Sanayi ve Teknoloji Bakanlýðýnca Atatürk Kültür Merkezi'nde düzenlenen "HIT-30 Yüksek Teknoloji Teþvik Programý" Tanýtým Toplantýsý Cumhurbaþkaný Recep Tayyip Erdoðan'ýn katýlýmýyla gerçekleþtirildi.
Sanayi ve Teknoloji Bakaný Mehmet Fatih Kacýr, etkinlikteki konuþmasýna, yüksek teknolojili ve yüksek katma deðerli üretimde Türkiye'yi devler ligine taþýyacak HIT-30 Programý'nýn Türkiye için hayýrlý olmasý temennisiyle baþladý.
Kacýr, 22 yýlda gerçekleþtirilen demokrasi ve kalkýnma atýlýmlarýyla sanayi ve teknolojide Türkiye'nin çað atladýðýna iþaret ederek, sanayide çalýþan sayýsýnýn 3 milyon 900 binden 6 milyon 700 bine çýktýðýný, sayýlarý 191'den 361'e yükselen Organize Sanayi Bölgeleri ve kurulan 43 Endüstri Bölgesi'nin Türkiye'nin üretim üsleri haline geldiðini bildirdi.
Sanayi sektörlerinde üretim ve ihracat rekorlarý kýrýldýðýný anýmsatan Kacýr, þunlarý kaydetti:
"Otomotiv üretimimiz yýllýk 357 binden 1 milyon 468 bine yükseldi, Türkiye Avrupa'nýn üçüncü büyük otomobil üreticisi oldu. Beyaz eþya üretimimiz 6,7 milyondan 32,3 milyona yükseldi, Türkiye Avrupa'nýn en büyük, dünyanýn ikinci büyük beyaz eþya üreticisi oldu. Demir-çelik üretimimiz 16,4 milyon tondan 33,7 milyon tona, Ýlaç üretimimiz 969 milyon kutudan 2,4 milyar kutuya çýktý. Otomotivden kimyaya, makineden çelike, beyaz eþyadan savunma ve havacýlýða, tekstilden mobilyaya 22 yýlda tüm sektörlerde sanayi ürünlerimizin yýllýk ihracatýný 34 milyar dolardan 241 milyar dolara yükselttik. Elbette Türkiye'yi küresel bir üretim üssü haline getiren muazzam atýlým kendiliðinden olmadý. Gümrük Birliði ve serbest ticaret anlaþmalarýyla 1 milyar nüfusluk dev bir pazara doðrudan eriþim imkaný sunan ülkemizle dünyanýn geri kalaný arasýnda kurduðumuz ticaret köprüleri ihracat odaklý üretim altyapýmýzý güçlendirdi.
Planlý sanayileþmeden enerjiye, demir yollarý ve limanlara, sanayinin dünyayla baðlantýsýný saðlayan yatýrýmlar güçlü üretim altyapýmýzýn temelini oluþturdu. Ýnsan kaynaðýmýzý doðru yetkinliklerle buluþturan atýlýmlar nitelikli ve çalýþkan iþ gücümüzü bu ülkenin en büyük deðeri haline getirdi. Siyasi istikrarla tahkim edilen ekonomik istikrar ve iþ ortamýný iyileþtiren yapýsal reformlar yatýrýmlarýn önünü açtý. Saðladýðýmýz yatýrým teþvikleri özel sektörün yatýrým iþtahýný önemli ölçüde artýrdý. Yatýrým teþvik sistemimizle son 22 yýlda imalat sanayimizde ilave veya yeni yatýrýmlar için 73 bin 273 yatýrým teþvik belgesi düzenledik. 6,4 trilyon lira tutarýnda sabit yatýrýmýn ve 2 milyon 800 bin nitelikli istihdamýn önünü açtýk. Proje bazlý devlet teþvikleriyle, büyük ölçekli ve yüksek etki doðurabilecek katma deðerli ve ileri teknolojili yatýrýmlar için terzi usulü teþvik paketleri oluþturma imkanýmýz mevcut."
Bakan Kacýr, bugüne kadar aralarýnda savunma sanayi, elektrikli araç ve batarya imalatý, güneþ hücresi gibi ülkemizin katma deðerli üretim altyapýsýnýn öncü projelerinin yer aldýðý 68 yatýrýma proje bazlý devlet desteði saðladýklarýný dile getirdi.
