Sosyal medya tanýtýmlarýný mercek altýna alan Ticaret Bakanlýðý Reklam Kurulu, geçen yýl 5, bu yýlýn ilk yarýsýnda da 11 "influencer"'a toplam 6 milyon 388 bin 802 lira para cezasý uygulanmasýný kararlaþtýrdý.
AA muhabirinin edindiði bilgiye göre, Ticaret Bakanlýðýna baðlý olarak faaliyet gösteren Kurul, sosyal medya platformlarý üzerinden yapýlan reklamlarý analiz etti.
Mevzuatta "sosyal medya etkileyicisi" olarak ifade edilen "influencer"larýn faaliyetlerinin denetlenmesi amacýyla Reklam Özdenetim Kurulu görevlendirilmiþ ve Sosyal Medya Reklamlarýnýn Yapay Zeka ile Taranmasý Projesi Mart 2022'de baþlamýþtý.
Projeyle influencer paylaþýmlarýnýn reklam olduðunun açýk ve anlaþýlýr þekilde ifade edilmeme oraný yüzde 57'den yüzde 11'e düþtü.
Kurulun gerçekleþtirdiði çalýþmalar sonucu tüketicilerin son dönemlerde sosyal medya reklamlarýna iliþkin farkýndalýðýnýn artmasýyla bu konuda yapýlan baþvuru sayýsýnda da artýþ gerçekleþti.
Uzmanlar tarafýndan tüketici þikayetleri incelenerek baþvuru þartlarýný saðlayanlar deðerlendirmeye alýndý. Kurulun aykýrýlýk gördüðü hallerde de gerekli idari yaptýrýmlar uygulandý.
Kurulca, influencerlara bu yýlýn ilk 6 ayýnda 39 durdurma cezasý, 11 durdurma ve idari para cezasý uygulanmasýna karar verildi. Durdurma cezasý yaptýrýmý ile mevzuata aykýrý gerçekleþtirilen reklamlarýn düzeltilmesi veya kaldýrýlmasý istendi.
Mevzuata aykýrý paylaþýmýn haksýzlýk içeriði, tekrarý, takipçi sayýsýna baðlý etki alanýnýn büyüklüðü ve influencerlarýn paylaþýmdan elde ettiði menfaat ve ekonomik durumu gibi unsurlar dikkate alýnarak, Kurulca durdurma ve idari para cezalarý bir arada da uygulandý.
Geçen yýl için mevzuata aykýrý reklam yapan bir influencer hakkýnda uygulanan idari para cezasý 347 bin 128 lira iken bu tutar yeniden deðerleme oranýnda artýrýlarak 2024'te 550 bin 59 lira oldu.
Geçen yýl 5 influencera 1 milyon 352 bin 808 lira idari para cezasý uygulandý. Bu yýlýn ilk 6 ayýnda ise 11 influencera 5 milyon 35 bin 994 lira idari para cezasý uygulanmasýna karar verildi. Böylece, 1,5 yýllýk dönemde toplam 6 milyon 388 bin 802 lira para cezasý kesildi.
2023'te toplam 77 sosyal medya hesabýna idari yaptýrým uygulanýrken bu rakam 2024'ün ilk yarýsýnda 50'ye ulaþtý. Influencerlarca yapýlan paylaþýmlarda bir markaya ait ürün veya hizmet reklamýnýn yapýldýðý ancak bunun açýk þekilde reklam olduðunun belirtilmediði veya örtülü tanýtým yapýldýðý gerekçesiyle idari yaptýrým uygulandý.
Bunun yaný sýra bazý paylaþýmlarda, saðlýk beyaný içeren ifadelerin olmasý, klinik, hastane, doktor gibi saðlýk hizmetlerine yönlendirmesi, reklamý yasak ürünlerin tanýtýmýnýn yapýlmasý, kozmetik ürün tanýmýný aþan ifadelerin kullanýlmasý, takviye edici gýda reklamýnda mevzuata aykýrý ifadelerin yer almasý gibi gerekçelerle de bazý influencerlara idari yaptýrým uygulanmasýna karar verildi.