Oktay, Anadolu Ajansý (AA) Editör Masasý'nda, gündeme iliþkin açýklamalarda bulundu, sorularý yanýtladý.
"Türkiye ve ABD, Adalet ve Ýçiþleri Bakanlarý için daha önce alýnan yaptýrým kararlarýný karþýlýklý olarak kaldýrdý. ABD, Ýran'a yönelik yaptýrým kararýnýn kapsamýný da geniþleterek uygulamaya baþladý. Türkiye, yaptýrýmlardan muaf tutulacak 8 ülke arasýnda yer alacak mý? Ýki ülke iliþkilerindeki normalleþme sürecinin önümüzdeki dönemde Türk ekonomisine yansýmasý nasýl olacak?" sorusuna Oktay, "Bu coðrafyada yaþamanýn bir bedeli var, o bedel güçlü olmayý gerektiriyor. Bu sadece bugünle alakalý bir olay deðil, 100 yýl öncesine bakalým ayný þeyi görüyoruz, bin yýl öncesine bakalým ayný þeyi görüyoruz, bugün de ayný þey. Ekonomik, askeri, siyasi ve sosyal anlamda güçlü olmak zorundasýnýz, yani istikrar sahibi olmak zorundasýnýz." karþýlýðýný verdi.
Oktay, Türkiye'deki sistem deðiþikliðinin, siyasi ve sosyal anlamda güçlü olmanýn gereðini yerine getirdiðine iþaret ederek, 1,5 yýllýk ortalama hükümet ömürlerinden bugün, seçimin bitmesiyle hükümetin, baþkanýn kim olacaðýnýn belli olduðu 5 yýllýk bir sürece gelindiðini söyledi.
Bunun "otomatik bir istikrar" getirdiðini belirten Oktay, Türkiye'nin ekonomik verilerine bakýldýðýnda finans kurumlarýnýn yapýsýnýn, Avrupa Birliði dahil dünyadaki birçok ülkeden çok daha iyi þartlarda olduðunu vurguladý.
Fuat Oktay, seçim sonrasýnda Türkiye'nin birdenbire bir manipülasyonunun içerisine girdiðine dikkati çekerek, þöyle konuþtu:
"Bu manipülasyon direk bizimle alakalý bir þey deðildi. 'Siz istikrar mý istiyorsunuz? Biz buna müsaade etmeyeceðiz.' Bu uluslar arasý bir þey. Yaný baþýmýzda Suriye ve Irak olayýný yaþýyoruz. Biz, bütün gücümüzle bununla topyekun mücadele ettik. Sayýn Cumhurbaþkanýmýzýn liderliðinde, Hazine ve Maliye Bakanlýðýmýzýn bütün çalýþmalarý tek elden koordine ettiði yeni sistemin faydasýný burada ciddi þekilde gördük. Bir baþka ülkenin, hemen yaný baþýmýzdaki Rusya'yý bile alsanýz birkaç yýlda atlatabildiði bir þeyin en kötüsünü biz geride býraktýk. Ekonomik anlamda türbülansýn içine sokulmaya çalýþýlan Türkiye'ye baktýðýnýzda, siyasi anlamda da birçok manipülasyonun olduðunu görüyorsunuz. Anlamsýz bir þekilde bakanlarýmýza uygulanan yaptýrýmlar da bunun içindedir. Farklý þekilde getirilmeye çalýþýlan manipülasyonlar da bunun içindedir. Neredeyse akþam sabah twitlerle yaþadýðýmýz herkesin hafýzalarýnda."
- "Ülkemi soðukta býrakamam"
Bununla topyekun mücadele edilip, sorunlar geride býrakýldýðýnda, bunun siyasi yansýmalarýnýn görüldüðünü aktaran Oktay, "Bizim en büyük varlýklarýmýzdan birisi Sayýn Cumhurbaþkanýmýzdýr. Uluslararasý alandaki saygýnlýðý, liderlerle olan çok yakýn, dinamik iþbirliði, içeride aldýðýmýz tedbirlerin yaný sýra uluslar arasý alanda yapýlan ciddi iþbirliðiyle ne olduðunun anlatýlmasý, bunu hýzlý þekilde geri býrakmamýzý saðlayan sebeplerden birisi." diye konuþtu.
