Dünya Saðlýk Örgütü (DSÖ) Türkiye Ofisi Ruh Saðlýðý Program Yöneticisi Doç. Dr. Akfer Karaoðlan Kahýloðullarý, AA muhabirine yaptýðý açýklamada, pandemi ilan edilen ve dünyanýn birçok ülkesinde ölümlere yol açan yeni tip koronavirüsle mücadelede, ruh saðlýðýnýn korunmasýnýn da büyük önem taþýdýðýný söyledi.

Bu dönemde yaþanan en yaygýn duygularýn korku ve kaygý olduðunu vurgulayan Kahýloðullarý, hastalýk ve sonuçlarýna iliþkin korkulara ek olarak, günlük yaþam biçiminde oluþan ani deðiþim ve belirsizliðin de kaygýyý artýrdýðýný ifade etti.

Belirli düzeyde korku ve kaygýnýn hissedilmesinin çok normal bir tepki olduðunu ve saðlýðý korumaya yönelik etkisinin bulunduðunu aktaran Kahýloðullarý, 'Ancak bu duygular çok artarsa iþlevsel olmaktan çýkýp irrasyonel deðerlendirmelere ve davranýþlara neden olabilir.' uyarýsýnda bulundu. Kahýloðullarý, böylesi bir kaygýnýn yaþanmamasý için bilginin Saðlýk Bakanlýðý ve DSÖ gibi güvenilir kaynaklardan alýnmasýnýn önem taþýdýðýnýn altýný çizdi.

Bilgi almak amacýyla da olsa olumsuz haberlere gereðinden fazla maruz kalmanýn, kiþinin ruhsal iyilik halini olumsuz etkilediðine dikkati çeken Kahýloðullarý, þu deðerlendirmelerde bulundu:

'Bunun için bilgi alma süresi kontrol edilmeli. Sürekli salgýnla ilgili haber kanallarýný izlemek, sosyal medyayý takip etmek ruh saðlýðý üzerinde olumsuz etki yaratacaðýndan bu, günde bir ya da iki kez olacak þekilde belirlenen zaman dilimlerinde yapýlmalý.

Üzücü bulunan haberleri izlemeye ya da dinlemeye ayrýlan zaman azaltýlarak hissedilen endiþe ve gerginlik azaltýlabilir. Bunun dýþýndaki zamanlarda evdeki yakýnlarla zaman geçirilebilir, telefonla ya da sosyal platformlar aracýlýðý ile arkadaþlarla görüþülebilir ya da hobilere zaman ayrýlabilir.

Evde kalýnan sürede günlük rutinler korunmalý, iyi beslenilmeli, basit egzersizler düzenli olarak yapýlmalý ve düzenli uyku ihmal edilmemeli.'

Çocuklara, yaþlýlara ve engellilere, önerilere uyulmasýnda destek olunmasý gerektiðini kaydeden Kahýloðullarý, bu bilgilerin zaman zaman unutulabileceði göz önünde bulundurularak, gerekli aralýklarla, yapýlmasý gerekenlerin tekrarlanabileceðini söyledi.

Kahýloðullarý, sosyal mesafenin, kiþinin kendini ve baþkalarýný virüsün etkilerinden korumasýnýn en önemli yolu olarak görüldüðünün altýný çizerek, 'Bu önlem, günlük yaþam pratiðinin radikal bir þekilde deðiþtirilmesine neden oldu. Bu durum kaygý, stres ve gerginliðe neden olabilir. Kiþinin kendini baský altýnda hissetmesi çok anlaþýlýr ancak bu kriz dönemini, kendimize ya da ailemize vakit ayýrabileceðimiz bir sürece dönüþtürebilirsek olumsuz psikolojik etkileri azaltmamýz mümkün.' deðerlendirmesinde bulundu.

- 'KARANTÝNADA KÝÞÝLER KAYGILI, ÖFKELÝ, ÇARESÝZ, TÜKENMÝÞ HÝSSEDEBÝLÝR'

Araþtýrmalara göre karantina süreçlerinin etkilerinin pek çok faktör sonucunda ortaya çýktýðýný anlatan Kahýloðullarý, þu bilgileri verdi:

'Bunlar arasýnda, karantina öncesi kiþilik özellikleri, karantinaya alýnma konusunda gönüllülük en önemli olanlarý. Karantina süreçleri sýrasýnda kiþiler kaygýlý, öfkeli, çaresiz, tükenmiþ, çökkün hissedebilirler.

Ne yazýk ki bu etkiler ilerleyen aylar ve yýllarda da ruh saðlýðý üzerinde olumsuz etkiler býrakabilir. Bu etkileri önlemek için karantinaya alýnacak kiþilerin anlayabilecekleri biçimde nedenler ve süreç konusunda bilgilendirilmesi, karantina süresinin mümkün olduðunca kýsa tutulmasý ve çok sýra dýþý bir durum olmadýkça önceden ilan edilen sürenin deðiþtirilmemesi, karantina altýndakilerin bütün ihtiyaçlarýnýn karþýlanmasý ve bunun diðer insanlarý korumak için ne kadar fedakarca bir tutum olduðunun, tekrarlayan biçimde vurgulanmasý önerilmektedir.'

- PANÝKLE BAÞ ETMENÝN YOLLARI

Kaygý ve korkunun, iyi yönetilmediðinde paniðe neden olmasýnýn beklenen bir durum olduðuna dikkati çeken Kahýloðullarý, olumsuz duygularý kabul etmenin, olumsuz etkinin önlenmesinin ilk adýmý olduðunu belirtti.

Kahýloðullarý, sözlerini þöyle tamamladý:

'Olumsuz duygularý kabul etmek için kendinize zaman verin, duygularýnýzý anlamaya çalýþýn. Bilgilenmek için güvenilir kaynaklarý seçin ve sadece belirli zamanlarda kontrol edin. Sizde kaygý uyandýran içerikleri izlemeyin. Genel durum konusunda elbette bilgi sahibi olun ancak kiþisel risk deðerlendirmenizi yapýn ve adýmlarýnýzý ona göre atýn.

Unutmayýn ki toplumun baþka bir kesimi için risk oluþturan bir durum, sizin için söz konusu olmayabilir veya bunun tam tersi olabilir. Ayrýca aileniz ya da arkadaþlarýnýzla telefonla konuþmak, duygularýnýzý paylaþmak kendinizi daha iyi hissettirebilir.'