Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Sabancı Üniversitesi İstanbul Uluslararası Enerji ve İklim Merkezinin (IICEC) "Dünyada ve Türkiye'de Enerji Güvenliğinin Bugünü ve Yarını: Kritik Minerallerde Riskler ve Çözümler" temasıyla Sabancı Center'da düzenlediği IICEC Konferansı'nda, Türkiye'nin elektrik talebinin 2055'te en muhafazakar tahminle 3 katına çıkacağını, bu talebin yerli ve yenilenebilir kaynaklarla karşılanmasının hedeflendiğini söyledi.
Türkiye'nin 2035'te 120 bin megavat yenilenebilir enerji kurulu gücü hedefine işaret eden ve bunun her yıl 8-9 bin megavat kurulu gücün devreye alınması anlamına geldiğini belirten Bayraktar, "Türkiye, 2025 itibarıyla bu büyüme patikasına girmiş durumda. Bu seneyi yaklaşık 6 bin megavat güneş ve 2 bin megavatı bulan rüzgarla, toplam 8 bin megavatın üzerinde bitireceğiz. Bu çok önemli bir gelişme." diye konuştu.
Bayraktar, bu ivmenin daha da yukarı taşınarak yıllık kurulu gücün 10-12 bin megavat seviyelerine çıkarılması gerektiğini belirterek, "Yenilenebilirde 2026 yeni bir rekor yılı olacak. Bu konuda bütün gücümüzle, sektörümüzle beraber bu alana yoğun bir yatırım bekliyoruz." ifadesini kullandı.
Gelecek dönemde iletim ve dağıtım sektöründe büyük yatırımların görüleceğini söyleyen Bayraktar, "Yaklaşık 1 trilyon liralık 5 yıllık Türkiye genelinde dağıtım şebekesi seviyesinde bir yatırım, yenileme, bakım programını EPDK yakın zamanda açıklayacak." bilgisini verdi.
Bayraktar, iletim tarafında ise "ezber bozucu" bir projeksiyona sahip olduklarını belirterek, 2035'te 120 bin megavatlık yenilenebilir enerji kapasitesinin sisteme sağlıklı şekilde entegre edilebilmesi için yüksek gerilim doğru akım (HVDC) hatlar başta olmak üzere iletim şebekesinde "iletim 2.0" niteliğinde bir yatırım sürecini başlattıklarını ve gelecek 10 yılda bu alana yaklaşık 30 milyar dolarlık yatırım yapılacağını dile getirdi.
Baz yük santrallerinin önemine de dikkati çeken Bayraktar, 2026'nın ilk çeyreğinde Kırklareli'nde 840 megavatlık doğal gaz santralinin devreye alınacağını söyledi.
- "YURT DIŞINDA ÇOK DAHA AKTİF BİR MİLLİ PETROL ŞİRKETİ HEDEFLİYORUZ"
Bayraktar, 2026'dan itibaren ilk etapta 2-3 bin megavat olmak üzere kademeli olarak tahsis edilen depolama kapasitelerinin devreye girmesinin beklendiğini belirterek, Türkiye Elektrik İletim AŞ (TEİAŞ) kontrolünde Türkiye'nin makro ölçekte depolama ihtiyacını ortaya koyacak bir "depolama master planı" ile gelecek 10-15 yılı kapsayan planlama ve projelendirme sürecinin 2026'da hazırlanmasının hedeflendiğini ifade etti.
Türkiye'nin komşu ülkelerle enterkonneksiyon kapasitesini artırarak elektrik ticaretini büyütmeyi ve şebekeyi güçlendirmeyi hedeflediklerini söyleyen Bayraktar, bu kapsamda Suriye ve Irak'a ihracatın artırılması ile Azerbaycan, Gürcistan ve Bulgaristan'ı kapsayan yeşil enerji koridoru çerçevesinde Nahçıvan üzerinden Avrupa'ya elektrik iletimine yönelik projenin hayata geçirilmesinin planlandığını dile getirdi.
Bayraktar, öz tüketim amaçlı çatı güneş enerjisi yatırımlarına yönelik yeni kapasiteler ve öncelikleri içeren bir yol haritasının 2026 itibarıyla belirlenmesinin de hedeflendiğini söyledi.
