Kurtul Özel: Kültür Mozaiği Artvin Turizm ve eğitim kenti olacak
24 Televizyonu ve Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği işbirliği ile hazırlanan Konuşan Ekonomi programı bu hafta Artvin’deydi. Doğanın tarihle buluştuğu illerimizin başında gelen Artvin; kültür turizmi, dağ turizmi ve treking ile turizmin her çeşitliliğine sahip. Kafkaslar’ın başlangıcı olan kent, turizmde büyümeyi hedefliyor.
Dünyanın en hızlı akan nehirlerinden biri olan Çoruh Nehri... Yeşilin her tonunu barındıran muhteşem yaylaları... Dünyaca ünlü Karagölleri... Şifa kaynağı eşsiz kestane balı. Tadına doyulmaz olan laz böreği, tulumu ve atabarıyla doğanın tarihle buluştuğu cennetten bir köşe Artvin. Tarih boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapan Artvin’in ilk sakinleri Hurillerdir. Sırasıyla, Urartular, Sakalar, Arsaklar, Bizans ve Selçuklu İmparatorluğu’nun egemenliğine giren il 250 yıl boyunca Osmanlı Devleti’ne bağlı kalmıştır. Milli Mücadele yıllarından sonra tekrar Türk topraklarına kazandırılan il 1933 yılında Rize ile birleştirilerek Çoruh ismiyle vilayet statüsüne getirilmiştir. 1936 yılında tek başına vilayet olan ve Çoruh olarak bilinen ilin adı 1956 yılında Artvin olarak değiştirilmiştir. 170 bini aşkın nüfusa sahip olan il tarihindeki İpek Yolu’ndan aldığı ilham ve bulunduğu konum sebebiyle dış ticaret yatırımcılarına büyük avantajlar sağlamaktadır. Ekonomisi sanayi, tarım, hayvancılık, balıkçılık ve turizme dayalı olan Artvin, transit taşımacılıkta ülkemizin en önemli çıkış noktalarından biri olan Sarp sınır kapısı sayesinde Kafkasya ve Orta Asya’ya açılan bir kapı konumundadır. Toplam arazinin yarısından fazlası ormanlarla kaplı olan ilde çay, patates, mısır, tütün gbi ürünlerin yanı sıra fındık, kivi, portakal gibi her iklimde yetiştirilemeyen zengin çeşitliliğe sahip ürünler üretilmektedir. Ağırlıklı olarak çay, orman ürünleri ve madencilik sektörlerine yatırım yapılan ilde kamunun yanı sıra özel sektöre ait işletmelerinde devreyi girdiği görülmektedir. Artvin’de bulunan sanayi işletmelerinin dağılımına baktığımızda yüzde 36 ile gıda ürünleri imalatı ve yüzde 18 ile diğer madencilik ve taş ocakçılığı sektörleri ön plandadır.
1930 yılında kurulan Artvin’in ticaret ve sanayi odası kurulduğu günden bu yana Artvin’in bir ticaret ve sanayi kenti olması için çabalar harcamıştır. 5 meslek grubunda 650 faal üyesiyle bütün iş gruplarının sorunlarını çözerek rekabet gücünü artıran oda kaliteli ve çözüm odaklı hizmet anlayışıyla var gücüyle çalışmakta. Yeni hizmet binası TOBB desteği ile yapılan Artvin Ticaret ve Sanayi Odası ticari ve sınai faaliyetlerle ilgili geniş katılımlı toplantılar düzenleyerek üyelerini bilgilendirip yeni yatırımlara teşvik etmektedir. Artvin’de kurulması planlanan organize sanayi bölgesi için öncülük eden Artvin Ticaret ve Sanayi Odası il ve bölge kalkınmasında önemli rol oynayan kuruluşlardan biridir. Doğu Karadeniz Kalkınma Ajansı’nın da üyesi olan oda, ilin gelişimine katkı sağlayacak projeler üreterek bu kapsamda çeşitli yurtdışı gezileri ve fizibilite çalışmaları yapmaktadır. Avrupa Birliği İş Geliştirme Merkezi proje ve danışmanlık hizmetleri kapsamında kurumsal danışmanlık hizmeti de veren Artvin Ticaret ve Sanayi Odası üyelerinin ulusal ve uluslar arası platformlarda faaliyet göstermelerine yardımcı olmaktadır. Uzmanlaşmış meslek edindirme projesi bünyesinde yürütülem mesleki eğitim çalışmalarına destek veren oda uygulamalı girişimcilik kursu düzenleyerek birçok girişimcinin sertifika sahibi olmasına olanak sağlamıştır. TOBB tarafından modernizasyonu yapılan Sarp sınır kapısı ile birlikte Gürcistan’ın büyüyen ekonomisi Türkiye ile gelişen ticari ilişkileri sayesinde ipekyolu güzergahı yeniden canlılık kazanmıştır. Modernizasyon öncesi gümrük kapısında yılda 180 bin araç yaklaşık 1 milyon 300 bin yolcuya hizmet verilirken modernizasyonun tamamlanmasıyla birlikte 750 bin araç ve 4 milyon yolcuya hizmet verilir hale geldi.