Oktay, dövizin, dolarýn, iç politikalarýn ekonomide silah olarak kullanýldýðý bir dönemin yaþandýðýna dikkati çekerek, bir yere bir yaptýrým kararý alýnacaksa, bunun adresinin Birleþmiþ Milletler olduðunu, buna da herkesin uyduðunu hatýrlattý.
"Birleþmiþ Milletler 5'ten büyüktür." dediklerini anýmsatan Oktay, "Bir ülkenin çýkarlarý doðrultusunda oluþturduðu yaptýrým kararlarýna tüm ülkelerin uymasýný beklemek, her þeyden önce anlamlý ve adil deðil. Ýran yaptýrýmlarýna baktýðýmýzda bizim komþumuz. Türkiye'ye baktýðýmýzda petrol, enerji konusunda dýþa baðýmlý bir ülke. Yani kýþ geldiðinde, benim kendi ülkemi enerji anlamýnda besliyor olmam lazým. Soðukta býrakamam." deðerlendirmesinde bulundu.
- "Türkiye büyük, ilkeleri olan bir ülke"
Türkiye'nin "A ülkesinin, B ülkesiyle iliþkisi bozuldu, ben doðalgaz alayým mý, almayým mý?" diye bir politikasýnýn olamayacaðýnýn altýný çizen Oktay, þunlarý kaydetti:
"Türkiye büyük bir ülke. Ýlkeleri olan bir ülkedir Türkiye. Özellikle uluslar arasý iliþkilerde, alanlarda bir karar alýyorsa bunun gerekçesi vardýr, bunu anlatýr, kurallar çerçevesinde yapar ve açýktýr Türkiye. Birilerinin hoþuna gitmiyor olabilir ama... Bizim dýþ politika konusunda Sayýn Cumhurbaþkanýmýzýn çok açýk ve net oluyor olmasý ilk etapta belki bazýlarýna biraz aðýr geliyor olabilir ama sonrasýnda bu uluslar arasý anlamda liderler bazýnda da çok ciddi kabul görmeye baþlýyor. 'Evet, bir þey yanlýþsa söylersiniz bunu biliyoruz, bunun karþýsýnda da durursunuz, bedeli varsa bile bunu ödersiniz.' Ama burada bir ahlaki boyut da var Türkiye'nin duruþunda. Biz, bir komþumuz, özellikle enerji alanýnda çok derin iliþkilerimizin olduðu bir enerji arzýný saðlayan bir ülkeyle bir günde bizim her þeyi kesme þansýmýz yok. Bunu zaten defalarca ifade ettik."
Cumhurbaþkaný Yardýmcýsý Oktay, ABD ile iliþkilerdeki sorunun bir rahip Brunson sorunu olmadýðýný dile getirerek, "Böyle bir sorun yoktu, biz bunun sorun olduðunu da hala düþünmüyoruz. Bu, yapay bir gündemdi. Bakanlara uygulanan yaptýrým da yapay bir gündemdi. Dolayýsýyla anýnda biz, mütekabiliyet ilkesiyle buna cevap verdik. Orasý þimdi kaldýrma kararý alýyor, bu zaten karþýlýklý görüþülerek yapýldý. Ayný mütekabiliyet çerçevesinde biz de onlarýn bakanlarýyla ilgili kararlarýmýzý aldýk." þeklinde konuþtu.