Türkiye'nin yurt dışındaki enerji projelerine ilişkin de Bayraktar, şunları ifade etti:
"Türkiye Petrolleri'ni artık birleşme ve devralmalarla 1 milyon varil petrol ve doğal gaz üreten bir şirket haline getirmeyi hedefliyoruz. Yeni büyüme hikayemiz bu çerçevede olacak. Bu anlamda finansal kabiliyeti, özellikle dış finansmanı Türkiye'ye çekecek farklı enstrümanları devreye almayı, yurt dışında çok daha aktif bir milli petrol şirketi hedefliyoruz. Uluslararası büyük petrol şirketleriyle yapacağımız ortaklıklarla, mevcut aldığımız sahalarda ve ruhsatlarda, örneğin Somali'de 2026'da ilk sondajımızı yapacağız, oldukça iddialı bir çalışmanın içindeyiz. Pakistan'da çok kısa bir süre önce 3 offshore sahası, 2 onshore sahasında ortaklık yaptık ve 2026'da sondaja başlıyoruz. Böyle yeni bir petrol ve doğal gaz hikayesi oluşturmaya gayret ediyoruz."
Bayraktar, konvansiyonel olmayan kaynakların geliştirilmesi çalışmasına da değinerek, "Bunu, Diyarbakır'da 4 sahada yapacağımız ortaklık kapsamında 24 kuyuluk bir programla önümüzdeki 2-3 yıl içinde hayata geçiriyoruz. 2026 ilk yatay sondaj ve çatlatmanın yapılacağı yıl olacak. Burada elde edilebilecek başarı, petrol ve doğal gaz sektörümüzde oyun değiştirici etkisi olabilecek büyüklükte bir konu. Diyarbakır kaya petrolü açısından büyük potansiyelin olduğu bir bölge. Bunu 2026'da Trakya'ya taşımayı hedefliyoruz. Trakya'da da kaya gazı amaçlı ankonvansiyonel üretimi hayata geçirmek istiyoruz." dedi.
Türkiye'nin sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) sektöründeki yatırımlarına, son 1 yılda yapılan uzun dönemli LNG anlaşmalarına işaret eden Bayraktar, "Türkiye'nin doğal gaz tedarik portföyünün artık yeni bir resme kavuşacağını söyleyebilirim. Yaptığımız kontratların neredeyse yarısı çok daha büyük esnekliklere sahip FoB (Free on Board)-based ve dolayısıyla biz o kargoyu aldığımızda Avrupa'da başka bir lokasyona veya swap yoluyla farklı bir şirketle farklı destinasyona yönlendirme şansına sahibiz. Türkiye'ye özellikle BOTAŞ'ı bu anlamda bir ticaret şirketi haline getirmeyi hedefliyoruz." diye konuştu.
- 2026 YOĞUN DIŞ FİNANSMANIN SAĞLANACAĞI BİR YIL OLACAK
Bayraktar, madencilikte katma değerli üretim anlayışına dikkati çekerek, Eskişehir Beylikova'daki rezerv alanında yaklaşık 125 bin metre sondaj ve 59 bin test yapıldığını kaydetti.
2021'de bir pilot tesisin yapımına başlandığını anımsatan Bayraktar, "2023'te bu pilot tesisi kurduk. 1200 tonluk şu anda üretim tesisi var. Bu işin rafinaj kısmında, endüstriyel ölçeğe ve yaklaşık yıllık 570 bin tonluk bir kapasiteye çıkmayı hedefliyoruz." dedi.
Bayraktar, nadir toprak elementlerinde en kritik konunun yüzde 99,9 saflık seviyesine ulaşabilen ileri rafinaj teknolojileri olduğuna işaret ederek, bu alandaki teknolojinin Türkiye'ye kazandırılması için birçok ülkeyle görüşmeler yürütüldüğünü söyledi.
Türkiye'nin enerjideki kamu iktisadi teşekküllerine yönelik yeniden yapılandırma hedeflerine de değinen Bayraktar, söz konusu yapılandırmanın TEİAŞ, Elektrik Üretim AŞ, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı, Eti Maden ve Boru Hatları ile Petrol Taşıma AŞ'yi kapsamasını planladıklarını dile getirdi.
Bayraktar, gelecek yılın Türkiye enerji sektörüne farklı kanallar üzerinden yoğun dış finansmanın sağlanacağı bir yıl olacağının altını çizerek, farklı finansal enstrümanların devreye alınacağı bir yıl olacağını sözlerine ekledi.
