KPSS Lisans sýnavýnýn Genel Yetenek- Genel Kültür sýnavýndan çýkan adaylar sýnavda çýkan sorularýn cevaplarýný araþtýrýyor. Sýnavýn Genel Kültür alanýnda '1982 Anayasasýna göre Cumhurbaþkaný'nýn görev ve yetkileri nelerdir?' sorusu çýktý. Bilgiye dayalý olan sýnavda adaylar ter döktü. Sýnavdan çýkanlar Cumhurbaþkaný'nýn görevleri kýsaca araþtýrmaya baþladý. Peki 1982 Anayasasýna göre Cumhurbaþkaný'nýn görev ve yetkileri nelerdir? Ýþte KPSS'de çýkan o sorunun cevabý..
KPSS lisans oturumlarý 2020 yýlýnda genel yetenek genel kültür sýnavý ile baþladý. Adaylar memur olmak için ter döktüler. Sýnavdan çýkan adaylar 1982 Anayasasýna göre Cumhurbaþkaný'nýn görev ve yetkileri nelerdir? sorusuna yanýt arýyor. Ýþte 1982 Anayasasý'nýn ilgili maddesi...
1982 ANAYASASI'NA GÖRE CUMHURBAÞKANININ GÖREV VE YETKÝLERÝ NELERDÝR?
1982 Anayasasýnýn kurduðu yürütme organý “düalist” yapýdadýr. Bir tarafta Cumhurbaþkaný diðer tarafta ise Bakanlar Kurulu bulunur.
CUMHURBAÞKANININ GÖREV VE YETKÝLERÝ
Anayasamýz, Cumhurbaþkanýnýn görev ve yetkilerini çok ayrýntýlý olarak 104’üncü maddede “yasama ile ilgili olanlar”, “yürütme alanýna iliþkin olanlar” ve “yargý ile ilgili olanlar” þeklinde gruplandýrýp tek tek saymýþtýr. 104’üncü madde, bu saymayý yapmadan önce ilk fýkrasýnda, “Cumhurbaþkaný Devletin baþýdýr. Bu sýfatla Türkiye Cumhuriyetini ve Türk Milletinin birliðini temsil eder; Anayasanýn uygulanmasýný, Devlet organlarýnýn düzenli ve uyumlu çalýþmasýný gözetir” demektedir. Bu ilk fýkradan Cumhurbaþkanýnýn iki temel görevi ortaya çýkmaktadýr: Temsil görevi ve gözetme görevi.
Temsil Görevi.- Anayasanýn 104’üncü maddesine göre, Cumhurbaþkanýnýn “devletin baþý” olma sýfatýyla, “temsilcilik görevi” vardýr. Cumhurbaþkaný bu sýfatla “Türkiye Cumhuriyeti”ni ve “Türk Milletinin birliði”ni, içerde ve dýþarda temsil eder.
Devleti dýþ iliþkilerinde devlet baþkanýnýn temsil etmesi milletlerarasý hukukta yerleþmiþ bir ilkedir. Milletlerarasý hukukta, devlet baþkanlarý, devletlerin milletlerarasý kiþiliklerinin temsilcisi olarak kabul edilmektedir[21]. Türkiye Cumhuriyetinin milletlerarasý iliþkileri alanýnda temsil etme yetkisi de Anayasanýn 104’üncü maddesine göre Cumhurbaþkanýna aittir.
Anayasamýzýn Cumhurbaþkaný seçilen kiþinin partisiyle iliþiðinin kesilmesini öngören hükmü, her halde bu “Türkiye Cumhuriyetini” ve “Türk Milletinin birliði”ni temsil etme görevini tam anlamýyla saðlamak içindir.
Gözetme Görevi - Diðer yandan, Cumhurbaþkanýnýn “gözetme görevi” de vardýr. 104’üncü maddeye göre, Cumhurbaþkaný “Anayasanýn uygulanmasýný” ve “devlet organlarýnýn düzenli ve uyumlu çalýþmasý”ný gözetir.
104’üncü madde, Cumhurbaþkanýnýn temsil görevi ve gözetme görevini yerine getirebilmesi amacýyla yapacaðý görev ve kullanacaðý yetkileri saymýþtýr. Bu görev ve yetkileri 104’üncü madde üç gruba ayýrarak saymýþtýr: (a) Yasama ile ilgili olanlar. (b) Yürütme ile ilgili olanlar. (c) Yargý ile ilgili olanlar.
Cumhurbaþkanýnýn görev ve yetkilerini üçe ayýrarak inceleyebiliriz.
A. CUMHURBAÞKANININ YASAMA ÝLE ÝLGÝLÝ GÖREV VE YETKÝLERÝ
1. Yasama Yýlýnýn Ýlk Günü Türkiye Büyük Millet Meclisinde Açýlýþ Konuþmasýný Yapmak
2. Türkiye Büyük Millet Meclisini Toplantýya Çaðýrmak
3. Kanunlarý Yayýmlamak
4. Kanunlarý Tekrar Görüþülmek Üzere Türkiye Büyük Millet Meclisine Geri Göndermek
4. Anayasa Deðiþikliklerine Ýliþkin Kanunlarý Halkoyuna Sunmak
5. Anayasa Mahkemesinde Ýptal Davasý Açmak
6. Türkiye Büyük Millet Meclisi Seçimlerinin Yenilenmesine Karar Vermek
7. Türk Silahlý Kuvvetlerinin Kullanýlmasýna Karar Vermek
8. Genelkurmay Baþkanýný Atamak
9. Millî Güvenlik Kurulunu Toplantýya Çaðýrmak ve Millî Güvenlik Kuruluna Baþkanlýk Etmek
10. Baþkanlýðýnda Toplanan Bakanlar Kurulu Kararýyla Sýkýyönetim veya Olaðanüstü Hal Ýlân Etmek ve Kanun Hükmünde Kararname Çýkarmak
11. Kararnameleri Ýmzalamak
12. Sürekli Hastalýk, Sakatlýk veya Kocama Sebebiyle Belirli Kiþilerin Cezalarýný Hafifletmek veya Kaldýrmak.
13. Devlet Denetleme Kurulunun Üyeleri ile Baþkanýný Atamak ve Bu Kurula Ýnceleme, Araþtýrma ve Denetleme Yaptýrmak
14. Yükseköðretim Kurulu Üyelerini Seçmek
15. Üniversite Rektörlerini Seçmek
C. CUMHURBAÞKANININ YARGI ÝLE ÝLGÝLÝ OLAN GÖREV VE YETKÝLERÝ
Anayasanýn 104’üncü maddesine göre, Cumhurbaþkanýnýn yargý ile ilgili görev ve yetkileri þunlardýr:
- Anayasa Mahkemesi üyelerini seçmek,
- Danýþtay üyelerinin dörtte birini seçmek,
- Yargýtay Cumhuriyet Baþsavcýsý ve Yargýtay Cumhuriyet Baþsavcývekilini seçmek,
- Askerî Yargýtay Üyelerini seçmek,
- Askerî Yüksek Ýdare Mahkemesi üyelerini seçmek,
- Hâkimler ve Savcýlar Yüksek Kurulu üyelerini seçmek.
KPSS'DE ÇIKAN DÝÐER SORULAR AÞAÐIDAKÝ GÝBÝDÝR