Proje bazlý devlet destekleriyle bugüne kadar harekete geçen projelerde toplam 43 milyar dolarlýk yatýrýmla, 57 bin kiþilik istihdamýn, yýllýk 30 milyar dolarlýk ihracatýn oluþmasýný hedeflediklerine dikkati çeken Kacýr, þunlarý söyledi:
"Dünyada uygulanan en etkin AR-GE teþvik sistemiyle de ülkemizde adeta sýfýrdan bir AR-GE ve inovasyon ekosistemi inþa ederek yüksek teknoloji ve katma deðer üreten öncü Türkiye'nin temelleri attýk. Türkiye'yi baþtan baþa 102 teknoparkla, 1600'den fazla AR-GE ve Tasarým Merkeziyle donattýk. Devletler tarihi açýsýndan kýsa bir sürede, 22 yýlda teknoloji geliþtirme ve üretmede önemli kazanýmlar elde ettik. Milli Teknoloji Hamlemizin iþaret fiþeðini yakan savunma sanayiimizin milli ve özgün ürünleri bugün dünyada savaþ paradigmalarýný deðiþtiren ve jeopolitik dengeleri belirleyen unsurlar haline geldi.
Uydu teknolojilerinde gerçekleþtirdiðimiz yatýrýmlarla ülkemizi kendi haberleþme ve görüntüleme uydularýný geliþtirebilen, test edebilen, üretebilen bir seviyeye taþýdýk. Yollara çýkan Türkiye'nin otomobili Togg'la milletimizin 60 yýllýk yerli ve milli otomobil hayalini gerçeðe dönüþtürdük. Milli markamýz Togg'la, Ford, Toyota, Renault gibi dünya markalarýnýn yeni nesil araçlarý Türkiye fabrikalarýnda üretmeye baþlamalarýyla ve dünyanýn en büyük elektrikli araç üreticisi BYD'nin ülkemizde gerçekleþtireceðini duyurduðu yatýrýmla, otomotiv sektörünün yeni mobilite ekosistemine dönüþümünde, ülkemizin 'ben de varým' dediðini tüm dünyaya kanýtladýk. Güçlü AR-GE ve inovasyon kabiliyetine sahip üretim altyapýmýzla sanayi üretimimizin yükseliþinde yüksek teknoloji sektörleri lokomotif rol üstleniyor."
Sanayi ve Teknoloji Bakaný Mehmet Fatih Kacýr, "AR-GE'ye dayalý, rekabetçi, yüksek katma deðerli ve yüksek teknolojili ürünlerin üretiminin ve ihracatýnýn artýrýlmasýný önceleyen 12. Kalkýnma Planýmýz doðrultusunda da 2028'e kadar yüksek teknoloji ihracatýmýzý 9,1 milyar dolardan 19,5 milyar dolara, yüksek ve orta-yüksek teknolojili sektörlerin imalat sanayi ihracatý içerisindeki payýný yüzde 40,3'ten 49,5'e çýkarmayý hedefliyoruz." ifadelerini kullandý.
Bu doðrultuda ihracata dönük, yüksek teknoloji odaklý yeni yatýrýmlar için yeni teþvik mekanizmalarýný devreye aldýklarýný dile getiren Kacýr, Yatýrým Taahhütlü Avans Kredisi (YTAK) programýyla, Türkiye ekonomisinin yükseliþini destekleyecek teknolojik ve stratejik yatýrýmlarýn gerçekleþtirilmesi için uzun vadeli ve uygun koþullarda finansmana eriþim imkaný sunduklarýný anlattý.
Kacýr, Teknoloji Odaklý Sanayi Hamlesi Programý ile yüksek teknoloji yatýrýmlarý için AR-GE'den seri üretime uçtan uca bütüncül bir destek mekanizmasý kurduklarýna atýfta bulunarak, þu bilgileri verdi:
"Büyük ölçekli firmalarýmýzýn yanýnda KOBÝ'lerimizin de yararlandýðý program kapsamýnda bugüne kadar makine, mobilite, üretimde yapýsal dönüþüm, saðlýk ve kimya ürünleri ve dijital dönüþüm alanlarýnda desteklediðimiz 175 projeyle 102 milyar liralýk yatýrýmý harekete geçirdik. Bugün de paradigma deðiþimlerinin tehdit deðil aksine doðru adýmlar attýðýmýzda fýrsat olduðu anlayýþýyla Yükselen Yenilikçi Teknolojiler Çaðrýsý'ný ilan ediyoruz. Döngüsel ekonomi ve iklim teknolojilerinden malzeme teknolojilerine, biyoteknoloji ve akýllý yaþam teknolojilerinden yeni nesil bilgi ve iletiþim teknolojilerine, elektronik ve makine teknolojilerinden afet teknolojilerine birçok sahada yeni yatýrýmlara öncülük ediyoruz. Tüm dünyada yatýrým iþtahýnýn azaldýðý pandemi sonrasý dönemde ülkemiz jeostratejik konumu, nitelikli insan kaynaðý, güçlü lojistik ve ticaret altyapýsýyla yatýrýmcýlar için güvenli ve güvenilir bir liman olmaya devam ediyor.
