Ýstifa eden de maaþ alabilecek

Haklý bir nedeni yokken iþten ayrýlan çalýþan, istifa etmiþ sayýlýr. Ýstifa halinde iþçi bazý haklarýný yitirdiði gibi iþverene tazminat ödemek zorunda dahi kalabiliyor. Peki iþçinin 10 aya kadar geçimini saðlamasýna yardýmcý olan iþsizlik maaþý istifa durumunda alýnabilir mi? En çok merak edilen konulardan biri bu. Sizin için derledik.

HANGÝ ÞARTLARDA?
Düzenleme net. Ýstifa edene iþsizlik maaþý baðlanmýyor. Ancak bunun istisnasý ‘haklý fesih’ durumudur. Maaþýn ödenmemesi veya zamanýnda ödenmemesi, gerçek ücretin saklanmasý, mobbing (psikolojik baský), iyi niyet ve ahlak kurallarýna uyulmamasý, saðlýk gerekçeleri, iþçinin onayý olmadan fazla mesai yaptýrmak, SGK’ya düþük ücretten bildirim haklý fesih kapsamýna giriyor.

NOTERLE YAPILMALI
Patronun hakaretlerine maruz kalýnýrsa, iþveren iþçiye, aile üyelerinden birine karþý sataþmada bulunur veya gözdaðý verirse, patron iþçinin hak ettiði yýllýk izni kullandýrmazsa, iþçi çalýþtýðý iþyerinden haklý bir nedenle sözleþmeyi feshedebilir. Ancak feshin bildiriminin noter aracýlýðýyla yapýlmasýna dikkat edilmeli.

120 GÜN PRÝM ÞART
Ýþsizlik maaþý alabilmek için son 3 yýl içinde farklý iþyerlerinde de olsa en az 600 gün prim ödemek gerekiyor. Yine iþten ayrýlmadan önceki 120 günde de eksiksiz prim ödenme þartý aranýyor. Maaþýn ödeneceði süre prime göre deðiþiyor. Son 3 yýlda 600 gün primi olan çalýþan 6 ay, 900 gün primi olan 8 ay ve 1080 gün primi olanlar 10 ay iþsizlik maaþý alýr.

ÜCRET NE KADAR?
Ýþsizlik maaþý da çalýþýrken alýnan maaþa göre deðiþiyor. Yüksek maaþ alan çalýþanlarýn iþsizlik ücreti de yükseliyor. Fakat bunun bir sýnýrý var. Bu sýnýr brüt asgari ücretin yüzde 80’i kadar. Yani bugün itibarýyla 1623 lira. En düþük asgari ücret de brüt asgari ücretin yüzde 40’ý olan 812 lira olarak uygulanýyor. Bu paradan sadece damga vergisi kesilebilir.

ÝÞ BULUNCA BÝLDÝRÝN
Ýþsizlik maaþý alanlarýn Genel Saðlýk Sigortasý (GSS) primleri Ýþkur tarafýndan ödeniyor. Kendileri ve bakmakla yükümlü olduklarý çocuklarý ve eþleri de devlet destekli saðlýk hizmetinden yararlanýyor. Ancak bu süreler emeklilik hesabýndan sayýlmýyor. Ýþsizlik maaþý alýrken iþ bulanlar hemen bunu Ýþkur’a bildirmek zorunda. Bildirmeyen tespit durumunda maaþý faiziyle geri öder.

30 GÜN ÝÇÝNDE BAÞVURUN
Emeklilik, 15 yýl 3600 gün þartý veya 25 yýl 4500 gün þartýyla iþten ayrýlanlar iþsizlik maaþý alamaz. Askere gitmek için iþten ayrýlanlar da askere gidene kadarki sürede iþsizlik maaþý alabiliyor. Ýþsizlik maaþýnýn kalan kýsmý ise askerden döndükten sonra alýnabiliyor. Ýþsizlik maaþý için 30 gün içinde Ýþkur’a baþvurmak gerekiyor. Geç baþvuru durumunda alýnacak maaþýn süresinden düþülüyor.

ÝÞSÝZLÝK PARASI KESÝLÝR
Ýþsizlik parasý almaya baþlayan kiþi yeniden çalýþmaya baþlarsa, emekli olursa veya ÝÞKUR’un çaðrýlarýna cevap vermezse iþsizlik parasý kesilir. (Posta)