Oktay, Türkiye'nin Ýran'a yönelik yaptýrýmlardaki tutumunu açýkça ifade ettiðini vurgulayarak, "Biz, bunu her zaman, her yerde anlatýyoruz. Bunu Amerika'ya da anlatýyoruz, Rusya ile iliþkilerimizde de biz farklýyýz, orada da anlatýyoruz. Bir Ýdlib olayýný hep beraber yaþadýk. Bir taraftan bizim Rusya ile çok sýký, yakýn iliþkilerimiz var, Ýran'la da ayný þekilde ama diðer tarafta hem Türkiye'nin, hem bölgenin hem de bölgedeki masum insanlara zarar veren yaklaþýmý gördüðümüzde orada çok net bir þekilde Türkiye tavrýný koymuþtur ve bu da karþýlýk da bulmuþtur. Bir inatlaþma olayý deðildir Türkiye'nin yaptýðý." deðerlendirmesinde bulundu.
Münbiç'te Türk Silahlý Kuvvetleri ve ABD unsurlarýnýn ortak devriye görevine baþlamasýna ve Fýrat'ýn doðusunun terör örgütlerinden temizlenmesi konusunda Türkiye'nin nihai hedefine ulaþmasýna iliþkin Oktay, Türkiye'nin bu konudaki yaklaþýmýnýn her zaman çok net olduðunu belirtti.
Oktay, þu deðerlendirmelerde bulundu:
"Ýlk etapta güney sýnýrýmýzda olan bu oluþumdan, sýnýr hattýnda oluþturulan koridordan ne kadar rahatsýz olduðumuz ve PKK'nýn, adýný ne olarak koyarsanýz koyun, YPG, PYD deyin, nihayetinde PKK'nýn uzantýsýdýr, böyle bir oluþuma izin vermeyeceðimizi baþýndan beri ifade ettik ama ne yazýk ki muhataplarýmýzýn bu iletiþimi almaktaki güçlüðü bizi baþka tedbirler almaya itti. Bu da zaten Fýrat Kalkaný ile baþladý, 15 Temmuz'un akabinde baþladý. Hiç kimsenin de beklemediði bir anda böyle bir kararlýlýðý gösterdik. Zeytin Dalý, Afrin operasyonunda devam etti. Ýdlib'de devam etti. Münbiç olayýnda ilk baþta ABD, PKK'nýn veya YPG'nin varlýðýna müsaade edilmeyeceði sözünü vermiþti. Çözüm hep bir sonraki aya, yýla ertelenmiþtir. Türkiye'nin artýk bu sorunlarý erteleme sabrý da tahammülü de kalmamýþtýr."
Türkiye'nin bunu müttefiklerle, muhataplarla konuþarak halletmek istediðini belirten Oktay, "Ancak halledilmemesi durumunda, kendi göbeðimizi kendimiz kesmesini de biliriz." dedi.
- "Arzu ettiðimiz noktaya ulaþana kadar devam edecek"
Münbiç ile ilgili görüþmelerin devam ettiðine deðinen Oktay, Münbiç'te ortak devriye ile alakalý PKK, PYD, YPG unsurlarýnýn bu bölgeden tamamen çýkarýlmasý konusunda iþ birliði ve mutabakatýn saðlandýðýný söyledi.
Oktay, bunun uygulanmasýyla ilgili takvimin kaydýðýný görünce Türkiye'nin kararlýlýðýný ortaya koyduðunu belirterek, "Bu, ya olacaktýr ya olacaktýr. Dolayýsýyla bu sadece Fýrat'ýn batýsýyla ilgili bir olay da deðil. Ortak devriyeler baþladý, eðitimler yapýldý. Silahlý kuvvetler arasýnda ortak görüþmeler yapýldý, ortak mutabakatlar saðlandý. Þu anda ortak devriye baþladý. Arzu ettiðimiz noktaya ulaþana kadar da bu devam edecek." diye konuþtu.
Bunun Fýrat'ýn batýsýyla sýnýrlý kalmayacaðýný da açýkça ifade ettiklerini anlatan Oktay, "911 kilometrelik sýnýrýmýzda Türkiye'yi tehdit eden hiçbir unsurun barýnmayacaðý noktaya geldiðimiz ana kadar mücadelemiz sürecek." ifadesini kullandý.
