Kraliçe, 'casusluk' davasına elçisini yolladı

Cumhuriyet gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Can Dündar ve Ankara Temsilci Erdem Gül, MİT TIR'larıyla ilgili davada ilk kez hakim karşısına çıktı. Duruşmaların kapalı yapılmasına karar veren mahkeme heyeti, Cumhurbaşkanı Erdoğan ve MİT'in müdahallik taleplerini kabul etti. Duruşma, 1 Nisan'a ertelendi.

Duruşma sırasında diplomatik teamülleri hiçe sayan bir dizi gelişme daha yaşandı.

Mahkeme salonunun kapısında hazır bulunan İngiltere, Fransa ve Hollanda'nın İstanbul başkonsolosları, Dündar'la selfie çektirmek için birbiriyle yarıştı.

Yabancı misyon şefleri daha sonra bu pozları sosyal paylaşım sitesi Twitter'dan takipçilerine gönderdi.

Batılı ülke temsilcilerinin casusluk suçlamasıyla devam eden bir davada tüm teamülleri yıkarak yabancı misyon kimlikleriyle adalet sarayındaki süreci siyasi şova dönüştürmesi ise akıllarda soru işaretleri bıraktı.

Twitter'dan canlı yayın

Fransa'nın İstanbul Başkonsolosu Murial Domenach, Türkçe tweetinde, "Basın özgürlüğü, adalet sarayındayız, Can Dündar ve Erdem Gül davasında, Avrupa, ABD ve Kanadalı meslektaşlarımla" derken, Hollanda'nın İstanbul Başkonsolusu Robert Schuddeboom ise duruşma salonundan fotoğraf paylaşarak, "Çok sayıda kişi dışarıda, Dündar ve Gül davası kapalı kapılar ardında mı yoksa açık mı olsun? Avukatlar dinleniyor" tweetini attı.

Hukuka diplomatik baskı

Yabancı devlet adamlarının devam eden hukuki süreçlere bu şekilde açıktan müdahelesi ise diplomatik geleneklere tümüyle aykırı bir girişim olarak değerlendiriliyor.

Yabancı ülkelerde sundukları güven mektubunun kabul görmesi şartıyla göreve başlayan diplomatik isimlerin böyle bir uygulamanın başını çekmesi büyük dikkat çekti.

İngiltere başkonsolosu da orada

O isimler arasında İngiltere'nin İstanbul Başkonsolosu Leigh Turner'ın da bulundu. Çağlayan Adliyesi'nde Can Dündar'la birlikte poz vererek Twitter hesabından İngilizce destek mesajı yayınladığı görüldü.

Turner'ın Çağlayan Adliyesi'nde devam eden casusluk davasına desteğinin, diplomatlığı seçmeden önce İngiliz istihbaratında görevli eski bir casus olan İngiltere'nin Ankara Büyükelçisi Richard Moore'un bilgisi dahilinde olup olmadığı ise bilinmiyor.

Uzmanlar, Turner'ın, resmi misyon kimliğiyle bu eyleme katılmasının diplomatik olarak kabul görmeyeceğini, bunun güven mektubu (agreman) içerisinde taahhüt edilen ilkelere aykırı olabileceğini belirtiyor.

Güven mektubu (agreman) nedir?

Yabancı devlet adamlarının gittikleri ülkelerin devlet başkanlarına sundukları güven mektuplarına diplomaside agreman (ön kabul) denir.

Diplomatlar görev aldıkları ülkelerin yasalarına uygun şekilde misyon yürüteceklerine, o ülkelerle ilişkileri geliştireceklerine, o ülkelerin aleyhine faaliyetler yürütmeyeceklerine, yasaları hiçe sayan ve iç işleyişe müdahele olarak kabul edilebilecek uygulamalardan uzak duracaklarına dair yemin ederler.

Mektubun kabul edilmesiyle, persona grata (kabul edilen kişi) ilan edilirler. Bu yeminlerine uymamaları halinde ise persona non grata (istenmeyen kişi) ilan edilerek ülkeden gönderilirler.

Richard Moore 2014'te sunmuştu

1987 yılına kadar İngiltere istihbaratı adına çalışan 1987'de ise İngiltere Kraliçesine bağlılık yemini ederek Dışişleri Bakanlığı'nda görev almaya başlayan İngiltere'nin Ankara Büyükelçisi Richard Moore da 6 Şubat 2014'te güven mektubunu 11. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'e teslim ederek görevine başlamıştı.