Cumhurbaþkaný Recep Tayyip Erdoðan ile Birleþmiþ Milletler (BM) 79. Genel Kurulu dolayýsýyla ABD'de bulunan Emine Erdoðan, New York'taki Türkevi'nde Olgunlaþma Enstitüleri tarafýndan düzenlenen 'Gelin Hazineleri: Osmanlý ve Anadolu Çeyizlerinde Bir Yolculuk' programýna ev sahipliði yaptý.
Programa, Nijerya Devlet Baþkanýnýn eþi Oluremi Tinubu, Kosova Cumhurbaþkanýnýn eþi Prindon Sadriu, Mauritius Cumhurbaþkanýnýn eþi Sayukta Roopun, Fiji Cumhurbaþkanýnýn Eþi Filomena Katonivere, Guatemala Cumhurbaþkanýnýn eþi Lucrecia Peinado, Bosna Hersek Devlet Baþkanlýðý Konseyi Baþkanýnýn eþi Mirela Becirovic,
Yunanistan Baþbakanýnýn Eþi Mareva Grabowski Mitsotakis, Arnavutluk Baþbakanýnýn eþi Linda Rama ile Esvatini Baþbakanýnýn eþi Philile Dlamini, bakanlar, milletvekilleri, genel yayýn yönetmenleri ve uluslararasý kuruluþlarýn üst düzey temsilcileri katýldý.
Programda konuklarýna hitap eden Emine Erdoðan, Türk kadýnýnýn el emeði göz nuru eserlerinden oluþan, Osmanlý ve Anadolu çeyizlerinin keþfedileceði özel etkinlik vesilesiyle misafirlerini Türkevi'nde aðýrlamaktan duyduðu mutluluðu dile getirdi.
Emine Erdoðan, geleneksel el sanatlarýnýn, bir kültürün satýr satýr okunabileceði yaþayan belgeler mahiyetinde olduðunu belirterek, 'Kültür havzasý Asya'dan Afrika'ya geniþ bir coðrafyayý kapsayan Anadolu, bu anlamda köklü bir hafýzaya sahiptir. Tarih boyunca bölgenin insanlarý, hayatýn her yüzünü hünerli elleriyle eþyaya iþlemiþ, yaþadýðý mekaný ince dokunuþlarla güzelleþtirmiþtir.' diye konuþtu.
Yeni bir yuvanýn kurulmasý anlamýna gelen düðün merasimlerinin bu zengin kültürün kapsamlý bir sunumu gibi olduðunu vurgulayan Emine Erdoðan, 'Gelin hamamýndan kýna gecesine, gelin bohçasýndan çeyiz sandýðýna birçok ritüeli barýndýran Türk düðünleri, geleneksel el sanatlarýmýzýn birçok yönüyle ortaya çýktýðý eþsiz törenlerdir.
Bu merasimler arasýnda, bilhassa çeyiz geleneðinin kültürümüzde özel bir yeri vardýr. Çeyiz, bir evi yuva yapan deðerlerin, sabrýn, özenin ve sevginin eþyaya ve mekana yansýtýlmasýdýr. Özel dokuma kilim ve örtülerden giyim kuþama, hatta kozmetiðe dek bir insanýn evinde ihtiyaç duyabileceði her çeþit ürün, çeyiz sandýklarýnda yer bulur.' ifadelerini kullandý.
- ÇEYÝZ SANDIÐININ HER AÞAMASI DAYANIÞMA ÝÇERÝYOR
Emine Erdoðan, çeyiz ürünlerinin günlük hayattaki ihtiyaçlarý karþýlamasýnýn yaný sýra kadýnlarýn duygularýný, dileklerini ve hayallerini sembollerle ortaya koyan özel birer mektup gibi olduðunu anlattý.
Yalnýzca geline ve yeni kuracaðý eve yönelik özel bir hazýrlýk gibi gözükse de çeyizin aslýnda kalabalýk bir aile ve dost çevresini de içeren toplumsal bir faaliyet olduðunu vurgulayan Emine Erdoðan, hazýrlýk sürecinden gelin sandýðýnýn yeni eve taþýnmasýna kadar her aþamanýn sosyal bir birliktelik ve dayanýþma içerdiðini ifade etti.
Bu birlikteliðin Osmanlý saraylarýna has çeyiz kültüründe farklý bir boyut aldýðýný aktaran Emine Erdoðan, özgün iþlemeleri ve kýymetli materyalleri ile Osmanlý sultanlarý için özel hazýrlanmýþ çeyiz ürünlerinin, halkýn katýldýðý büyük bir törenle gelinin yeni evine taþýndýðýný dile getirdi.
Emine Erdoðan, 'gelin alayý' olarak da bilinen bu törenin, Türk çeyiz kültürüne dair benzersiz bir þölen sunduðunun altýný çizerek, þöyle konuþtu:
'Çeyiz geleneðimize dair bütün bu kültürel mirasý paylaþýrken tarihe yapýlan sade bir övgüden öte bir çabamýz olduðunu vurgulamak isterim. Otomasyon ve dijitalleþmenin her yanýmýzý sararak, emeði ve özgünlüðü günden güne yok ettiði bir dönemde yaþýyoruz. Kültürel miraslarýn doðru deðerlendirildiðinde insanlýk olarak sürüklendiðimiz bunalýmlara çözüm sunacak potansiyeli barýndýrdýðýna yürekten inanýyorum.'
