi dahilinde ülkede 70'e yakýn Türk þirketinin faaliyet gösterdiðini belirterek "Bunlar daha çok küçük ve orta ölçekli iþletmeler. Gýda, halý, tekstil, otomotiv parçalarý gibi sektörlerde faaliyet gösteriyorlar. Türkiye'nin buradaki en büyük yatýrýmý ise Arçelik yatýrýmý olan DEFY." dedi.

Türkiye'den birçok büyük firmanýn Güney Afrika pazarýna ilgi gösterdiðini anlatan Kandaþ, "Güney Afrika'nýn yatýrým ihtiyacý var ve bunu ýsrarla vurguluyorlar. Dýþ ticaretten çok yatýrýma önem veriyorlar. Bu sebeple özellikle ülkenin cumhurbaþkaný tarafýndan açýklanan 12 büyük altyapý projesi, özellikle Türk müteahhitlik þirketlerimizin yer almasý bizim için çok önemli." diye konuþtu.

Kandaþ, Güney Afrika'ya yatýrým yapacak Türk firmalarýn öncelikle güvenilir yerel ortak bulmasý, ülkenin ticaret mevzuatýný iyi bilmesi ve güvenlik meselelerine dikkat etmesi gerektiðine iþaret ederek "Güney Afrika, girmesi oldukça zorlu bir pazar. Ortalama 2 sene sabredilmesi, ýsrarla çaba gösterilmesi gerekiyor. Ancak bir kere pazara girilirse arkasý geliyor." ifadelerini kullandý.

- "TÜRKÝYE GÜNEY AFRÝKA'YA SAVUNMA ALANINDA ÖNEMLÝ KATKILARDA BULUNABÝLÝR"

Kandaþ, ülkede faaliyet gösteren en büyük Türk firmalarýndan ASELSAN'ýn son yýllarda Güney Afrika ile savunma sanayisi alanýnda iþbirliði açýsýndan önemli iþlere imza attýðýný belirterek "Güney Afrika'nýn ulusal savunma sanayisi firmasý Denel ile ASELSAN arasýndaki helikopter modernizasyonu projesindeki iþbirliði çok önemli bir geliþme." dedi.

Türkiye'nin 2022 yýlýnda düzenlenen Afrika Havacýlýk ve Savunma Fuarý'nda en çok temsil edilen ikinci ülke olduðunu dile getiren Ayþegül Kandaþ, "Bu, çok önemliydi çünkü Türk savunma sanayisinde 26 firma ve 120 temsilci katýlmýþtý." diye konuþtu.

Güney Afrika Deniz Kuvvetlerine ait 3 denizaltýnýn modernizasyonunun Türk firmasý STM tarafýndan gerçekleþtirilecek olmasýnýn, iki ülke arasýndaki savunma iþbirliði açýsýndan son derece önemli bir geliþme olduðunu vurgulayarak "Türkiye Güney Afrika'ya savunma alanýnda önemli katkýlarda bulunabilir." deðerlendirmesinde bulundu.

- "GÜNEY AFRÝKALILAR OKUL GÝBÝ BAZI ÝHTÝYAÇLARI ÝÇÝN AVRUPA ÜLKELERÝNDEN ÖNCE BÝZE GELÝYOR"

Büyükelçi Kandaþ, ülkenin gelir daðýlýmýndaki bozukluk ve aþýrý yoksulluk sorunlarýna dikkati çekerek sosyal kalkýnma yardýmlarý sayesinde Türkiye'nin Güney Afrika'da giderek daha fazla görünürlük elde ettiðini söyledi.

Türk Ýþbirliði ve Koordinasyon Ajansý Baþkanlýðýnýn (TÝKA) son dönemde ülke genelinde yýlda ortalama 20'ye yakýn sosyal kalkýnma ve yardým projesi yürüttüðünü kaydeden Kandaþ, "Özellikle kadýn ve çocuklara yönelik TÝKA ile birlikte açýlýþýný yaptýðýmýz projelerimiz büyük ilgi gördü. Güney Afrikalýlar okul gibi bazý ihtiyaçlarý için Avrupa ülkelerinden önce bize geliyor. Bu halka ulaþma açýsýnda elimizi çok güçlendiriyor. En büyük kamu diplomasi aracýmýz sosyal kalkýnma projeleri oldu." ifadelerini kullandý.

