Türkiye ekonomisi üst üste 16 çeyrektir büyüyor
Türkiye ekonomisi yýlýn ikinci çeyreðinde yüzde 2,5 büyüdü. Böylece, Türkiye ekonomisi Kovid-19 salgýný tedbirlerinin uygulandýðý 2020 yýlýnýn ikinci çeyreðinden sonra üst üste 16 çeyrek büyümüþ oldu. Bakan Þimþek, yaptýðý açýklamada, 'Yýlýn ilk yarýsýnda yýllýk büyüme yüzde 3,8 oldu. Yýllýklandýrýlmýþ milli gelir ikinci çeyrek itibariyle 1.2 trilyon dolarý aþtý' ifadelerini kullandý.
Türkiye ekonomisi, yýlýn ikinci çeyreðinde yüzde 2,5 büyüme kaydetti.
Türkiye Ýstatistik Kurumu (TÜÝK), yýlýn ikinci çeyreðine (nisan-haziran dönemi) iliþkin gayrisafi yurt içi hasýla (GSYH) sonuçlarýný açýkladý.
Buna göre, GSYH 2024 yýlý ikinci çeyrek ilk tahmini, zincirlenmiþ hacim endeksi olarak, geçen yýlýn ayný çeyreðine kýyasla yüzde 2,5 arttý.
Üretim yöntemiyle GSYH tahmini, ikinci çeyrekte cari fiyatlarla geçen yýlýn ayný çeyreðine göre yüzde 78,6 artarak 9 trilyon 949 milyar 792 milyon lira oldu. GSYH'nin ikinci çeyrek deðeri cari fiyatlarla dolar bazýnda 308 milyar 158 milyon dolar olarak kayýtlara geçti.
GSYH'yi oluþturan faaliyetler incelendiðinde, yýlýn ikinci çeyreðinde geçen yýla göre zincirlenmiþ hacim endeksi olarak, diðer hizmet faaliyetleri yüzde 7,4, inþaat yüzde 6,5, tarým sektörü ile gayrimenkul faaliyetleri yüzde 3,7'þer, bilgi ve iletiþim faaliyetleri ile finans ve sigorta faaliyetleri yüzde 3,4'er, kamu yönetimi, eðitim, insan saðlýðý ve sosyal hizmet faaliyetleri yüzde 3,2'þer, hizmetler yüzde 2,9, meslek, idari ve destek hizmetleri faaliyetleri yüzde 0,6 arttý. Söz konusu dönemde sanayi sektörü faaliyetleri ise yüzde 1,8 azaldý.
Böylece, Türkiye ekonomisi Kovid-19 salgýný tedbirlerinin uygulandýðý 2020 yýlýnýn ikinci çeyreðinden sonra üst üste 16 çeyrek büyümüþ oldu.
Öte yandan TÜÝK, geçmiþ dönemlere iliþkin bazý verileri revize etti.
AA Finans Büyüme Beklenti Anketi'ne katýlan ekonomistler, bu yýlýn ikinci çeyreðinde Türkiye ekonomisinin yüzde 3 büyüyeceðini öngörmüþtü.
Türkiye ekonomisinin 2020 yýlýndan bu yana büyüme hýzý yýllar ve çeyrekler itibarýyla þöyle:
| Yýllar | 1.Çeyrek | 2. Çeyrek | 3. Çeyrek | 4. Çeyrek | Yýllýk |
| 2020 | 4,4 | -10,3 | 6,5 | 6,4 | 1,9 |
| 2021 | 7,5 | 22,2 | 7,9 | 9,6 | 11,4 |
| 2022 | 7,8 | 7,6 | 4,1 | 3,3 | 5,5 |
| 2023 | 4,5 | 4,6 | 6,5 | 4,6 | 5,1 |
| 2024 | 5,3 | 2,5 |
Geri sayým baþladý: Ekonominin yol haritasý belli oluyor
2024'ün sonuna kadar 6 milyar dolarý bulacak! Türkiye'ye büyük güven
Bakanlýk duyurdu: Türkiye G20 ülkeleri arasýnda birinci oldu
Yerleþik hane halklarýnýn tüketim harcamalarý, bu yýlýn ikinci çeyreðinde geçen yýlýn ayný çeyreðine göre yüzde 1,6 arttý.Mevsim ve takvim etkilerinden arýndýrýlmýþ GSYH zincirlenmiþ hacim endeksi, bir önceki çeyreðe göre yüzde 0,1 arttý. Takvim etkisinden arýndýrýlmýþ GSYH zincirlenmiþ hacim endeksi, ikinci çeyrekte geçen yýlýn ayný çeyreðine göre yüzde 2,8 artýþ gösterdi.
