Saðlýk çalýþanlarý koronavirüs ile 7 gün 24 saat mücadele ediyor. Mücadelenin ilk adýmý ise çaðrý merkezleri. Bu günlerde yoðunluðun oldukça arttýðý 112 Avrupa Komuta Merkezi'ne, günde 40 bine yakýn çaðrý geliyor. Çaðrý merkezini koronavirüs þüphesiyle arayan da var, baþka þikayetlerle de. Çaðrýlarý yanýtlayan görevliler, salgýn dolayýsýyla rutin sorularýna ek hastalara, tek tek koronavirüs semptomlarýnýn olup olmadýðýný soruyor. Sorular bittiðinde ise hastadan, var ise maske ve eldivenini takarak saðlýk personellerini beklemesi isteniyor. Sonraki aþamada ise en yakýn ambulans, adres bilgileri teyit edilen hastanýn evine yönlendiriliyor. Ekipler, her hastaya koruyucu ekipmanlarýný giyinerek gidiyor.
'GÜNDE 40 BÝNE ULAÞAN ÇAÐRILAR ALIYORUZ'
Büyük bir özveri ile çalýþan komuta merkeziyle ilgili bilgileri Ýstanbul Avrupa Ýl Ambulans Servisi Baþhekimi Uzm. Dr. Fatih Türkmen verdi.
Koronavirüs nedeniyle her zamankinden çok daha yoðun günler geçirdiklerini ve çaðrý sayýlarýnýn oldukça arttýðýný dile getiren Türkmen, 'Normalde de çaðrý merkezimiz Türkiye'nin en yoðun çalýþan, en fazla çaðrý alan merkeziydi. Tabii ki bu koronavirüs ile ilgili durumlar ortaya çýkýnca hem danýþmak için arayanlar, hem de sokaða çýkma yasaklarý gibi durumlarda insanlarýn insani ihtiyaçlarý ile ilgili danýþabileceði bir merkez olmamýzdan dolayý, çaðrýlarýmýz aþýrý miktarda arttý. Tabii ki biz öncelikle iþimiz gereði saðlýkla ilgili çaðrýlar almak istiyoruz ve ambulanslarýmýzý sadece acil vakalar için çýkartmak istiyoruz. Tabii bu sürecin içinde bizim günde gelen çaðrý sayýlarýmýz zaten bilinmekte. Biz ayda 600 bin civarý çaðrý alan bir merkezdik. Tabii ki þu anda süreçlerimizde neredeyse iki katýna varan bir çaðrý yoðunluðumuz ortaya çýkmaya baþladý. Günde 40 bine ulaþan çaðrýlar almaya baþladýk. Çok þükür ekibimizle birlikte bu çaðrýlarýn hepsini karþýlayabiliyor ve gereken acil vakalarýn hepsine ambulanslarýmýzý çýkartabiliyoruz. Sahada eþ zamanlý 181 ambulansýmýz Avrupa yakasýnda görev yapmakta. Tüm ekiplerimiz canla baþla, gerektiðinde kendi ihtiyaçlarýndan bile fedakarlýk göstererek çalýþmaktalar. Onlarý da sizlerin nezdinde bir kez daha tebrik ediyorum' dedi.
EKÝPLERÝN SAYISI ÇOÐALDI
Bu süreçte personel sayýlarýnýn arttýðýný söyleyen Fatih Türkmen, 'Bizim Ýstanbul genelinde gün içerisinde sahada ve komuta merkezlerimizde çalýþan bin tane saðlýk çalýþanýmýz bulunmakta. Her gün bunlar, sahada nöbet usulü çalýþmaktalar. Ayrýca idari ekiplerimiz de var. Biz çok büyük bir saðlýk ordusuyuz 112 hizmetleri olarak Ýstanbul halkýna hizmet vermekteyiz. Ýlk vakanýn ortaya çýkmasýyla beraber bakanlýðýmýz 600'den fazla personel atamasý yaptý ve ekiplerimizde artýþlar meydana geldi. Ýþ yoðunluðunun artmasý bizlere yorgunluk getiriyor elbette ama þu süreçlerde ülkemize fayda saðladýðýmýzý, bu sýkýntýlý süreçleri birlikte yendiðimizi bilmek de aslýnda bizlere gurur veriyor' þeklinde konuþtu.
RUTÝN SORULARA EK HASTALARA KORONAVÝRÜS SEMPTOMLARININ OLUP OLMADIÐI SORULUYOR
112 Avrupa Komuta merkezinde nasýl bir sistem ile çalýþtýklarýný ise Türkmen, þu sözlerle anlattý:
'Aslýnda bir komuta çaðrý merkezi usulü ile çalýþýyoruz. Çaðrý karþýlayýcýlarýmýz var. Bu kiþiler saðlýk personeli deðil. Bunlar çaðrý geldiði vakit, çaðrýnýn saðlýkla ilgili olup olmadýðýný ve neyle ilgili olduðunun ayrýmýný yapýyorlar. Biliyorsunuz biz vefa hizmeti de veriyoruz. Onun ayrýmýný yapýp, eðer saðlýkçýyý ilgilendiren bir çaðrý ise saðlýkçýya aktarýyorlar, saðlýkçý durumunu deðerlendiriyor ve gerek görürse de telsizci üzerinden de vakalarýmýz veriliyor. Sürecimizin içinde herhangi bir konsültasyon ihtiyacý doðarsa doktorlarýmýz devreye girerek hastalarýmýzý deðerlendiriyorlar. Tabii burada koronavirüs ile ilgili bazý sorular gündeme geliyor. Test yapýlýp yapýlmadýðý, hastanýn nefes darlýðýnýn olup olmadýðý, ateþinin olup olmadýðý, öksürük gibi semptomlarýn olup olmadýðý deðerlendiriliyor ve bunlara göre bir skalamýz var. Burada da koronavirüs þüphesinin olup olmadýðýný belirleyip, ekiplerimiz buna göre deðerlendirip vakalara koruyucu ekipmanla birlikte çýkma duruma giriyorlar. Tabii istasyonlarýmýzda bu kýsa süre içinde hallediliyor. 30-45 saniye gibi sürelerde koruyucu ekipmanlar hýzlý bir þekilde giyilerek vakaya çýkýþ saðlanýyor.'
