Ýþte 10 soruda kripto varlýk düzenlemesi

Kripto varlýklarýn tanýmlanmasý, lisans alýnmasý gibi konulara iliþkin düzenlemeler içeren Sermaye Piyasasý Kanununda Deðiþiklik Yapýlmasýna Dair Kanun Teklifi, TBMM Genel Kurulu'nda kabul edilerek yasalaþtý.

AA muhabiri, bu alanda ilk yasal düzenlemenin sektörde neleri deðiþtireceðini derledi.

Düzenlemenin öne çýkan baþlýklarýyla, kripto varlýk ekosisteminde yaratacaðý deðiþimlerin bazýlarýna yönelik soru ve cevaplar þöyle:

1- Yatýrýmcýlardan vergi alýnacak mý?

Düzenlemeye dair en merak edilen konularýn baþýnda vergilendirme geliyordu. Yasada yatýrýmcýlardan vergi alýnmasý yönünde bir düzenleme yer almadý.

Sadece, Türkiye'de hizmet sunacak platformlarýn her yýl bir önceki yýlki faiz gelirleri hariç tüm gelirlerinin yüzde 1'i Sermaye Piyasasý Kuruluna (SPK), yüzde 1'i ise TÜBÝTAK bütçesine ilgili yýlýn mayýs ayý sonuna kadar platformlarca ödenerek gelir olarak kaydedilecek.

2- Yetkili kurumlar hangileri olacak?

SPK, sermaye piyasasý araçlarýnýn kripto varlýk olarak ihraç edilebilmesinde yetkili olacak. Ekosistemin düzenlenmesine yönelik yetki SPK'ye verilirken, bilgi sistemleri ve teknolojik altyapýlarý konularýnda TÜBÝTAK'ýn belirleyeceði kriterler uygulanacak.

3- Kullanýcýlara iþlem sunmak için izin alýnacak mý?

Ýlk düzenlemelerin ana odak noktalarýndan biri, ülkede hizmet sunan platformlarýn lisanslama süreçleri oldu. Buna göre, platformlarýn kurulabilmesi ve faaliyete baþlamasý için SPK'den izin almalarý zorunlu olacak.

Þu anda hizmet saðlayýcýlýðý faaliyeti yürütenler, yürürlük tarihinden itibaren 1 ay içinde faaliyet izni almak üzere gerekli baþvurularý yapacaklar. Bu platformlar eðer lisans almak istemiyorsa müþteri hak ve menfaatlerini zarara uðratmadan 3 ay içinde tasfiye kararý alacaklarýna dair bir beyan sunmak zorunda olacak.

4- Platformlar izin almadan iþlem yürütürse ne olacak?

Ýzin almaksýzýn kripto varlýk hizmet saðlayýcýsý olarak faaliyet yürüttüðü tespit edilen gerçek kiþiler ve tüzel kiþilerin yetkililerine 3 yýldan 5 yýla kadar hapis ve 5 bin günden 10 bin güne kadar adli para cezasý verilecek.

5- Yurt dýþý merkezli platformlar lisans almazsa kapatýlacak mý?

Kanunla yurt dýþý merkezli, ülkede hizmet sunmayan ve lisansý olmayan platformlar için iþlem uygulanmayacak.

Ancak bu platformlarca lisans alýnmadan Türkiye'de iþ yeri açýlmasý, Türkçe internet sitesi oluþturulmasý, sunulan kripto varlýk hizmetlerine iliþkin doðrudan veya Türkiye'de yerleþik kiþi ya da kurumlar aracýlýðýyla tanýtým ve pazarlama faaliyetlerinden herhangi birinde bulunulmasý, izinsiz kripto hizmet saðlayýcýlýðý olarak kabul edilecek.

6- Kripto varlýklara el konulabilecek mi?

Kripto varlýk hizmet saðlayýcýlarýnýn borçlarý nedeniyle müþterilerin nakit ve kripto varlýklarý haczedilemeyecek. Kripto varlýk hizmet saðlayýcýlarýnýn mal varlýðý ise müþterilerin borçlarý nedeniyle kamu alacaklarý için olsa dahi haczedilemeyecek.

7- Kripto varlýklarýn listelenme iþlemleri nasýl gerçekleþecek?

Kripto varlýklarýn listelenmesine yönelik ilke ve esaslar SPK tarafýndan belirlenecek. Belirlenecek ilke ve esaslarda, TÜBÝTAK'ýn ya da gerekli görülen diðer kurum ve kuruluþlarýn görüþü alýnarak kripto varlýklarýn teknolojik özelliklerine iliþkin teknik kriterlere yer verilebilecek. Bir kripto varlýðýn platformlarca listelenmiþ olmasý bunlarýn kamuca onaylandýðý anlamýný taþýmayacak.

8- Platformlarý kim denetleyecek?

Kripto varlýk hizmet saðlayýcýlarýnýn mali denetimi ve bilgi sistemleri baðýmsýz denetimi, SPK tarafýndan ilan edilen listede yer alan baðýmsýz denetim kuruluþlarýnca yapýlacak.

9- Platformlarýn yöneticileri ceza alacak mý?

Kripto varlýk hizmet saðlayýcý yönetim kurulu baþkan ve üyeleri ile diðer mensuplarý zimmet suçu iþlerse, 8 yýldan 14 yýla kadar hapis ve 5 bin güne kadar adli para cezasý ile cezalandýrýlacak.

10- Kripto ATM'leri kullanýlabilecek mi?

Müþterilerin kripto varlýklarýný nakde veya kripto varlýða çevirebilmelerine imkan veren ve ATM olarak bilinen elektronik iþlem cihazlarý, faaliyetlerini kanunun yürürlüðe girdiði tarihi takip eden üç ay içinde sonlandýrýlacak. Faaliyetini sonlandýrmayan ATM'ler yetkili idareler tarafýndan kapatýlacak.