Orta Vadeli Program kapsamýnda uyguladýðýmýz istikrar ve güven ortamýný pekiþtiren politikalarýn meyvelerini almaya baþladýk. Türkiye ekonomisi son 15 çeyrektir kesintisiz ve istikrarlý büyümesini sürdürüyor. Ýstihdamýmýz 32,9 milyonu aþtý. Ýstihdam oranýnda yüzde 50 ile tarihi bir zirveye ulaþtýk. Ýþsizlik oranýmýz yüzde 8,4 ile son 12 yýlýn en iyi seviyesine geriledi. Cumhuriyet tarihimizin en yüksek seviyelerindeki ihracatýmýz ve azalan ithalatýmýz cari dengede önemli bir düzelmeyi beraberinde getirdi. Dýþ kaynak giriþinin güçlenmesi ve Türk lirasýna ilginin artmasýyla Merkez Bankasý rezervlerindeki yükseliþ finansal istikrarý saðlamlaþtýrýyor. Ülkemiz kredi risk primlerindeki düþük seviyeler ve kredi notu artýþlarý ekonomimizdeki yükselen ivmeyi teyit ediyor."
Düþük risk ve cazip yatýrým ortamýnýn küresel þirketleri yüksek teknoloji yatýrýmlarýný Türkiye'de konumlandýrmak için cesaretlendirdiðini dile getiren Kacýr, "Ülkemize yönelik yatýrým iþtahýnýn yükseldiði böylesine bir dönemde Türkiye'yi yüksek teknoloji yatýrýmlarýnýn odaðý hâline getirecek tarihimizin en büyük ölçekli teþvik programý HIT-30 Yüksek Teknoloji Yatýrým Programý'ný açýklýyoruz." dedi.
Bakan Kacýr, program kapsamýnda yatýrýmlara proje bazlý yatýrým teþviklerinin yanýnda pazar geliþtirme destekleri, cazip koþullarda finansman ve uygun yatýrým alanlarý sunacaklarýný söyledi.
Kacýr, "Yarý iletkenlerden mobiliteye, ileri imalattan haberleþme ve uzaya, saðlýk teknolojilerinden dijital teknolojilere ve yeþil enerjiye 7 ana sektörde ve yüksek teknoloji deðer zincirimizi tamamlayacak diðer alanlarda çýkacaðýmýz çaðrýlarla bugüne kadarkilerin çok ötesinde ölçekte özel sektör yatýrýmlarýný 2030 yýlýna dek gerçekleþtirmeyi amaçlýyoruz." bilgisini verdi.
21. yüzyýlda yapay zeka, nesnelerin interneti, büyük veri, robotik gibi yenilikçi teknolojilerin iþ modellerini yeniden tanýmladýðýna dikkati çeken Kacýr, iþletmelerin müþterilerine etkin, verimli ve hýzlý hizmet sunmaya devam edebilmesi için dijital dönüþümü hýzlandýrmalarý gerektiðini söyledi.
Kacýr, dünyada iklim deðiþikliði ile mücadele politikalarý hýz kazanýrken iklim deðiþikliðinin sanayi ve teknoloji politikalarýyla baðlantýsýnýn giderek güçlendiðine dikkati çekerek, þu ifadeleri kullandý:
"Türkiye Yüzyýlýnda 2053 net sýfýr emisyon hedeflerimizle uyumlu yeþil dönüþüm yatýrýmlarýnýn gerçekleþtirilmesi sürdürülebilir, verimli ve çevreci bir üretim altyapýsý kurmak tercihten öte bir zorunluluðu ifade ediyor. Bu anlayýþla, üretim zincirlerinin ilk aþamalarýnda lokomotif sektörlere temel girdi saðlayan alüminyum, çelik, gübre ve çimento sektörleri için Düþük Karbonlu Yol Haritalarýmýzý hazýrladýk. 2053 net sýfýr emisyon hedeflerimiz doðrultusunda bu 4 sektörde mevcut tesislerin uyumu ve yeni kapasitelerin karbonsuzlaþma gereksinimleri için 2053 yýlýna dek 71 milyar dolarlýk yatýrým ihtiyacý öngörüyoruz. Bugün yatýrým teþviklerimizi daha etkin mekanizmalarla ikiz dönüþüme yönlendirmeyi hedeflediðimiz Yeþil Dönüþüm ve Dijital Dönüþüm Destek Programlarýmýzý da kamuoyuyla paylaþýyoruz.
