Kritik rapor tamamlandý! Ýstanbul için rezerv alanlar oluþturulacak

Kahramanmaraþ merkezli asrýn felaketi depremlerin yýkýcý etkisini gördükten sonra Ýstanbul depremi tekrar gündemimizde. 16 milyon insanýn yaþadýðý Ýstanbul'un her anlamda Türkiye'nin kalbi olduðu bir gerçek. Beklenen depreme iliþkin Ýstanbul hazýr mý? sorusu tartýþýlmaya devam ediyor. Özellikle mahalli idareye pek çok görevin düþmesi nedeniyle tüm gözler Ýstanbul Büyükþehir Belediyesi'nde diyebiliriz.

Beklenen deprem için tüm senaryolar konuþulurken Çevre, Þehircilik ve Ýklim Deðiþikliði Bakaný Mehmet Özhaseki Ýstanbul için bir deprem yasasýnýn çýkarýlacaðýný açýkladý. Bakan Özhaseki, 11 yýldýr devam eden Ýstanbul'daki kentsel dönüþüm projelerinde karþýlaþýlan tüm engellerin yasayla bertaraf edilmesinin planlandýðýný ve kentsel dönüþümü hýzlandýracak tedbirlerin bu yasayla alýnacaðýný ifade etti.

"ÝSTANBUL'DA BU ÝÞE KATKIDA BULUNMAK ÝSTEYEN KÝM VARSA GELSÝN"

Sabah'ýn haberine göre; 16 milyon insanýn yaþadýðý megakent Ýstanbul için depreme hazýrlýk konusunun hayati öneme sahip olduðunun altýný çizen Mehmet Özhaseki, "Bakanlýðýmýz liderliðinde baþlayan toplantýlara Ýstanbul'da tüm belediyeleri davet ettik. Bir, ikisi hariç 39 ilçede hepsi geliyor. Ýstanbul'da bu iþe katkýda bulunmak isteyen kim varsa gelsin, orada söylesin ve yo haritasýný netleþtirelim diyoruz.

Sonra da gerekirse Ýstanbul için özel bir yasa çýkartýp bir an önce baþlayalým. Düþünülen depremin altýndan kalkabilmek çok mümkün gözükmüyor. Bu yüzden bizim hýzlý davranmamýz gerekiyor. Gerekirse bu konuda hýzlý adýmlar atarak, meclis çalýþma döneminde deðilse bile meclisi baþka iþler için deðil, sýrf bu iþ için davet ederiz" ifadesini kullandý. Özhaseki, "Ýstanbul için kentsel dönüþümde vatandaþý teþvik edici, zorlayýcý hükümlülükler mi getirmeyi planlýyorsunuz.

RAPORDA EN ÖNEMLÝ BAÞLIK KENTSEL DÖNÜÞÜM

TBMM Meclis Araþtýrmalarý Komisyonu, asrýn felaketi Kahramanmaraþ merkezli depremlerin ardýndan hýzla çalýþmaya baþladý ve gerek deprem öncesi hazýrlýk anlamýnda gerekse muhtemel büyük bir afet sonrasý giderilmesi gereken sorunlarla ilgili çok önemli bir rapor hazýrladý. Ulaþýlan raporda oldukça önemli ayrýntýlar mevcut. Ýstanbul için konuþulan deprem yasasýnda da dikkat çeken kararlardan bir tanesi kentsel dönüþüm detayý.

Bu yasanýn çerçevesi ne olacak" þeklindeki soruya ise, "Eskiden bir binanýn deðiþimi için yüzde 100 muvafakat gerekiyordu, daha sonraki dönemde bu 3'te 2'ye kadar düþtü. Fakat bina içerisinde itiraz edenler yerine göre engeller oluþturdu. 3'te 2 saðlasanýz bile iþ baþýna geçtiðinizde yasa sizi uzunca bir güzergaha sokuyor. Orada karar alýp bir an önce iþe baþlayamýyorsunuz" yanýtýný verdi.

