Türkiye teklifini sundu: Dünyaya taþýyabiliriz
MED Akdeniz Diyalog Forumu'na katýlan TBMM Dýþiþleri Komisyonu Baþkaný Fuat Oktay, Türkiye'nin enerji kaynaklarýyla bir merkez olma yolunda olduðunu belirterek, 'Boru hatlarýyla Asya'dan Avrupa'ya, Orta Asya'dan yine Avrupa'ya olan bir geçiþ güzergahýný baþarmýþ durumda Türkiye ama ayný zamanda da Akdeniz'e de olan bir geçiþ güzergahý var. Dolayýsýyla bunu tersinden düþündüðünüzde Akdeniz'deki enerji kaynaklarýnýn da yine Avrupa'ya taþýnmasýyla ilgili, dünyaya taþýnmasýyla, eriþmesiyle ilgili de yine yoðun katký verebileceði burada bir çözümün olduðunu kendilerine ifade ettik.' dedi.
TBMM Dýþiþleri Komisyonu Baþkaný Fuat Oktay, merkezi Ýtalya'da bulunan düþünce kuruluþu Uluslararasý Siyasi Çalýþmalar Enstitüsünün (ISPI) Ýtalya Dýþiþleri Bakanlýðýnýn katkýlarýyla bu yýl 10'uncusunu düzenlediði MED Akdeniz Diyalog Forumu çerçevesinde basýna kapalý düzenlenen "Akdeniz'de barýþ ve istikrar: Parlamentolarýn rolü nedir" konulu özel oturuma katýldý.
Oturumun ardýndan Türk basýn mensuplarýna deðerlendirmelerde bulunan Oktay, MED Akdeniz Diyalog Forumu'nun Filistin, Ýsrail ve Lübnan gibi Akdeniz ülkelerinin çoðunun katýldýðý bir forum olduðunu belirterek, "Dolayýsýyla böyle bir yapý olunca Türkiye olarak biz de özellikle buna katýlmak istedik. Türkiye'nin görüþlerini, burada muhataplarýmýzýn gözünün içerisine bakarak doðrudan ifade etmek istedik ve bunu da yaptýk zaten." dedi.
Oktay, oturumun iki bölümden oluþtuðunu, ilk bölümde güvenliðin, ikinci bölümde ise ekonomik kalkýnmanýn yer aldýðýný dile getirerek, "Birinci bölümde tabii ki Ýsrail ve Filistin, özellikle Ýsrail'in Filistin'e olan katliamý, soykýrýmý öne çýkmýþ durumdaydý. 50 binden fazla insanýn öldürüldüðü, altyapýnýn yok edildiði bir ortamda, insanlarýn açlýkla imtihan edildiði, susuzluðun silahý olarak kullanýldýðý bir ortamda barýþtan ve istikrardan söz etmenin çok zor olacaðýný, dolayýsýyla bir an önce bu katliamlarýn durdurulmasý gerektiði ve bunun için de iki, özellikle iki devletli bir çözüm 1967 sýnýrlarýnda ve baþkenti Doðu Kudüs olan bir çözümün mutlak hem Filistinliler hem de Ýsrail halkýnýn güvenliði için, istikrarý için ve bölgenin istikrarý için son derece önemli olduðunu ifade ettik." diye konuþtu.
Fuat Oktay, bu noktada Orta Doðu için kalýcý ateþkes saðlanmasýnýn ve insani yardýmlarýn devamýnýn önemli olduðunu söyledi.
- FÝLÝSTÝN HEYETÝNDEN OTURUM YÖNETÝMÝNE TEPKÝ
Oktay, "Filistin temsilcisi, özellikle Ýsrail temsilcisinin yasa dýþý bir yerleþimci olduðu, dolayýsýyla yasa dýþý yerleþimci olan birisinin bulunduðu bir toplantýda kendisinin anlatabileceði fazla bir þeyin olmayacaðýný ifade ederek de toplantýdan ayrýldý. Filistinliler ayrýldýktan sonra da Filistinlilerin görüþlerini de yine biz doðrudan izah ettik. Çünkü sadece öldürülen 50 bin kiþiden bahsetmiyoruz Lübnan'la birlikte, topraklarýndan edilen 2,3 milyon Filistinli var." ifadelerini kullandý.
Oktay, burada baþka bir oyun olabileceðini dile getirerek, "O da Filistin'in 'Filistinsizleþtirilmesi' diye ifade edebileceðimiz, yani Gazze'den Sina Çölü'ne, diðer taraftan Batý Þeria'dan da Ürdün tarafýna Filistinlilerin sürgün edilmesiyle oluþacak 'Filistinsiz' bir Ýsrail devleti çözümü. Buna da asla müsaade edilmemesi gerektiðini farklý þekilde öncesinde ve sonrasýnda olan görüþmelerimizde de ilgili muhataplarýmýza da ýsrarla ifade ettik." dedi.
Toplantý sýrasýnda bugün Lübnan'da bir ateþkesin saðlanabileceði yönünde bir bilgi geldiðini aktaran Oktay, "Ümit ediyoruz ki böyle bir olay gerçek olur." deðerlendirmesinde bulundu.
