MB neden yanlışta ısrar ediyor ?

İşte Yiğit Bulut'un analizi;

MB NEDEN YANLIŞTA ISRAR EDİYOR?

Bu soruyu soralım ve maddeler halinde “önümüze gelen faiz kararını” değerlendirelim…

Başlamadan bir tespitte bulunalım; şuan itibariyle piyasalara “marjinal bir etkisi” olmayan bir karar olduğunu verilerde rahatlıkla görebiliriz…Uzun lafın kısası; durum idare edilmiş görünüyor…

Analizimize gelince…

1-  Dünya genelinde Merkez Bankaları “tabuları da yıkabileceklerini” gösterebiliyorlar ! İsviçre Merkez Bankası euro/frank kurunda taban fiyat uygulamasına son verdi. 3 yıllık uygulamanın ardından alınan karar piyasalarda BEKLENMİYORDU ! Cesur bir karardı, Merkez Bankalarının KALIPLARINDAN çıkabileceğini göstermiş oldu !

2-  Amerika gibi Avrupa da PARASAL GENLEŞME ve AZALAN İŞSİZLİK-ARTAN BÜYÜME trendinden yana tavır koydu ! Bu gelişme aslında Avrupa Merkez Bankası adına bir sinyal, AMB artık 22 Ocak’ta “tahvil alımına” başlamaya hazır gibi. Avrupa’da başlayacak tahvil alımı AB-Türkiye ekonomi denklemi açısından önemli. İlk etapta Türkiye’de “para ve sermaye” piyasalarında etkisi olumlu (GENLEŞME-BOLLAŞMA-RAHATLAMA) olarak görülecektir.

3-  Son dönemde özellikle FED’in tavrının beklendiği gibi sert olmayacağının anlaşılması(Amerikan Merkez Bankası’nın İŞSİZLİK AZALANA kadar parasal genleşmeye devam etme tavrı) ile dünya genelinde Merkez Bankaları faiz indirimlerine gitmeye başladılar. Son örnek; Hindistan Merkez Bankası bir süredir kendisinden beklenen politika faiz indiriminde ilk adımı attı ve çeyrek puanlık indirime gitti. İndirimin, yerel ve küresel Piyasalara pozitif etkisi oldu.

4-  Avrupa’daki genleşme Türkiye’de post-etki olarak ticari faaliyetin hızlanmasını da etkileyebilir. Canlanan bir AB pazarı, AB’nin olumsuz olabileceğini varsayarak geçmişte pazarı çeşitlendirerek “riskini azaltan” Türkiye için beklenmeyen şekilde OLUMLU ETKİ yapacaktır. AB’den gelecek “marjinal fayda” Türk piyasalarına “hesaba katılmayan” bir fazladan olumlu “dalga” olabilir.

5-  Dünya genelinden gelen GENLEŞME sinyalleri Türk para ve Sermaye piyasalarına AKIŞI hızlandıracaktır.

6-  BU VERİLER IŞIĞINDA KARAR ÖNCESİNDE DE SONRASINDA DA GÖRÜNEN MB’NİN PİYASANIN GERİSİNDE KALDIĞI VE KALMAYA DEVAM ETTİĞİDİR ! 

Bu noktada içerideki gelişmeleri de gözden geçirelim…

A-     Bu sabah itibariyle KARAR ÖNCESİ, TCMB’nin politika faiz oranı yüzde 8.25’te bulunuyordu. Yurtiçinde gösterge 10 yıllık tahvilin faizi 2013 ortasından beri ilk kez yüzde 7’nin altını gördü.

Üzücü tespit : Bu VERİLER ŞUNU GÖSTERİYOR; PİYASA MERKEZ BANKASI ADIM ATAMADAN HAREKETE GEÇTİ VE İNDİRİMİ YAPTI ! Geçmişte MB, “politika faizi piyasa altında kaldı” tezini savunarak faiz arttırmak istemişti şimdi soru çok açık; “politika faizi piyasanın çok üstünde kaldı, indirmek için ne bekliyorsunuz, hani piyasaydı esas olan” ! 

Aynı tespiti AKTİF TAHVİL için de yapabiliriz. 12 Ocak tarihinde görülen 7,36’nın ilk defa altı görüldü ve 7,21 test edildi. 

B-     Petrol ve emtia fiyatlarının hızla düşmesi içeride OLUMLU etki yapıyor. Küresel anlamda iş yapan Türkiye’ye sıcak bakmayan finans şirketlerinin yorumcuları dahil şunu söylüyorlar; Bu DÜŞÜŞ TÜRKİYE’ye OLUMLU yansıyacak ve enflasyon beklentisini 5’li rakamlara kadar çekebilir.