Yerleþik hane halklarýnýn tüketim harcamalarý, yýlýn ikinci çeyreðinde geçen yýlýn ayný çeyreðine göre zincirlenmiþ hacim endeksi olarak yüzde 1,6 yükseldi. Devletin nihai tüketim harcamalarý yüzde 0,7, gayrisafi sabit sermaye oluþumu yüzde 0,5 artýþ kaydetti.
Mal ve hizmet ihracatý, yýlýn ikinci çeyreðinde geçen yýlýn ayný çeyreðine göre zincirlenmiþ hacim endeksi olarak yüzde 0,04 artarken ithalatý yüzde 5,7 azaldý.
- ÝÞ GÜCÜ ÖDEMELERÝNDE YÜZDE 112,4 ARTIÞ
Ýþ gücü ödemelerinde söz konusu dönemde yüzde 112,4, net iþletme artýðý/karma gelir yüzde 47,7 artýþ gösterdi.
Ýþ gücü ödemelerinin cari fiyatlarla gayrisafi katma deðer içerisindeki payý geçen yýlýn ikinci çeyreðinde yüzde 33,8 iken bu oran 2024'te yüzde 40,8 oldu. Net iþletme artýðý/karma gelirin payý ise yüzde 44,6 iken yüzde 37,4 oldu.
- TABLOLAR
| Yýl | Cari fiyatlarla GSYH | Cari fiyatlarla GSYH | GSYH Zincirlenmiþ Hacim | Deðiþim oraný |
| (milyon lira) | (milyon dolar) | Endeksi(2009=100) | (yüzde) | |
| 2022 1. Çeyrek | 2.519.789 | 181.490 | 186,9 | 7,8 |
| 2022 2. Çeyrek | 3.424.670 | 219.665 | 201,6 | 7,6 |
| 2022 3. Çeyrek | 4.273.138 | 242.416 | 223,8 | 4,1 |
| 2022 4. Çeyrek | 4.794.179 | 262.243 | 231,2 | 3,3 |
| 2022 Yýllýk | 15.011.776 | 905.814 | 210,9 | 5,5 |
| 2023 1. Çeyrek | 4.687.492 | 248.416 | 195,3 | 4,5 |
| 2023 2. Çeyrek | 5.571.440 | 274.908 | 210,9 | 4,6 |
| 2023 3. Çeyrek | 7.759.106 | 298.760 | 238,4 | 6,5 |
| 2023 4. Çeyrek | 8.527.683 | 307.925 | 241,9 | 4,6 |
| 2023 Yýllýk | 26.545.722 | 1.130.009 | 221,6 | 5,1 |
| 2024 1. Çeyrek | 8.858.091 | 286.728 | 205,7 | 5,3 |
| 2024 2.Çeyrek | 9.949.792 | 308.158 | 216,1 | 2,5 |
- SEKTÖRLER
TÜÝK verilerine göre, GSYH iktisadi faaliyet kollarýna göre zincirlenmiþ hacim endeksi deðiþim oraný (yüzde) þöyle:
| 2023 2. çeyrek | 2024 2. çeyrek | |
| Tarým, ormancýlýk ve balýkçýlýk | -0,6 | 3,7 |
| Sanayi | 0,4 | -1,1 |
| Ýmalat sanayisi | 1,7 | -2 |
| Ýnþaat | 6,6 | 6,5 |
| Hizmetler | 8,5 | 3,1 |
| Bilgi ve iletiþim | 4,3 | 4,4 |
| Finans ve sigorta faaliyetleri | 9,8 | 3,4 |
| Gayrimenkul faaliyetleri | 4,4 | 3,7 |
| Mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri | 0,5 | 0,6 |
| Kamu yönetimi, eðitim ve sosyal hizmet faaliyetleri | 5 | 3,2 |
| Diðer hizmet faaliyetleri | 8,8 | 7,4 |
| Sektörler toplamý | 4,2 | 1,8 |
| Vergi-sübvansiyon | 19 | 10,5 |
| Gayrisafi yurtiçi hasýla (Alýcý fiyatlarýyla) |
HAZÝNE VE MALÝYE BAKANI ÞÝMÞEK, BÜYÜME VERÝLERÝNÝ DEÐERLENDÝRDÝ
Hazine ve Maliye Bakaný Mehmet Þimþek, kýrýlganlýklarýn önemli ölçüde azaltýldýðý zorlu bir dönemin geride býrakýldýðýný belirterek, "Öncü göstergeler yýlýn üçüncü çeyreðinde büyümede dengelenmenin sürdüðüne iþaret ediyor. 2024 yýl genelinde iç talebin büyümeye daha az katký verdiði dengeli bir büyüme kompozisyonu öngörüyoruz." ifadelerini kullandý.
