Türkiye, Karadeniz'in Fatihi ile Sakarya Gaz Sahasý'nda toplamda 540 milyar metreküplük doðalgaz keþfine imza atarken, kamu ve özel sektör tarafýndan karada ve denizde hidrokarbon arama faaliyetleri hýz kesmeden devam ediyor. Bu kapsamda petrol ve doðalgaz arama ruhsat baþvurusunda da pandemi öncesi döneme göre yüzde 9.4 artýþ yaþandý. Arama ruhsatlarýnýn yüzde 75.7'si kamuya, yalnýzca yüzde 3.1'i yabancýlara aitken, arama ruhsatlarýnýn 4'te 3'ü kara sularý dýþýndaki münhasýr ekonomik bölge için verildi.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakaný Fatih Dönmez'in "Varsa bulacaðýz" kararlýlýðýyla karada ve denizlerde hidrokarbon keþfi çalýþmalarý hýz kesmeden devam ederken, Maden ve Petrol Ýþletmeleri Genel Müdürlüðü de (MAPEG) özel ve kamuya arama ruhsatý vermeyi sürdürüyor.
2016 ocak ayýndan itibaren yükseliþe geçen ham petrol fiyatlarýnýn etkisi Türkiye'de 2017 yýl sonu itibariyle görülmeye baþlanýrken, yükselen petrol fiyatlarý 2019 yýlýndaki petrol arama ruhsatý sayýsýnýn da 2017 yýlýna göre yüzde 70.2 oranýnda artmasýna neden oldu.
Uzun süren bir duraðanlýk döneminin ardýndan yükseliþe geçen petrol faaliyetleri bu kez de 2019 aralýk ayýnda ortaya çýkan ve kýsa sürede tüm dünyayý etkisi altýna alan Covid-19 salgýný nedeniyle tekrar duraðanlýk dönemine girdi.
Devletlerce alýnan kapanma ve düþük kapasitede çalýþma tedbirleri nedeniyle dünya genelinde enerji ihtiyacý azalýrken petrol talebinde oluþan düþüþle arz fazlasý meydana geldi. Bu durum 2020 yýlý nisan ayýnda ham petrol fiyatlarýnda son 20 yýlýn en düþük seviyesi olan 18.38 dolar seviyesinin görülmesine neden oldu. Türkiye'de petrol arama ve üretim faaliyetleri gösteren firmalarda hem salgýndan hem de bu ciddi düþüþten olumsuz etkilendi.
MAPEG firmalarýn pandemi dönemini rahatlýkla atlatmalarý için çeþitli teþviklerde uyguladý. Bu kapsamda firmalara talep etmeleri halinde teminat deðerlendirme sürelerini 6 ay erteleyebilmeleri imkaný saðlandý. Bu karar firmalarýn ruhsat sürelerinde herhangi bir uzatmaya neden olmaksýzýn, yerine getirmeleri gereken yatýrým taahhütlerini 6 aylýk bir ek süre ile daha rahat planlamalarýný saðladý.
Sabah'ýn haberine göre, Covid-19 salgýný gölgesinde Türkiye'de devam eden arama faaliyetleri 2021 yýlý mayýs ayý itibariyle 2019 yýlýna göre yüzde 9.4 artýþla 326 adet arama ruhsatý sayýsýna yükseldi. Petrol aramacýlýðý Güneydoðu'da yoðunlaþýrken, doðalgaz aramacýlýðý ise Trakya bölgesinde yoðunluk kazandý. Son yýllarda sayýsý Karadeniz ve Akdeniz'de artan hidrokarbon keþfi çalýþmalarý kapsamýnda Fatih Sondaj Gemisi 540 milyar metreküplük doðalgaz keþfine de imza attý.
2014-2021 yýllarý arasýndaki 8 yýllýk süreç deðerlendirildiðinde kamunun sahibi olduðu ruhsat sayýsýnýn Türkiye'deki toplam arama ruhsatý sayýsý içerisindeki oraný yüzde 45.3 iken yüzde 75.7'ye yükseldi. Yerli firmalarýn oraný yüzde 25.2 iken yüzde 21.2 oldu. Yabancý firmalarýn oraný ise bu süreçte yüzde 19.7 iken yüzde 3.1'e geriledi.
Mayýs 2021 itibariyle toplam 326 adet petrol arama ruhsatýnýn kara alanlarýndaki oraný yüzde 73, kara sularý içi alandaki oraný yüzde 5 ve münhasýr ekonomik bölge olan kara sularý dýþýndaki oraný ise yüzde 22 oldu.
326 adet arama ruhsatýnýn toplam yüzölçümü 38.47 milyon hektar olurken, toplam arama ruhsatý yüzölçümünde yüzde 77.1'lik paya sahip olan deniz ruhsatlarýnda yalnýzca kamu faaliyet gösterirken, yüzde 22.9'luk kara alanlarýnýn yüzde 64.9'unda kamu, yüzde 31.7'sinde yerli firmalar ve yüzde 3.4'ünde ise yabancý firmalar faaliyetlerine devam ediyor.