Cumhurbaþkaný Erdoðan, Kuzey Kýbrýs Türk Cumhuriyeti'nin (KKTC) 37'nci kuruluþ yýl dönümü dolayýsýyla Lefkoþa'daki Dr. Fazýl Küçük Bulvarý'nda gerçekleþtirilen geçit törenine katýldý.
Burada yaptýðý konuþmaya vatandaþlarý selamlayarak baþlayan Erdoðan, Kýbrýs'ýn þehit þairi Süleyman Uluçamgil'in, "Sevdiðim bir mektup yollar, belki Ankara'dan, belki Bursa, belki Ýzmir'den, Aðrý-Meriç arasý buðu buðu, gönül memleketinden" dizelerini aktararak, "Biz de bugün sizlere gönül memleketiniz Türkiye'den selam getirdik. Sizlerin bu gurur gününde Anavatan'daki 83 milyon kardeþinizin sevgisini, coþkusunu buraya taþýdýk." diye konuþtu.
Kýbrýs Adasý'nýn eþit sahibi Kýbrýs Türklerinin sevinç ve heyecanýný yürekten paylaþtýklarýný dile getiren Erdoðan, "Türk milletinin Türkiye Cumhuriyeti'nden sonraki ikinci baðýmsýz devleti Kuzey Kýbrýs Türk Cumhuriyeti hepimiz için iftihar kaynaðýdýr. Anadolu'dan Akdeniz'deki ufka, buradan Anadolu'ya bakarak nazlý nazlý dalgalanan ay yýldýzlý bayraklarýmýz milli davamýzýn ulaþtýðý noktayý gösteriyor." ifadesini kullandý.
Erdoðan, "Varlýklarýna yönelik sayýsýz saldýrýya raðmen Kýbrýs Türkleri hamdolsun kendi topraklarýnda baþý dik, onurlu ve özgür bir þekilde yaþýyor. Kýbrýs Türkü kardeþlerimiz geleceklerine daha büyük bir umutla, güvenle bakýyor. Elbette bugünlere kolay gelmedik, bu topraklardaki her bir baþarýmýzý çetin mücadeleler sonucunda aðýr bedeller ödeyerek elde ettik. Þair Süleyman Uluçamgil gibi nice gencecik evlatlarýmýzý, Yüzbaþý Cengiz Topel gibi nice kahramanlarýmýzý þehit vererek istiklalimizi kazandýk. Onca zulme, iþkenceye, ihanete raðmen mücadele sancaðýmýzý asla yere düþürmedik. Mücahitlerimizin ve Mehmetçiðin destansý mücadeleleri sayesinde hamdolsun zafere ulaþtýk." deðerlendirmesinde bulundu.
Kýbrýs Türkü'nün özgürlük mücadelesinin lideri Dr. Fazýl Küçük ve kurucu Cumhurbaþkaný Rauf Denktaþ baþta olmak üzere Kýbrýs Türk halkýnýn kýyamýnda emeði geçen herkese Allah'tan rahmet dileyen Cumhurbaþkaný Erdoðan, "Kýbrýs semalarýný ezansýz, hilali mahzun, vataný esir býrakmamak için topraða düþen aziz þehitlerimizi minnetle, rahmetle yad ediyorum. Bugüne kadar olduðu gibi bundan sonra da onlarýn kutlu mirasýna sahip çýkarak ruhlarýný þad edeceðiz. Geçmiþi unutmadan baðýmsýzlýk uðruna çektiðimiz acýlarý asla aklýmýzdan çýkarmadan inþallah barýþ dolu bir geleceði hep beraber inþa edeceðiz." þeklinde konuþtu.
