Ýlçeye 13 kilometre uzaklýktaki Demirölçek Mahallesi yakýnlarýnda bulunan, Roma Ýmparatorluðu döneminde 'askeri yerleþim' olarak kullanýlan Zerzevan Kalesi, kentin önemli turizm deðerleri arasýnda yer alýyor.

Askeri yerleþimde, dünyada bulunan son Mithras tapýnaðýnýn ortaya çýkarýldýðý kale, tarihe ýþýk tutmaya devam ediyor.

UNESCO Dünya Mirasý Geçici Listesi'ne adýný yazdýran tarihi kalede, Kültür ve Turizm Bakanlýðý, Valilik, Diyarbakýr Müzesi, Çýnar Kaymakamlýðý ve Dicle Üniversitesinin katkýlarýyla 2014 yýlýnda baþlatýlan kazý çalýþmalarý sürüyor.

Bugüne kadar 60 dönüm alan üzerinde 12-15 metre yüksekliðinde ve 1200 metre uzunluðunda sur kalýntýsý, 21 metre yüksekliðinde gözetleme ve savunma kulesi, kilise, yönetim binasý, konutlar, tahýl ve silah depolarý, kaya mezarlarý, su kanallarý ile 54 su sarnýcý, yer altý kilisesi, 400 kiþinin sýðacaðý yer altý sýðýnaðý, gizli geçitler, milattan sonra 4. yüzyýlda Hristiyanlýðýn benimsenmesiyle önemini kaybeden, dönemin Mithras dinine ait yer altý tapýnaðý ve birçok eser ortaya çýkarýldý.

Jandarma ekiplerince 7 gün 24 saat korunan kalede bu yýl baþlayan kazýlarda, geçen ay 1900 yýllýk Mithras Tapýnaðý'nýn anýtsal kapýsýna ulaþýldý.

Bu bölgede çalýþmalarý yürüten uzman ekip, 1800 yýllýk iki ameliyat aletine ulaþtý.

Kazý Baþkaný Doç. Dr. Aytaç Coþkun, gazetecilere yaptýðý açýklamada, kalede 2014'te baþlatýlan kazý çalýþmalarýný yýlýn 12 ayý sürdürdüklerini söyledi.

Zerzevan Kalesi'nde bu yýl önemli bulgulara rastladýklarýný ifade eden Coþkun, þunlarý kaydetti:

'Bulgulardan en önemlisi yeni ortaya çýkarýlan ameliyat aletleri. Burasý bir Roma garnizonu ve askeri yerleþim. Lejyon (Roma ordusundaki askerlere verilen isim) grubundan 1200 asker burada kaldý. Askerlerle hareket eden profesyonel doktorlar var. Burada muhtemelen birçok operasyonlar yapýlýyor. Hem savaþ zamaný hem de antrenmanlar sýrasýnda yaralanmalar oluyor. Bu nedenle büyük bir ameliyathane olmalý. Bu ameliyathaneye ait olan bu aletler kutsal alanda ortaya çýkarýldý. Bunlar küçük ve 12 santimetre civarýnda. Bu aletlerin iki tarafý da kullanýlýyor. Çünkü zamanla yarýþýldýðý için genelde ameliyat aletleri 2 taraflý yapýlýyor. Bir tarafý delmek, diðer tarafý da deriyi kaldýrmak ve kesme için kullanýlýyor. Önemli ameliyatlar bu aletler kullanýlarak yapýlýyor.'

Coþkun, ameliyat aletlerinin bronzdan yapýldýðýný ve oldukça keskin olduklarýný belirtti.

Alanda çalýþmalarýn süreceðini dile getiren Coþkun, þöyle devam etti:

'Mutlaka bu operasyonlarýn yapýldýðý hastane de ortaya çýkarýlacak. Bu yýlki çalýþmalarda iki alet bulduk. Askeri yerleþimlerde askeri yaralanma olduðu için bu tip aletlerden kazýlar devam ettikçe çok sayýda bulacaðýz. Kalede binlerce eser ortaya çýkarýldý, bulduðumuz ameliyat aletleri 1800 yýllýk. Amacýmýz tedavilerin ve ameliyatlarýn yapýldýðý mekaný ortaya çýkarmak. 3000 yýl öncesine ait de birçok eser bulduk. Binlerce eserin sergileneceði müze projesini yakýnda baþlatmayý planlýyoruz. Kalenin giriþinde yapýlacak bu müzede eserler sergilenecek.'

Coþkun, bu yýl 400 bin kiþinin ziyaret ettiði kalede, gelecek yýl en az 1 milyon ziyaretçiyi aðýrlayacak þekilde çalýþma yürüttüklerini aktardý.