Bakan Þimþek, yazýlý açýklamasýnda, yýlýn ikinci çeyreðine iliþkin büyüme verilerini deðerlendirdi.
Türkiye ekonomisinin ikinci çeyrekte yýllýk yüzde 2,5 büyüdüðünü ve böylece yýlýn ilk yarýsýnda büyümenin yüzde 3,8 olduðunu vurgulayan Þimþek, yýllýklandýrýlmýþ milli gelirin ikinci çeyrek itibarýyla 1,2 trilyon dolarý aþtýðýný bildirdi. Þimþek, takvim ve köprü günlerinin ekonomik aktiviteyi etkilediði ikinci çeyrekte ekonominin yüzde 23'ünü oluþturan sanayi sektörünün daraldýðýna, sanayi hariç diðer tüm sektörlerde büyümenin devam ettiðine dikkati çekti.
Ekonomide dengelenmenin sürdüðünü ve iç talebin büyümeye verdiði katký 1,2 puana gerilerken net dýþ talebin pozitif katkýsý 1,3 puan olduðunu aktaran Þimþek, þu deðerlendirmede bulundu:
"Ýþsizlik oranýnýn yüzde 8,8 ile yatay seyrettiði ikinci çeyrekte istihdamýn geçen yýlýn ayný dönemine göre 1,2 milyon kiþi, bir önceki çeyreðe göre 205 bin kiþi arttý. Öncü göstergeler yýlýn üçüncü çeyreðinde büyümede dengelenmenin sürdüðüne iþaret ediyor. 2024 yýl genelinde iç talebin büyümeye daha az katký verdiði dengeli bir büyüme kompozisyonu öngörüyoruz. Öngörülebilir ve uluslararasý normlara uygun politikalarýmýz ekonomimizi güçlendiriyor. Büyümede dengelenme baþladý, cari açýk daraldý, risk primi azaldý, dýþ kaynak giriþleri arttý, rezervler iyileþti ve dezenflasyon sürecine girdik."
- "ADIMLARIMIZI KARARLILIKLA ATMAYA DEVAM EDECEÐÝZ"
"Kýrýlganlýklarý önemli ölçüde azalttýðýmýz zorlu bir dönemi geride býraktýk. Güçlenen makro finansal istikrarýmýzýn ve daha destekleyici olmasý öngörülen küresel koþullarýn dezenflasyonun büyüme üzerindeki kýsa vadeli etkilerini sýnýrlamasýný bekliyoruz." ifadelerini kullanan Þimþek, yakýn zamanda 2025-2027 dönemi Orta Vadeli Program'ýn (OVP) kamuoyuyla paylaþýlacaðý bilgisini verdi. Þimþek, þunlarý kaydetti:
"Ýyileþen güven ve istikrar ortamýný pekiþtirmek ve program hedeflerimize ulaþmak için adýmlarýmýzý kararlýlýkla atmaya devam edeceðiz. Öncelikli amacýmýz olan kalýcý fiyat istikrarýný saðlayarak sürdürülebilir büyümenin zeminini saðlamlaþtýracak, katma deðerli üretimi, istihdamý, yatýrýmý ve ihracatý destekleyerek büyümenin potansiyelini ve vatandaþlarýmýzýn refahýný artýracaðýz."
