Birkaç yýldýr birçok ülkede temiz hidrojen enerjisi çözümlerini hayata geçirebilmek için ulusal hidrojen stratejileri benimsendi.
Dünyanýn önde gelen þirketleri temiz hidrojene ve ilgili teknolojilere yatýrým yapýyor. Japon Ebara da, çevre dostu turkuaz hidrojen üretmek için harekete geçti. Ebara, sürecini 2026 yýlýna kadar ticarileþtirmeyi hedefliyor.
Turkuaz hidrojen, metanýn termal parçalanmasý (metan pirolizi) yoluyla üretilen hidrojendir. Bu, CO2 yerine katý karbon üretir.
Prosesin karbon nötralitesi için ön koþullar, yüksek sýcaklýklý reaktörün ýsýsýnýn yenilenebilir veya karbon nötr enerji kaynaklarýndan üretilmesi ve karbonun kalýcý olarak baðlanmasýdýr.
Katý karbondan türetilen ürünler arasýnda karbon siyahý, karbon fiber ve karbon nanotüpler bulunur. Karbon siyahý pigmentler, lastikler ve diðer kauçuk ürünleri yapmak için kullanýlýr.
Karbon fiber, uçak parçalarýnda, rüzgar türbini kanatlarýnda, golf kulüplerinde ve daha birçok üründe kullanýlmaktadýr.
Karbon nanotüpler, yapýsal güçlendirme, kaplamalar, araç ve vücut zýrhý ve elektronik dahil olmak üzere çeþitli uygulamalarda kullanýlmaktadýr.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakaný Fatih Dönmez de "Hidrojen enerjisinin adýný gelecekte sýklýkla duyacaðýz." diyerek Türkiye'nin enerji stratejisi içerisine bu enerji alternatifinin eklenmesi gerektiðini ifade etmiþti. Buna göre, Türkiye'nin hidrojen enerjisine iliþkin ilk stratejisi, mevcut doðal gaz þebekesine hidrojen karýþtýrarak kullanmak ve bu yapýlacak karýþýmýn doðal gaz ithalat maliyetini azaltmaktýr.
Geleceðin petrolü olarak nitelendirilen yeþil hidrojen enerjisinin ikinci boyutu ise Türkiye'nin 1,6 milyon tonluk yeþil hidrojen potansiyelinin yeni bir ihracat malzemesi olmasý konusudur. Buna göre, Türkiye'de üretilen hidrojen Avrupa'ya satýlabilir. Bu konuya örnek olarak, Almanya'nýn geçen yýl ortaya koyduðu ulusal hidrojen stratejisi kapsamýnda Türkiye'den yeþil hidrojen alýnabileceðini belirtmesi gösterilebilir. Ayrýca, Azerbaycan gazýný Türkiye üzerinden taþýyan Güney Gaz Koridoru ile Avrupa'ya hidrojen taþýnabilir. Bu durum, hem Türkiye'nin Avrupa enerji güvenliðindeki rolünü pekiþtirecektir hem de Türkiye'nin jeopolitik önemini arttýran bir baþka unsur olacaktýr.
- HÝDROJEN ENERJÝSÝ NEDÝR?
Hidrojen enerjisini kýsaca, doðada bileþikler halinde bulunan hidrojenin dönüþtürülmesiyle elde edilen enerji kaynaðý olarak tanýmlamak mümkün. Baþka bir ifadeyle, bu enerji kaynaðý hidrojen atomlarýnýn oksijen atomlarýndan ayrýlmasýyla ortaya çýkmaktadýr. Son dönemlerde hidrojen enerjisi Paris anlaþmasý kapsamýndaki karbonsuzlaþma hedeflerini gerçekleþtirmek için kullanýlacak enerji alternatiflerinden biri olarak görülüyor.
Hidrojen enerjisi farklý renklerle temsil edilen bir üretim sürecine sahiptir. Bunun anlamý, farklý enerji kaynaklarýyla hidrojen enerjisi üretilebilmesidir. Bunlar; fosil yakýtlarla üretilen gri hidrojen, doðal gaz ile üretilen mavi hidrojen, henüz deneme aþamasýnda olan metanýn termal parçalanmasý ile elde edilen turkuaz hidrojen ve yenilenebilir enerji ile elde edilen yeþil hidrojen olarak sýnýflandýrýlabilir. Yeþil hidrojen, hem Paris Ýklim Anlaþmasý'nýn taahhütlerini yerine getirmek için hem de dünyadaki enerji sorununun çözümü için bir fýrsat olarak görülüyor. Bugün itibarýyla, tüketimi gerçekleþen 70 milyon ton hidrojen, fosil kaynaklardan elde ediliyor. 30 yýllýk süre zarfýnda ise hidrojen üretiminin yeþil kaynaklardan üretileceði öngörülüyor.
Bu minvalde, Japonya, sýfýr karbon emisyonu hedefine ulaþmak için yeþil hidrojene yatýrým yaparken, Çin yýllýk 180 milyon galon benzin kullanýmýný telafi edecek büyük bir yeþil hidrojen projesini onayladý. Çin bu yatýrýmlarla elektrik üretiminin yüzde 10'unu hidrojen enerjisinden karþýlamayý hedefliyor. ABD ise New York'ta günde 500 ton yeþil hidrojen üretilecek bir tesisi 2025 yýlýna kadar kurmayý planlýyor. Ayrýca, yakýn dönemde Avrupa Birliði (AB) sýnýrlarý içinde 130 milyar dolarlýk hidrojen enerjisi projesinin hayata geçirilmesi bekleniyor. Dahasý, Yeþil Mutabakat belgesi dahilindeki 2050 yýlýnda sýfýr emisyon hedefi çerçevesinde AB liderleri 2030 ve 2050 hedeflerini gerçekleþtirmek için 1 trilyon avro bütçe konusunda anlaþtýlar. Ýklim hedefleri çerçevesinde bütçenin, içinde yeþil (temiz) hidrojenin de bulunduðu projeler için kullanýlmasý öngörülüyor. Dünya'da durum böyleyken Türkiye'nin de enerji stratejisi içinde hidrojenin yeri gün geçtikçe artýyor.
Star Gazetesi