Türkiye'den dost ülkeye fosfat rezervleri için teklif

Dýþ Ekonomik Ýliþkiler Kurulu (DEÝK) Genel Merkezi'nde düzenlenen Türkiye-Tunus Yatýrým ve Ýþ Forumu'nda konuþan Ticaret Bakaný Ömer Bolat, etkinlik çerçevesinde dünden bu yana iki ülkenin yatýrým iliþkileri açýsýndan son derece kýymetli görüþmeler ve çalýþmalar gerçekleþtirildiðini aktardý.

DEÝK ve Tunuslu partneri UTICA'nýn giriþimleriyle iki ülkenin iþ insanlarý ve ilgili kurumlarýnýn yuvarlak masa toplantýlarýyla firma ve proje sunumlarýyla yatýrým fýrsatlarýný deðerlendirdiðine iþaret eden Bolat, Bakanlýk olarak burada alýnan kararlarýn ve yatýrým giriþimlerinin yolunu açacaklarýný, destekçisi ve takipçisi olacaklarýný söyledi.

Bolat, küresel ekonomide yaþanan geliþmelere dikkati çekerek, þunlarý kaydetti:

"Geçen yýl dünya ticareti için bir gerileme dönemiydi, dünya ticareti yüzde 1,2, dünya ihracatý yüzde 5 küçülmüþ, Avrupa Birliði'nin (AB) ithalatý da yüzde 15 civarýnda gerilemiþti. Buna raðmen Türkiye olarak biz geçen yýl yüzde 4,5'lik bir reel ekonomik büyüme saðladýk. Bu yýl da ilk çeyrekte yüzde 5,7 çarpýcý bir büyüme kaydetmeyi baþardýk. 2 gün önce de açýkladýðýmýz üzere mayýs ayýnda Türkiye'nin Cumhuriyet tarihinin en yüksek aylýk ihracatý olan 24,1 milyar dolarlýk ihracata ulaþtýk. Yýllýk bazda da mal ihracatýnda 260 milyar dolara, hizmet ihracatýnda da 104 milyar dolara ulaþtýk.

Kardeþ ülke Tunus, 12 milyon nüfusu ile eðitimli, genç, dinamik iþ gücü arzý, Avrupa'ya yakýnlýðý ve AB ile arasýndaki Serbest Ticaret Anlaþmasý ile ticaret ve yatýrým ortaklýklarý için büyük bir potansiyel ve gelecek vadediyor. Tunus hükümetinin yabancý yatýrýmlarý cesaretlendirme ve teþvik etme, kamu-özel sektör iþbirliði çerçevesinde özel sektörün de yatýrýmlarda önünü açma konusunda kararlý bir politika izlediðini memnuniyetle görüyoruz. Tunus'un bu amacýnýn gerçekleþtirilmesinde Türk þirketlerinin, Türk yatýrýmcýlarýnýn da katkýlarýnýn artacaðýna yürekten inanýyoruz. Tunus ekonomisi 2024 yýlý ve devamýnda güçlü bir büyüme, yükselme trendine girmektedir."

- "TÜRKÝYE YENÝLENEBÝLÝR ENERJÝDE KURULU GÜÇ SIRALAMASINDA AVRUPA'DA 5, DÜNYADA 11. SIRADA"

Bolat, Tunus'un hem Akdeniz ülkesi olmasý hem Avrupa kýtasýna yakýnlýðý hem de bir Kuzey Afrika ülkesi olmasý dolayýsýyla büyük avantajlar barýndýrdýðýný belirterek, orta gelirli ülkeler kategorisine giren az sayýda ülkelerden biri olmasýnýn da Tunus ekonomisinin bugünkü geliþmesini ve gelecekteki potansiyelini oldukça iyi yansýttýðýný söyledi.

Tunus'un yatýrýmcýlar için önemli fýrsatlar sunduðunu belirten Bolat, iki ülke arasýnda yürütülen görüþme ve çalýþmalarla karþýlýklý ekonomik iliþkilerin artarak devam edeceðini anlattý.

Ömer Bolat, "Ülkelerimiz arasýndaki karþýlýklý ticaret hacmi 20 yýl önce 318 milyon dolardý, 2023'te 1,6 milyar dolarý aþtýk. 2022'de bu rakam 2 milyar dolardý ama dünya ticaretinin ve dünya milli gelirinin 2023'te durgun bir seyir izlemesi rakamlarda küçük bir azalma meydana getirse de biz iki ülke bakanlarý ve hükümetleri olarak bu ticaret ve yatýrým rakamlarýný çok daha yukarýlara yükseltmeye kararlýyýz." ifadelerini kullandý.

