Türkiye'de ilk! Devreye alýndý

Akkuyu NGS'nin güç ve kontrol ünitelerinin bire bir kopyasý olan tam ölçekli simülatör aracýlýðýyla santral iþletmeye alýnmadan önce güç ünitelerinde çalýþacak personele uygulamalý eðitim verilecek. Eðitimi tamamlayanlar yetkinlik belgesine sahip olacak.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlýðý Nükleer Enerji ve Uluslararasý Projeler Genel Müdürlüðü Nükleer Altyapý Geliþtirme Dairesi Baþkaný Salih Sarý, simülasyon merkezi açýlýþýnda, Akkuyu NGS'nin Türkiye'nin 60 yýllýk hayali olduðunu söyledi.

Türkiye'nin net sýfýr emisyon hedefine de deðinen Sarý, "Net sýfýr karbon emisyon hedefimiz doðrultusunda önümüzdeki 20 yýllýk süreçte 20 gigavat nükleer kapasiteye ulaþmayý planlýyoruz. Bu amaçla biri Sinop biri Trakya'da olmak üzere iki nükleer santral projesinin hayata geçirilmesi için baþta Rusya, sonra Güney Kore ve Çin olmak üzere ülkelerle görüþmelerimiz devam ediyor." ifadelerini kullandý.

Sarý, simülasyon merkezinin yapýmýnda emeði geçenlere teþekkür ederek, þunlarý kaydetti:

"Nükleer santralde çalýþacaklarýn yüksek bilgi ve becerinin yaný sýra yüksek düzeyde güvenlik ve kalite kültürüne sahip olmasý gerekiyor. Bu merkez, santralde çalýþacak operatör ve mühendislerin gerekli yetkinlikleri kazanmasýna büyük bir katký saðlayacak. Tam ölçekli simülatörün yýllar boyunca Akkuyu santralinde hizmet edeceðini biliyoruz. On binlerce Türk mühendis ve operatör buralarda eðitim alacak."

Konuþmalarýn ardýndan Akkuyu Nükleer AÞ Genel Müdür Birinci Yardýmcýsý ve NGS Yapý Ýþleri Direktörü Sergey Butckikh, Türkiye'deki ilk tam ölçekli simülasyon merkezinin devreye alýnmasýna iliþkin sertifikayý Sarý'ya takdim etti.

- PROJE TAKVÝME UYGUN ÝLERLÝYOR

Butckikh, AA muhabirine, tam ölçekli simülasyon merkezinin santralin yönetim panosunun bire bir aynýsý olan modelini temsil ettiðini söyledi.

Simülasyon merkezi sayesinde gerçek nükleer santralde olduðu gibi reaktör, türbin ve diðer sistemlerin kontrolü noktasýnda eðitimlerin verileceðini belirten Butckikh, "Nükleer santralde çalýþacak olan iþletme personeli ekibinden herkes, mühendis ve operatörler burada yetkinliklerinin artýrýlmasý konusunda eðitim alacaklar. Bu eðitimler bireysel programlar, eðitim ve kalifiye seviyesine göre deðiþkenlik gösterecektir. Santralde çalýþacak herkes burada mutlaka eðitim görecek ve ancak gerekli sýnavlardan geçtikten sonra nükleer güç santralinin iþletilmesine katýlým saðlayabilecek." dedi.

Butckikh, tam ölçekli simülasyon merkezinde santralin tüm modlarýnýn test edildiðini dile getirerek, "Bunlar arasýnda devreye alma modu, reaktörü çalýþtýrma modu, güç artýrma veya güç düþürme modu ve hatta acil durumlarýn yani istenmeyen durumlarýn ortaya çýkmasý gibi santralde olabilecek her tür iþlemlerin modellenmesi yapýlmaktadýr." diye konuþtu.

Bu yýlýn, ilk nükleer yakýtýn sahaya getirilmesi nedeniyle proje için çok önemli bir yýl olduðunu kaydeden Butckikh, bu yýl itibarýyla proje kapsamýnda sadece inþaat çalýþmalarýnýn devam etmediðini ayný zamanda aþama aþama devreye alma çalýþmalarýna da baþlandýðýný ifade etti.

Butckikh, "Nükleer güç santralinin güvenli çalýþmasý için gerekli olan bazý sistemleri artýk test ediyoruz, aþamalý olarak devreye alýyoruz. 22 Ekim'de çok önemli bir iþlemi tamamlamýþ olduk. Reaktör tesisinin kurulumunu yaptýk. Yani reaktörün bütün parçalarýný bir araya getirerek baþarýlý bir þekilde kurduk. Bu da bizim için çok önemli bir aþama." deðerlendirmesinde bulundu.

Projeye iliþkin hükümetler arasý anlaþmayý anýmsatan Butckikh, çalýþmalarýn proje takvimine uygun olarak ilerlediðini bildirdi.

- SANTRALDE GÖREV ALACAK TÜRK MÜHENDÝSLER BURADA DENEYÝM KAZANACAK

Akkuyu Nükleer AÞ Reaktör Kontrol Baþ Uzmaný Emre Yarar, 2011'de Rusya'ya eðitim için gönderilen ilk ekipte yer aldýðýný ve 7 yýllýk eðitiminin ardýndan 2018'de mezun olduðunu belirtti.

Yarar, 5 yýldýr Akkuyu Nükleer AÞ'de çalýþtýðýný belirterek, "Reaktör bölümünde çalýþmaya baþladým. Þu an reaktör kontrol baþ uzmanlýðýna kadar yükseldim. Kontrol odasýnda çalýþacaðým. Bunun için de þu an simülasyon eðitimleri almaya baþlayacaðýz." dedi.

Simülasyon merkezinin Uluslararasý Atom Enerjisi Kurumu kurallarýna göre her nükleer santralde olmasý gerektiðine dikkati çeken Yarar, "Kontrol odasýnda çalýþabilmek için burada eðitim almanýz gerekiyor. Olabilecek her duruma karþý yetiþmeniz gerekiyor. Bu simülasyon odasýnda santralde olabilecek normal ve anormal tüm senaryolarý çalýþýyoruz." diye konuþtu.

Yarar, burada alýnan eðitimlerin ardýndan sýnava tabi tutulduklarýný, baþarýsýz olmalarý halinde ise eðitim sürecinin tekrar baþlatýldýðýný kaydetti. Nükleeri yalnýzca enerji alanýnda düþünmemek gerektiðini týp gibi farklý alanlarda kullanabildiðini vurgulayan Yarar, "Bu sadece bir baþlangýç ama güzel bir perspektifle giriþ yaptýk. Ben daha da ilerleyeceðine inanýyorum." ifadelerini kullandý.

Akkuyu Nükleer AÞ Türbin Kontrolü Kýdemli Uzmaný Yavuz Kolukýsaoðlu da Rusya'ya eðitim için giden Türk öðrencilerin ilk mezunlarýndan olduðunu ve 5 yýldýr projede görev aldýðýný söyledi.

Kolukýsaoðlu, kontrol odasýnda türbin biriminde çalýþtýðýný belirterek, "Burada 440 saat, yaklaþýk 2 ay eðitim göreceðiz. Eðitim sonunda da sýnavýmýz var." diye konuþtu.