Gemi trafiði Ümit Burnu'nda iki katýna çýktý

Ýran'ýn desteklediði Yemen'deki Husilerin, Kýzýldeniz ve Babu'l Mendeb Boðazý'nda Ýsrail ile baðlantýlý olduðu düþünülen ticari gemilere saldýrýlarý, geçen yýl aralýkta yoðunlaþmasýnýn ardýndan sürüyor.

Saldýrýlarýn artmasýyla gemi þirketlerinin rotalarýný çoðunlukla Ümit Burnu'na çevirmesi, Süveyþ Kanalý, Babu'l Mendeb Boðazý ve Ümit Burnu'ndaki deniz ticaret dinamiklerinde büyük deðiþikliðe yol açtý.

AA muhabirinin gemi takip ve denizcilik analiz saðlayýcýsý MarineTraffic'ten edindiði verilere göre, Süveyþ Kanalý'ný kullanan konteyner, kuru ve yaþ yük, Ro/Ro, sývýlaþtýrýlmýþ doðal gaz (LNG), LPG ve karýþýk kuru yük gemilerinin sayýsý son 6 ayda yüzde 85 azaldý.

Husilerin ticari gemilere saldýrýlarýnýn yoðunlaþmasýndan önceki ay olan Kasým 2023'te Süveyþ Kanalý'ný kullanan toplam gemi sayýsý 1094 oldu. Aralýk 2023'te Husilerin ticari gemilere saldýrýlarýnýn yoðunlaþmasý sonrasý uluslararasý gemicilik þirketlerinin rotalarýný Ümit Burnu'na çevirmeye baþlamasýyla Süveyþ Kanalý'ndaki trafik hýzla yavaþladý.

Süveyþ Kanalý'ndan Aralýk 2023'te toplam 923 gemi geçerken, bu rakam ocakta 233, þubatta 94 ve martta 85'e geriledi. Geçen ay ise Süveyþ Kanalý'ný toplam 159 gemi kullandý.

Böylece, küresel deniz ticaretinin yüzde 15'inin yapýldýðý ve Akdeniz'i Kýzýldeniz'e baðlayarak Asya ve Avrupa arasýndaki en kýsa rotayý sunan Süveyþ Kanalý'nda gemi trafiði, son 6 ayda yüzde 85 yavaþladý.

- BABU'L MENDEB BOÐAZI'NDA TRAFÝK YÜZDE 60,7 DÜÞTÜ

Babu'l Mendeb Boðazý'nda da gemi trafiði son 6 ayda yüzde 60,7 azaldý.

Bölgede tansiyonun týrmanmasýndan önceki ay olan Kasým 2023'te Babu'l Mendeb Boðazý'ndan konteyner, LNG, LPG, kuru ve yaþ yük, Ro/Ro ve karýþýk kuru yük olmak üzere toplam 341 gemi geçerken, bu rakam Aralýk 2023'te 310'a, bu yýlýn ocak ayýnda da 189'a geriledi.

Boðazý kullanan gemi sayýsý þubatta 151, martta 152, nisanda 134 oldu.

- ÜMÝT BURNU'NDA KONTEYNER VE LNG TRAFÝÐÝNDE KESKÝN SIÇRAMA

Gemilerin seyahat sürelerinin 10 ila 12 gün daha uzun olduðu bir rota olmasýna karþýn, Kýzýldeniz'deki saldýrýlar sonrasý Ümit Burnu'nda gemi trafiði hýzla yoðunlaþtý.

Kasým 2023'te Ümit Burnu'nu kullanan gemi sayýsý 1682 iken, bu rakam Aralýk 2023'te 1800, ocakta 2 bin 699, þubatta 2 bin 728'e yükseldi.

Ümit Burnu'ndaki gemi sayýsý martta 2 bin 922, nisanda 2 bin 873 oldu. Böylece, son 6 ayda Ümit Burnu'nu dolaþan gemilerin sayýsý yüzde 125 arttý.

Özellikle konteyner sayýsý bu dönemde yüzde 260, LNG tankeri sayýsý ise yüzde 180 artýþ gösterdi.

Orta Doðu, Avrupa, Asya ve Afrika'daki birçok ülkenin ihracat ve ithalat için büyük ölçüde baðýmlý olduðu Kýzýldeniz hattý, özellikle Orta Doðu'dan Avrupa'ya ve Rusya'dan Asya'ya petrol ihracatý için önem arz ediyor.

- "KONTEYER ARZINDA KISIT YAÞANIYOR"

Ýngiltere merkezli uluslararasý lojistik þirketi Westbound Satýþ Müdürü Tom Stainer, AA muhabirine yaptýðý açýklamada, Ümit Burnu'nun alternatif bir rota olarak kullanýlmaya baþlandýðýný ve birçok nakliye hattýnýn yolculuk mesafesi ve süresindeki artýþtan kaynaklanan ek yakýt masraflarýný karþýlamak için tarifelerini yükselttiðini belirtti.

Ümit Burnu rotasýnýn geçici bir çözüm olmasýnýn beklendiðini, bu yüzden söz konusu rotada gemicilik þirketlerinin birkaç ay süreceðini düþündükleri geçici bir hizmet sunulduðunu anlatan Stainer, þu anda boþ konteynerlarýn Uzak Doðu'ya geri götürülmesinde de aksaklýk yaþanmaya baþladýðýný dile getirdi.

Stainer, özellikle Çin'e geri dönen konteyner sayýsýnýn da çok fazla olmadýðýnýn altýný çizerek, "Bu durum, Çin'in bazý ana limanlarýnda ekipman sýkýntýsý yarattý ve birçok Avrupa ülkesinin talebinin arttýðý yaz dönemine denk geldi. Örneðin, þu anda Birleþik Krallýk'ta talep artýyor ama yeterince konteyner yok. Bu yüzden fiyatlar da sürekli yükseliyor." diye konuþtu.

Bölgedeki gerilim týrmanmadan önce navlun fiyatlarýnýn ortalama 1000-1500 dolar seviyesinde olduðunu anýmsatan Stainer, sözlerini þöyle tamamladý:

"Þu anda ise 7 bin 500 ila 8 bin dolar arasýnda deðiþiyor. Herkes aþaðý yukarý ayný miktarda mal taþýyor, sýnýrlý kapasite ve konteyner arzýndaki düþüþ nedeniyle hacimler artmýyor. (Fiyatlara iliþkin) Mevcut durumun önümüzdeki 3-4 ay daha devam edeceðini düþünüyoruz. Ancak Süveyþ Kanalý ve Kýzýldeniz'in ne kadar süre devre dýþý kalacaðýný bilmek çok zor çünkü bu büyük ölçüde jeopolitik geliþmelere baðlý. Dolayýsýyla bu sorun çözülene kadar aksaklýklar yaþanacak. Tek iyi geliþme, nakliye hatlarýnýn çoðunun bu durumun uzun vadede devam etmesi halinde programlarýný Ümit Burnu'na göre düzenleyebilecek olmasý."