Erdoðan, Kýbrýs'ýn tarihin her döneminde cazibesini korumuþ, her toplumun rüyalarýný süslemiþ kadim bir coðrafya olduðuna iþaret ederek, sözlerini þöyle sürdürdü:
"Medeniyetimizin 1400 yýla, Osmanlý'nýn 450 yýla yakýndýr mührünü taþýyan Kýbrýs maalesef son 1,5 asýrdýr belirsizliðin hakim olduðu, çalkantýlý bir süreç yaþamýþtýr. Rumlarýn artan katliam ve saldýrýlarýnýn ardýndan gerçekleþtirdiðimiz 1974 Barýþ Harekatý ile fiilen istikrara kavuþan Kýbrýs'la ilgili siyasi sorunlar hala devam ediyor. Kýbrýs meselesinin, Kýbrýs Türk halkýnýn meþru haklarýný ve güvenliðini temin edecek þekilde adil, kalýcý, sürdürülebilir bir çözüme kavuþturulmasý önceliðimizdir. Türk tarafý olarak en baþýndan beri bu doðrultuda çok güçlü irade ortaya koyduk, yapýcý fikirler sunduk, iyi niyetle çaba gösterdik ancak sadece bir tarafýn çabasý çözümün kilidini açmaya yetmiyor.
Kýbrýs Türkü 2004 yýlýnda çözüm için barýþ ve demokrasi uðruna dünya ile bütünleþmek adýna Annan Planý'na 'evet' dedi. Rum tarafý ise masada planý kabul eden liderlerinin bizzat yürüttüðü 'hayýr' kampanyasý sonucunda Kýbrýs Türkü ile ortak bir gelecek kurmayý reddetti. 2017'de Ýsviçre'de Rum tarafý 'Kýbrýs Türkü ile býrakýn siyasi gücü, refahý, hastaneleri bile paylaþmam' diyerek yine masadan kaçtý. Bürgenstock'ta bizzat gerek Kofi Annan gerekse buradan katýlanlar, Yunanistan'dan katýlanlar hep beraber masada oturduk, konuþtuk ama bütün bu görüþmelerin sonucunda ne yazýk ki referanduma gelince iþ deðiþti."
Referandumda KKTC'nin "evet", Güney'in ise "hayýr" dediðini hatýrlatan Erdoðan, "Bütün bunlar yaþanan gerçekler fakat Avrupa Birliði atýlan bu adýmlara raðmen verilen sözleri yerine getirdi mi? Hayýr. Onlar da verilen sözleri yerine getirmedi. Ýdari ve mali noktada vermeleri gereken destekleri Kuzey Kýbrýs'a vermediler. O gün nasýl yalan söylediyseler maalesef bugün de yalan söylüyorlar. Özellikle son 50 yýldýr süren görüþmelerin neticesinde þu gerçeði artýk çok iyi biliyoruz; Kýbrýs'ta 1963'te silah zoruyla bozulan, 1974'te ise Yunan cuntasýnýn düzenlediði darbeyle tamamen ortadan kalkan ortaklýðý Rumlarla birlikte yeniden tesis etmek mümkün deðildir." deðerlendirmesinde bulundu.
Cumhurbaþkaný Erdoðan, "Dünün güneþiyle bugünün çamaþýrý kurutulmaz" sözünü anýmsatarak, þunlarý kaydetti:
"Bugün Kýbrýs'ta iki ayrý halk, iki ayrý demokratik düzen ve iki ayrý devlet vardýr. Cumhurbaþkaný Sayýn Tatar'ýn da belirttiði üzere egemen eþitlik temelinde iki devletli bir çözümün konuþulmasý ve müzakere edilmesi gerekiyor. Esasen Kuzey Kýbrýs Türk Cumhuriyeti halkýnýn iradesi de son seçimlerde bu yönde tecelli etmiþtir. Rumlar iktidarý ve refahý adanýn ortak sahibi Kýbrýs Türkleri ile eþit olarak paylaþmak istemiyor, bunu da açýkça söylüyor. Hidrokarbon kaynaklarý konusunda Kýbrýs Türkleri ile masaya oturmaktan sürekli kaçmalarýnýn sebebi de budur.
