200 yıllık gelenek: Enişte lokumu

Rize'de yaklaşık 200 yıldır özellikle düğünlerde gelin ve damat yakınlarına tatlı olarak ikram ettiği 'enişte lokumu’ geleneği yaşatılıyor. Yöreye has yapılan ve günümüzde atıştırmalık olarak tüketilen lokum için Rize Belediyesi coğrafi işaret tesciline başvurdu.

Rize Fırıncılar Odası Başkanı Refik Kumbasar, enişte lokumunun yöreye has bir ürün olduğunu söyleyerek, "Lokumun ilk yapımının yaklaşık 200 yüz yıllık eskiye dayanan bir tarihçesi var. O yıllarda kaynanalar, eniştelere özel yaparlardı, hatta eniştenin bohçasına bu lokumu koyarlardı, daha sonra da düğün için eve gelen misafirlere ikram ederlerdi. Enişte lokumu, kaynana lokumu olarak da bilinmektedir. Kendisine lokum yapılan enişte olduğu için enişte, lokumu yapan kaynana olduğu için kaynana lokumu denilmiştir. Yüksek kalorisi ve doyurucu özelliği olduğundan eskiden gelinler kayınpeder ve kaynanasının yanında yemek yemeye çekindikleri için gelinin odasında da sürekli atıştırmalık bulunurdu. Rizeliler seyahate çıkarken mutlaka yanlarında bulundururlardı. Bu halen günümüzde de devam etmektedir" dedi.

LOKUMUNUN YAPILIŞINI ANLATTI

30 yıldır enişte lokumu ustalığı yapan Aslan Yüksekoğlu (45), geleneksel lezzetin tarifini şöyle verdi:

"Küçük yaştan beri fırınlarda çalışıyorum. Enişte lokumu denince akla gelen ustalardan biriyim. Enişte lokumunun yapımında un, yağ, şeker ve yumurta kullanıyoruz. 40-50 lokum yapmak için tencereye 1 limon sıkıp 1,5 kilogram şeker, 1 kilo tereyağı koyup, kaynatıyoruz. Sonra hamuru yakmayacak şekilde soğutmaya bırakıyoruz. Mikserde 75 gram kabartma tozu ve 8 yumurta ekleyerek 3 kilo 750 gram un ve yarım litreye yakın su ilave ediyoruz. Ardından mikserin içindeki bu malzeme 5 dakika kadar yoğurup kıvama gelmiş hamuru tezgaha alıyoruz. Bu hamuru yuvarlayarak fitil haline getiriyoruz. Bıçakla 17 santim aralıklarında kesilen lokumların üzerine sağından solunda ikişer tane iz yapıyoruz. Ardından tepsilere dizip 180 derece ki fırında 45 dakika pişirilmeye bırakıyoruz. Piştikten sonra lokumlar iyice soğutularak satışa sunuluyor"

'KAYNANAM BANA DA ÇOK LOKUM YAPTI'

Haluk Yılmaz ise, "Hanım seni severse lokumun iyi olur, hanım seni sevmezse lokumun iyi olmaz. Rize'nin lokumu meşhurdur. Enişte lokumu sürekli tercih ettiğimiz bir unlu mamul. Doyurucu bir özelliği var sürekli tüketiyoruz. Eskiden bana da kaynanam çok lokum yaptı" dedi.

Annesinin eniştelerine her ziyaretlerinde lokum yaptığını belirten Saadet İsmailoğlu da "Enişteler lokum yapılmasını isterdi" dedi.