Dýþiþleri Bakanlýðý'ndan Türk iþ dünyasýna çaðrý: Bu Türkiye açýsýndan çok önemli bir destek programý

Dýþ Ekonomik Ýliþkiler Kurulu (DEÝK) , Zoom üzerinden "Ufuk 2020 - Avrupa Yeþil Mutabakatý Tarým ve Gýda Sektörüne Yönelik Teklif Çaðrýlarý Bilgilendirme Semineri" düzenledi.

Burada konuþan Özcan, Türkiye'nin AB sürecinde çok kritik bir dönemeçte olduðunu ifade ederek, Avrupa Birliði'nin geçen yýl yaptýðý dönüþümlerin merkezine Yeþil Mutabakat kavramýný oturttuðunu söyledi.

Bu mutabakatýn, özünde, ulaþtýrmadan gýdaya, tarýmsal üretimden çevreye, iklimden kalkýnmaya kadar aþaðý yukarý tüm konularý kapsadýðýný anlatan Özcan, Türkiye'nin en büyük ticari partnerinin Avrupa olduðu düþünüldüðünde Avrupa'da ortaya konan Yeþil Mutabakat'ýn Türkiye'deki tüm paydaþlar için büyük önem taþýdýðýný kaydetti.

- "DEVLETÝMÝZ BU PROGRAMA PARA VEREREK KATILIYOR"

Özcan, AB'nin 7 yýllýk dönemler halinde mali çerçeve belirlediðini ifade ederek, 2014-2020 döneminin sona ermek üzere olduðunu söyledi.

2021-2027 döneminde destek programlarýnýn revize ederek yeniden planlanacaðýný aktaran Özcan, þunlarý kaydetti:

"Ar-Ge ve inovasyon açýsýndan Türkiye'nin katýldýðý çok önemli bir program var. AB ve Türkiye açýsýndan çok önemli bir destek programý. Bunun adý Ufuk 2020. 2014-2020 döneminde uygulanýyor, yaklaþýk 80 milyar avroluk bir bütçesi var. Bütün Avrupa ülkelerinin katýldýðý, Türkiye'nin de içinde olduðu... Biz buna yaklaþýk 300 milyon avro civarýnda, onun biraz daha altýnda katký payý ödüyoruz. Bunun büyük bir kýsmýný AB'den aldýðýmýz hibe desteklerini onlara geri vererek yapýyoruz. Dolayýsýyla aslýnda devletimiz için maliyetli bir program. Yani devletimiz bu programa para vererek katýlýyor. Ancak son kullanýcý için, programdan yararlanacak iþ dünyamýz için, akademisyenlerimiz için, kamu kuruluþlarý için, sivil toplum kuruluþlarýmýz için, KOBÝ'lerimiz için iyi bir program. Buradan direkt hibe alabiliyorlar.

Ufuk 2020 dünyanýn en büyük Ar-Ge ve inovasyon programý. Ýnovasyon ve Ar-Ge liginin de 'Þampiyonlar Ligi'. Yani burada olduðunuz zaman büyük aktörlerle tanýþma, görüþme, Avrupa'nýn önümüzdeki dönemde Ar-Ge ve inovasyon vizyonu hakkýnda bilgi alabilmek için, yenilikçi teknolojilerle ilgili de çalýþma yapabilme imkaný sunuyor."

- "Þu anda harala gürele proje konsorsiyumlarý yapýlýyor"

Özcan, Ufuk 2020 Programý için son çaðrýnýn Yeþil Mutabakat baþlýðýyla eylül ayýnda yapýldýðýný ifade ederek, Ufuk 2020 Programý'nýn 2021-2027 döneminde Ufuk Avrupa ismiyle devam edeceðini söyledi.

Türkiye'nin Yeþil Mutabakat çaðrýsýný tarým ve gýda sektörleri açýsýndan önemli bulduðunu aktaran Özcan, bunun altýnda 10 temel bileþenle 26 tane alt bileþenin bulunduðunu kaydetti.

Burada 74 milyon avroluk bir bütçe bulunduðunu anlatan Özcan, "Bu bütçe STK'lara, iþ dünyasý kuruluþlarýna veriliyor. Bununla ilgili þu anda harala gürele proje konsorsiyumlarý yapýlýyor. Bizler de bu bilgileri aldýktan sonra sizlerle beraber ne yapmamýz lazým, hep beraber bu süreçlerin içinde daha fazla yer almak adýna daha fazla gayret göstermemiz gerekiyor." dedi.

