Bakan Bolat, Edirne Valiliði ev sahipliðinde, Ticaret Bakanlýðý ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlýðý himayelerinde, Dýþ Ekonomik Ýliþkiler Kurulu (DEÝK) ve Türkiye Ýhracatçýlar Meclisinin (TÝM) destekleriyle bir otelde gerçekleþtirilen Balkan Ýþ ve Yatýrým Forumu'nda yaptýðý konuþmada, Türkiye'nin Balkanlar'a açýlan kapýsý Edirne'de iþ insanlarýyla bir araya gelmekten büyük memnuniyet duyduðunu söyledi.
Bolat, Arnavutluk, Bosna-Hersek, Bulgaristan, Kosova ve Kuzey Makedonya'dan bakanlar ve iþ insanlarýnýn foruma katýlmasýndan duyduðu memnuniyeti dile getirdi.
Ýklim deðiþikliðinin hassas ekonomilerde büyümeyi tehdit ettiðini anlatan Bolat, bölgede de iklim deðiþikliðinin etkilerinin hissedildiðini belirtti.
Son dönemde Bosna-Hersek'in sel felaketleriyle karþý karþýya kaldýðýný hatýrlatan Bolat, Bosna Hersek halkýna geçmiþ olsun dileðinde bulundu.
"BÖLGESEL ÝÞBÝRLÝÐÝMÝZÝN DEVAMLILIÐI OLMAZSA OLMAZDIR"
2023'te olduðu gibi, 2024 yýlý itibarýyla küresel ekonomik büyüme oranýnýn yavaþlama eðilimi gösterdiðini aktaran Bolat, 2023 yýlýnda zayýf bir þekilde yüzde 3,2 olarak gerçekleþen dünya ekonomik büyümesinin 2024'te de ayný þekilde yüzde 3,2'lik seviyede, 2025 yýlýnda ise yüzde 3,3 olmasýnýn beklendiðini aktardý.
Bolat, dünyada yavaþlayan küresel ekonomiye karþýn, bölgesel iþbirliklerine yönelik eðilimin gittikçe arttýðýna iþaret ederek sözlerini þöyle sürdürdü:
"Küresel geliþmeleri yakalayarak fýrsatlardan yararlanmak ve tehditleri bertaraf etmek amacýyla bölgesel iþbirliðimizin devamlýlýðý olmazsa olmazdýr. Yakýn coðrafyalarýmýzda devam eden savaþlar ve küresel ýsýnma gibi tehditleri bertaraf etmede ve barýþý saðlamada bölgedeki iþbirliðimizin önemi daha güçlü bir biçimde ortaya çýkmaktadýr. Bu anlamda Balkan politikamýzýn dört ana eksenini; üst düzeyli siyasi diyalog, güvenlik, ekonomik entegrasyon ve bölgedeki çok kültürlü toplumsal yapýlarýn korunmasý teþkil etmektedir. Bu hedef doðrultusunda, Cumhurbaþkanýmýz Recep Tayyip Erdoðan ve Dýþiþleri Bakanýmýz Hakan Fidan, çok büyük gayretler sarf etmektedir. Bölge ülkeleri arasýnda 'ortak çýkar alanlarý' yaratýlarak mevcut iþbirliðinin hýzlandýrýlmasý ve kapsamlý bir bölgesel entegrasyon saðlanmasý, hedeflerimizin baþýnda gelmektedir."
BALKAN ÜLKELERÝ MESAJI
Balkan ülkelerinin Türkiye için önemli bir ticari partner olmaya devam ettiðine vurgu yapan Bolat, 2023 yýlýna bakýldýðýnda bölge ülkeleriyle toplam ticaret hacminin 34,3 milyar dolara yükseldiðine dikkati çekti.
Bolat, 2024'ün üçüncü çeyreði itibarýyla bölge ülkeleriyle ticaret hacminin geçen yýlýn ayný dönemine göre yüzde 23 artýþla 27,2 milyar dolar olarak gerçekleþtiðini, bu rakamlarýn Balkan ülkeleriyle güçlü iþbirliðine iþaret ettiðini dile getirdi.
Türkiye'den özel sektör tarafýndan 11 Balkan ülkesine bugüne kadar 3 milyar 131 milyon dolar yatýrým yapýlarak üretim-istihdam imkanlarý saðlandýðýný belirten Bolat, þunlarý kaydetti:
"11 Balkan ülkesinden Türkiye'ye gelen doðrudan yatýrým ise 182 milyon dolar olmuþtur. Balkan ülkelerinin Avrupa kurumlarýyla bütünleþme perspektifi, bölgede istikrar ve reformlarýn sürdürülmesi açýsýndan önemli bir teþvik unsuru olmayý sürdürmektedir. Türkiye, Balkan ülkelerinin bu perspektifini desteklemektedir. Zira, Avrupa Birliði de barýþýn saðlanmasý, yeþil dönüþüm ve dijital ekonomi kavramlarýna oldukça önem vermektedir. AB, Batý Balkanlar için Büyüme Planý'ný yürürlüðe koymuþtur.