Ýki ülke arasýndaki iþbirliði fýrsatlarý ve yatýrým alanlarýna iliþkin deðerlendirmelerde bulunan Bolat, þöyle devam etti:

"Tunuslu dostlarýmýzýn turizm, enerji, fosfat, tarým gibi sektörlerde yatýrým öncelikleri olduðunu biliyoruz. Elektrik üretiminde de yeterli arzýn saðlanmasý ve enerjide dýþa baðýmlýlýðý azaltma hedefleri olmasýný da memnuniyetle müþahede ediyoruz. Tunus 2030'a kadar elektrik üretiminde yenilenebilir enerjinin payýný yüzde 30'a çýkarma hedefindedir. Biz de Türkiye olarak þu anda yenilenebilir enerji üretimi ile toplam enerji üretimimizin yüzde 42'sini su, güneþ ve rüzgar kaynaklarýndan saðlamaktayýz.

Bu noktada Tunus'un yenilenebilir enerji hedeflerini gerçekleþtirmede Türk firmalarý olarak önemli katkýlar sunmaya hazýrýz. Türkiye yenilenebilir enerjide kurulu güç sýralamasýnda Avrupa'da 5'inci, dünyada 11'inci sýrada yer almaktadýr. Rüzgar, güneþ, hidrolik su gibi kaynaklarda, jeotermal kaynaklarýnda tecrübemiz ve bilgi birikimimizle Tunuslu firmalarla iþbirliði yapmaya hazýrýz. Tarýmda sanayileþme, sulama sistemlerinin kurulumu ve nakliye gibi teknik konularda da Türk firmalarý Tunus'ta yatýrýmlar yapabilirler."

- "FOSFAT REZERVLERÝNÝN ÝÞLENMESÝ VE ÜRETÝMÝ KONUSUNDA ÝKÝ ÜLKE ÝÞBÝRLÝÐÝ YAPABÝLÝR"

Bakan Bolat, yüksek fosfat rezervlerinin iþlenmesi ve üretimi konusunda da iki ülkenin iþbirliði yapabileceðine dikkati çekerek, perakendecilik sektöründe de Tunus'un büyük bir geliþme potansiyeli gösterdiðini, Türk firmalarýnýn Tunus'ta uzun vadeli perakende yatýrýmlarýna gidebileceðini söyledi.

Ýki ülke arasýndaki ziyaret ve toplantýlarýn, tüm bu alanlardaki yatýrým alanýnda büyük ilerleme saðlamaya yardýmcý olacaðýna dikkati çeken Bolat, konuþmasýný þöyle tamamladý:

"Tunus'un bu konuda Türk firmalarýndan büyük bir beklentisi olduðunu ifade etmek istiyorum. Halihazýrda Tunus'taki Büyükelçiliðimizin verilerine göre, Tunus'ta 700 milyon dolar civarýnda Türk firmalarýnýn yatýrýmlarý bulunuyor. Bunun çok daha hýzlý artmasýný ve firmalarýmýzýn orada þirketler kurarak yatýrým potansiyellerini gerçeðe dönüþtürmesini tavsiye ediyoruz. Müteahhitlik hizmetlerinde, Tunus'ta 21 proje ile Türk inþaat þirketleri 975 milyon dolarlýk inþaat iþlerini tamamlamýþlardýr. Önümüzdeki dönemde Tunus'un 2030 için planladýðý büyük projeler bulunmaktadýr. 4,5 milyar dolar deðerinde 33 projeyi Tunus hedef olarak belirlemiþ ve açýklamýþtýr.

Ticaret limanlarýnýn iyileþtirilmesi, 9 havalimanýnýn renovasyonu ve 20 bin kilometrelik kara yolu aðý yapýmý gibi büyük projeler önümüzdeki aylarda ve yýllarda baþlatýlacaktýr, firmalarýmýzýn dikkatine sunmak istiyorum. Lojistik, enerji, su, çevre, þehir planlamasý gibi alanlarda kamu-özel sektör ortaklýðý iþbirliðiyle altyapý projelerini de Tunus planlamýþ bulunmaktadýr. Tunus ve Türkiye arasýndaki ekonomik ve ticaret ortaklýðý yalnýzca iki ülke pazarlarýný deðil, komþu ülkeleri, Afrika coðrafyasýný, hatta AB pazarlarýný da hedeflemelidir. Potansiyel çok büyüktür. Ýnþallah iki ülke arasýndaki yüzyýllara dayanan kardeþlik baðlarý, tarihi iliþkiler, ekonomik iliþkiler çok daha yüksek boyutlara ulaþacaktýr."