Komisyonun hazýrlamýþ olduðu raporda muhtemel bir afetin öncesinde ve sonrasýnda yaþanabilecek her türlü durum göz önünde bulundurulmuþ.Bilindiði üzere Kahramanmaraþ merkezli depremlerde de gördüðümüz, çoðunluk kararýnýn alýnamadýðýndan ya da türlü meselelerden dolayý engellendiði için dönüþüme girmeyen yapýlar yýkýldý.

Komisyonun raporunda da bu hususa fazlasýyla yer veriliyor. Rapor, kentsel dönüþüm projelerinin afet odaklý olarak hayata geçirilmesini ve sosyal boyutunun güçlendirilmiþ, jeolojik olarak riskli alanlar dýþýnda yerinde bir dönüþümü öne çýkarýyor. Dönüþümü gerçekleþtirecek müteahhitlerin yeterliliðine kadar birçok konuya dikkat edilmesi gerektiðine yer veren rapor yapýlarýn güçlendirilme seçeneðini sunuyor.

REZERV ALANLAR OLUÞTURULACAK

Ýstanbul deprem yasasýnda bahsedilen rezerv alanlar, komisyonun raporunda da yer alýyor. Nitekim raporun tavsiyesi þöyle; 6306 sayýlý Kanun kapsamýnda kentsel dönüþüme kaynak geliþtirmek maksadýyla ilan edilen rezerv yapý alanlarýndaki çalýþmalar hýzlandýrýlarak, bu maksatla yeni rezerv alanlarda uygulanacak projelerle de kentsel dönüþüme finansman desteði artýrýlmalý.

DEPREM ÝVMESÝ SABÝT BÝR DEÐER DEÐÝL

Deprem ivmesinin önemine dikkat çekilen raporda yine Kahramanmaraþ merkezli depremlerde görülen ivme deðerlerindeki deðiþkenliklere yer veriliyor. Bu þu anlama geliyor; binalar yapým aþamasýndayken deprem ivmesi bölgesel olarak ele alýnýr. Ancak Kahramanmaraþ depremleri sýrasýnda ortaya çýkan ivme deðerlerinin bazý bölgelerde Türkiye Deprem Tehlike Haritasýnda tanýmlanan ivme deðerlerinin üzerinde olduðu görüldü.

Bu nedenle bundan sonra binalarýn inþasýnda deprem ivmesinin sabit bir deðer olarak alýnmamalý, zeminin yapýsýna uygun deðerler alýnmalý. Yani Deprem Araþtýrma Komisyonunun Raporuna göre, saðlam zeminlerde yapýlacak inþaatlarla çürük zeminlerde yapýlacak inþaatlardaki ivme deðerleri farklýdýr. Binalarýn inþasýnda deprem ivmesi sabit bir deðer olarak deðil zemin durumuna göre uygun olarak seçilmelidir.

BAÞTA ÝSTANBUL OLMAK ÜZERE...

Baþta Ýstanbul olmak üzere deprem riski yüksek olan iller ve riskli bölgelere öncelik verilmesi gerektiðinin altýný çizen rapor, deprem sonrasýnda kamu kurumlarýnda mahalli idarelerde görevli mimar ve inþaat mühendislerinin görevlendirilmesi gerektiðine dikkat çekiliyor. Yine kentsel dönüþüme deðinilen raporda ülke çapýnda bu konunun önemine iliþkin toplantýlarýn yapýlmasý gerektiðini aktarýyor.

Arama kurtarma anlamýnda, depremlerde ilk 24 saatin çok önemli olduðu bir gerçek. Komisyonun sunduðu raporda, mahalle bazýnda muhtarlýklarda veya benzeri yerlerde küçük depolarda alet-edevat depolanmasýnýn gerekli olduðuna dikkat çekiliyor.