Türkiye'nin Ufuk 2020 Programý için koyduðu bütçeyi geri alabilmesi gerektiðini belirten Özcan, þöyle konuþtu:

"Biz Ufuk 2020 Programý'ndaki 80 milyar avroluk bütçenin yaklaþýk 300 milyon avrosunu Türkiye olarak katký payý olarak ödüyoruz. Geriye alma anlamýnda ilk defa önemli bir dönem yakaladýk ve koyduðumuz bütçeyi aldýðýmýz projelerle kazanmýþ ve hatta üstüne çýkmýþ bulunuyoruz. Koyduðumuzdan daha fazlasýný aldýðýmýz bir döneme girdik. Ancak potansiyelimiz daha yüksek. Türk özel sektörünü, Türk iþletmelerini, onun dinamikliðini, Avrupa'yla olan baðlarýný düþündüðümüz zaman bizim yerimizin bu olmamasý lazým.

Bizim açýmýzdan bir kýyas yapayým; Türkiye'de en büyük iþletme olarak bu programdan fon almýþ kuruluþ yaklaþýk 6 milyon avro civarýnda bir kaynaktan yararlanmýþ. Oysa Avrupalý muadillerine baktýðýmýz zaman bunun en az 50-60 milyon avro bandýnda olduðunu görüyoruz. Bu büyük sanayi kuruluþlarý açýsýndan. Start up'lar, giriþimciler ya da KOBÝ'ler açýsýndan baktýðýmýz zaman fark neredeyse 100 katýna çýkýyor. Yani Türkiye'den fon almýþ bir KOBÝ'nin AB üyesi ülkelerdeki bir KOBÝ'yle kýyasladýðýmýz zaman çok daha geride olduðumuzu görüyoruz. O yüzden bizim özellikle iþletmelerimizi sürece çok daha fazla katmamýz lazým."

- "ÖNCELÝKLE UFAK ADIMLARLA, ORTAKLIKLARLA ÝLERLEMEK MANTIKLI OLACAKTIR"

Özcan, Ufuk 2020 Programý'nýn belli bir süreçle iþlediðini belirterek, bu süreci ciddiye alarak, kararlý adýmlarla ilerlenmesi gerektiðini söyledi.

"Bu öyle, 'biz bir proje hazýrladýk, sunduk, buradan finansman bekliyoruz tarzýnda bir program deðil." diyen Özcan, programa katýlacak aktörlerin, konularýn, partnerlerin iyi belirlenmesi gerektiðini kaydetti.

Ufuk programlarýnda 7-8 farklý ülkeden 10-15 kuruluþun birlikte hareket etmesini gerektirebildiðini anlatan Özcan, "Öncelikle ufak adýmlarla, ortaklýklarla ilerlemek mantýklý olacaktýr." diye konuþtu.

Avrupa Birliði Baþkanlýðý Mali Ýþ Birliði ve Proje Uygulama Genel Müdürü Özcan, programdan daha fazla faydalanabilmek için Avrupa ekosistemiyle baðlarýn artýrýlmasý gerektiðini ifade ederek, "Özellikle ülkeler bazýnda geliþtirilen proje pazarlarý var. Bu proje pazarlarýnda proje fikri olan kuruluþlar bir araya geliyorlar. Tartýþmalar yapýyorlar ve konsorsiyumlar kuruyorlar, oralara katýlmak gerekiyor. Daha fazla boy göstermek gerekiyor. Türkiye'de hep beraber daha fazla organizasyon yapýp yabancýlarý bu sürecin içine dahil edecek birliktelikler kurmamýz gerekiyor. Velhasýl-ý kelam oyunun kurallarýný öðrenmemiz gerekiyor. Ayný zamanda da iþ dünyasý kuruluþarý ve onlarý temsil eden çatý örgütleri bu sürecin içine daha fazla sokmamýz gerekiyor. Bunu bir stratejik hedef olarak ortaya koymamýz lazým." deðerlendirmesini yaptý.

AB Baþkanlýðý olarak TÜBÝTAK'la beraber Ufuk 2020'ye katýlmayý bir devlet politikasý olarak benimsediklerini anlatan Özcan, "Artýk devlet politikasýnýn þirketlerin de politikasý haline gelmesi lazým. Bunu da özel sektörümüze iyi anlatmamýz lazým. Yeni dönem bu Yeþil Mutabakat'la sýnýrlý olmayacak. Biz Ufuk Avrupa konusunda da hem DEÝK'le hem diðer iþ dünyasý kuruluþlarýyla daha fazla sahada olacaðýz. Ama anlatmak da bir yere kadar. Birz da taþýn altýna elimizi koymamýz gerekiyor. Birebir gitmemiz gerekiyor." diye devam etti.

