AA muhabirinin 2025 Yýlý Cumhurbaþkanlýðý Yýllýk Programý'ndan derlediði bilgilere göre, Türkiye'de, madencilik sektöründe dýþa baðýmlýlýðýn azaltýlmasý ve sanayide ham madde ihtiyacýnýn karþýlanmasý amacýyla maden, enerji ham maddeleri ve jeotermal kaynak arama ve üretimine yönelik çalýþmalar artýrýlacak.
Buna göre, madencilik sektöründe mevzuatýn güncel ihtiyaçlar çerçevesinde yenilenmesi, yatýrým ortamýnýn iyileþtirilmesi, madencilik ürünlerinin yurt içinde iþlenerek katma deðeri yüksek ara ve uç ürünlere dönüþtürülmesi, enerji ve sanayi sektörlerinin ham madde ihtiyacýný karþýlamak üzere yurt içi ve yurt dýþýndaki arama faaliyetlerinin artýrýlmasý ve madencilik faaliyetlerinin diðer sektörlerle eþ güdüm içinde planlanmasý sürdürülecek.
Bu kapsamda, birbiriyle iliþkili olan orman, tarým, su, maden, jeotermal ve petrol gibi doðal kaynaklarýn tek noktadan yönetilebilmesi ve bürokratik süreçlerin azaltýlmasý için üst düzeyde kurumsal mekanizma oluþturulmasý yönünde çalýþmalara öncelik verilecek.
Türkiye'de, enerji ve sanayi sektörlerinin ham madde ihtiyacýný karþýlamak üzere 15 bin 250 kilometre havadan jeofizik araþtýrmasý, maden arama ve araþtýrmalarý kapsamýnda 400 bin metre sondaj yapýlacak.
Ayrýca, arama ve araþtýrma faaliyetleri kapsamýnda 25 bin kilometrekare detay etüt yapýlacak.
- JEOTERMAL, KAYA GAZI, BÝTÜMLÜ ÞEYL ÇALIÞMALARI DEVAM EDECEK
Ülkeler ve ülke gruplarý tarafýndan belirlenen stratejik ve kritik ham maddeler ile nadir toprak elementlerinin aranmasý ve araþtýrýlmasýna yönelik projeler geliþtirilecek. Bu kapsamda öncelikli madenlerin yurt dýþýnda aranmasýna yönelik 2 proje oluþturulacak.
Kaya ve metan gazlarý gibi konvansiyonel olmayan kaynaklara yönelik araþtýrma faaliyetleri yürütülecek, bitümlü þeylden sentetik petrol üretimine yönelik çalýþmalara devam edilecek.
Bu kapsamda 5 kuyuda hidrolik çatlatma operasyonlarý ile konvansiyonel olmayan kaynaklarýn test edilmesine yönelik faaliyetler yürütülecek.
Jeotermal kaynaklarýn aranmasý ve iþletilmesine yönelik faaliyetler artýrýlacak. Jeotermal kaynak aramalarý kapsamýnda 14 bin 500 metre sondaj yapýlacak.
Maden atýk, artýk ve pasa envanteri çýkarýlacak. Bunlarda yer alan deðerli elementlerin ve madenlerin potansiyeli belirlenecek ve deðerlendirilmelerine yönelik projeler geliþtirilecek. Bu kapsamda maden artýk veya pasalarýnýn deðerlendirildiði 35 proje hayata geçirilecek.
Madencilik faaliyetlerinin öncesinde ve sonrasýnda çevresel parametrelerin tespiti ve oluþabilecek sorunlarýn önlenmesine yönelik bilimsel çalýþmalar yürütülecek. Madencilik öncesi ve sonrasýndaki jeojenik etkinin belirlenmesine yönelik dört çalýþma gerçekleþtirilecek.
Ayrýca, Ulusal Maden Rehabilitasyon Bilgi Sistemi kurulacak, baþarýlý rehabilitasyon ve sosyal sorumluluk projelerinin tanýtýmý yapýlacak, rehabilitasyon uygulamalarýnýn etkinliði artýrýlacak.
"Türkiye Geneli Rehabilite Edilmiþ Maden Sahalarý ile Madencilik Sosyal Sorumluluk Çalýþmalarýnýn Tespiti Projesi" kapsamýnda 15 ilin envanteri çýkarýlacak.
Maden ruhsat sahalarýnýn ihalelerinde katma deðeri yüksek ara ve uç ürün üretimine yönelik tesis kurulum þartý uygulamasý yaygýnlaþtýrýlacak. Bu kapsamda, katma deðeri yüksek ara ve uç ürün üretimi için tesis þartlý 8 ihale yapýlacak.
- ÝKÝ YENÝ MADEN TESÝSÝNDE ÇALIÞMALAR DEVAM EDÝYOR
Öte yandan, Eti Maden Ýþletmeleri Genel Müdürlüðü'nün (Eti Maden) Bandýrma tesislerinde yýllýk 800 ton üretim kapasiteli ferrobor üretim tesisinin yapým çalýþmalarý devam ediyor.
Tesisin 2025'in ilk çeyreðinde performans testleri gerçekleþtirilerek devreye alýnmasý planlanýyor.
Eskiþehir'in Kýrka ilçesinde yýllýk 600 ton kapasiteli Lityum Karbonat Üretim Tesisi kurulmasý için proje çalýþmalarý sürerken, bu yýl içinde söz konusu tesisin yapým ihalesinin gerçekleþtirilmesi planlanýyor.
- KÖMÜR VE TÜREVLERÝNE YÖNELÝK AR-GE ÇALIÞMALARI YÜRÜTÜLECEK
Yýllýk programa göre, kömürün hidrojen, metanol ve amonyak üretimi gibi daha çevreci þekilde kullanýlabilmesine yönelik Ar-Ge faaliyetleri ve rezervlerin temiz kömür teknolojileriyle deðerlendirilmesine yönelik çalýþmalar da yürütülecek.
Bu kapsamda, kömür ve türevlerinden leonardit ham maddeli tarýmsal gübre üretimi için organomineral gübre üretim tesisi kurulmasýna iliþkin çalýþmalar tamamlanacak.
"Yerli Kömür ve Grafit Kaynaklarýnýn Ýleri Teknoloji Karbon Ürünleri Üretiminde Kullanýlabilirliðinin Araþtýrýlmasý Projesi" tamamlanacak. Ayrýca, kömürden hidrojen üretilmesine yönelik Ar-Ge çalýþmalarý yürütülecek.