Ýtalya'dan Macaristan'a sert tepki

Macaristan'da iki aþýrý saðcýya saldýrdýðý gerekçesiyle yaklaþýk bir yýldýr tutuklu yargýlanan 39 yaþýndaki Ýtalyan Ilaria Salis'in dün mahkemeye elleri ve ayaklarýndan kelepçeli, iki özel harekat polisi eþliðinde getirilmesi, Ýtalyan kamuoyunda infial yarattý.

Hakkýnda 11 yýl hapis cezasý istenen Ilaria Salis'in dün mahkemeye getiriliþ þekli, Roma ile Budapeþte arasýnda diplomatik krize yol açtý.

Ýtalya Dýþiþleri Bakanlýðýndan yapýlan yazýlý açýklamada, Baþbakan Yardýmcýsý ve Dýþiþleri Bakaný Antonio Tajani'nin talimatý doðrultusunda Dýþiþleri Bakanlýðý Genel Sekreteri Büyükelçi Riccardo Guariglia'nýn, Macaristan'ýn Roma Büyükelçiliði Maslahatgüzarý'ný bu sabah Bakanlýða çaðýrdýðý ve Ilaria Salis'in tutukluluk koþullarýna iliþkin hükümetinin protestosunu ilettiði belirtildi.

Guariglia'nýn, Macaristan yargýsýnýn baðýmsýzlýðýna saygýlý biçimde Ýtalyan hükümetinin, Salis'e mümkün olan en kýsa sürede, hapishanede tutukluluða alternatif tedbirler de dahil , Avrupa mevzuatýna uygun ihtiyati gözaltý rejimi uygulanmasý yönündeki beklentisini ifade ettiði aktarýldý.

Bakan Tajani, bu sabah ayrýca "Radio Anchio"ya yaptýðý telefon baðlantýsýnda da Salis'in ellerinden ve ayaklarýndan kelepçeli þekilde mahkemeye götürülmesine iliþkin, "Bana öyle geliyor ki bu sefer çok ileri gidildi." dedi.

Tajani, kendilerinin Roma'da, Ýtalya'nýn Budapeþte Büyükelçisi'nin de Macaristan'da tutuklu da olsa Salis'e saygý gösterilmesi gerektiði mesajýný Macar muhataplarýna ilettiðini aktarýrken, "Baþkalarýnýn adaletine müdahale etmek istemiyoruz ama biz Avrupa Birliði'ndeyiz ve vatandaþlarýn saygý duyulmasý gereken haklarý var. Macar hükümetiyle zaten görüþtük. Son AB Dýþiþleri Bakanlarý toplantýsýnda Macar hükümetine kurallara uyulmasýný talep eden bir belge verdim." diye konuþtu.

Öte yandan, baba Roberto Salis, Rai3 kanalýndaki programda yaptýðý açýklamada, Budapeþte'deki Ýtalyan büyükelçiliðinin kýzýnýn yargýlandýðý ve tutulduðu koþullarý daha önceden de bildiðini ileri sürerek, "Biraz hareket bekliyorum, çok konuþtuk, çok görüþtük." dedi.

- Ýtalyan muhalefetinden Orban'la iliþkileri iyi olan Meloni'ye eleþtiri

Roma ile Budapeþte arasýnda iliþkilerin gerilmesine yol açan bu durum, Ýtalya Baþbakaný Giorgia Meloni ve Macaristan Baþbakaný Viktor Orban'ýn aralarýnýn iyi olmasý sebebiyle Ýtalyan siyasetinin de önemli konusu haline geldi.

Muhalefetteki 5 Yýldýz Hareketi'nin (M5S) lideri Giuseppe Conte, Instagram hesabýndan Ilaria Salis'in fotoðrafýný paylaþarak altýna, "Zincirlenmiþ bir Ýtalyan. Macaristan'da elleri ve ayaklarý kelepçeli. Yaklaþýk bir yýl önce Neonazilerle yaþanan bazý çatýþmalarda gözaltýna alýndý. Giorgia Meloni, Orban'ýn iyi arkadaþýn olmasý bizim umurumuzda deðil, son derece kararlý davranmalý ve sesimizi yükseltmeliyiz. Siyasi dostluklar ve müttefiklikler, Ýtalyanlardan, onlarýn haklarýndan ve onurlarýndan sonra gelir. Bu utanca, þimdi son verme zamaný." ifadelerini kullandý.

M5S partisi, ayrýca Baþbakan Meloni'den Salis'in durumu hakkýnda parlamentoyu bilgilendirmesini istedi.

Ana muhalefetteki Demokratik Parti (PD) milletvekili ve eski Adalet Bakaný Andrea Orlando da Baþbakan Meloni'nin þu ana kadar bu konu karþýsýnda çekingenlik gösterdiðini savunarak, hükümetin, Salis'in serbest býrakýlmasý için harekete geçmesi gerektiðini kaydetti.

Ýtalyan basýnýnda çýkan haberlerde, kendisini faþizm karþýtý olarak tanýmlayan ve Monza'da öðretmenlik yapan Milanolu Ilaria Salis'in, Macaristan'da geçen yýl aþýrý saðcýlara karþý olaylara karýþtýðý yazýldý.

Budapeþte Savcýlýðýnýn, 9-11 Þubat 2023'te Macaristan'da Neonazi grup üyelerine saldýran Alman örgütle hareket etmekle ve bazý aþýrý saðcý Macarlarýn da yaralanmasýna neden olmakla suçladýðý Salis hakkýnda 11 yýl hapis cezasý istediði belirtildi.