KDK'dan 'makinistlerin otopark sorununu çözün' kararı
Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları'nda yüksek hızlı tren makinisti, çalıştığı Yüksek Hızlı Tren (YHT) Garı'ndaki otoparktan TCDD personeli ücretsiz yararlanırken, makinistlerden ücret talep edildiği gerekçesiyle Türkiye Büyük Millet Meclisi Kamu Denetçiliği Kurumu'na (KDK) başvurdu. KDK, makinistlerin otopark sorununun çözümü yönünde tavsiye kararı verdi. Kararda, idare tarafından 30 gün içinde çözüme ilişkin tedbir alınmazsa yargı yolunun açık olduğu kaydedildi.
YHT Garı'nda görev yapan makinist, kendisi ve diğer makinistlerden, iş yerine kendi araçlarıyla geldiklerinde otopark ücreti alınırken, diğer TCDD personelinden alınmadığını belirterek KDK'ya başvurdu. Makinist, dilekçesinde; konuyu Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi'ne bildirdiğini, kurum tarafından CİMER'e gönderilen cevapta kendisinin müşteri olarak değerlendirildiğini belirtti. Makinist, tren garının iş yeri olduğunu ve müşteri olmadığını, kurumun personeline eşit ve adil davranma ilkesi doğrultusunda kendisinin de TCDD çalışanı olarak otoparktan ücretsiz faydalanmak istediğini belirtti.
TCDD'den KDG'ya gönderilen yazıda; TCDD ile yüklenici Tren Garı İşletmesi A.Ş. arasındaki sözleşme gereği TCDD'ye 50 araçlık kontenjan sağlandığı, bunun yarıdan fazlasının yöneticilere tahsis edildiği, toplam makinist sayısının 49 olduğu, kontenjanın tamamının makinistlere verilmesi halinde her gün işe gelip gitmediklerinden günlük olarak otoparkta bulunan araç sayısının 8'i geçmeyeceği, bunun da 50 araçlık kontenjanın verimsiz kullanılması sonucunu ortaya çıkaracağı kaydedildi.
'ÇALIŞMA BARIŞINI SAĞLAYACAK DENGELER KURULMALI'
KDK kararında, kamu hizmetlerinde istenilen verimliliğin sağlanabilmesi açısından çalışma ortamı koşullarının öneminin büyük olduğu vurgulandı. Kamu yönetiminin geçirdiği değişim ile birlikte klasik personel yönetiminin de dönüştüğü ve kamuda modern insan kaynakları anlayışının benimsenmeye başlandığına dikkat çekildi. Çalışma hayatında kişilerin etkin çalışabilmesi, yeterli performans gösterebilmesi ve çalışılan birim verimliliğine katkı sağlayabilmesi için kişinin işinde tatmin olması konusunun yadsınamayacağına işaret edildi. Ayrıca personelin çalışma motivasyonunu en yüksek düzeyde tutacak ve personel arasında çalışma barışını sağlayacak dengelerin kurulmasının önem arz ettiği kaydedildi.
'PERSONELİN MOTİVASYONU ÖN PLANDA TUTULMALI'
Bu nedenle çalışma ortamı koşulları ile çalışma ortamına ulaşımın, fiziksel ve psikolojik açıdan çalışanlara rahatsızlık vermeyecek, sıkıntıya yol açmayacak şekilde ve sorunlardan arındırılmış olması için her türlü önlemin alınmış olması gerektiği vurgulandı. İyi yönetim ilkelerini kendine rehber edinen idareler tarafından insan kaynaklarının kurumsal amaçlar doğrultusunda etkili ve verimli biçimde kullanılmasının zorunluluk olarak görülmesi gerektiğine işaret edildi. İdarelerin; personelin motivasyonunu, ihtiyaçlarını, verimliğini ve huzur içinde çalışmasını da ön planda tutması gerektiğine dikkat çekilerek, "Bu kapsamda; kamu kurum ve kuruluşlarının verimli ve etkili olabilmesi için her bir çalışanın bireysel kapasitesini ve mümkün olan en üst düzeyde çalışma arzusunu arttırmak gerekliliği kabul edilmeli ve bu yönde gereken tedbirler alınmalıdır. Çalışan konforunun sağlanmamasının; mesleki tatmini ters yönde etkileyeceği, çalışanı baskı altında hissettirerek iş dışı hayatında da olumsuz etkilenmesine neden olacağı ve kurumsal düzeyde hedeflerin gerçekleştirilmesini geciktirici/engelleyici etki oluşturabileceği hususu gözden kaçırılmamalıdır" denildi.
'OTOPARK SORUNU ÇÖZÜLMELİ'
Kurumların fiziki ve mali imkanları elverdiği ölçüde, yolcu taşıma kapasitesi yüksek olan raylı sistem kullanıcılarının iş hayatının kolaylaştırılması, konforunun ve iş tatmininin artırılması ile iş yerine araçlarıyla giriş- çıkışlarını kolaylaştıran, çalışma barışını ve çalışan verimliliğini artıran önlemler alınması hususlarına idare tarafından azami özen gösterilmesi beklendiği kaydedildi. Kararda, "Buna göre, yapılan yazışmalardan, idarenin personel otoparkı sorunundan haberdar olduğu, gerekli değerlendirmelerin yapılmakta olduğu, ancak henüz çözüm üretilmediği anlaşılmakta olup, kişilerin etkin çalışabilmesi, yeterli performans gösterebilmesi ve çalışılan birim verimliliğine katkı sağlayabilmesi için çalışan memnuniyeti göz ardı edilmeksizin, verimliliğin arttırılarak iş tatmini sağlanacak şekilde idare tarafından personel ulaşımına/otopark sorununa dair çözüm üretilmesi gerektiği değerlendirilmektedir. Kurumumuzca yapılan değerlendirme neticesinde; ilgili idarelerin ortak çalışmalarıyla Yüksek Hızlı Tren Garında görev yapmakta olan yüksek hızlı tren makinistlerinin otopark sorunlarının çözümü yönünde işlem tesis edilmesi gerektiği sonuç ve kanaatine varılmıştır" denildi.
Kararda ayrıca KDK'nın tavsiye kararının idareye tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içinde idare tarafından herhangi bir eylem ya da işlem tesis edilmezse idare mahkemesine yargı yolunun açık olduğu vurgulandı.