Garantör ülke olarak bizim de Kuzey Kýbrýs Türk Cumhuriyeti'nin de bu diplomasý oyunlarýna artýk tahammülümüz kalmamýþtýr. Þunu da çok açýk, net söylemem gerekiyor; Kuzey Kýbrýs'ta yaþayýp da kendi Cumhurbaþkanýný Güney Kýbrýs'ýn baþýndaki sözde yöneticilere þikayet edenlerle Güney Kýbrýs güç devþireceðini zannediyorsa aldandýðýný ve aldanacaðýný bilmelidir. Evet, bu sözde paçavralar maalesef kendi Cumhurbaþkanýný kalkýp da Güney Kýbrýs'ýn sözde cumhurbaþkanýna þikayet ederse bunun akýbeti nereye varýr benim sevgili kardeþlerim bunu gayet iyi biliyorlar."
Cumhurbaþkaný Erdoðan, Kuzey Kýbrýs Türk Cumhuriyeti'nin (KKTC) 37. kuruluþ yýl dönümü dolayýsýyla Dr. Fazýl Küçük Bulvarý'nda gerçekleþtirilen geçit töreninde yaptýðý konuþmada, KKTC Cumhurbaþkaný Ersin Tatar'ý ve KKTC hükümetini 46 yýldýr kapalý olan Maraþ'ýn kullanýma açýlmasý yönünde aldýklarý cesur karardan dolayý þahsý ve milletin adýna tebrik etti.
Maraþ'ýn kýsa sürede yeniden hayat bulacaðýný, çözümsüzlüðün sembolü olmaktan kurtulacaðýný ifade eden Erdoðan, bu adýmdan rahatsýz olanlarýn, maðduriyet edebiyatý yaptýðýný söyledi.
Kýbrýs melesinde tek maðdurun, yýllardýr yok sayýlan, haklarý sürekli gasbedilen Kýbrýs Türkleri olduðunu vurgulayan Erdoðan, "Maraþ'ta atýlan adýmýn amacý, yeni maðduriyetler oluþturmak deðil, bilakis mevcut maðduriyetlerin giderilmesini saðlamaktýr. Mülkiyet haklarýna riayet edilerek yürütülecek çalýþmalar sonucunda Maraþ'ta herkesin yararýna olacak yeni bir dönem baþlayacaktýr. Ýnþallah bu hedefe hep birlikte ulaþacaðýz." diye konuþtu.
Erdoðan, yýllardýr Doðu Akdeniz'deki enerji kaynaklarýnýn iþ birliði için fýrsat olmasý gerektiðini vurguladýklarýný belirtti.
Akdeniz'in, ecdadýn döneminde olduðu gibi yeniden bir huzur, barýþ ve iþ birliði havzasý haline gelmesi gerektiðini savunduklarýný anýmsatan Erdoðan, sözlerini þöyle sürdürdü:
"Ancak iyi niyetli bu çabalarýmýzýn karþýlýðýný bir türlü alamadýk. Özellikle Avrupa ülkeleri diplomasi fýrsatlarýný deðerlendirmediði gibi Yunanistan'ýn ve Kýbrýs Rum Kesimi'nin þýmarýklýklarýna boyun eðdi. Verilen sözlerin hilafýna, Kýbrýs meselesi çözülmeden Avrupa Birliði'ne üye yapýlan Rum tarafý, Kýbrýs Türklerini yok sayarak 2003'te Mýsýr ile 2007'de Lübnan ile ve 2010'da Ýsrail ile deniz yetki alanlarýnýn belirlenmesi için anlaþmalar imzaladý. Bununla da yetinmeyip 2007 yýlýnda sözde ruhsat sahalarý belirleyip uluslararasý ihaleler açtýlar. 2011 yýlýnda ilk sondajý onlar gerçekleþtirdi. Türkiye'nin ve Kýbrýs Türklerinin tüm bu süreçte yaptýðý uyarýlar maalesef uluslararasý toplum tarafýndan görmezden gelindi. Biz o gün ne söylemiþsek þimdi de aynýsýný söylüyoruz. Doðu Akdeniz'de ülkemizin ve Kuzey Kýbrýs Türk Cumhuriyeti'nin adil bir þekilde yer almadýðý hiçbir denklem barýþ ve istikrar üretemez."