Türkiye'ye karþý yapýlan tacize ve tehdit unsuruna seyirci kalýnamayacaðýný, bu konudaki kararlýlýðý da Türkiye'nin gösterdiðini vurgulayan Oktay, "Bir gece ansýzýn gelebiliriz dedik ve bir gece ansýzýn geldik. Doðusunda da bu olacak zaten, bunu da gizlemiyoruz. Bunu hiçbir müttefikimizden de uluslararasý alanda da gizlemiyoruz. Açýk ifade ediyoruz. Böyle bir istikrarsýzlýk adasý haline dönüþtürülmüþ bir alanda Türkiye'nin 911 kilometre boyunca tehdit edilmesine müsaade edemeyiz." þeklinde konuþtu.
- "Türkiye kendisine karþý hiçbir tehdide müsaade etmeyecek"
Oktay, Türkiye'nin güvenlik politikalarýný deðiþtirdiðini, hiç kimsenin Türkiye'yi tehdit etmesinin artýk beklenmeyeceðini ifade etti.
Ýçerdeki terörle mücadele boyutunda da sýnýrlarýn ötesinde de bu yaklaþýmýn olduðuna iþaret eden Oktay, "Sizin orada kendinizi toparlayýp ondan sonra da bize saldýrmanýzý bekleyemeyiz, kusura bakmayýn. Biz gelir sizi kaynaðýnda kuruturuz, yok ederiz. Ne yaparsanýz yapýn. Çukur mu kazacaksýnýz, tüneller mi kazacaksýnýz? Kim size yardým ederse etsin. Türkiye, kendisine karþý hiçbir tehdide, hiçbir yerde, hiçbir oluþuma müsaade etmeyecektir. Bu kararlýlýðý sergilemiþtir, bunun gereðini yapmýþtýr. Bundan sonra da yapacaktýr." ifadesini kullandý.
Oktay, 911 kilometrelik sýnýr hattýnýn, Türkiye için haritada sadece bir nokta olmadýðýný belirterek, Türkiye'ye komþu olan mazlumlarýn orada zulüm görmesine müsaade etmeyeceklerini vurguladý.
- "Tehdit olduðu zaman gözümüz karadýr"
Cumhurbaþkaný Yardýmcýsý Oktay, yardým bekleyenlerin çaresiz kalýnca Türkiye'ye geldiðini, bu insanlara Türkiye'den baþka kimsenin kucak açmadýðýný hatýrlatarak, Avrupa Birliði'nin bu duruma duyarsýz kalmasýný eleþtirdi.
Irak'ta veya Suriye'de koalisyon güçlerinin çýkardýðý çatýþmalarda þehirlerin harabeye döndüðünü, sivillerin katledildiðini ifade eden Oktay, Türkiye'nin operasyon yaparken sivillere karþý hassas olduðunu dile getirdi.
Oktay, Türkiye'nin hiçbir þehri harap etmediðini, teröristleri temizlediðini, sivil halkýn ayaða kalkabilmesi için dünyada eþi benzeri olmayan bir uygulama yürüttüðünü anlattý.
Operasyon yapýlan bölgelerde insani faaliyetler ve kalkýndýrma çalýþmalarý yürütüldüðünü aktaran Oktay, Afrin'de ve Fýrat Kalkaný Harekatý'nýn gerçekleþtirildiði bölgede bunlarýn yapýldýðýný hatýrlattý.
Türkiye'nin yaþatmaya yönelik insani yaklaþýmýnýn dünyanýn hiçbir ülkesinde olmadýðýna dikkati çeken Oktay, "Tarihte de biz böyleydik. Türkiye'yi diðer ülkelerden ayýran yapý bu. Ama böyle olmamýz bize karþý olan tehdit unsurlarýna göz yummamýz anlamýna asla gelmez. Olay terör, terörist, tehdit olduðu zaman da bir o kadar gözümüz karadýr bizim." dedi.