ÝZMÝR ÇÝÐLÝ ORGANÝZE SANAYÝ BÖLGESÝNDE ZEMÝN SIVILAÞMASI VAR

Yine komisyonun raporunda nokta atýþý tespitlerde yer almakta. Örneðin Ýzmir'in Çiðli ilçesindeki organize sanayi bölgesinin zemininde sývýlaþma olduðu belirtilmiþ ve muhtemel bir depremde yýkýmýn büyük olacaðý ifade edilmiþ.

Hayati öneme sahip AFAD binalarýnýn da hasar alabilme durumundan bahsedilen raporda Ýstanbul'da inþaa edilen AKOM binasýnýn örnek alýnmasý gerektiði ve belirlenen bölgelerde dayanýklý yönetim merkezlerinin yapýlmasý gerektiði ifade ediliyor.

ÝSTANBUL'UN TAMAMI RÝSKLÝ DEÐÝL

AK Parti 27. Dönem Afyonkarahisar Milletvekili ve Meclis Deprem Araþtýrmalarý Komisyonu Baþkaný Prof. Dr. Veysel Eroðlu, yaptýðý açýklamada, Ýstanbul'un tamamýnýn deprem riski yüksek bir il olmadýðýnýn altýný çizerek, "Ýstanbul'da bir öncelik sýralamasý yapmak gerekiyor. Ýstanbul'un saðlam bölgeleri var, riskli-çürük zemine sahip bölgeleri var. Mikro bölgeleme çalýþmasý yapýlarak riskli bölgelerden baþlayarak çözüm üretmek gerekir" dedi.

AKOM BÝNASI ÝLE ÝSTANBUL AVUCUNUZUN ÝÇÝNDE

17 Aðustos deprem felaketinden sonra 12 þiddetinde depreme kadar dayanýklýlýk gösterecek AKOM'u (Afet Koordinasyon Merkezi) kurduklarýný hatýrlatan Eroðlu, "AKOM sayesinde Ýstanbul avucunuzun içinde, þehrin altyapý haritalarýný ve içme suyu hatlarý gibi tüm kritik noktalar hepsi iþlendi. Yapýlacak çalýþmalar var. Biz Deprem Araþtýrmalarý Komisyonu olarak, meclis tatildeyken de çalýþtýk ve raporumuzu ilettik" dedi.

DEPREMDE HABERLEÞME SÝSTEMÝ ÇÖKÜYOR

Deprem anýndan sonra özellikle haberleþme sisteminin çökmesi nedeniyle sýkýntýlar yaþandýðýnýn altýný çizen Eroðlu, "Depremde haberleþme sistemi çöküyor. Özellikle bu anlamda çalýþmalar yapýlmasý lazým. Göçük altýnda kalan insanlarýn belirlenmesi mümkün. Bu sistemin geliþtirilmesi gerekiyor" dedi.

YEREL BELEDÝYELER VAKÝT KAYBETMEMELÝ

Deprem yasasýnýn önemine ve kentsel dönüþümün hýzlanmasý için gerekliliðine dikkat çeken Eroðlu, açýklamasýna þöyle devam etti: Tavsiyem þu; Vakit geçirmeden unu beklemeden büyükþehir belediyesi mikro çalýþmalara göre riskli bölgelerden baþlayarak kentsel dönüþüm çalýþmalarýna baþlamalýdýr.

ÝBB BÜTÇESÝNÝ REKLAM ÝÇÝN DEÐÝL DEPREME HAZIRLIK ÝÇÝN KULLANMALI

Meclis tatildeyken de biz deprem komisyonu olarak çalýþtýk. Kahramanmaraþ merkezli depremlerde gördük ki deprem ivmesi diye bir gerçek var. Yapý kalitesinin dýþýnda zemin kalitesi. Dolgu ve çürük zeminler konusunun çok dikkat dikkate alýnmasý lazým. Özellikle Ýstanbul konusunda þunu söylemek istiyorum. Toplanma alanlarý ne oldu? Neredeyse tamamý yok oldu. Ýstanbul Büyükþehir Belediyesi, bütçesini tanýtýma ayýracaðýna depreme hazýrlýk için kullanmalý.