Türkiye Karadeniz'de gaza bastý! 9,1 milyon metreküpe çýkacak

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakaný Alparslan Bayraktar, Türkiye'nin 2035'te 120 bin megavatlýk rüzgar ve güneþ kurulu gücü hedeflediðini ve bunun için 80 milyar dolara yakýn yatýrýma ihtiyaç duyulduðunu bildirdi.

Bayraktar, Cumhurbaþkanlýðý Dolmabahçe Çalýþma Ofisi'nde düzenlenen "Enerji Dönüþümü - Yenilenebilir Enerji 2035" tanýtým toplantýsýnda yaptýðý sunumda, Türkiye'nin enerji politikalarýnýn, arz güvenliði, enerjide dýþa baðýmlýlýðý azaltmak ve 2053 net sýfýr emisyon olmak üzere 3 temel hedef üzerinde þekillendiðini söyledi.

Son 20 yýlda Türkiye'nin doðal gaz ve elektrik talebinin yaklaþýk 3 kat büyüdüðüne ve 2035'te 510 teravatsaate ulaþacaðýna dikkati çeken Bayraktar, Türkiye'nin gelecek 30 yýlda enerjide net ihracatçý bir ülke olmasýný hedeflediklerini aktardý.

Yerli ve yenilenebilir enerji kaynaklarýnýn azami düzeyde kullanýlmasý gerektiðine iþaret eden Bayraktar, Türkiye'nin enerji ithalatýný düþürmek için petrol ve doðal gaz aramalarýna aðýrlýk vererek ekonomiye katký saðlanacaðýný ifade etti.

Bayraktar, elektrik piyasasýnda Avrupa Birliði normlarýnda bir yapýya kavuþulduðuna dikkati çekerek, "Daha öngörülebilir yatýrým ortamý, daha güçlü bir Türkiye enerji piyasasý saðlamak durumundayýz. Önümüzde ýsý kanunu, jeotermal kanunu, mutlaka küçük modüler reaktörlerle alakalý bir kanuni düzenleme altyapýsý hedefimiz var. Bunun yaný sýra fiyatlamanýn daha rasyonel olduðu, maliyet esaslý bir fiyatlamaya doðru bir hedef bizi bekliyor." dedi.

Enerji sektöründe dijitalleþmenin akýllý þebekeler, akýllý sayaçlar, akýllý ölçüm mekanizmalarý gibi sektör için önemli birçok fýrsatý getirdiðine deðinen Bayraktar, siber güvenliðin de dikkat edilmesi gereken konular arasýnda yer aldýðýný dile getirdi.

Bayraktar, Türkiye'nin doðal gaz ve petrolde önemli atýlýmlar yaptýðýný belirterek, Gabar'da mevcut durumda günlük yaklaþýk 51 bin varil petrol üretildiðini ve 100 bin varil üretimin hedeflendiðini söyledi.

Sakarya Gaz Sahasý'nda yaklaþýk 7,2 milyon metreküp doðal gaz üretildiðini vurgulayan Bayraktar, 2025'in ilk çeyreðinde 9,1 milyon metreküp günlük gaz üreterek 4 milyon hanenin doðal gaz ihtiyacýnýn karþýlanacaðýný ifade etti.

- ENERJÝ VERÝMLÝLÝÐÝNE 20 MÝLYAR DOLAR YATIRIM YAPILACAK

Bayraktar, Türkiye'nin 2024-2030'u kapsayan dönemde enerji verimliliði yatýrýmlarýnýn kamu ve özel sektörde 20 milyar dolarý bulacaðýný bildirdi.

Güçlü ve modern bir altyapýya sahip olunmasý gerektiðine de dikkati çeken Bayraktar, þu ifadeleri kullandý:

"Elektrik iletim ve daðýtým þebekesi güçlü deðilse tüm yatýrýmlarda büyük problem olabilir. Bu yüzden, çok güçlü bir iletim sistemine sahip olmamýz lazým. Doðal gazda LNG altyapýsýyla, depolama kabiliyetiyle, boru hatlarýyla, uluslararasý projelerle beraber güçlü bir altyapýya sahip olmaya baþladýk. Kritik madenler, bakýrdan nikele, kobalta, nadir toprak elementlerine kadar unsurlar da bizim mutlaka geliþtirmemiz gereken, Türkiye'yi bu alanda çaða atlatacak, bir üst sýnýfa getirecek en önemli alanlar olarak öne çýkýyor. Önümüzdeki süreçte bu konuyla alakalý güzel geliþmeleri sizlerle paylaþmýþ olacaðýz."

- "BOTAÞ TÜRKÝYE'NÝN AÇIK ARA EN BÜYÜK ÞÝRKETÝ"

Bayraktar, TEÝAÞ, BOTAÞ, TPAO, ETÝ MADEN ve EÜAÞ þirketlerinin geçen yýlki cirolarýnýn 50 milyar dolarý bulduðunu aktardý.

