''Koruma Amaçlý Ýmar Planý'' 1 Eylül'de askýya çýkacak

Bakan Ersoy, Hatay Afet Koordinasyon Merkezi'nde düzenlenen "Bilim Kurulu Toplantýsý"na katýldý.

Programýn ardýndan "Antakya Tarihi Kent Merkezi Koruma Amaçlý Ýmar Planý" ile ilgili sunum yapan Ersoy, depremlerden etkilenen Hatay'ýn merkezini, aslýna uygun yeniden canlandýrmayý, kültürel mirasýný ihya etmeyi, kent kimliðini korumayý ve gelecek nesillere aktarmayý amaçladýklarýný belirtti.

Ersoy, Çevre, Þehircilik ve Ýklim Deðiþikliði Bakanlýðý ile 15 Mayýs'ta yapýlan protokolle sit alanlarý ve tescilli yapýlara iliþkin her türlü plan ve proje hazýrlama, uygulama ve denetleme yetkisinin Kültür ve Turizm Bakanlýðýna devrildiðini bildirdi.

- "HEDEFÝMÝZ 15 EYLÜL'E KADAR BURADAKÝ HAFRÝYATIN TAMAMINI KALDIRMAK"

Planýn, uygulama takvimine iliþkin de bilgi veren Bakan Ersoy, þöyle konuþtu:

"Bu alan içindeki hafriyatýn kaldýrýlmasý esas önceliðimizdi. Hafriyat çalýþmalarý hala devam ediyor. Hedefimiz 15 Eylül'e kadar buradaki hafriyatýn tamamýný kaldýrmak. Ayný þekilde buradaki hafriyatý kaldýrdýktan sonra ayrýþtýrma noktalarýna taþýyoruz. Ayrýþtýrma noktasýnda, kurtarma kazýsýyla kurtarýlabilecek alanlarý, malzemeleri çýkarýyoruz. Onlarý yeniden ihya sýrasýnda ayný binalarýn restorasyon ve rekonstrüksiyonlarýnda yapý malzemesi olarak kullanmaya devam edeceðiz."

Ersoy, Koruma Amaçlý Ýmar Planý'yla ilgili çalýþmalarýn devam ettiðini belirterek, "Hedefimiz bu ayýn sonuna kadar planý tamamlayýp 1 Eylül itibarýyla askýya çýkmak. Bu planla ilgili çalýþmalar Bilim Kurulu ile paralel olarak gidiyor. Bilim Kurulu ile mutabakat saðlayarak bu plan çalýþmalarýný yapýyoruz. Hedefimiz 1 Eylül'de planý askýya çýkmak. 30 gün içerisinde gelecek itirazlarý da deðerlendirerek ekim baþýna planý uygulamaya hazýr hale getirmek istiyoruz." ifadelerini kullandý.

Hafriyat çalýþmalarýnýn 15 Eylül'de tamamlanmasýyla kurtarma kazýsýna baþlanacaðýný dile getiren Ersoy, "Bu bölgede antik þehir de var. Bu antik þehrin izleri tespit ediliyor. Kurtarma kazý ekiplerimiz bu antik þehrin bulunduðu noktalarda kurtarma kazýlarý yaparak ilerleyecek." diye konuþtu.

- KÜLTÜR VARLIKLARINDAKÝ HASAR TESPÝT ÇALIÞMALARI TAMAMLANDI

Bakan Ersoy, 17 Þubat'ta oluþturulan Bilim Kurulunun üyelerinin "milli görevi" gönüllü üstlendiklerini, Antakya'nýn geleceðinin oluþturulacaðý planýn görüþler doðrultusunda hazýrlandýðýný söyledi.

Bilim Kurulu ile kentteki hasar tespit çalýþmalarýna aðýrlýk verdiklerini belirten Ersoy, þöyle devam etti:

"Hasar tespit çalýþmalarýný kültür varlýðý ve vakýf kültür varlýðý olarak ikiye ayýrdýk. Burada ilk etapta 443 kültür varlýðý ve 141 vakýf kültür varlýðýnýn Antakya merkezde olduðu görüldü. Çeþitli oranlarda tamamen yýkýlan, aðýr, orta ve az hasarlý 405 kültür varlýðý ve 107 vakýf kültür varlýðýnýn olduðu görüldü. Bu tespitlerle ilgili çalýþmalar tamamlandý. Þimdi bunlarla ilgili restorasyon ve renovasyon çalýþmalarý yapýlýyor."

- "ÞU ANA KADAR KÜLTÜR ENKAZININ YÜZDE 50'SÝNE ULAÞTIK"

Ersoy, hasar tespiti yapýlan alanlarda enkaz çalýþmalarýnýn sürdüðünü belirterek, "Þu ana kadar kültür enkazýnýn yüzde 50'sine ulaþtýk. Bu ulaþýlan kültür enkazlarý belli bir döküm sahasýna taþýnýyor. Döküm sahasýnda ayrýþtýrma iþlemleri yapýlýyor. Ayrýþtýrmadan sonra kullanabileceðimiz malzemeler burada depolanýyor. Bundan sonra çalýþmalar baþladýðý an, bu malzemeler öncellikli olarak yararlanacaðýmýz malzemeler olacaklar." dedi.