- "UFUK AVRUPA ADIYLA 2021-2027 YILLARI ARASINDA 100 MÝLYAR AVROLUK BÜTÇE ÝLE DEVAM EDECEK"

DEÝK/Türkiye-Danimarka Ýþ Konseyi Baþkaný Emrah Ýnce de Avrupa Birliði Çerçeve Programlarý'nýn, bilimsel bilgi üretimi, üniversite-sanayi iþ birlikleri, AB üyeleri, aday ülkeler ve AB ile iþ birliði yapan ülkeler arasýnda ortaklýklar kurulmasý yoluyla Avrupa ve çevre ülkeleri için sürdürülebilir sosyo-ekonomik kalkýnmayý hedefleyen, belirli yýllarý kapsayan, çok uluslu programlarý olduðunu belirtti.

Bu programlarýn sekizincisinin, 2014-2020 yýllarý arasýný kapsayan Horizon 2020'nin Türkçe adýyla Ufuk 2020 Programý olarak isimlendirildiðini aktaran Ýnce, þunlarý kaydetti:

"Söz konusu Program 80 milyar avroluk kaynaðýyla dünyanýn en büyük bütçeli Ar-Ge ve yenilik programý. Program bu yýl sonu itibarýyla sona eriyor, ancak Ufuk Avrupa adýyla 2021-2027 yýllarý arasýnda 100 milyar avroluk bütçe ile devam edecek.

Ufuk 2020 Programý’nýn ulusal koordinasyonunu TÜBÝTAK saðlýyor. Programýn firmalarýmýz için belki de en önemli avantajý, baþarýlý projelere saðlanan fonun kredi deðil hibe olmasý, yani geri ödeme yükümlülüðünün bulunmamasý.

Ayrýca, program kapsamýnda Avrupa’nýn önde gelen firmalarý ile yapýlan ortaklýklar da firmalarýmýzýn bölgede tanýnýrlýðýnýn artmasý ve gelecek iþ birliklerinde akla gelecek ilk partnerlerden olmalarý demek."

- "AVRUPA ÝLE OLAN TÝCARETÝMÝZÝ KATLAYABÝLÝRÝZ"

Ýnce, Türkiye’nin partner ülke olduðu AB Ar-Ge hibe programý Ufuk 2020 kapsamýnda European Green Deal, Türkçe adýyla Avrupa Yeþil Mutabakatý baþlýklý son çaðrýnýn AB Komisyonu tarafýndan eylül ayýnda yayýmlandýðýný söyledi.

Genel itibarýyla Yeþil Mutabakat'ýn, AB’nin 2050 yýlýnda iklim nötr olmasý hedefi kapsamýnda, sosyal, çevresel ve ekonomik sistemlerin deðiþimine yönelik pek çok araç ve politikanýn hayata geçirilmesi olduðunu anlatan Ýnce, þöyle konuþtu:

"Yeþil Mutabakat, hayatýmýzýn her alanýna sirayet edecek bir stratejiye sahip. Eðer firmalarýmýz bu çerçevede üretim yapmaz ise ihracat yapamaz hale gelebiliriz, mallarýmýz patent alamayabilir.

Tersine düþünecek olursak da eðer ülke olarak erken bir evrede buna göre konumlanabilirsek, dünyanýn geri kalanýna göre büyük bir avantaja sahip olabilir ve Avrupa ile olan ticaretimizi katlayabiliriz. Yani ülke olarak bu durumu lehimize çevirip fýrsatlardan yaralanmak bizim elimizde.

Dolayýsýyla bizim Yeþil Mutabakat’ý tarýmdan sanayiye, çevreden enerjiye kadar çok iyi inceleyip bu çerçevede çalýþmalar yapmamýz gerekiyor.

Bu minvalde, bizler de DEÝK/Türkiye-Avrupa Ýþ Konseyleri olarak, iþ dünyamýzýn bilgi ve kullanýmýna sunulmak üzere bu konuda bir çalýþma baþlatmýþ bulunuyoruz. Söz konusu çalýþma ile Yeþil Mutabakat sürecine iliþkin sanayimiz için bir rehber, bir yol haritasý oluþturulmasýný amaçlýyoruz."

TÜBÝTAK Ufuk 2020 Programý Ulusal Ýrtibat Noktasýndan Çýnar Adalý Öner de program hakkýnda teknik bilgiler verdi.