ALTERNATİF TURİZMİN GÖZBEBEĞİ
TOBB ve Artvin Ticaret ve Sanayi Odası Artvin ekonomisinin daha güçlenebilmesi ve hemşerilerinin refah içinde bir hayat sürdürebilmesi için bundan önce olduğu gibi bundan sonra da çalışmaya devam edecektir. Artvin Kültürevi ile başlamak istiyorum. Artvin Kültürevi 1847 yılında yapılmış Osmanlı mimarisinin en güzel örneklerinden bir tanesidir. Turizm denince akla kültür turizm, dağ turizmi treking gibi alternatiflerimiz mevcut. Alternatif turizmde alternatifsiz ildir Artvin. Turizmin her çeşitliliğine sahibiz. Turizmde büyümeyi hedefliyoruz ekonomik olarak. Biz Artvin’i bir turizm kenti bir eğitim kenti yapmak istiyoruz. Artvin Kafkaslar’ın başlangıcı, Anadoluluğun olduğu Karadenizliliğin harmanlandığı bir kültür mozağidir. Folklörde zenginliği ve çeşitliliğimiz var. Horonumuz var Atabarımız var. Okur-yazarlık oranı ilimizde yüzde 90’ın üzerindedir.
Artvin bir enerji kenti olmuştur. 90’lı yılların sonunda ilimizde 7 tane ana baraj 20 taneye yakın Hidro Elektrik Santralleri yapılacaktır. Bu 7 barajın içinde bir tanesi vardır ki 3 tanesi şu an bitmiştir. Muratlı, Borçka ve Deriner barajı. Deriner Barajı Türkiye’nin en yüksek barajıdır. 250 metre yükseliktedir. Dünyanın yapılırken 3.büyük barajı idi şimdi 6. Büyük barajı seviyesindedir. Bitmek üzere olan bir Artvin barajımız var. Önümüzdeki yıl içinde devreye girecek. Ondan daha büyük bir baraj ise Yusufeli ilçesinde yapılıyor. Bu da 270 metre yükseklikte bir baraj olacaktır. HES’lerde Türkiye’nin elektrik üretimindeki payımız yüzde 25’e yaklaştı. Ancak bu barajların tek dezavantajı verimli toprakların su altında kalacak olması. Üniversitemiz 2007 yılında Arvin Çoruh Üniversitesi olarak kuruldu. Şu an 6 binin üzerinde öğrencimiz var. İlçelerimizde de kampüsler açılmaya başlandı. Üniversitemiz Kafkaslar’da da çekim merkezi olacaktır diye düşünüyorum.
LOJİSTİK ÜS KONUMUNDAYIZ
Oda olarak girişimcilik eğitimleri veriyoruz. Ayrıca meslek edindirme kursları var Doğu Karadeniz Kalkındırma Ajansı (DOKA) ile tarıma dayalı hibeler verdik. Üyelerimizin yurtdışı fuarlara katılımlarını sağlıyoruz. Bölgemiz Kafkas arı arkının üretildiği merkezlerden bir tanesidir. 2 bin tona yakın bir bal üretimimiz var. Ihlamurumuz çok değerli. Kurutulmuş hurma Artvin’e özgüdür. Başka yerde yoktur. Fındık üretimi 9 bin 500 ton civarında yaş çay üretimi ise 110 bin ton civarında bir üretimimiz vardır. 80’li yılların sonunda 90’lı yılların başında Sarp Sınır Kapısının açılmasıyla ilimizde bavul turizmiyle başlayan küçük ticaret bugün milyon dolarlık seviyeye ulaşmıştır. Lojistik bir üs durumundayız. Sarp Sınır kapısı 3. büyük sınır kapısıdır. 2. bir kapımızın açılma çalışması var. Bölgemizde o kapımızda açıldığı zaman hem ulaşımda kolaylık olacak hem de ihracatta büyük bir katkı sağlayacak. Kafkasya pazarında 20 milyar dolarlık ihracattan büyük bir pasta alacağımızı düşünüyorum. Batum Havalimanı’nı Gürcistan ile ortak kullanıyoruz. Biz Doğu Karadeniz’in en güzel yerlerinden birisiyiz. Karagöllerimiz kendine özgü güzeldir. Artvin turizm festivalleriyle ön plana çıkan boğa güreşlerinin yapıldığı Türkiye’de tek merkezdir. Şavşat ‘sakin şehir’ seçildi. Turizme çok büyük bir katkı sağlayacak.
DÖNERİN ANAVATANIYIZ
Artvin Döneri’nin sırrı, 300-500 yıldır sürekli gelişen bir kültürdür Dönerin Cağ kebabının anavatanı Artvin’dir. Yakın bir zamanda Artvin dönerinin patentini alacağız. TOBB ilimize bir okul kazandıracak. Bununla ilgili çalışmalar devam ediyor. Artvin’e de bir OSB kazandırmayı hedefliyoruz. Gürcistan’a olan 2014 yılı ihracatımız yaklaşık 60 milyon dolar civarında bu seviye yetmez. Kafkas ülkelerinde 20 milyar dolarlık bir potansiyel var. Hopa Batum demiryolu bağlantısının bir önce yapılmasını arzu ediyoruz. Muratlı Sınır Kapısı’nın açılması projesi var. Virajlı yollarımızda iyileştirme be Sahara geçit tüneli yapıldığı zaman önemli bir lojistik üs haline geleceğiz ve katma değer sağlanacak.