Oktay, Lübnan'da ateþkesin saðlanmasý için Ýsrail üzerine baský oluþturan ABD gibi ülkelerin, Filistin'de de ayný þekilde bir barýþýn olmasý ve iki devletli çözüme ulaþýlmasýyla ilgili baskýyý, Tel Aviv'e yapmasý gerektiðini ümit ettiklerini belirtti.
Oktay, diðer devletlerin de bu anlamda Ýsrail'e hem silah ambargosu hem de ticaret ambargosu uygulamasý gerektiðini söylediðini dile getirdi.
Ýsrail'in Gazze'den ve iþgal ettiði yerlerden çekilmesi ve yönetimi de Filistinlilere devretmesi gerektiðini anlattýðýný söyleyen Oktay, "Son derece bizim açýmýzdan tezlerimizi iletebildiðimiz bir ortam oldu, bir platform oldu." dedi.
Oturumda Kýbrýs konusunu da gündeme taþýdýklarýný anlatan Oktay, Kuzey Kýbrýs Türk Cumhuriyeti'ne (KKTC) uygulanan ambargolarýn kaldýrýlmasý gerektiðini söylediðini kaydetti.
- EKONOMÝK KALKINMA DA GÜNDEMDEYDÝ
Oturumun ikinci bölümünde ekonomik kalkýnmanýn konuþulduðunu aktaran Oktay, "Aslýnda tüm ekonomik kalkýnma modelleri veya tüm ekonomik kalkýnma bölgede istikrarýn, barýþýn ve öngörülebilirliðin artýrýlmasýyla alakalý bir þeydir. Dolayýsýyla yine bu sorunlar çözülmeden bölgede bir ekonomik kalkýnmayý bütüncül olarak yakalamak mümkün deðil." diye konuþtu.
Oktay, bölgelerinde ortaya çýkan sorunlardan birinin de düzensiz göç olduðunu belirterek, "Türkiye olarak ciddi bir bedel ödediðimiz bir boyut bu ve uluslararasý camianýn da fazla katký vermediði bir bedel. Bunu özellikle biz bir kez daha dile getirdik ve bölgede oluþabilecek yeni kargaþalarda yeni bir Türkiye'nin böyle bir maliyeti ödeyemeyeceði ve sýnýrlarýný bu çerçevedeki yeni göçlere açamayacaðýyla alakalý özellikle tezimizi burada ifade ettik. Dolayýsýyla bunun çözülmesi yine bölgedeki sorunlarýn çözülmesiyle de tabii ki alakalý. Ama bunun yanýnda iklim deðiþikliðinin getirdiði bölgede yine ciddi sorunlar var. Bu da tek bir ülkenin tek baþýna çözebileceði konular deðil." yorumunu yaptý.
Türkiye'nin yeþil ekonomi boyutunda 2053 hedefine dönük belirlediði sýfýr karbon hedefi çerçevesinde yapacaðý çalýþmalar olduðundan söz eden Oktay, "Ama burada bölgesel ülkelerin Akdeniz'i daha temiz tutmak, çevreyi daha temiz tutmak ve geliþtirmek, güzelleþtirmek adýna yine birlikte çalýþabileceðimizi burada ifade ettik." dedi.
Oktay, Türkiye'nin enerji kaynaklarý bir merkez olma yolunda olduðunu belirterek, "Boru hatlarýyla Asya'dan Avrupa'ya, Orta Asya'dan yine Avrupa'ya olan bir geçiþ güzergahýný baþarmýþ durumda Türkiye ama ayný zamanda da Akdeniz'e de olan bir geçiþ güzergahý var. Dolayýsýyla bunu tersinden düþündüðünüzde Akdeniz'deki enerji kaynaklarýnýn da yine Avrupa'ya taþýnmasýyla ilgili, dünyaya taþýnmasýyla, eriþmesiyle ilgili de yine yoðun katký verebileceði burada bir çözümün olduðunu kendilerine ifade ettik. Bunun için de yine bölgesel istikrar önemli." ifadelerini kullandý.
Türkiye'nin kamu-özel ortaklýðý konusundaki tecrübelerini de aktardýklarýný anlatan Oktay, sözlerini þöyle tamamladý:
"Dolayýsýyla bunu uluslararasý arenada da deðerlendirebileceðimizi ifade ettik. Çünkü birçok ülkenin gündeme getirdiði bir konuydu bu. Türkiye olarak bu bizim için bir avantaj, 'Bunu deðerlendirebiliriz' dedik. Diðer taraftan ticaretin önünün açýlmasýyla alakalý serbest ticaret anlaþmasý veya tercihli ticaret anlaþmalarýnýn imzalanabileceði, teþviklerin verilebileceði, ticaretin önündeki engellerin kaldýrýlabilmesiyle ilgili parlamentolar nezdinde yapabileceðimiz bazý düzenlemelerle aslýnda hem ticaretin hem de yatýrýmýn önündeki engelleri kaldýrabileceðimizi ifade ettik. Özetle faydalý bir görüþmeydi. Türkiye'nin çýkarýna, bölgenin çýkarýna ve istikrarýna ne gerekiyorsa yapmaya devam edeceðiz."
Bakan Bayraktar'dan ABD'ye rest: Muafiyet verilmezse hedef Rusya deðil Türkiye demektir
Koramiral Payal: Kabul edilemez
