VDK, kayýt dýþý faaliyet gösteren iþletmelere iliþkin denetimlerini derinleþtiriyor.
Kurul bünyesindeki Risk Analiz Merkezi'nde yapýlan araþtýrmalar sonucunda, kayýt dýþý saat ticaretiyle uðraþan mükellefler tek tek tespit edildi. Yaklaþýk 6 bin 500 mükellefe yönelik çalýþmada ayný alýcýlarýn defalarca kayýt dýþý lüks saat temin etmesi mercek altýna alýndý.
Kayýtlý alýnan saatlerin belge düzenlenmeden satýþý, kayýtsýz temin edilen saatlerin kayýtsýz satýþý, lüks saatlerin ve bunlarýn imitasyonlarýnýn satýþý ile antika saatlerin ticaretine kadar çok sayýda usulsüz iþlem VDK'nin radarýna girdi.
Banka ve aracý kurumalar aracýlýðýyla ya da kapýda yapýlan ödemeler dikkate alýnarak milyonlarca iþlem hassas þekilde tarandý. Böylece, 2023 ve 2024 yýllarýnda hacmi yaklaþýk 4 milyar liraya ulaþan büyük bir kayýt dýþý ekonomi gün yüzüne çýkarýldý. Yapýlan analizlere göre, farklý marka ve modellerdeki gerçek veya imitasyon binlerce saat, vergi ödenmeden el deðiþtiriyor.
Araþtýrma sürecinde, kayýt dýþý faaliyet gösteren mükellefler tarafýndan elektronik ticaretin de yaygýn þekilde kullanýldýðý görüldü. Çevrim içi pazar yerlerinden, sosyal medya platformlarýndan veya internet sitelerinden sanal pos ve kapýda ödeme gibi imkanlarla kayýt dýþý ürünlerin satýþýnýn yapýldýðý belirlendi. Ýncelemeler kapsamýnda, bu ürünler için satýþ sonrasýnda belge düzenlenmediði, tüketicilerin de bu yolla edindiði belgesiz ürünler nedeniyle maðdur olduðu tespit edildi.
VDK'nin analiziyle, ilk aþamada 944 farklý marka ve model saatin kayýt dýþý satýþý saptandý. Analize takýlan saatlerin bir kýsmý Rolex, Omega, Patek Philippe gibi markalarýn imitasyon ürünleri oldu.
Sadece kayýt dýþý imitasyon saat ticareti deðil, orijinal saatlere yönelik tüketici profilleri de takibe alýndý. Tanesi milyonlarca lirayý bulan lüks saatlerin alýcýlarýnýn gelir ve harcama profilleri de kontrol ediliyor. Bu süreçte görülebilir bir kazancý olmayan mükelleflerin lüks saatlere ödedikleri tutarlar dikkate alýnarak bu kazancýn kaynaðý araþtýrýlýyor. Bu kapsamda, arka planda kara para aklama, gelir saklama gibi suçlara yönelik araþtýrmalar da yürütülüyor.
Hazine ve Maliye Bakaný Mehmet Þimþek de konuya iliþkin deðerlendirmesinde, Maliyenin hiçbir sektörde ve alanda çalýnmadýk kapý býrakmadýðýna iþaret ederek, þunlarý kaydetti:
"Vergide adalet ve etkinlik sözü verdik, bu söz doðrultusunda kayýt dýþý ekonomiyle mücadelemizi kesintisiz sürdürüyoruz. Vergi kayýp ve kaçaðýna sebebiyet vererek haksýz kazanç saðlayanlarýn ve haksýz rekabet oluþturanlarýn takipçisiyiz. Vergide adaleti saðlamak için en önemli konu kayýt dýþýlýkla mücadeledir. Programýn esaslarýndan bir tanesi de kayýt dýþýlýkla mücadeledir."