Kurtul Özel: Kültür Mozaiði Artvin Turizm ve eðitim kenti olacak

Dünyanýn en hýzlý akan nehirlerinden biri olan Çoruh Nehri... Yeþilin her tonunu barýndýran muhteþem yaylalarý... Dünyaca ünlü Karagölleri... Þifa kaynaðý eþsiz kestane balý. Tadýna doyulmaz olan laz böreði, tulumu ve atabarýyla doðanýn tarihle buluþtuðu cennetten bir köþe Artvin. Tarih boyunca birçok medeniyete ev sahipliði yapan Artvin’in ilk sakinleri Hurillerdir.  Sýrasýyla, Urartular, Sakalar, Arsaklar, Bizans ve Selçuklu Ýmparatorluðu’nun egemenliðine giren il 250 yýl boyunca Osmanlý Devleti’ne baðlý kalmýþtýr. Milli Mücadele yýllarýndan sonra tekrar Türk topraklarýna kazandýrýlan il 1933 yýlýnda Rize ile birleþtirilerek Çoruh ismiyle vilayet statüsüne getirilmiþtir. 1936 yýlýnda tek baþýna vilayet olan ve Çoruh olarak bilinen ilin adý 1956 yýlýnda Artvin olarak deðiþtirilmiþtir. 170 bini aþkýn nüfusa sahip olan il tarihindeki Ýpek Yolu’ndan aldýðý ilham ve bulunduðu konum sebebiyle dýþ ticaret yatýrýmcýlarýna büyük avantajlar saðlamaktadýr. Ekonomisi sanayi, tarým, hayvancýlýk, balýkçýlýk ve turizme dayalý olan Artvin, transit taþýmacýlýkta ülkemizin en önemli çýkýþ noktalarýndan biri olan Sarp sýnýr kapýsý sayesinde Kafkasya ve Orta Asya’ya açýlan bir kapý konumundadýr. Toplam arazinin yarýsýndan fazlasý ormanlarla kaplý olan ilde çay, patates, mýsýr, tütün gbi ürünlerin yaný sýra fýndýk, kivi, portakal gibi her iklimde yetiþtirilemeyen zengin çeþitliliðe sahip ürünler üretilmektedir.  Aðýrlýklý olarak çay, orman ürünleri ve madencilik sektörlerine yatýrým yapýlan ilde kamunun yaný sýra özel sektöre ait iþletmelerinde devreyi girdiði görülmektedir. Artvin’de bulunan sanayi iþletmelerinin daðýlýmýna baktýðýmýzda yüzde 36 ile gýda ürünleri imalatý ve yüzde 18 ile diðer madencilik ve taþ ocakçýlýðý sektörleri ön plandadýr.

1930 yýlýnda kurulan Artvin’in ticaret ve sanayi odasý kurulduðu günden bu yana Artvin’in bir ticaret ve sanayi kenti olmasý için çabalar harcamýþtýr. 5 meslek grubunda 650 faal üyesiyle bütün iþ gruplarýnýn sorunlarýný çözerek rekabet gücünü artýran oda kaliteli ve çözüm odaklý hizmet anlayýþýyla var gücüyle çalýþmakta. Yeni hizmet binasý TOBB desteði ile yapýlan Artvin Ticaret ve Sanayi Odasý ticari ve sýnai faaliyetlerle ilgili geniþ katýlýmlý toplantýlar düzenleyerek üyelerini bilgilendirip yeni yatýrýmlara teþvik etmektedir. Artvin’de kurulmasý planlanan organize sanayi bölgesi için öncülük eden Artvin Ticaret ve Sanayi Odasý il ve bölge kalkýnmasýnda önemli rol oynayan kuruluþlardan biridir.  Doðu Karadeniz Kalkýnma Ajansý’nýn da üyesi olan oda,  ilin geliþimine katký saðlayacak projeler üreterek bu kapsamda çeþitli yurtdýþý gezileri ve fizibilite çalýþmalarý yapmaktadýr.  Avrupa Birliði Ýþ Geliþtirme Merkezi proje ve danýþmanlýk hizmetleri kapsamýnda kurumsal danýþmanlýk hizmeti de veren Artvin Ticaret ve Sanayi Odasý üyelerinin ulusal ve uluslar arasý platformlarda faaliyet göstermelerine yardýmcý olmaktadýr. Uzmanlaþmýþ meslek edindirme projesi bünyesinde yürütülem mesleki eðitim çalýþmalarýna destek veren oda uygulamalý giriþimcilik kursu düzenleyerek birçok giriþimcinin sertifika sahibi olmasýna olanak saðlamýþtýr. TOBB tarafýndan modernizasyonu yapýlan Sarp sýnýr kapýsý ile birlikte Gürcistan’ýn büyüyen ekonomisi Türkiye ile geliþen ticari iliþkileri sayesinde ipekyolu güzergahý yeniden canlýlýk kazanmýþtýr. Modernizasyon öncesi gümrük kapýsýnda yýlda 180 bin araç yaklaþýk 1 milyon 300 bin yolcuya hizmet verilirken modernizasyonun tamamlanmasýyla birlikte 750 bin araç ve 4 milyon yolcuya hizmet verilir hale geldi.