1-2 DAKÝKALIK SÜREÇ ÝÇÝNDE EKÝPLER HAZIRLANARAK YOLA ÇIKIYOR
Hastalara ortalama ne kadar süre içinde ulaþtýklarý sorusuna ise Türkmen, 'Biz en kýsa süreyi hedefliyoruz. Tabii ki bu süreçler 1-2 dakikalýk bir periyodu içeriyor. Vakanýn alýnmasý, buradan aktarýldýktan sonra ekibin hazýrlanýp çýkmasý ve ambulansýn kontaðý çalýþtýrýp çýkmasý genellikle 1-2 dakikalýk bir süreci kapsamakta. Bizim için her zaman kural þudur, 'En yakýn ve en uygunö bazen en yakýn oluyor, bazen en uygun. Bu sahanýn durumuna göre deðiþmekte. Ekiplerimiz uygun olduðunda yakýn bir bölgeden de ambulans çýkartabiliyoruz. Biz sürekli çaðrýnýn geldiði noktayý da yaklaþýk olarak tespitini yapabiliyoruz. Ambulanslarýmýzýn GPS sistemi üzerinden anlýk nerede olduðunu, hastanede mi, vakayý býrakýyor mu görebiliyoruz. Ayrýca yapýlan iþ ve iþlemleri de takip ediyoruz. Malzeme alýmýnda mý, dezenfeksiyon iþleminde mi, hastayý býrakýyor mu…'yanýtýný verdi.
'BÝZÝMLE ÝLGÝLÝ OLMAYAN ÇAÐRILAR ÞEVKÝMÝZÝ KIRIYOR'
Koronavirüs salgýný baþladýðýndan beri 112 acil hattýný meþgul eden asýlsýz çaðrýlarýn azaldýðýný, bu günlerde bu tip çaðrýlar almadýklarýný dile getiren Türkmen, 'Bizim uyarýmýz hep 112'yi meþgul etmeyin, acil durumlarda arayýn yönündedir. Çok þükür þu an ülkece bu çaðrýlarda bir azalma gördük. Ayrýca dediðiniz gibi, bizi danýþmanlýk için de arayanlar oluyor. Biz aslýnda danýþmanlýk hizmeti vermiyoruz. Bu yüzden bu tür hizmetler için, özellikle koronavirüs için bakanlýðýmýzýn kurmuþ olduðu koronavirüs ile ilgili danýþmanlýk hizmeti veren 184 hattýmýz var. Oraya vatandaþlarýmýz müracaat edebilirler. Biz acil vakalara, saðlýk ile ilgili olan vakalara bakmak istiyoruz. Bunlarý þu an göðüsleyebiliyoruz. Bununla ilgili bir sýkýntýmýz yok, ama bizimle ilgili olmayan çaðrýlar geldiði vakit, tabii ki ekibimizin þevki kýrýlabiliyor ve yorgunluk ortaya çýkabiliyor' þeklinde konuþtu.
ÝSTANBUL'DA TOPLAM 287 AMBULANS HÝZMET VERÝYOR
Ýstanbul'da 112 sisteminde çalýþan personel ve ambulans sayýlarýndan da bahseden Türkmen, '181 ambulansýmýz Avrupa yakasýnda hizmet vermekte, fiziki olarak þuanda 165 tane noktamýz bulunmaktadýr. Anadolu yakasýnda ise 106 tane ambulansýmýz hizmet veriyor. 112 sisteminde yaklaþýk 5 bin civarýnda çalýþanýmýz var. Ekiplerimizde paramedik ve ATT arkadaþlarýmýz, ambulans sürücülerimiz var. Ayrýca tabii doktorlu ekiplerimiz var, yine komutada doktorlarýmýz, idari ekiplerimiz, telsizcisinden tutun, bilgi iþlemcisinden yazýlýmcýsýna kadar biz büyük bir orduyuz. Büyük bir ekibiz' dedi.
DIÞ ORTAMDAN ÝZOLE MÜDAHALEDE BULUNUYORLAR
Ekiplerin hastalara giderken aldýðý önlemeleri ise Türkmen, 'Koruyucu ekipmanlarýmýz zaten tüm vücudu kaplayan bir tulum, bir n95 maske, yüzü koruyan bir gözlük ya da siperlik. Ekiplerimiz bununla birlikte çýkýyor ve mutlaka hastaya da cerrahi maske takýyorlar. Bizim için koronavirüslü vakanýn da diðer hastalardan bir farký yok. Nefes darlýðý, yüksek ateþ, halsizliði varsa diðer hastalýklarda buna benzer þikayetlere neden olduðu için müdahale þeklimiz deðiþmiyor. Sadece kendimizi, ekibimizi, ambulansýmýzý ve hastayý dýþ ortamdan olabildiðince izole ederek müdahalelerimizi gerçekleþtiriyoruz' þeklinde anlattý.