Erzincan Binali Yýldýrým Üniversitesi (EBYÜ) akademisyenleri, Ýliç ilçesindeki altýn madeni ocaðýnda meydana gelen toprak kaymasýnýn çevresel etkilerini araþtýrmak için çalýþmalarýný sürdürüyor. EBYÜ Rektör Yardýmcýsý Prof. Dr. Çaðrý Çýrak, maden ocaðý sahasýnda gazetecilere yaptýðý açýklamada, üniversitenin öðretim üyeleri olarak, maden sahasýnda meydana gelen toprak kaymasýnýn çevresel etkileri ile alakalý deðerlendirme ve raporlaþtýrma yapmak için bölgede bulunduklarýný söyledi.
Bütün maden sahasýný gezdiklerini ifade eden Çýrak, "Bu zamana kadar Devlet Su Ýþleri, Çevre, Þehircilik ve Ýklim Deðiþikliði Bakanlýðý ile Ýl Afet Acil Durum Müdürlüðü ekiplerinin yaptýklarý çalýþmalarý yerinde gördük. Ekiplerin yaný sýra maden sahasýnda yapýlan tüm kimyasal analizleri ve burada elde edilen tüm ölçümleri de deðerlendirdik. Bununla alakalý bazý deðerlendirmeleri hocalarýmla birlikte sizinle paylaþmak istedik. Biz hislerimizle deðil, ölçtüklerimizle açýkça konuþabiliriz. Þu an elimizdeki deneysel veriler, örnek alýnan noktalarýn hiçbirinde siyanüre rastlanmadýðýný gösteriyor. Bunun dýþýnda bir þey varmýþ gibi düþünmemiz anlamsýz. Bilimsel ölçümler, barajda herhangi bir siyanür miktarýný ölçemedi. Diðer kýsýmlarda da olmasý gerektiði miktarýn çok çok altýnda veriler var." dedi.
Mühendisliði Bölümü Hidroloji Uzmaný Doç. Dr. Yýldýrým Dalkýlýç ise sahadan alýnan numunelerle tüm analizlerin yapýldýðýný ifade ederek Sabýrlý Deresi'nin suyunun liç alanýna temas etmemesi için gerekli tüm önlemlerin alýndýðýný vurguladý.
Doç. Dr. Dalkýlýç, "Burada su ve toprak kalitesi ölçümleri yapýlýyor. 'Olasý bir risk var mýdýr, birtakým deðerlerde ani yükseliþler söz konusu mudur, bunlar risk oluþturmakta mýdýr?' bunlarla ilgili tüm analizler sürekli olarak takip ediliyor. Heyelan önüne kaya dolgu seddi yapýlmýþ. Bu set heyelanýn dereye doðru ilerlememesi için alýnan tedbirlerden bir tanesi. Asýl planlanan ise liç bölgesinden hemen önce suyu çevirerek, derenin akýþ yönünü deðiþtirerek, heyelan bölgesiyle temas etmeden direkt olarak Karasu'ya ulaþmasýný saðlamak. Planlamasý DSÝ tarafýndan yapýlmýþ, þu an çalýþmalar devam ediyor."
EBYÜ Temel Bilimler Araþtýrma Uygulama Merkezi Müdürü Öðretim Üyesi Doç. Dr. Kemal Volkan Özdokur da üniversitelerden heyetlerin belirlediði, öngördüðü bölgeler dahilinde 17 noktadan yer altý ve yer üstü sularýndan numuneler toplandýðýný aktardý.
Yer altý ve yer üstü toprak örneklerinin de incelendiðini kaydeden Doç. Dr. Özdokur, "Yer altý ve yer üstü toprak örneklerinden yapýlan hidrojen siyanür, siyanür analizi, toplam siyanür, serbest siyanür, her biri hem burada yapýlmakta hem de bakanlýðýmýzýn referans laboratuvarýnda bu analiz sonucu doðrulanmakta. Ayrýca özel iki laboratuvar tarafýndan da test edilerek kayda alýnmaktadýr. Biz bilim insanlarý verilerle konuþmakla mükellefiz. Elimizde o bölgelerden alýnmýþ su örnekleri var. Bu örneklerin siyanür sonuçlarý belli. Barajda siyanür, cihazýn ölçebileceði düzeyde bile deðil. Þu anki standart ölçüm metodumuzla barajdaki seviyeyi ölçemiyoruz bile. 14 Þubat'tan bugüne kadar Avrupa Çevre Koruma Ajansýnýn belirlediði maksimum limite yaklaþan sýzýntý, kirlilik tespit etmemiþ bulunuyoruz. Elde ettiðimiz sonuçlar herhangi bir sýzýntýnýn varlýðýný bize göstermemektedir. Baðýþtaþ Barajý'ndaki örnekleme kuyularýndan alýnan örnekler de siyanür cihazýnýn ölçebileceði seviyenin altýnda görülmektedir. Herhangi bir siyanür kalýntýsý ölçülmemiþtir. Þu ana kadar elde ettiðimiz veriler bölgede siyanürle ilgili kalýntýnýn olmadýðýný göstermektedir." þeklinde konuþtu.