Kovid-19 salgýný, ülkelerin ve þirketlerin yatýrým politikalarýnda deðiþimi beraberinde getirdi. Birçok þirket, yatýrým fýrsatlarý, enerji fiyatlarý, nakliye ücretleri, iþ gücü ortamý gibi nedenleri göz önüne alarak Uzak Doðu'daki yatýrýmlarýný Türkiye'nin de aralarýnda olduðu ülkelere kaydýrmaya baþladý. Salgýnýn etkilerinin azalmaya baþladýðý dönemde Rusya-Ukrayna Savaþý'nýn çýkmasý, yatýrým planlarýnda deðiþime yol açtý.
Çok sayýda ülke ve teþkilatýn Rusya'ya yönelik uygulamaya koyduðu yaptýrýmlara destek veren dünyanýn önde gelen firmalarý, ya Rusya'daki faaliyetlerini askýya aldý ya da bu pazardan çekilerek alternatif arayýþýna girdi.
Rusya'dan çekilmelerine karþýn bölgeye yönelik operasyonlarýný ve yatýrýmlarýný koordine edecekleri güvenli ve istikrarlý adres arayan uluslararasý þirketler, iþ ortamýný da dikkate alarak yönlerini Türkiye'ye çevirmeye baþladý.
Cumhuriyet gazetesinden Jale Özgentürk'e konuþan Dýþ Ekonomik Ýliþkiler Konseyi Türkiye Amerikan Ýþ Konseyi Baþkaný Mehmet Ali Yalçýndað, geçtiðimiz hafta konsey üyeleri ile ABD Büyükelçisi Jeff Flake arasýnda yapýlan görüþmede gündeme gelen bir konuyu þöyle anlattý:
"Rusya'da ABD'li 5 bine yakýn þirket var. Çýkmak için yer arýyor. Bu þirket temsilcilerinin ABD Büyükelçiliði tarafýndan Türkiye'ye davet edildiðini öðrendik. Türkiye'nin güvenli bir liman olacaðý tavsiyesi verilmiþ. Servis þirketlerinin yanýnda üretim yapan fabrikalar var. Bu konuda ciddi bir çalýþma yapýlacak."
Rusya'nýn Ukrayna'ya baþlattýðý askeri harekatýn ardýndan ABD'nin bu ülkeye uyguladýðý yaptýrýmlar sonucunda BP, Shell, Exxon, Daimler, Toyota, Ford, Nike, Adidas, McDonald's, KFC, Starbucks, Coca-Cola, PepsiCo, Airbnb, Netflix, Visa, Mastercard, ve American Express, Apple, Levi's, Walt Disney gibi daha pek çok ABD merkezli uluslararasý þirketler savaþý protesto için Rusya'daki faaliyetlerini askýya aldýðýný açýklamýþtý.
Bu geliþmeler kapsamýnda ABD ve Türkiye arasýndaki ticaret hacminin 100 milyar dolara çýkmasý beklenirken, karþýlýklý ziyaretler de hýz kesmeden devam ediyor.
ABD Ticaret Odasý Baþkan Yardýmcýsý Myron Brilliant da Türkiye'ye ziyarete gelirken, Ýletiþim Baþkanlýðý ve Türkiye Ýhracatçýlar Heyeti ABD'ye önemli bir ziyaret gerçekleþtiriyor.
Ayrýca, Hazine ve Maliye Bakaný Nureddin Nebati, Fransa'nýn Cannes þehrinde düzenlenen Uluslararasý Gayrimenkul Fuarý'nda Türkiye'deki yatýrým imkânlarýný anlatacak.
Nebati daha sonra, Birleþik Krallýk-Türkiye Yeþil Finansman Konferansý'na katýlarak yatýrýmcýlarla bir araya gelecek.
2002'de toplamda 15 milyar dolar olan Türkiye'ye uluslararasý doðrudan yatýrýmlar, 2021 yýlýnda 240 milyar dolarý geçti.
2022 yýlý için ise 20 milyar dolar civarýnda doðrudan yatýrým bekleniyor.