- 'KAYBOLMAYA YÜZ TUTMUÞ HER KÜLTÜR ÝNSANLIÐIN ZÝHNÝNÝN DAHA DA ÇORAKLAÞMASI ANLAMINA GELÝR'
Emine Erdoðan, kültürlerin insanýn kendisini ve çevresini keþfetme sürecinde yol gösterici anlam haritalarý olduðunu dile getirerek, 'Tarihte örnek medeniyetler kurmuþ, dünyaya yön vermiþ toplumlar, geçmiþiyle, öz kimliðiyle, kültürel hafýzasýyla baðýný güçlü tutmuþ olanlardýr.
Yeryüzünde kaybolmaya yüz tutmuþ her kültür, insanlýðýn zihninin daha da çoraklaþmasý, deðer yargýlarýnda yolunu kaybetmesi anlamýna gelir. Doðup büyüdüðüm Anadolu medeniyeti baþta olmak üzere dünyanýn kadim kültürlerinin deðerler müktesebatýný, günümüzün bilgi ve imkanlarýyla harmanlayarak geleceðe taþýmayý bir insanlýk meselesi olarak ele almalýyýz.' þeklinde konuþtu.
Türk el iþi geleneðini korumak ve geleceðe aktarmak üzere 1945'te kurulan Olgunlaþma Enstitülerini yeniden canlandýrma hedefiyle 'Türk Ýðnesinin Mucizesi' projesini hayata geçirdiklerini belirten Emine Erdoðan, þunlarý kaydetti:
'Olgunlaþma Enstitülerimiz, büyüklerimizin sandýklarýnda özenle sakladýðý gelin hazinelerini yeniden canlandýrarak çaðdaþ tasarýmlarla buluþturmayý hedefliyor. Türk geleneksel el sanatlarýnýn kültürel temsilcileri olarak Türkiye'yi uluslararasý alanda tanýtýrken, sürdürülebilir üretim sistemiyle dünyaya ilham verici bir model de sunuyor. Nesilden nesile aktarýlan sevgi ve baðlýlýðýn sembolü çeyizlerimizin modern yorumlarýnýn giyimden ev tekstiline birçok sektöre yeni bir vizyon getireceðinden þüphem yok.
Ruhunu kaybetmiþ, kýsa ömürlülükle malul fabrikasyon ürünlerden oluþan küresel pazara, kalite ve zarafet aþýlayacaðýna yürekten inanýyorum. Dünyayý saran tek tipleþme ve kültürel çoraklaþma tehdidi karþýsýnda, Anadolu kadýnýnýn zamaný aþan iþleme dilinin ve emeðinin tüm dünya için bir ilham olmasýný ve unuttuðumuz deðerleri yeniden hatýrlatmasýný diliyorum.'
Emine Erdoðan, program kapsamýnda hazýrlanan sergi ve defile etkinliðinde baþta Olgunlaþma Enstitülerinin çalýþanlarý olmak üzere emeði geçen herkese teþekkür ederek 'Asýrlar boyu bu ince dokunuþlarla sevgi ve hürmeti ailelerinin hayatýna iþlemiþ, alýn teri emeðiyle insanlýða zarif ve latif bir miras býrakmýþ tüm kadýnlarýmýzý saygýyla anýyorum.' dedi.
- DEFÝLE BÜYÜK BEÐENÝ TOPLADI
Emine Erdoðan'ýn konuþmasýnýn ardýndan Osmanlý ve Anadolu dönemi geleneksel gelinlikleri defileyle tanýtýldý. Erdoðan, defile esnasýnda kýyafetlerle ilgili baþkan eþlerine bilgi verdi, nakýþlarýn özelliklerini anlattý.
Katýlýmcýlar tarafýndan büyük beðeni toplayan defileden sonra aile fotoðrafý çekildi.
- DEVLET BAÞKANI EÞLERÝ SERGÝYÝ ÝLGÝYLE ÝNCELEDÝ
Program kapsamýnda Türkevi'nin bir katýnda, Osmanlý ve Anadolu kültürüne ait motiflerle iþlenmiþ çeyizler, düðün kostümleri, el iþi halýlar ve Türk kültürünü yansýtan objelerin yer aldýðý sergi alaný oluþturuldu.
Emine Erdoðan'ýn, tek tek karþýladýðý devlet baþkaný eþlerine geleneksel Türk kahvesi ve þerbet ikramýnda bulunulduktan sonra sergi alaný gezildi.
Emine Erdoðan, çeyizin gelinlik kýzlar tarafýndan nasýl hazýrlandýðýný, ürünlere iþledikleri motiflerin her birinin anlamý olduðunu ve el emeði ürünlerin gelecek kuþaklara býrakýlmasýnýn kýymetini, birebir ilgilendiði konuklarýna anlattý.
Sergi alanýnda kýna gecesinin Türk kültüründeki yerinin önemine deðinen Emine Erdoðan, dekorlarla geleneksel Türk hamamý görüntüsü verilen bölümde ise gelin hamamýnýn anlamýný aktardý.
Emine Erdoðan, sergi alanýnda aðaç görüntüsü verilen bölümde, Anadolu'daki Nahýl aðacý kültürüne dair bilgileri konuklarýyla paylaþýrken, bazý misafirler bu aðaca dileklerini astý.
Programýn ardýndan, Kosova Cumhurbaþkanýnýn eþi Prindon Sadriu, Bosna Hersek Devlet Baþkanlýðý Konseyi Baþkanýnýn eþi Mirela Becirovic ile Guatemala Cumhurbaþkanýnýn eþi Lucrecia Peinado, BM 78. Genel Kurulu'nda küresel imzaya açýlan ve Cumhurbaþkaný Erdoðan'ýn ilk imzacýsý olduðu Sýfýr Atýk Ýyi Niyet Beyaný'ný imzaladý.