ALTERNATÝF TURÝZMÝN GÖZBEBEÐÝ

TOBB ve Artvin Ticaret ve Sanayi Odasý Artvin ekonomisinin daha güçlenebilmesi ve hemþerilerinin refah içinde bir hayat sürdürebilmesi için bundan önce olduðu gibi bundan sonra da çalýþmaya devam edecektir. Artvin Kültürevi ile baþlamak istiyorum. Artvin Kültürevi 1847 yýlýnda yapýlmýþ Osmanlý mimarisinin en güzel örneklerinden bir tanesidir. Turizm denince akla kültür turizm, dað turizmi treking gibi alternatiflerimiz mevcut. Alternatif turizmde alternatifsiz ildir Artvin. Turizmin her çeþitliliðine sahibiz. Turizmde büyümeyi hedefliyoruz ekonomik olarak. Biz Artvin’i bir turizm kenti bir eðitim kenti yapmak istiyoruz.  Artvin Kafkaslar’ýn baþlangýcý, Anadoluluðun olduðu Karadenizliliðin harmanlandýðý bir kültür mozaðidir. Folklörde zenginliði ve çeþitliliðimiz var.  Horonumuz var Atabarýmýz var. Okur-yazarlýk oraný ilimizde yüzde 90’ýn üzerindedir.

Artvin bir enerji kenti olmuþtur. 90’lý yýllarýn sonunda ilimizde 7 tane ana baraj 20 taneye yakýn Hidro Elektrik Santralleri yapýlacaktýr. Bu 7 barajýn içinde bir tanesi vardýr ki 3 tanesi þu an bitmiþtir. Muratlý, Borçka ve Deriner barajý. Deriner Barajý Türkiye’nin en yüksek barajýdýr.  250 metre yükseliktedir. Dünyanýn yapýlýrken 3.büyük barajý idi þimdi 6. Büyük barajý seviyesindedir. Bitmek üzere olan bir Artvin barajýmýz var. Önümüzdeki yýl içinde devreye girecek. Ondan daha büyük bir baraj ise Yusufeli ilçesinde yapýlýyor.  Bu da 270 metre yükseklikte bir baraj olacaktýr. HES’lerde Türkiye’nin elektrik üretimindeki payýmýz yüzde 25’e yaklaþtý.  Ancak bu barajlarýn tek dezavantajý verimli topraklarýn su altýnda kalacak olmasý. Üniversitemiz 2007 yýlýnda Arvin Çoruh Üniversitesi olarak kuruldu.  Þu an 6 binin üzerinde öðrencimiz var. Ýlçelerimizde de kampüsler açýlmaya baþlandý. Üniversitemiz  Kafkaslar’da da çekim merkezi olacaktýr diye düþünüyorum.

LOJÝSTÝK ÜS KONUMUNDAYIZ

Oda olarak giriþimcilik eðitimleri veriyoruz.  Ayrýca meslek edindirme kurslarý var Doðu Karadeniz Kalkýndýrma Ajansý (DOKA)  ile tarýma dayalý hibeler verdik. Üyelerimizin yurtdýþý fuarlara katýlýmlarýný saðlýyoruz. Bölgemiz Kafkas arý arkýnýn üretildiði merkezlerden bir tanesidir. 2 bin tona yakýn bir bal üretimimiz var. Ihlamurumuz çok deðerli. Kurutulmuþ hurma Artvin’e özgüdür. Baþka yerde yoktur. Fýndýk üretimi 9 bin 500 ton civarýnda yaþ çay üretimi ise 110 bin ton civarýnda bir üretimimiz vardýr. 80’li yýllarýn sonunda 90’lý yýllarýn baþýnda Sarp Sýnýr Kapýsýnýn açýlmasýyla ilimizde bavul turizmiyle baþlayan küçük ticaret bugün milyon dolarlýk seviyeye ulaþmýþtýr. Lojistik bir üs durumundayýz. Sarp Sýnýr kapýsý 3. büyük sýnýr kapýsýdýr. 2. bir kapýmýzýn açýlma çalýþmasý var. Bölgemizde o kapýmýzda açýldýðý zaman hem ulaþýmda kolaylýk olacak hem de ihracatta büyük bir katký saðlayacak. Kafkasya pazarýnda 20 milyar dolarlýk ihracattan büyük bir pasta alacaðýmýzý düþünüyorum. Batum Havalimaný’ný Gürcistan ile ortak kullanýyoruz. Biz Doðu Karadeniz’in en güzel yerlerinden birisiyiz. Karagöllerimiz kendine özgü güzeldir. Artvin turizm festivalleriyle ön plana çýkan boða güreþlerinin yapýldýðý Türkiye’de tek merkezdir. Þavþat ‘sakin þehir’ seçildi. Turizme çok büyük bir katký saðlayacak.

DÖNERÝN ANAVATANIYIZ

Artvin Döneri’nin sýrrý, 300-500 yýldýr sürekli geliþen bir kültürdür Dönerin Cað kebabýnýn anavataný Artvin’dir. Yakýn bir zamanda Artvin dönerinin patentini alacaðýz. TOBB ilimize bir okul kazandýracak. Bununla ilgili çalýþmalar devam ediyor. Artvin’e de bir OSB kazandýrmayý hedefliyoruz. Gürcistan’a olan 2014 yýlý ihracatýmýz yaklaþýk 60 milyon dolar civarýnda bu seviye yetmez. Kafkas ülkelerinde 20 milyar dolarlýk bir potansiyel var. Hopa Batum demiryolu baðlantýsýnýn bir önce yapýlmasýný arzu ediyoruz. Muratlý Sýnýr Kapýsý’nýn açýlmasý projesi var. Virajlý yollarýmýzda iyileþtirme be Sahara geçit tüneli yapýldýðý zaman önemli bir lojistik üs haline geleceðiz ve katma deðer saðlanacak.