Öte yandan, Kovid-19 salgýnýnýn ticarete etkilerini dikkate alan Ýsveçli mobilya þirketi IKEA, Polonya hazýr giyim firmasý LLP, Alman ilaç firmasý Boehringer Ingelheim ve Belçika paketleme þirketi DW Reusables'in de aralarýnda olduðu uluslararasý þirketlerin de daha önce yatýrýmlarýný Türkiye'ye kaydýrma planlarý kamuoyuna yansýmýþtý.
Rusya-Ukrayna Savaþý'nýn baþlamasýndan sonra, Türkiye'ye ilk önemli ziyaret Ýsrail Cumhurbaþkaný Isaac Herzog tarafýndan gerçekleþtirildi.
Cumhurbaþkaný Recep Tayyip Erdoðan ile görüþen Herzog, "Hedefimiz, iliþkilerin geliþmesinin temellerini atmaktýr." dedi.
Cumhurbaþkaný Erdoðan ise Türkiye-Ýsrail iliþkileri hakkýnda 'Önümüzdeki dönemin ikili iliþkiler konusunda bölgesel iþ birliði açýsýndan yeni fýrsatlarý beraberinde getireceðine inanýyorum.' açýklamasýnda bulundu.
Türkiye-Ýsrail normalleþmesi sonucunda ticaret hacminin 2022'de 10 milyar dolara yükselmesi beklenirken, enerji ve enerji güvenliði alanlarýnda yürütülecek projelerde iþ birliði yapýlmasý planlanýyor.
Türkiye ile sorun yaþadýðý bazý ülkeler arasýnda 2022'nin baharýnda iliþkilerin düzelmesi diplomasisi çerçevesinde, tarihi komþu Yunanistan ile de önemli adýmlar atýldý.
Yunanistan Baþbakaný Kiriakos Miçotakis, Cumhurbaþkaný Erdoðan'la görüþmek üzere Türkiye'ye geldi. Temaslar sonucunda iki ülke arasýnda birçok projenin hayata geçirilmesi kararý alýndý.
Ýliþkilerin normalleþmesiyle iki ülke arasýndaki ticaret hacminin önce 7 sonra 10 milyar dolara çýkarýlmasý hedefleniyor.
Türkiye ziyareti kapsamýnda Fener Rum Patriði Bartholomeos'la da görüþen Miçotakis, Erdoðan ile olumlu, samimi ve açýk bir görüþme yaptýðýný dile getirdi.
Miçotakis, "NATO müttefiki iki ülke olarak böylesi bir dönemde öyle çok ortak sorunla karþý karþýyayýz ki, bizi ayýran sorunlardan çok bizi birleþtiren bu sorunlara odaklanmamýzýn daha önemli olduðunda mutabýk kaldýk. Ýkili iliþkilerimizin iyileþmesi ve özellikle þu an karþýlaþtýðýmýz büyük sorunlara iliþkin iþ birliði yapmamýz için temelleri attýðýmýza inanýyorum. Yine Ukrayna'da sivillerin hayatýný kaybettiði görüntüler gördünüz. Bizi bunlar meþgul etmeli." ifadelerini kullandý.
Rusya'ya uygulanan ambargolarýn ardýndan Avrupa ülkeleri enerji ihtiyaçlarýný karþýlamak için Ýsrail, Ýran ve Azerbaycan Gazý'na yöneldi. Bu gazlarýn ülkelerine taþýmasý için en uygun güzergâhýn Türkiye olduðunu bilen Avrupa ülkeleri ise Türkiye'nin bölgesel önemini bir kez daha anlamýþ oldu.
Almanya Þansölyesi Olaf Scholz'ýn geçtiðimiz günlerde Türkiye'ye gerçekleþtirdiði ziyaret sonrasýnda iþ birliðine hazýrýz mesajý verdi.
Cumhurbaþkaný Recep Tayyip Erdoðan ile Almanya Þansölyesi Olaf Scholz buluþmasýnda, ticarette 5 yeni alanda kritik adýmlarýn atýlmasý kararý çýktý.
Bunlar; yenilenebilir enerji, iklim deðiþikliði ile mücadele, yeþil dönüþüm, yapay zekâ ve dijitalleþme.
Türkiye bu ticaret atýlýmýyla, AB'nin lokomotifi Almanya ile olan ticaret hacmini 50 milyar dolarýn üzerine çýkarmayý hedefliyor.
Star Gazetesi