Sadece BOTAÞ'ýn cirosunun 26 milyar dolar olduðuna dikkati çeken Bayraktar, "Türkiye'nin açýk ara en büyük þirketi diyebiliriz. Bir önceki yýl yaklaþýk 46 milyar dolarlýk bir satýþ geliri olan BOTAÞ'tan bahsediyoruz. Bu þirketleri modern bir anlayýþla klasik kamu iþletmeciliði mantýðýndan mutlaka çýkarmamýz gerekiyor. Biz bu þirketleri bölgesel oyuncu, bölgesel milli þampiyonlar haline getirmek istiyoruz. Bu þirketlerimizdeki kurumsal dönüþüm, yeniden yapýlandýrma bizim en önemli reform alanlarýmýzdan. Elbette dönüþüm yapacaðýmýz alanlardan biri de EPÝAÞ, onu da karbon piyasasýnýn içerisine katarak, karbonu fiyatladýðýmýz bir yapýya dönüþtürerek, Ýstanbul Finans Merkezi'nde çok daha güçlü, çok daha geniþ bir kapsamda madenlerin de ticaretinin yapýldýðý bir formata dönüþtürmek istiyoruz." diye konuþtu.

Bayraktar, eylül itibarýyla yenilenebilir enerjinin elektrik kurulu gücündeki oranýnýn yüzde 59'a ulaþtýðýný belirterek, þöyle konuþtu:

"20 yýl içerisinde Türkiye 1648 teravatsaat elektriði yenilenebilir kaynaklardan üretti. Biz bunu yenilenebilirden, hidrolik santrallerden, güneþten, rüzgardan deðil de doðal gazdan üretseydik, 330 milyar metreküp doðal gaz ithal etmemiz gerekiyordu bu sürede. Doðal gaza yaklaþýk 132 milyar dolar para verilmiþ. Dolayýsýyla, bu yenilenebiliri devreye almak suretiyle bu kadarlýk doðal gaz ithalatýndan imtina etmiþ olduk. 892 milyon ton da karbon gibi bir sorunu önlemiþ olduk. Son 20 yýl bu anlamda büyük bir baþarý hikayesi."

- "YATIRIMCILARA 70 BÝN MEGAVATLIK KAPASÝTE VERÝLDÝ"

Bugün sanayicilere tahsis edilen, yatýrým sürecinde 70 bin megavatlýk kapasite olduðunu ve bunun hýzlý bir þekilde devreye alýnmasý gerektiðini vurgulayan Bayraktar, "Þu anda biz rüzgarda ve güneþte 31 bin megavata yaklaþtýk. Bunun iki katýndan daha fazla bir güç þu anda yatýrýmcýlarýn elinde. Bunun yaklaþýk yüzde 70'i GES, geri kalan kýsmý da RES'lerden oluþuyor. Kýrýlýmýna baktýðýmýzda aðýrlýklý olarak depolama yatýrýmlarý, depolama RES ve GES'ler 34 bin megavat. Þu anda 23 bin 500 megavat sanayicilerimizin elinde lisanssýz öz tüketim amaçlý bulunan kapasiteler söz konusu. 9 bin 200 megavatý EPDK'den lisans almýþ diðer lisanslý projeler ve 3 bin megavatlýk da YEKA projeleri var. Dolayýsýyla bu yatýrým sürecindeki kapasite bizim en çok hýzlandýrmamýz, en yoðunlaþmamýz gereken alan." bilgisini paylaþtý.

Bayraktar, Türkiye'nin 2035'te 120 bin megavatlýk rüzgar ve güneþ kurulu güç hedeflediðini belirterek, "Bunun için 80 milyar dolara yakýn bir yatýrým ihtiyacý var ve inanýyorum ki biz bunu el birliðiyle, bütün ilgili paydaþlarla beraber, finansal kuruluþlarla, uluslararasý, ulusal kuruluþlarýmýzla beraber, yatýrýmcýlarýmýzla birlikte baþaracaðýz. Süreçleri hýzlandýran, orada da adeta bir 'süper izin' dediðim bir reform sürecini de en yakýn zamanda hayata geçirmek istiyoruz." dedi.

- YEKA'DA ÞARTNAMELER RÜZGARDA 28 EKÝM'DE, GÜNEÞTE 4 KASIM'DA AÇIKLANACAK

Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanlarý (YEKA) yarýþmalarýna da deðinen Bayraktar, "28 Ekim'de þartnamelerini açýklayacaðýz. 5 rüzgar projesi var. Bunlarýn 2'si Sivas'ta, 1'i Edirne'de, diðer 2'si de Kýrklareli'de. Yaklaþýk 1200 megavatlýk verimleri son derece yüksek ve Çevresel Etki Deðerlendirmesi (ÇED) izinleri mevcut. Bu sahalarý ilk RES 2024 projesi olarak devreye alacaðýz. Güneþte 6 saha söz konusu. Bunlarýn da ÇED izin süreçlerini iþletiyoruz. Hedefimiz 2025'te de buraya geldiðimizde 2026'da takip eden yýllarda ÇED izinleri alýnmýþ, dolayýsýyla yatýrýmcýnýn bir an önce yatýrýma gireceði, yatýrým sürecini kýsalttýðý bir ihale sürecini tamamlamak. Biz 2024'te 2 bin megavatla baþlýyoruz." diye konuþtu.