Bu plan çerçevesinde AB, Balkanlar'daki aday ülkelere, altyapý, ulaþým, enerji, yeþil ve dijital dönüþüm ile insan sermayesini geliþtirmeye yönelik projeler temelinde 2 milyar avrosu hibe ve 4 milyar avrosu kredi olmak üzere toplam 6 milyar avro finansman saðlayacaktýr. Türkiye, Balkanlar'da gerek altyapý gerek üstyapý itibarýyla, havaalanlarý, otoyollar ve köprülerden hidroelektrik ve yenilenebilir enerji santrallerine, atýk su arýtma tesislerine kadar birçok önemli projeyi hayata geçirmiþtir. AB Büyüme Planý kapsamýnda açýlacak ihalelere AB üye ülkeleri, ülkemiz de dahil olmak üzere AB aday ülkeleri ve Avrupa Ekonomik Alaný Anlaþmasý'na taraf ülkeler katýlým saðlayabileceklerdir."
TÜRK MÜTEAHHÝTLERE ÖVGÜ
2023 yýlýnda AB'ye aday Balkan ülkelerine Türkiye'den toplamda 2 milyar dolardan fazla yatýrým yapýldýðýný ifade eden Bolat, bugüne kadar Türk müteahhitlerin 11 Balkan ülkesinde toplamda 668 projede 24,7 milyar dolarlýk inþaat iþi yaptýðý bilgisini paylaþtý.
Bakan Bolat, Türkiye'deki müteahhitlik firmalarýnýn havalimanlarý, metrolar, endüstriyel tesisler, doðalgaz-petrol rafinerileri, otoyollar ve enerji santralleri gibi büyük ölçekli ve katma deðerli projelerle öne çýktýðýný, dünya çapýndaki baþarýlarýný Balkanlar'da da sürdürmeye devam ettiðini söyledi.
2024 yýlý ekim ayý itibarýyla Türk müteahhitlerinin, Balkanlar'da yaklaþýk 10 milyar dolar deðerinde 300'den fazla projeyi üstlendiðinin altýný çizen Bolat, Türk yatýrýmcýlarýn ve müteahhitlerin üstlenecekleri yeni projelerle, AB büyüme planý çerçevesinde, aday ülkelerin kalkýnmasýnda ve AB'ye üyelik süreçlerinde baþrol oynamaya hazýr olduðunu vurguladý.
"2024'ÜN ÝLK YARISINDA 1,2 TRÝLYON DOLAR MÝLLÝ GELÝRE ULAÞTIK"
2023 yýlýnda ekonominin yüzde 5,1 büyüme oraný ile ilk kez 1 trilyon dolar Gayrisafi Yurt Ýçi Hasýla (GSYH) seviyesini aþtýðýný ve kiþi baþýna düþen gelirin 13 bin dolarýn üzerine çýktýðýný aktaran Bolat, "2024'ün ilk yarýsýnda 1,2 trilyon dolar milli gelire ulaþtýk. Bu performansýyla Türkiye, dünyanýn 17. büyük ekonomisi haline gelmiþtir. 2024 yýlýnýn ikinci çeyreðinde ise Türkiye ekonomisi yüzde 2,5 GSYH büyüme oranýna ulaþarak 16 çeyrek üst üste kesintisiz büyüme performansýný sürdürmüþtür. 2024'ün ilk yarýsýnda büyüme oranýmýz yüzde 3,8'dir. Üretim, istihdam ve yatýrým odaklý güçlü kalkýnma programýmýzýn olumlu etkileri, ihracat performansýmýzda da kendini göstermektedir." diye konuþtu.
Türkiye'den geçen sene mal ihracatýnýn 255,6 milyar dolara ulaþtýðýný, bu yýlýn 3. çeyreði itibarýyla ihracatýn geçen yýlýn ayný dönemine göre yüzde 3,2 artýþ göstererek 193 milyar dolara geldiðini kaydeden Bolat, yýl sonunda 264 milyar dolar mal ihracatýna ulaþacaklarýný ifade etti.
DIÞ TÝCARET AÇIÐI
Dýþ ticaret açýðýnýn bu yýlýn ilk 9 ayýnda yüzde 31,5 oranýnda azalarak 87,7 milyar dolardan 60,1 milyar dolara gerilediðini bildiren Bolat, eylül ayýnda ihracatýn ithalatý karþýlama oranýnýn ise yüzde 76,8'lere yükseldiðini anýmsattý.
Hizmet ihracatýnýn ise 2023 itibarýyla 106 milyar dolar gibi rekor bir seviyeye ulaþtýðýný hatýrlatan Bolat, "Bu yýl bu rekoru 110 milyar dolara taþýmayý hedefliyoruz. Elbette ki bu baþarý, siz deðerli iþ insanlarýmýzýn emekleri ve mücadeleleri ile oluyor. Bundan sonra da sizlerin ticaret diplomasisinde karþýlaþtýklarý zorluklarý gidermek adýna her zaman yanýnýzda olacaðýmýzý bilmenizi isterim." ifadelerini kullandý.
Bakan Bolat, Balkan Yatýrým ve Ýþ Forumu'nun ticaret ve yatýrýmlara yönelik iþbirliðinin geliþtirmesi adýna önemli bir kilometre taþý olacaðýna inandýðýný sözlerine ekledi.
Konuþmasýnýn ardýndan Bakan Bolat'a, Vali Yunus Sezer tarafýndan Selimiye Camisi hünkar mahfilinde yer alan elma aðacý motifinin iþlendiði, Edirnekari tekniðiyle yapýlmýþ tablo armaðan edildi.