Program doðrultusunda, iþletmelerin ikiz dönüþümde kýsa, orta ve uzun vadeli ihtiyaçlarýný adresleyecek yol haritalarý sunmalarýný bekliyoruz. Sunulan yol haritalarýyla uyumlu yatýrýmlarý öncelikli yatýrýmlar uygulamasý ile destekleyeceðiz. Desteklediðimiz projeleri gerçekleþtiren tesislere, yol haritasýnýn uygulama süresince 'Yeþil Dönüþüm Merkezi' veya 'Dijital Dönüþüm Merkezi' unvaný vereceðiz. Bu merkezlerde görev alacak yeþil ve dijital dönüþüm ekipleri ile yeþil ve dijital dönüþüm kültürünün yerleþmesini ve kurumsallaþmasýný saðlayacaðýz."
Bakan Kacýr, son 22 yýlda edinilen tecrübenin, Türk sanayini dünyada daha güçlü, daha etkin bir konuma birlikte taþýmak için rehber niteliðinde olduðunu anlattý.
Milli Teknoloji Hamlesi ve Yerel Kalkýnma Hamlesi'nin gerçekleþtirileceði "Türkiye Yüzyýlý"nda Türkiye'nin uzun vadeli hedef ve ihtiyaçlarýyla uyumlu olarak yatýrým teþvik sistemini yeniden yapýlandýrma sürecini baþlattýklarýna dikkati çeken Kacýr, þunlarý kaydetti:
"Kamu kaynaklarýnýn etkin kullanýmý ve teþvik unsurlarýnýn yatýrýmlara etkisini gözeterek teþvik modellerimizi güçlendireceðimiz yeni dönemde odaðýmýz selektif ve program bazlý teþvikler olacak. Ülkemizin stratejik öncelikleriyle hizalanmýþ yeni teþvik modelimizin yürürlüðe girmesiyle 'Türkiye Yüzyýlý Kalkýnma Hamlesi Programý'ný devreye alacaðýz. Yüksek teknoloji, yerel kalkýnma, arz güvenliði ve ikiz dönüþüm odaklý yatýrýmlarý hibe destekleri de dâhil olmak üzere farklý teþvik enstrümanlarýyla destekleyeceðiz.
Hazýrlýk çalýþmalarý devam eden Ulusal Sanayi Alanlarý Master Planýyla gerçekleþtirdiðimiz ve planlanmýþ ulaþým ve lojistik yatýrýmlarýný dikkate alan ve sektörel kümelenme odaklý yeni sanayi alanlarý oluþturacaðýz. Yatýrýmcýlarýn öncelikleri arasýnda yer alan finansman ihtiyaçlarý, yer seçimi, kamulaþtýrma ve altyapý çalýþmalarýnda yenilikçi yaklaþýmlarý da devreye alacaðýz. Yatýrýmcýmýzýn önünü açmaya, ülkemizin yüksek teknoloji yatýrýmlarý ile buluþmasýnda ve küresel bir cazibe merkezi hâline dönüþmesinde her türlü engeli kaldýrmaya her daim devam edeceðiz. Ülkemizin potansiyeline, geleceðine güvenen ve inanan yatýrýmcýlarýmýzýn en güçlü þekilde yanýnda olacaðýz.
Dünyanýn 80 yýllýk ezberleri terk ettiðini belirten Kacýr, sosyalizm ve komünizmin çöktüðünü, 'Alternatifi kalmayan liberal kapitalist düzen insanlýðýn varacaðý son duraktýr ve dünyanýn her köþesine refah daðýtacaktýr.' fikirlerinin alýcýsýnýn kalmadýðýný anlattý.
Kacýr konuþmasýný þöyle tamamladý:
"Ýnsanlýk, hiçbir þeyin eskisi gibi olmayacaðý bir dönemin eþiðinde. Bu yeni döneme liderliðinizde hazýrlýklý ve eskisinden çok daha güçlü adým atýyoruz. Yapamaz, baþaramaz, diyenlere aldýrýþ etmeyen, kendi evlatlarýnýn kabiliyetlerine, akýl ve alýn terine güvenen bir Türkiye var artýk. Olana bitene seyirci kalmayan, sözü etkili, kuvveti tesirli bir Türkiye var artýk. Kalkýnma yolculuðunda nice ulusa ilham veren, rol model olan bir Türkiye var artýk. Afrika'dan Orta Doðuya, Avrupa'dan Uzak Asya'ya bað kuran, iþ birliði geliþtiren, oyun deðiþtiren, denge kuran bir Türkiye var artýk. Nitelikli, genç ve üretken beþeri sermayesiyle, yaþlanan Batýlý ülkelerden, eþsiz ticari baðlar ve lojistik imkanlarla Asya'dan yatýrýmcýlarýn gözdesi bir Türkiye var artýk."