C-      MB’nın daha önce açıkladığı senaryolar içinde emtia düşüşleri dikkate alınmamıştı. Daha açık söylemek gerekirse; MB, olumsuz senaryolara odaklanıp, özellikle petroldeki sert düşüş ile oluşabilecek önemli OLUMLU KATKIYI tahmin edemeyerek, bunu aniden fiyatlayan piyasanın çok gerisinde kaldı ! Bu ani ve sert düşüş hesaba katılarak YENİ SENARYO üretilmeli. Aslında piyasa MB’den çok hızlı davrandı ve PİYASA FAİZİ, MB’den hızlı geri çekti.

D-      TCMB’nin faiz indiriminde elini rahatlatacak bir başka gelişme ise mali veriler !

Bildiğini gibi 2014 yılı bütçe gerçekleşmeleri açıklandı. Bütçe giderleri hedeflenenin yüzde 2.7 üzerinde, bütçe gelirleri de hedeflenenin yüzde 5.6 üzerinde gerçekleşti. Bunun sonucu olarak bütçe açığı 33.3 milyar lira yerine 22.7 milyar lira oldu.

Bu rakamlar neden önemli ? Yani beklenenden 10.6 milyar lira daha az bir bütçe açığı ile karşı karşıyayız. Bu da milli gelirin yüzde 1.3’üne denk geliyor. Faiz dışı fazla da buna bağlı olarak hedefin yüzde 45 üzerinde gerçekleşti. 18.7 milyar lira yerine 27.2 milyar liraya varan faiz dışı fazla elde edildi. Bütçenin az açıkla sonuçlanması ve faiz ödemelerinin son 33 yılın en düşük düzeyine inmesinin etkisiyle kamu borcu gerilemeye devam ediyor. Bu rakamlar ile kamu borcunun milli gelire oranının yüzde 33’e iniyor. BURADA ÖNEMLİ DETAY ŞU; BU VERİLER PARA POLİTİKASINDA YENİ VE DAHA ESNEK KARARLAR ALINMASINA İMKAN verebilir. 

E-     Dolar kuru en zor zamanda bile içeride 2,39-2,4075 bandını yukarı KIRAMADI ! 

Bugün ise “EN ZOR ZAMAN” noktasından ÇOK UZAĞIZ !

TEKRAR EDELİM; Bugün ise “EN ZOR ZAMAN” noktasından ÇOK UZAĞIZ !

NEDEN Mİ ?

ÇOK AÇIK, BİRLİKTE SORGULAYALIM;

Rahatlayan Avrupa ve özellikle Nisan-Eylül arasında artan sermaye hareketleri ve turizm gelirleri ile Türkiye’ye net giriş beklenebilir. Kısa vadede “FAİZ DÜŞERSE, KUR ARTAR” söylemi ile indirimin önünü kesmeye çalışanların KUR baskısına oynamalarını dikkate almamak gerekir. Ekonomi, genel anlamda 2,20-2,50 arasında bir bandı rahatlıkla kaldırabileceği gibi, 0,25-1,25 arasındaki faiz indirimlerinde kur, genel denklem itibariyle daha önce test ettiği 2,39-2,4075 bandını, test etse bile, aşmayacak ve mutlaka buradan geri dönecektir.

Ayrıca daha önce 7,50 altını test ettiğimiz 2013’ün Mayıs sonrasına dikkatli bakarsak (Grafik-1) dolar kurunun-Türkiye’nin makro verileri bugün kadar iyi olmamasına rağmen(Grafik-2) 1,80-2,0825 bandında kaldığını rahatlıkla görebiliriz.

Buradan çıkan sonuç çok net; 2013 Mayıs sonrası GEZİ OLAYLARI ile başlayan bozulmaya rağmen 7-7,50 faiz bandında gördüğümüz kur, o dönemde bile ilk dalgada 2,0825 TEPE NOKTASINI aşamadan dönmüştür.

Bugün HER TÜRLÜ OLUMLU VERİ VE SAĞLANAN İSTİKRAR ile ATILACAK daha büyük FAİZ İNDİRİMİ ADIMINDA KUR RİSKİ YOKTUR ! 

Grafik-1

Grafik-2

YUKARIDAKİ GRAFİKLER KUR-FAİZ DENKLEMİNDE RİSK OLMADIĞINI NET OLARAK GÖSTERMEKTEDİR ! 

SONUÇ : MB, HER TÜRLÜ ŞARTIN OLGUNLAŞMASINA RAĞMEN ATMASI GEREKEN ADIMI ATAMAMIŞ VE TÜRKİYE’NİN VARLIKLARININ YÜKSEK FAİZ İLE TRANSFER EDİLMESİNE ENGEL OLMA YOLUNDA “ARTIŞ ZAMANI GÖSTERDİĞİ” GEREKLİ TAVRI GÖSTEREMEMİŞTİR !