Erdoðan, Doðu Akdeniz'deki haklarý korumakta kararlý olduklarýný, geride býraktýklarý dönemde yaþananlarýn bu konudaki güçlü iradelerinin niþanesi olduðunu bildirdi.
Anlaþmazlýklarýn diyalogla, uluslararasý hukuk temelinde ve hakkaniyete uygun biçimde çözümünün öncelikli tercihleri arasýnda olduðuna dikkati çeken Erdoðan, þunlarý kaydetti:
"Biz kimsenin hakkýna, hukukuna el atmýyoruz. Sadece Rum-Yunan ikilisinin haklarýmýzý gasbetmesine engel olmaya çalýþýyoruz. Sorunun çözümünün gerilimi daha da týrmandýrmaktan deðil müzakere masasýndan geçtiðine inanýyoruz. Diplomasi ve müzakere, bizleri ortak paydaya ulaþtýracak en kýsa yoldur. Kýbrýs Türklerinin de yer alacaðý Doðu Akdeniz Konferansý önerimiz, bu irademizin samimi bir ifadesidir. Arzumuz, AB'nin uzattýðýmýz eli havada býrakmamasý, Avrupa dayanýþmasý adýna çözümü zorlaþtýracak adýmlardan imtina etmesidir."
Cumhurbaþkaný Erdoðan, Karadeniz'de keþfedilen 405 milyar metreküplük doðalgaz rezervinin, enerjiyi iþ birliði vesilesine dönüþtürme iradelerini daha da kuvvetlendirdiðini dile getirdi.
Karadeniz'de olduðu gibi Doðu Akdeniz'deki araþtýrma faaliyetlerinden de müjdeli haberler alacaklarýna inandýklarýný anlatan Erdoðan, "Doðu Akdeniz'deki sismik araþtýrma ve sondaj faaliyetlerimize adil bir anlaþma saðlanana kadar kararlýlýkla devam edeceðiz." ifadesini kullandý.
KKTC'yi daha da güçlendirecek çalýþmalarý, büyük çaplý projeleri hayata geçirmeye devam edeceklerini dile getiren Erdoðan, þunlarý söyledi:
"KKTC Su Temin Projesini, 2015'te hizmete açmak suretiyle adanýn içme, kullanma ve sulama suyu sorununu çözdük. Boru hattýnda meydana gelen arýzayý hava þartlarýnýn elverdiði ölçüde yerli imkanlarla tamamladýk. Tarýmsal sulama hatlarýnýn açýlmasýyla toplamda 71 bin 540 dekar alan sulanabilecek, böylece Kuzey Kýbrýs ekonomisinde yaklaþýk 127 milyon lira gelir artýþý saðlanmýþ olacak. Su temini projesinin tarýmsal sulama kýsmýnda devam eden çalýþmalarý da yakýndan takip ediyoruz. Þimdi ise bir, yine denizin altýndan doðal gaz çalýþmasý, iki yine denizin altýndan kablo ile elektrik enerjisi getirme çalýþmalarýmýzý da ayrýca sürdürüyoruz. Hiçbir zaman Kuzey Kýbrýs'ýmýzý yalnýz býrakmayacaðýz, desteksiz býrakmayacaðýz."
Erdoðan, Cumhurbaþkaný Yardýmcýsý Fuat Oktay'ýn gayretleriyle tarýmdan turizme, küçük esnaftan sosyal yardýmlara kadar farklý alanlarda finansman desteði içeren 2,3 milyar liralýk mali iþ birliði anlaþmasýný imzaladýklarýný anýmsattý.
Kovid-19 ile mücadele çalýþmalarý için KKTC'ye 149 milyon lira ayni ve nakdi destek saðladýklarýnýn altýný çizen Erdoðan, çok kýsa sürede inþa edilen acil durum hastanesinin açýlýþýný bugün yapacaklarýný vurguladý.
