Deli bal, Karadeniz Bölgesi'nin sahil kesiminde yetiþen ve yýlda 15-20 gün çiçek açan 'orman gülü'nden arýlarýn nektar almasýyla elde ediliyor.
Deli bal, 2009 yýlýnda çekilen Sherlock Holmes filminin yaný sýra Agatha Christie'nin 'Elmayý Yýlan Isýrdý' adlý romanýndan 2023'te uyarlanan 'Venedik'te Cinayet' filminde de iþlendi.
Sherlock Holmes'te, idam edilen Lord Blackwood'un daha sonra canlanmasý üzerine Sherlock Holmes ve yardýmcýsý Doktor Watson olayýn gizemini araþtýrýyor ve idam edilmeden önce Blackwood'un deli bal yemesinin ardýndan nabzý bir süreliðine durunca öldü sanýldýðý belirleniyor.
Sherlock Holmes olayýn sýrrýný, 'Deli bal, Türkiye'de Karadeniz Bölgesi'nde yetiþir, uyutur ve nabzý düþürür.' sözleriyle açýklýyor.
'Venedik'te Cinayet' filminde ise Türkiye'den getirilen deli balýn etkilerinden bahsediliyor.
Kastamonu Arý Yetiþtiricileri Birliði Baþkaný Cem Baþar, AA muhabirine, bölgenin yoðun olarak orman gülü örtüsüne sahip olduðunu söyledi.
Deli bal üretimini yaðýþ ve iklim þartlarý gibi sýnýrlayan faktörler bulunduðuna iþaret eden Baþar, 'Yaðýþ çok olduðunda üretim düþüyor. Bu sezon yaðýþ düþük, üretimin iyi olacaðýný düþünüyoruz. Deli balýn üretimi kýsýtlý miktarda olmakta. Kastamonu'da yýllýk birkaç ton civarýnda üretimi var.' dedi.
Deli balýn faydalarýna deðinen Baþar, 'Deli bal mide hastalýklarý, sindirim sistemi, iskelet yapýsýna faydalý oluyor. Hipertansiyon hastalarýnýn kullanmasýný bazý doktorlar tavsiye ediyor. Deli balýn genel anlamda nabzý ve tansiyonu düþürücü özelliði var. Yedikten 10-15 dakika içinde etkisini göstermekte. Burada önemli olan doktor tavsiyesi üzerine tüketmek.' bilgisini verdi.
Azdavay ilçesine baðlý Sada köyünde bal üreticiliði yapan Mustafa Karaçam da Ýstanbul'da yaþarken Kovid-19 salgýný döneminde memleketine taþýndýðýný belirtti.
Hobi olarak arýcýlýða baþladýðýný dile getiren Karaçam, '35-40 kovan arýmýz bulunuyor. Çiçek balý ve deli bal üretiyoruz. Sezonda 150-200 kilogram deli bal alýyorum.' diye konuþtu.
Deli balýn özel bir bal olduðunu vurgulayan Karaçam, 'Doðal antibiyotik gibidir. KOAH, akciðer hastalýklarý olanlarýn tükettiði bir bal. Ben de bir dönem akciðer hastalýðý geçirdim ve tükettiðim için bunun üretimine aðýrlýk verdim.' dedi.
Ýzmir Katip Çelebi Üniversitesi Týp Fakültesi Adli Týp Ana Bilim Dalý Öðretim Üyesi Prof. Dr. Ýsmail Hamit Hancý, deli balla ilgili en ilginç hikayenin dünyanýn ilk coðrafyacýsý ve tarihçisi olarak bilinen Strabon'un 'Geographika' kitabýnda anlatýldýðýný söyledi.
Ýzmir Katip Çelebi Üniversitesi Týp Fakültesi Adli Týp Ana Bilim Dalý Öðretim Üyesi Prof. Dr. Ýsmail Hamit Hancý, deli balla ilgili en ilginç hikayenin dünyanýn ilk coðrafyacýsý ve tarihçisi olarak bilinen Strabon'un 'Geographika' kitabýnda anlatýldýðýný söyledi.
Kitapta, tarihteki ilk zehir bilimci ve biyolojik silahlarý kullanan kiþi olarak anýlan Pontus Kralý 6. Mithridates ile ilgili þunlarý da aktardý;
'Mithridates, daðlýk ülkeden geçerken Roma Ýmparatorluðu'nun generali Pompey'in ordusunun üç bölüðünü imha etmiþtir. Bunlar, aðaç dallarýndaki peteklerden elde edilen deli balý kaselere koyup yol üzerine býraktýlar. Romalý askerler bunu yiyip bilinçlerini kaybedince onlara saldýrarak kolayca hepsini saf dýþý ettiler. Bu þekilde kullanýlan deli bal, bazý tarihçiler tarafýndan tarihin ilk biyolojik silahý olarak deðerlendirilir.'