Eski fotoðraflar, eþyalara sinmiþ kokular... Srebrenitsa'nýn yalnýz anneleri 'kavuþmak' için gün sayýyor
Bosna'daki savaþta 8 binden fazla Boþnak erkeðin katledildiði Srebrenitsa Soykýrýmý'nda çocuklarýný, eþlerini, babalarýný ya da erkek kardeþlerini kaybeden onlarca anne, savaþýn ardýndan döndüklerini Srebrenitsa'da yalnýz baþlarýna sevdiklerine yeniden kavuþacaklarý günü bekliyor.
1
/
15
Soykýrýmda kaybettikleri ve bugün kabirleri Potoçari Anýt Mezarlýðý'nda bulunan sevdiklerine yakýn olmak için Srebrenitsa'ya dönen çok sayýda anne, savaþtan önce mutlu, mesut ve kalabalýk yaþadýklarý evlerinde, artýk bir baþlarýna eþyalara sinmiþ kokular ya da evin dört bir yanýna astýklarý fotoðraflarla avunuyor.
2
/
15
Hemen her gün sevdiklerinin mezarlarýnýn baþýna giderek dua okuyan acýlý anneler, en sonra 25 yýl önce gördükleri çocuklarýna, eþlerine ya da kardeþlerine yeniden kavuþmanýn umuduyla yaþýyor.
3
/
15
Sýrp komutan Ratko Mladic'in emrindeki askerlerin þehri ele geçirdiði 11 Temmuz 1995'te baþlayan soykýrýmda eþini ve oðlunu kaybeden Fazila Efendic, Potoçari Anýt Mezarlýðý'nýn tam karþýsýna açtýðý küçük çiçekçi dükkanýndan her gün oðlu ve eþinin mezarýný izliyor, onlara dua ediyor.
4
/
15
Ayný zamanda Srebrenitsa Anneleri Derneðinin de baþkanlýðýný yürüten Efendic, AA muhabirine yaptýðý açýklamada, küçük kýzý ile savaþtan sonra evlerine döndüklerinde tek bulduðu þeyin oðlunun okul karneleri olduðunu söyledi.
5
/
15
Soykýrýmda çok sayýda yakýn akrabasýný da kaybettiðini anlatan Efendic, 'Bugün Srebrenitsalý annelerin büyük çoðunluðu yapayalnýz yaþýyor. Dernekte buluþup acýlarýmýzý paylaþýyoruz. Ortak mücadelemiz, soykýrýmda öldürülen sevdiklerimizin bulunmasý ve savaþ suçlularýnýn cezalarýný çekmesi.' dedi.
6
/
15
- Mezarlar, anneleri Srebrenitsa'da tutuyor
7
/
15
Srebrenitsa'ya geri dönmesinin en önemli nedeninin, eþi ve oðlunun Potoçari'deki mezarý olduðunu kaydeden Efendic, 'Her gün mezarlarýný ziyaret ediyorum. Bu mezarlar bize burada kalmamýz gerektiðini söylüyor. Potoçari'deki mezarlýðýn, birçok annenin bu þehri sevmesine vesile olduðunu düþünüyorum.' diye konuþtu.
8
/
15
Efendic, Bosna Hersek'te insani yardým faaliyetleri yürüten 'EMMAUS' isimli yardým kuruluþu tarafýndan baþlatýlan proje sayesinde, gönüllülerin her gün yalnýz yaþayan anneleri ziyaret ederek onlara bir öðün yemek getirdiklerini de aktardý.
9
/
15
Hayatýna yalnýz devam etmek zorunda kalan Srebrenitsa annelerinden Suhra Malic de soykýrýmda iki oðlunu ve 20'ye yakýn akrabasýný kaybetti.
10
/
15
Savaþtan önce sevdikleriyle mutlu bir hayatý olduðunu anlatan Malic, 'Çocuklarýmýn bedenlerini farklý toplu mezarlarda buldum. Eþim de soykýrýmdan eski bir Sýrp komþumuz sayesinde kurtulmuþtu. Buraya eþimle birlikte geri döndük ama onu sekiz yýl önce kaybettim.' dedi.
11
/
15
Malic, ölene dek Srebrenitsa'dan ayrýlmayacaðýný vurgulayarak, 'Burada televizyon izleyip örgü örüyorum. Büyük þehirlere taþýnýp binalara bakmaktansa burada sevdiklerimin mezarlarýna bakarým.' ifadelerini kullandý.
12
/
15
Zaman zaman Srebrenitsa annelerinin evlat acýsýna nasýl dayanabildiðine anlam dahi veremediðini kaydeden Malic, 'Elimizden bir þey gelmiyor. Ýnsan ölmeden topraða giremiyor, sevdiklerine yeniden kavuþamýyor.' diye konuþtu.