- "GÜNEY AFRÝKALILARIN YOÐUN ÞEKÝLDE TÜRKÝYE'YÝ ZÝYARET ETTÝÐÝNE TANIK OLUYORUZ"

Türkler ve Güney Afrikalýlar arasýndaki etkileþimi geliþtirmek için kültürel faaliyetlerin önemini vurgulayan Kandaþ, bu açýdan Yunus Emre Enstitüsünün (YEE) faaliyetlerinin de önemli role sahip olduðunu belirtti.

Kandaþ, YEE tarafýndan düzenlenen Türk mutfaðý haftalarý, film festivalleri, konserler, sergiler ve sanat kurslarý aracýlýðýyla Güney Afrika toplumunun farklý kesimlerine ulaþma imkaný bulduklarýný dile getirdi.

Ýki ülke arasýnda turizm iliþkilerinin son yýllarda giderek arttýðýna iþaret eden Kandaþ, "Özellikle Güney Afrikalýlarýn yoðun þekilde Türkiye'yi ziyaret ettiðine tanýk oluyoruz." dedi.

- "DEPREM, ÝKÝ HALK ARASINDA GÖNÜL BAÐI YARATTI"

Büyükelçi Kandaþ, "asrýn felaketi" olarak nitelendirilen 6 Þubat Kahramanmaraþ merkezli depremlerin iki ülke halký arasýndaki insani baðlar açýsýndan dönüm noktasý teþkil ettiðini belirterek "Güney Afrikalýlarýn Müslüman'ýyla Hristiyan'ýyla, Türkiye'deki depremzedeler için nasýl üzüldüklerine ve büyük bir yardým faaliyeti için seferber olduklarýna þahit olduk." diye konuþtu.

Güney Afrika hükümetinin 5 milyon rand (yaklaþýk 283 bin dolar) deðerinde resmi yardým saðladýðýný belirten Kandaþ, Güney Afrikalý sivil toplum kuruluþlarýndan çok sayýda arama kurtarma ekibinin depremin hemen ardýndan Türkiye'ye yardýma koþtuðunu belirtti.

Kandaþ, Güney Afrikalý hayýrseverlerin depremi takip eden 3 ay içerisinde Türkiye'ye 4,5 milyon rand (yaklaþýk 250 bin dolar) nakdi yardýmýn yaný sýra 180 ton ayni yardým ulaþtýrdýðýna dikkati çekerek "Bu, sanýrým Güney Afrika'yý kýtadan Türkiye'ye en fazla yardým gönderen ikinci ülke konumuna getirdi. Bunlar bizim için önemli çünkü iki taraf arasýnda bir gönül baðý yarattý." deðerlendirmesini yaptý.

- GÜVENLÝK KAYGISI

Geçen yýl yaklaþýk 27 bin cinayetin iþlendiði Güney Afrika'nýn, dünyada suç oranýn en yüksek olduðu ülkelerden biri olduðunu belirten Büyükelçi Kandaþ, "Yayýnlanan istatistiklerde dünyanýn en güvensiz þehirleri arasýnda kimi zaman Pretorya kimi zaman Cape Town kimi zaman Johannesburg gösteriliyor." ifadesini kullandý.

Kandaþ, suç istatistiklerini düzenli olarak 3 ayda bir yayýmlayan Güney Afrika'nýn bu konuda son derece þeffaf olduðunu belirterek "Belki dünyanýn diðer bölgelerinde Güney Afrika'dan daha fazla cinayet iþleniyor olabilir ama istatistikler olmadýðý için objektiflikten uzak bir durum var. Bunu da dikkate almak lazým." deðerlendirmesinde bulundu.

Güney Afrika'yý ziyaret edecek vatandaþlarýn özellikle güvenlik konusuna ehemmiyet göstermeleri gerektiðini vurgulayan Ayþegül Kandaþ, þunlarý kaydetti:

"Þehirlerin belli bölgelerinde dolaþmamak gerekiyor. Gece belli bir saatten sonra dýþarý çýkýlmamasý, taksi kullanýlýrken dikkatli olunmasý gibi hususlara dikkat etmek gerekiyor."