Koruma Amaçlý Ýmar Planý'nýn çok önemli olduðunu vurgulayan Ersoy, sözlerini þöyle sürdürdü:

"Bu planý yaparken nelere dikkat ediyoruz? Öncelikli olarak tarihi araþtýrma, sonra alanýn doðal yapýsý, sosyolojik yapý, arkeolojik araþtýrmalar, kentsel hafýza araþtýrmasý, mimari doku, yapýsal karakteristik özellikler. Ýþte bütün bu çalýþmalar, dosyalar oluþturuluyor. Bu araþtýrma ve analiz çalýþmalarý yapýldýktan sonra bir planlama ekibi oluþturuldu. Bu ekip de Bakanlýðýmýz kontrolünde hem Tasarým Vakfý hem de birçok gönüllü özel kurumun destekleriyle oluþturuldu. Plan hazýrlanýrken bu ekiplerle bir danýþma kurulu da oluþturuldu. Orada da birçok deðerli, alanýnda uzman hocamýz buraya geliyor, danýþmanlýk yapýyorlar. Bütün bu hazýrlanan plan çalýþmalarý, bilim kurulumuzun da süzgecinden geçtikten, onlarýn da görüþleri alýndýktan ve mutabakatý saðlandýktan sonra son aþamaya geliyor. Bu çalýþma sýrasýnda Bakanlýðýmýz kamu kýsmýný da yönetiyor. Yerel yönetimdeki belediyeler ve sivil toplum kuruluþlarýnýn da görüþleri alýnarak planýn nihai hali veriliyor."

- ÇALIÞMALARDA KENTSEL HAFIZA ÖN PLANDA TUTULUYOR

Ersoy, kentsel hafýza için alanýn arkeolojik verilerini oluþturduklarýný, eski yerleþim bilgilerini topladýklarýný, bilimsel çalýþmalar ve verileri göz önünde bulundurarak tespitler yaptýklarýný ve yapýlarýn mimari, karakteristik özelliklerini en ince ayrýntýsýna kadar araþtýrarak müdahale biçimlerini belirlediklerini anlattý.

Bakan Ersoy, Kültür Varlýklarý ve Müzeler Genel Müdürlüðü ve Vakýflar Genel Müdürlüðü tarafýndan mülkiyetleri kendilerine ait 18 tescilli yapýda restorasyon çalýþmalarýna baþlandýðýný bildirdi.

Hatay Kent Müzesinin ihale aþamasýnýn tamamlandýðýný, burayý kütüphaneye dönüþtürme kararý aldýklarýný ifade eden Ersoy, "Vakýflar Genel Müdürlüðümüz de þu anda 16 kültür varlýðýyla ilgili restorasyon çalýþmalarýnýn ihale süreçlerini tamamladý." dedi.

- ÖZEL MÜLKÝYETTEKÝ ESERLER ÝÇÝN DESTEK

Bakanlýk dýþýnda özel mülkiyette olan tescilli kültür varlýklarýyla ilgili de bir çalýþma ve hibe programý hazýrladýklarýný, iki baþvuru sürecinde toplam 279 yardým talebi oluþtuðunu ifade eden Ersoy, þu bilgileri verdi:

"Bu yardým çalýþmalarýnda üç aþamalý bir program uyguluyoruz. Birincisi ibadethaneleri içeren bir projelendirme süreci. Burada projeye 3 milyon lira destek veriyoruz. Uygulamaya geçtiði zaman ayrýca 25 milyon lira bir destek daha ödüyoruz. Bunlar üst limitler. Bizim kanun ve mevzuatýmýz maksimum yüzde 90'a kadarki harcamalara desteði içeriyor. Burada da belirli bir limitleme yaptýk. Üst limit koyduk. Burada cami ve kiliseler için projede 3, uygulamada 25 milyon lira olarak tespit edildi. Turizm iþletme merkezi yapýlar oteller ve gastronomi tesisleri için proje destek limiti 1,5 milyon lira. Proje uygulama desteðiyle 12,5 milyon lira olarak Bakanlýðýmýz tarafýndan belirlendi. Konut ve diðer yapýlar için ise proje destek üst limiti 750 bin lira ve projeyi uygulama desteði de 5 milyon lira olarak belirlendi. Þu ana kadar baþvurulan bütün projelerin tamamý kabul edildi, uygulamaya da baþladýk."

Ersoy, baþvuru süresi dolsa da yeniden baþvuru süreçleri baþlattýklarýnýn altýný çizerek, ekim ayý itibarýyla yeni bir baþvuru süreci açacaklarýný bildirdi.

Bakan Ersoy, "Bu yardým tutarlarý ve tarihi tescilli yapýlara iliþkin destek programý, sadece Antakya için geçerli deðil. Hatay'ýn tamamý ve deprem bölgesindeki olan illerimizdeki bütün tescili yapýlan ve kültür varlýklarý için geçerli. Hepsi bu destek programýndan yararlanabiliyor. Her il için ayrý ayrý açýlýyor bu destek süreçleri. Baþvuran bütün talepler de deðerlendiriliyor. Þu ana kadar yapýlan 279 baþvurunun tamamý kabul edildi." ifadesini kullandý.

Ersoy, yapýlarýn hasar durumuna göre orantýlý þekilde Bakanlýðýn katkýsýnýn da arttýðýnýn bilgisi verdi.

Sit alanlarýnda yapýlacak arkeolojik kazýlarla arkeolojik buluntularýn korunmasý ve sergilenmesini saðlayacaklarýný anlatan Ersoy, çalýþmalarda emeði geçenlere teþekkür etti.

Programa Hatay Valisi Mustafa Masatlý, Türkiye Tasarým Vakfý Yönetim Kurulu Baþkaný Mehmet Kalyoncu ve Türkiye Tasarým Vakfý Genel Müdürü Barýþ Güleç de katýldý.

Bakan Ersoy, programýn ardýndan Kahramanmaraþ merkezli 6 Þubat'taki depremlerde zarar gören tarihi ve kültürel alanlarda inceleme yaptý.