Türkiye, Libya ile imzaladığı deniz yetki sınırlandırma mutabakatı kapsamında Rodos ile Meis adası arasını kapsayan bölgede yeni bir Navtex ilan etti. Navtex ilanıyla söz konusu bölgede, 21 Haziran-2 Ağustos arasında Oruç Reis Araştırma Gemisi, Ataman Tedarik Gemisi ve Cengizhan Taşıma gemisi görev yapacak.
Bu gelişme Türkiye ile Yunanistan arasında yeni bir krizin işareti olarak yorumlandı. Yunanistan'dan gelen açıklamalara Dışişleri Bakanlığımızdan sert bir karşılık geldi. Peki bu son gelişmeler ne anlama geliyor? Bu konuda merak edilen tüm soruları Sabah Gazetesi'nden İsa Tatlıcan, Güvenlik, Terör ve Psikolojik Harp Uzmanı Emekli İstihbarat Albay Coşkun Başbuğ'a sordu.
İşte 10 soruda Türkiye-Yunanistan arasındaki Navtex krizi…
YUNANİSTAN'IN OLDU BİTTİYE GETİRMESİNİ ENGELLEDİK
-Coşkun bey, geçtiğimiz günlerde Yunanistan ile yaşadığımız küçük çaplı bir kriz ile Navtex denilen bir uygulama ile tanıştık. Uluslararası denizcilikte çok kullanılan bir tanım olan Navtex nedir?
Navtex uluslararası denizcilikte kullanılan ve açık adı Navigation Telex olan bir uygulamadır. Bu uygulamada bir alan işaretlenir ve bu alanda yapılacak faliyetler bilmesi gereken prensibine göre ilgili yerlerle paylaşılır. Türkiye'nin Rodos ve Meis adaları arasında NavTex ilan etmesi Yunanistan'ın geçtiğimiz haftalarda oldu bittiye getirerek işgal etmek istediği projenin çöpe atılması demektir.
10 KM İÇİN 40 BİN KM'Lİ ALANI ELE GEÇİRMEK İSTİYOR
-Peki Yunanistan ne yapmak istiyor?
Yunanistan'ın kıta sahanlığı ilan etmesinin herhangi bir hukuki karşılığı yoktur. Zira kıta sahanlığı anakara İçin uygulanır adalar için kıta sahanlığı uygulaması olamaz. 10 km'lik alan İçin 40.000 km'lik bir alan işgal edilebilir mi? Keza Yunanistan'ın geçtiğimiz günlerde İtalya ile yapmış olduğu anlaşma da adalara kıta sahanlığı uygulanmamıştır. Bu anlaşma Yunanistan'ın işgal tezini çürüten en güncel örnektir.
YUNANİSTAN, TÜRKİYE'DEN İSTEDİKLERİNİ İTALYA'DAN İSTEYEMİYOR
-Yunanistan'ın başka komşuları da var. İtalya gibi. Ege'de Türkiye'den talep ettiklerini İtalya'dan da edebiliyor mu?
İşte zaten bu çelişki Yunanistan'ın ne kadar aciz ne kadar tutarsız bir ülke olduğunu gösteren net örnektir. Zira Yunanistan yakın tarihte İtalya ile yapmış olduğu bir anlaşmada ada tezini uygulayamamıştır. Çünkü böyle bir tezin olamayacağını ve bu tezin uluslarası hukukta yeri olmadığını en iyi kendisi bilmektedir. Ancak Türkiye söz konusu olunca aynı Yunanistan onu yönlendirenlerin verdiği gazla, hukuku ve devletler arası ilişkiyi hiçe sayabilmektedir. Bu tutarsız durum zaten kabul edilemez.
YUNANİSTAN'IN TÜRKİYE'YE KARŞI BİR ASKERİ GÜCÜ YOK
-Hocam kıta sahanlığı ve karasular meselesi nedir? Yunanistan neden bu kadar panik yaptı?
Yunanistan ordusunun alarma geçmiş olması tam bir kuru yaygaradır. Çünkü Yunanistan'ın böyle bir süreci yürütecek ne siyasi ne askeri ne de ekonomik gücü asla yoktur. Yunanistan hem kendi iç kamuoyuna siyaset malzemesi yapmak hem de onu bugüne kadar şımarık çocuk olarak besleyen ve destekleyen Avrupa'dan nemalanmak için maksatlı olarak bu açıklamaları yapmaktadır. Hatırlayalım Yunanistan'ın geçtiğimiz günlerde Fransa'nın kışkırtmasıyla doğu Akdenizdeki araştırma gemilerimize yönelik yapmak istediği manevrada arızalanan askeri gemisini balıkçı tekneleri çekmişti. Bu nedenle Yunanistan'la Türkiye arasında askeri ve ekonomik uçurum vardır ve Yunanistan'ın böyle bir süreçte başına gelecekleri yine içlerinden bir yetkili açıklamıştır. " Türkiye ile savaş bizim sonumuz olur."