Milli Eðitim Bakanlýðýnýn EBA uygulamasýný kademeli olarak KKTC'deki öðrencilerin kullanýmýna açtýklarýný söyleyen Erdoðan, kýsaca "ARMA" olarak adlandýrýlan iþ birliði modeli ile 18 sanayi altyapý projesini hayata geçirdiklerini anýmsattý.
Kuzey Kýbrýs Türk Cumhuriyeti'nin altyapý projelerine bu yýl 162 milyon lira aktardýklarýný belirten Erdoðan, "Sürdürülebilir bir ekonomik yapýnýn inþasý yönündeki gayretlerimizi artýrarak devam ettiriyoruz. Önümüzdeki zorluklara raðmen Kýbrýs Türk halkýnýn hayat kalitesini daha da üst düzeye çýkaracak imkana ve iradeye sahibiz." dedi.
Cumhurbaþkanlýðý makamýnýn inþasý için Tatar'la da görüþtüðünü aktaran Erdoðan, þunlarý kaydetti:
"Sayýn Tatar'a da söyledim. Uygun bir yerde, 5 dönüm bir arazi temin etmek suretiyle Cumhurbaþkanlýðý makamýný da orada süratle inþa edelim ve böylece Cumhurbaþkanlýðý makamýný da oraya taþýyalým. Zira bu tür makamlar bildiðiniz gibi farklý ülkelerin bakýþýný da deðiþtirir. Anavatan ve garantör Türkiye, Kuzey Kýbrýs Türk Cumhuriyeti'nin ve Kýbrýs Türk halkýnýn yanýnda olacaktýr. Kendi canýmýzdan bir parça olarak gördüðümüz Kýbrýs Türkleri ile güçlü ve müreffeh bir ortak gelecek kurmak için çok çalýþacaðýz. Ýþte Azerbaycan'daki geliþmeleri gördünüz, takip ettiniz ve sonunda Azerbaycan hamdolsun, can Azerbaycan, Ermenistan'ýn iþgalinde 28 yýldýr olan topraklarýný 44 günde onlarýn iþgalinden kurtardý ve þimdi de topraklarýna yavaþ yavaþ dönmeye baþlýyorlar.
Buradan Azerbaycanlý kardeþlerime, kardeþ Kuzey Kýbrýs'tan selam gönderiyoruz. Ýnþallah en yakýn zamanda Sayýn Cumhurbaþkanýmýz buradan Azerbaycan'a bir ziyaret yapmak suretiyle inþallah bu adýmý çok daha farklý bir duruma getirecektir. Bizler, tek yürek, tek bilek olduðumuz müddetçe Allah'ýn izni ile üstesinden gelemeyeceðimiz zorluk, aþamayacaðýmýz engel yoktur. Kuzey Kýbrýs Türk Cumhuriyeti'ni bu günlere ulaþtýran aziz þehitlerimize Allah'tan rahmet diliyor, kahraman mücahit ve gazilerimizi þükranla anýyorum. Daha nice yýl dönümlerini birlikte kutlamayý Rabbim'den niyaz ediyorum. Cumhuriyet Bayramýnýz kutlu olsun."
Cumhurbaþkaný Erdoðan'a tören alana geliþinde KKTC vatandaþlarý sevgi gösterisinde bulundu. Erdoðan, burada toplanan kalabalýðý selamlayarak tören alanýna girdi.
Konuþmasýnýn ardýndan Erdoðan, mehter takýmý ve halk oyunlarý gösterileri ile askeri geçit törenini izledi.
Törene, Dýþiþleri Bakaný Mevlüt Çavuþoðlu, Milli Savunma Bakaný Hulusi Akar, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakaný Fatih Dönmez, Tarým ve Orman Bakaný Bekir Pakdemirli, Çevre ve Þehircilik Bakaný Murat Kurum, Ulaþtýrma ve Altyapý Bakaný Adil Karaismailoðlu, Saðlýk Bakaný Fahrettin Koca, AK Parti Ýzmir Milletvekili Binali Yýldýrým da katýldý.