Bayraktar, söz konusu projelerin en hýzlý þekilde hayata geçirilmesinin hedeflendiðini belirterek, þunlarý kaydetti:

"Güneþte 60 ay, rüzgarda 72 ay süresince santralinizi devreye aldýðýnýz andan itibaren elektriðinizi sisteme satabileceksiniz. Yatýrýmcýmýza o günkü piyasa fiyatýndan satma hakkýný veriyoruz. Serbest piyasada fiyat 4,95 sentin altýna gelirse, bunu taban olarak muhafaza edeceðiz. Santrallerin hýzla devreye alýnmasýyla belki bazý projelerde 3 yýl, 3,5, 4 yýl, belki 2 yýl ama bu süre içerisinde özellikle yatýrým döneminde biraz daha geliri artýrýcý bir modeli öngörmeye gayret ediyoruz. Ondan sonraki 20 yýllýk süreçte de ihalede oluþan fiyat neyse o fiyata elektrik alým garantisini vermiþ olacaðýz. Ama bu ihalelerde artýk daha aþaðý, neredeyse negatiflere gitmeyi durduruyoruz. Artýk bir taban fiyat olacak. Onu da önümüzdeki hafta göreceksiniz. Taban fiyat belki 3,5 sent olacak."

Bu süreçlerle uluslararasý finansmaný çekecek bir modelin kurgulandýðýný ifade eden Bayraktar, "Ýletim bedeli bu fiyatlarýn içerisinde olmayacak. 28 Ekim'de rüzgar için, 4 Kasým'da da güneþ santralleri için detaylarý açýklamýþ olacaðýz. Yarýþmalar için önümüzde 3 aylýk bir süreç var. Ocak sonunda rüzgar, 4 Þubat'ta da güneþ ihalelerini yapma suretiyle ilk yeni YEKA sürecini baþlatmýþ olacaðýz." dedi.

- 108 MÝLYAR DOLARLIK YENÝ BÝR YATIRIM VE REFORM SÜRECÝ

Bayraktar, mevcut durumda yaklaþýk 48 ayý bulan izin süreçlerinin de kýsaltýlmasýný hedeflediklerini kaydederek, "Bu 48 ayý 2 yýl ve altýna indireceðiz. Bu sayede bu yatýrýmlar çok hýzlý bir þekilde hayata geçecek." ifadesini kullandý.

Türkiye'nin dünyadaki en büyük iletim þebekesine sahip ülkelerden olduðunu vurgulayan Bayraktar, þöyle devam etti:

"75 bin kilometre iletim þebekesine sahibiz. 800'e yakýn trafo merkezimiz var ve Türkiye'nin bütün komþularýyla enterkonneksiyon kapasitesi var ama bu kapasiteler ihracatta 2 bin 300 megavat, ithalatta 1360 megavat civarýnda. AC þebekeli 2035 için hedefimiz þu, biz yaklaþýk 90 bin kilometrelik bir iletim hattýna sahip olmalýyýz. Yaklaþýk 45-50'ye yakýn yeni trafo merkezini sisteme almamýz lazým. Mutlaka komþularýmýzda enterkonneksiyon kapasitemizi 3-4 katýna çýkarmamýz lazým. Dolayýsýyla bu iletim altyapýsýndaki en önemli odaklanacaðýmýz alanlar bunlar. Ýhracat kapasitemizi 6 bin 750 megavata, ithalatta da 6 bin 600 megavata çýkarmayý hedefliyoruz. Bunlarýn yanýnda, Türkiye'yi doðudan batýya, güneyden kuzeye 40 bin megavatlýk HVDC bir hatla baðlamayý ve þebekemizi adeta þampiyonlar ligine çýkarmayý hedefliyoruz."

Bayraktar, bunun için gelecek 11-12 yýllýk dönemde 28 milyar dolarlýk yatýrým ihtiyacý bulunduðunu kaydederek, "90 bin megavatlýk yeni yenilenebilir gücü, yeni iletim þebekesi, yeni bir altyapý, yaklaþýk 108 milyar dolarlýk yeni bir yatýrým ve reform sürecini baþlatmýþ olacaðýz." diye konuþtu.

Türkiye'den kritik LNG hamlesi

Bakan Yardýmcýsý duyurdu! Türkiye'nin 15 yýllýk gaz ihtiyacýný saðlayacak rezerve sahip

Yatýrýmlar meyvelerini veriyor! Türkiye gözünü Avrupa pazarýna dikti