ABD'DEN DESTEK İSTEMESİ ACİZLİK GÖSTERGESİ
-Yunanistan'ın son gelişmelerle ilgili ABD ve Almanya ile görüşmesi ne anlama geliyor?
Yunanistan'ın Amerika'dan yardım istemesi ve Amerika'nın ona bu konuda destek vermesi Yunanistan'ın bu konuda ne kadar aciz ve yetersiz bir güç olduğunu gösteren çok net örnektir. Yine aynı şekilde Almanya'nın ve Fransa'nın vermiş olduğu destek de aynı açıdan değerlendirilmelidir. Verilen bu destek çok doğal çünkü Türkiye'nin Doğu Akdeniz'deki hamleleri en çok bu devletlere zarar vermekte. Kurduğumuz oyun en çok Almanya İngiltere Fransa gibi Avrupa'nın major devletlerin çıkarlarını zedelemektedir. Bu nedenle Almanya, Yunanistan'a destek çıkması kadar doğal bir şey olamaz. Fakat dediğim gibi verilen bu desteğin sahada karşılığı yok.
BÖLGEDEKİ DENGELERİ DEĞİŞTİRDİK
-Libya ile Türkiye'nin yaptığı anlaşma bölgedeki dengeleri nasıl değiştirdi?
Türkiye Libya ile yapmış olduğu anlaşma sonucu bölgedeki dengeleri değiştirdi. İşte bu Navtex ilanı yapılan değişikliklerin sahada ki mührü oldu. Kağıt üstünde yapılan bu anlaşmayı bütün dünya kamuoyuyla paylaştık. Ancak anlaşmanın etkileri sahaya yansıması bu ilanla oldu. Bu nedenle birden tepkiler arttı ve bu nedenle birden geniş bir cephe oluştu. Ama alışacaklar çünkü bu ilan ilk ve son değil. Yakın zaman da önümüzdeki günlerde bir çok araştırma sahasında benzer ilanları duyacağız göreceğiz.
YENİ NAVTEX BÖLGELERİ İLAN EDİLEBİLİR
-Navtex önemli bir adım oldu. Bundan sonra da benzer adımlar bekliyor musunuz?
NavTex ilanından sonra bölgedeki sismik ve sondaj çalışmaları devam edecek. Önümüzdeki günlerde yeni Navtex bölgelerin ilan edilmesi sürpriz sayılmamalı. Zira Türkiye'nin Libya ile birlikte Kuzey Kıbrıs Türk cumhuriyeti ile birlikte çok ciddi ve geniş bir ekonomik bölgesi var. Bu bölgelerde onaylanmış ya da hala onay bekleyen sahalar var. Dolayısıyla önümüzdeki günlerde ben bu tür Navtex ilan edilmiş sahaların sayısının artacağını düşünüyorum. Bu çalışmalar sonucunda da elde edilecek araştırma sonuçlarına göre yeni hareketlenmeler ve yeni oluşumlar olacaktır.
TÜRKİYE SEVR'İ YIRTIP ATMIŞTIR
-Libya ile yapılan anlaşma ile Türkiye hangi hakları kazanmıştı?
Libya ile yapılan anlaşma sonucu Türkiye, Doğu Akdeniz'de ki Sevr haritasını yırtmış ve orada gasp edilmek istenen haklarını geri almıştır. Üstelik bu kazanım sadece Türkiye için geçerli değildir. Bölgede Türkiye'nin hamlesi ile başta Libya olmak üzere Mısır halkı da gasp edilen ve Sisi tarafından peşkeş çekilen haklarını geri almışlardır.
SİRTE VE CUFRA'YA OPERASYON KAÇINILMAZ
- Libya'da Sirte'ye operasyon gündemde, Sirte'ye operasyon düzenlenecek mi?
Libya'da Sirte'ye operasyon düzenlenecek. Çünkü bu konuda hazırlıklar tamamlanmak bizim ve ulusal mutabakat hükümetin kırmızı çizgisi olan Sirte ve Cufra'da da kontrol sağlanmadan Libya'da toprak bütünlüğünden Libya'da taşların yerine oturduğundan söz edemezsiniz. Dolayısıyla enerjinin çıkış noktası olan petrol hilaline, Libya halkının ana gelir kaynağı olan bölgeye meşru olan haklarına kavuşması kadar doğal bir olaya olamaz. Böylesine hayati bir konu gerektiğinde askeri bir operasyon ile de olsa kesinlikle çözülecektir. Ancak Türkiye her zaman olduğu gibi bu konuda da masa başı çözümlerle sorunun çözümünde yana bir tavır içimdedir. Bu konuda Rusya ile ciddi görüşmeler halen devam etmektedir.