Türkiye için de stratejikti! Büyük patlama sonrasý ''canlanma'' sinyali geldi
Beyrut Limaný'ndaki patlamadan etkilenen Türkiye-Lübnan ticaretinde 'canlanma' sinyalleri gelmeye baþladý. Türkiye için de stratejik bir öneme sahip olan Beyrut Liman'ýn Lübnan tarafýndan onarýlmaya devam etmesi iki ülke arasýndaki ticari iliþkilerin fazlasýyla büyüyeceðine iþaret ediyor.
Konu hakkýna konuþan Dýþ Ekonomik Ýliþkiler Kurulu (DEÝK) Türkiye-Lübnan Ýþ Konseyi Baþkaný Abdülkadir Akkuþ, , "Lübnan hükümetinin, ülkenin can damarý olan Beyrut Limaný'ný onarmaya devam etmesi, buna öncelik vermesi, ayný zamanda Mersin ve Ýskenderun limanlarýndan yola çýkan gemilere her daim yer açmasý, iki ülke arasýndaki ticari iliþkilerin fazlasýyla büyüyeceðine iþaret ediyor." dedi.
AA muhabirinin, Lübnan'ýn baþkenti Beyrut'ta 4 Aðustos 2020'de meydana gelen liman patlamasýnýn yýl dönümü nedeniyle yaptýðý derlemeye göre, söz konusu patlama, hem liman altyapýsýna hem de ülke ekonomisine büyük zarar verdi.
Olay sonrasý birçok ticari kuruluþ, maddi sýkýntýlar nedeniyle faaliyetlerini durdurdu.
Ülkenin deniz yoluyla dünyaya açýlan kapýsý olan limanda gerçekleþen patlama, Lübnan'ýn birçok ülkeyle olduðu gibi Türkiye ile olan ticari iliþkilerini de etkiledi.
- PATLAMA TÝCARET HACMÝNÝ YÜZDE 22,5 AZALTTI
Türkiye Ýstatistik Kurumu (TÜÝK) verilerine göre, 2019 yýlýnda Türkiye'nin Lübnan'a ihracatý 1 milyar dolar iken, patlamanýn meydana geldiði 2020'de bu rakam 812,5 milyon dolara geriledi. Ayný dönemde iki ülke arasýndaki ticarette de düþüþ yaþandý. Türkiye ve Lübnan arasýnda 2019'da 1,1 milyar dolar olan dýþ ticaret hacmi, 2020'de yüzde 22,5 azalarak 837 milyon dolara düþtü.
Türkiye'nin 2021 yýlýnda Lübnan'a dýþ satýmý 2020'ye göre yüzde 85 artýþla 1 milyar 504 milyon 66 bin 201 dolara çýktý. Ýki ülkenin ticaret hacmi de 2021'de, 2020'ye göre yüzde 84 yükseliþle 1 milyar 541 milyon 862 bin 463 dolar oldu.
Türkiye'den Lübnan'a yapýlan ihracatta geçen yýl ise düþüþ yaþandý. Buna göre Lübnan'a 2023'te gerçekleþtirilen dýþ satým bir önceki yýla göre yüzde 43,3 azalarak 1,4 milyar dolara geriledi. Lübnan'a 2022'de 2,5 milyar dolarlýk ihracat yapýlmýþtý. Ayný dönemde Lübnan'dan yapýlan ithalat 100,2 milyon dolar olarak kayýtlara geçti.
Ýki ülke arasýndaki ticaret hacmi 2022'de 2,6 milyar dolar olurken, geçen yýl yüzde 41,7 azalýþla 1,5 milyar dolara indi.
Bu yýlýn ilk yarýsýnda Lübnan'a yapýlan ihracat 518,7 milyon dolar, ülkeden yapýlan ithalat ise 28,9 milyon dolar olurken, ikili ticaret 547,6 milyon dolar olarak hesaplandý.
- "LÝMAN TÜRKÝYE ÝÇÝN DE STRATEJÝKTÝ"
DEÝK Türkiye-Lübnan Ýþ Konseyi Baþkaný Abdülkadir Akkuþ, konuya iliþkin deðerlendirmesinde, Beyrut Limaný'ndaki patlamanýn bölgenin ve gemicilik tarihinin seyrini deðiþtirdiðini söyledi.
Akkuþ, patlamanýn ardýndan gemilerin rotalarýný deðiþtirerek farklý liman arayýþlarýna yöneldiklerini, bu durumun da Lübnan'ýn ticaretinin duraklamasýna neden olduðunu belirtti.
Beyrut Limaný'nýn stratejik konumunun Türkiye'nin ticareti açýsýndan önemine iþaret eden Akkuþ, "Suriye'de yaþanan iç savaþ sebebiyle Mersin ve Ýskenderun limanlarýndan yola çýkan gemiler, önce Beyrut Limaný'nda yüklerini indiriyor, ardýndan boðazlar üzerinden yollarýna devam ediyor. Liman, Suudi Arabistan, Mýsýr, Ürdün ve Irak gibi komþu ülkelere önemli güzergah oluþturuyor." dedi.
Limanýn patlama öncesinde yýlda 1 milyondan fazla konteyner ithal ettiðini bildiren Akkuþ, bu sayýnýn 2022'de 500 bin, geçen yýl ise 800 bin olduðunu ifade etti.
Akkuþ, patlama sonrasý oluþan hasarý ortadan kaldýrabilmek için farklý uluslararasý þirketlerden gelen onarým teklifleriyle konteyner sayýsýnýn yeniden 1 milyonun üzerine çýkarýlmasýnýn öngörüldüðünü söyledi.
- "ÝKÝ ÜLKE TÝCARÝ ÝLÝÞKÝLERÝNÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝNÝ HEDEFLÝYORUZ"
Türkiye'nin, Lübnan'ýn dýþ ticaretindeki konumunu her daim koruduðuna iþaret eden Akkuþ, þunlarý kaydetti:
"Limanda patlamanýn yaþanmasý, baþta yakýt ürünleri olmak üzere, altýn, mücevherat, ilaçlar ve gýda sektörlerini oluþturan ithalat ve ihracatý sekteye uðratmýþtý. Ancak takip eden yýllar içerisinde baþlatýlan onarým iþlemeleri sayesinde durumun geride kaldýðý, ticari verilerin yeniden canlandýðý görüldü. Ýki ülke arasýndaki dýþ ticaret hacminin süratle iyileþmeye doðru yönelmesi ve limanýn onarýlma yolunda ilerlemesi, ticaretin ilerleyen zamanlarda daha da büyüyeceðini gösteriyor. Lübnan hükümetinin, ülkenin can damarý olan Beyrut Limaný'ný onarmaya devam etmesi, buna öncelik vermesi, ayný zamanda Mersin ve Ýskenderun limanlarýndan yola çýkan gemilere her daim yer açmasý, iki ülke arasýndaki ticari iliþkilerin fazlasýyla büyüyeceðine iþaret ediyor. Biz de Türkiye-Lübnan Ýþ Konseyi olarak iki ülke arasýnda ticaret ve yatýrým iliþkilerinin geliþtirilmesini hedefliyoruz, bu kapsamda iki ülke iþ çevrelerini bir araya getiren etkinlikler gerçekleþtirmeye devam ediyoruz."
