Demir yolları 'Demir Göz' ile emniyette
Türk mühendisler, raylardaki hasarı tespit eden, Ukrayna yapımı cihazın daha gelişmişini yaptı. Ar-Ge çalışması ve geliştirilmesi Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları (TCDD) Teknik A.Ş. tarafından yapılan ultrasonik robot 'Demir Göz' göreve başladı. Saatte 40 kilometre hızla demir yolunda gidebilen ultrasonik robotla raylar üzerinde ya da içinde meydana gelen en ince çatlaklar bile tespit edilebiliyor.
Ar-Ge çalışmasını TCDD Teknik A.Ş.'nin yaptığı, 'Demir Göz' adı verilen yol muayene aracı, göreve başladı. 'Demir Göz', saatte 40 kilometre hızla ve aralıksız 10 kilometre tarama yapabiliyor. 'Demir Göz', Türkiye'de 12 bin 803 kilometrelik demir yolu ağının güvenliğini sağlıyor. Yaklaşık 8 ayda üretilen 'Demir Göz', raylar üzerinde veya içinde meydana gelen çatlakları tespit ederek, trenler için güvenli sürüş sağlıyor. Test çalışmalarını yüzde 100 başarı ile geçen 'Demir Göz', raylara müdahale hızını 2 kat artırıyor. Son teknoloji sistemlerle donatılan 'Demir Göz', demir yolunun yanında kara yolunda gitme özelliğine de sahip.
'40 KİLOMETRE HIZLA ÖLÇÜM YAPABİLİYOR'
TCCD'de görevli makine yüksek mühendisi Sedat Özal, Ukrayna'da üretilen ve saatte 15 kilometre hız yapabilen trolley şeklindeki ultrasonik robotun, Türkiye'de daha da geliştirilerek, göreve başladığını söyledi. Özal, "Demir Göz", burada yaptığımız çalışmalarla saatte 40 kilometre hız yapabilen ve hem kara yolunda hem de demir yolunda giden bir araca dönüştürüldü. Saatte 40 kilometre hızla ölçüm yapabilen bu araç ile hem rayların ultrasonik ölçümünü ve hem de Eddy-current (Eddy-akımı) ölçümünü yapabiliyoruz" dedi.
'KILCAL ÇATLAKLARI TESPİT EDİYORUZ'
Araçta iki ölçüm sistemi olduğuna dikkat çeken Özal, "Birisi ultrason ölçüm sistemi diğeri de Eddy-current ölçüm sistemi. Ultrason ölçüm sistemi ile rayın içindeki çatlakları tespit ediyoruz. Rayın içindeki çatlağın boyutuna göre yapılacak bakımları belirliyoruz. Eddy-current ölçüm sisteminde ise rayın yüzeyindeki kılcal çatlakları tespit ediyoruz. Bu tespit edilen çatlakların boyutuna ve derinliğine göre de raylarda taşlama yapıyoruz. Böylece rayların kırılması, bozulması ve aşınmasını çok önceden tespit edip bakımını yaparak demir yollarının güvenliğini ve emniyetini sağlıyoruz" diye konuştu.
'TAMAMEN YERLİ ÜRETİM İÇİN ÇALIŞIYORUZ'
Yüksek hızlı tren hatlarında 3 ayda bir, hızlı tren hatlarında 4 ayda bir, konvansiyonel hatlarda ise 6 ayda bir ultrasonik ölçüm yapıldığını kaydeden Sedat Özal, şu anda günlük yaklaşık 150 kilometre ölçüm yapıldığını belirtti. Özal, aracın benzerlerine göre 6'da bir maliyette ve 8 ay gibi kısa sürede üretildiğini belirterek, tamamen yerli üretim için de çalışmalarının devam ettiğini söyledi.
Öte yandan demir yollarında hat kapasitesinin artırılması ve etkin kapasite kullanımı, bakım maliyetlerin azaltılması için önleyici bakım uygulanması, enerji ve lojistik maliyetlerin düşürülmesi, yapım ve bakımda yerli ve milli teknolojinin kullanılması konularında gerekli adımların atıldığı ve girişimlerin sürdürüldüğü belirtildi.
